url
stringlengths
0
2.23k
collection
stringclasses
9 values
source
stringclasses
78 values
original_code
stringclasses
16 values
text
stringlengths
32
394k
__index__
int64
0
6.02M
madlad400
CC 20220801
zza
Weçinitişê edîtoran: Tewr rindê 2010 - Dersiminfo.com\nKeyepel Aktuel Weçinitişê edîtoran: Tewr rindê 2010\nSerra 2010 ha nayo vêrde ra, zaf çîyî vurîyay, xeylê serebûtê neweyî qewimîyay û dinya boyna çîp-çîp cêrena… Seba ma kurdan kî serrêda biheyecane bîye, hem hetê sîyasetî ra hem kî hetê kulturî ra. Labelê gerek merdim (mordem) na qarnaşîye de tikêna baldar tey nîyabido û ê însananê ke bi angajman, kerdiş ya kî eseranê xo serra 2010 kerde rind û rindeke, xo vîr ra mekero. Nê kes ê ke bi huner û hêzê xo serra 2010 kerde dewlemende û heyatê ma neqeşnayo. Coka edîtoranê ma ra ju (yew) weçinitişo qijkek ê serra 2010 ma pêşkêşê şima kenîme, çend kategorîyan de êyê tewr rindî yê serra 2010 nîya amey weçinitene. (Red.)\nSîyasetkaro tewr rind ê 2010: Ahmet Turk\nNasnameyê xoyê mutewazî, sîyasetkarîya xoya çîpe û welatperwerîya xoya pake Ahmet Turk sîyasetkaranê kurdanê tewr rindan ra kenê ju (yew). Semedê nê karakterê xo ra Ahmet Turk serra 2010 de rastê hêrişê rastgirê bî, dima sîyasetê xo ame qedexe kerdene. Labelê Turkî xo sîyasetê populîstan ra ke jê hetê Hasîp Kaplan ya kî Sirri Sakîkî ra ame viraştene, sevekna, sîyasetê rojane ra dûrî vindet û raya xo ra dewam şî. Seba naye merdim (mordem) şikîno vajo ke Ahmet Turk sîyasetkarêde mêrxas, la ciddî yo.\nDeyîrbazo tewr rind ê 2010: Erdogan Emîr\nErdogan Emîrî bi albuma xo “Sad” serra 2010 de hunerê kirmanckî xeylê berd raver. Albume de dej û xemginîye zelal-zelal resenê goşê goşdaran. Erdogan Emîrî albuma xo rinda rind ard pêser, o kilamanê kirmanckî hem bi melodîyanê neweyan hem bi rîtmêde tradsîyonelî virazeno. Hende hîsdar o ke kam ke goş dano muzîkê xo ser, erja kirmanckî ey rê bena xelate.\nRejîsoro tewr rind ê 2010: Mîraz Bêzar\nRast a, eslê xo de xeylê rejîsorê kurdî çin ê ke serra 2010 xeylê fîlmî viraştî. Labelê fîlmê “Min Dît” yê Mîraz Bêzarî hende ciraameye virazîya ke ma qerar de ke Bêzar rejîsoro kurdo tewr rind ê 2010 bibo. Fîlmê Bêzarî de heyat û lejê kurdan bi tewirêde melodramatîk ney, wa seke raste rast kuçanê Dîyarbekirî ra vejîyayê sehne, henî yenê musnayene. Jêhatîya rejîsorî ya ke hîsê ju (yew) şarî pê karekteranê domanan fîlm de cayê xo cênê. No eser gamêda muhîm a kulturê berzî yê kurdan a.\nŞaîro tewr rind ê 2010: W.K. Merdimîn\nŞîîranê W.K. Merdimînî de o feraset û zanayîş esto ke nîyadayîşo verên de desinde bellî nêbeno. Herçiqas ke çekuyî rehet fehm benê, mîyanê cumleyan de hîkmetêde xorîn paweno ke zerrîya însanî keno şa. Dîwan û dinya ra xeberdar, dem û dewran rê bêeleqe, labelê zereyê însansîya zonê (ziwanê) ma de eserê W.K. Merdimînî xeznêde erjaye yo.\nKuncnuştoxo tewr rind ê 2010: Îlhamî Sertkaya\nÎlhamî Sertkayayî serra 2010 de nêzdîyê 50 nuşteyî bi kirmanckî nuştî. Nuşteyanê xo de her hetê heyatî yeno musnayene, çi mewzûyêde ciddî, mavajîme sîyaset û tarîx ser o bo, çi mesela rojane bo. Wendox bi rehetîye nuşteyanê Sertkayayî fehm keno û keyfê xo bi tewirê nuştişê ey ano. Meqaleyî zelal, xorîn û purheyat ê. Hunerê Îlhamî Sertkayayî yo ke zerrîya xo nuşteyanê xo de keno eşkera û zonêde (ziwanêde) ke verê tehlukeyê merdişî der o, ancîya (onca) keno candar.\nNuştoxo tewr rind ê 2010: Roşan Lezgîn\nHerçiqas ke Roşan Lezgînî emser bi xo kitabêde newe nênuşt, ma nuşteyanê xo Înternetî ser o teqîb kenîme û bi keyfweşîye hîkaye ya kî fikranê xo wanenîme. Taybetmendîya nuştoxî ya ke şikîno ju (yew) mewzû ser o dergûdila binuso, labelê keyfê wendoxî nêremneno. Hem meqale û hîkayeyê nuştoxî seba raverşîyayîşê kirmanckî muhîm ê hem kî xebata Lezgînî seba geşkerdişê kirmanckî û viraştişê kirmanckîya moderne gamêda lazim a.\nNuşteyo peyênErdogan: Miletê mi tena tirkî qisey keno\nNuşteyo verênCizîr de xutbeyê kurdkî\nMeymane Usar 01/01/2011 @ 14:13\nSayiya sima ma serra 2010 de her roze zone xo de wend. Pelga simak pelgaya tewr rinde 2010 a. Kamke seba kulture, zone u welate ma gureyeno, caye dinu sere sare mawo. Sersala sima bimbarek bo, 2011 sare mare xyer biyero.\nDaimi Doğan 01/01/2011 @ 15:46\n2011 hometa ma re haştiye, weşiye biaro.Par, xeyle xıraviniye xeyle ki rındiye pêarede da vênitene. Omıd bıkerme ke emser sera rındiye bo!\nWelat 03/01/2011 @ 10:50\nEz jî sersala we pîroz dikim. Ein frohes, gesundes und friedliches Jahr
4,438
madlad400
CC 20220801
zza
Barajî Pasûr kenê xirabin - Dersiminfo.com\nKeyepel Aktuel Barajî Pasûr kenê xirabin\nBarajî Pasûr kenê xirabin\nProjeyê awbendan ê dewleta Tirkîya “HES” (Santralo Hîdroelektrîk) her ca de ke yenê viraştenê, heyat û tebîet kenê xirabin. Nimûneyo peyên qezaya Amedî Pasûr de bî. Awbendê ke serê Çemê Pasûrî de ame viraştene, o dorme de her çî kerdo huşk, dere de awe nêmende û xeylê heywanê dorûverî merdî ya kî cayê xo mecburî terk kerd.\nDinya de her ca de ke barajî amey viraştene, heyat yeno vindernayene, însanî koç benê. Duştê naye de Tirkîya de hîna viraştişê awbendan, bitaybetî Deryaya Sîyaye û Kurdîstan de, dewam beno. Dîyarbekir Pasûr de viraştişê awbendî ra tepîya dorûverê Pasûrî axir ganî nêmend. Maseyî (moseyî) nênê dîyene, heywanê kovîyî kî bîyê zaf kêmî. Aye ra kî dot awa çemî semedê qilêrî ra nêna şimitene.\nNo duşt de şarê Pasûrî ju (yew) platform na ro. Seba ke rexneyê şarê Deryaya Sîyaye ser o tayê awbendî îptal bîy, şarê Pasûrî kî ceribneno ke bi protestoyan virênîye ro viraştişê awbendan bicêro. No platform ra Metîn Kiliç nîya vano: “Verê, çemê Pasûrî jê (sey) çemê Mizurî zelal û rindek bî. Badê ke awbendî amey viraştene, rindekîya û zelalîya çemî xeripîya. Baraj her ca keno qilêrin, keno axûyin. Tena tebîet ney, însanî û heywanî kî zerar vînenê.”\nNuşteyo peyênProgramê antîvîrusî yo bêpere: Antîvîr\nNuşteyo verênAdir û awe têmîyan de nêbenê – Îlhamî Sertkaya\nEhmedê Dirihî 14/08/2011 @ 18:42\nMetîn Kiliç vano, “Tena tebîet ney însanî û heywanî zî zerar vînenî.”\nEslê xo de, badê viraştişê awbendan, zerareke towr pîl nêbatî bi xo vînenî. Çunke heywan û însan eşkenî cayê xo bedelnî. La dar, vaş, vil… nêşkenî cayê xo bedelnî. Tay nebatî qet nêmanenî, darîyenî we û qir benî şinî.
2,961
madlad400
CC 20220801
zza
\t"Rayîro hêrîyin" û şero xidar! | E-Rojname\n“Rayîro hêrîyin” û şero xidar!\nU. Serhildan Andan\t 15.07.2019 - 08:37\nDemêko krîzin ra ma ravêrenê. Her roje nîqaşê cîya-cîyayî yenê kerdene. Nê nîqaşan ra nîqaşo en muhîm rayîro hêrîyin o. Nîqaşkerdişê rayîro hêrîyin cayêko sey Tirkîye de raşta ci ferz o û gere heme kesî dorê nê nîqaşî de bêrê têhet û behsê fikranê xo bikerî. Labelê no nîqaş lokal maneno û tena hetê tayê kesan ra yeno kerdene. Rayverê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî 20 serre verê cu behsê rayîro hêrîyin kerd û heme beyanatanê xo ke tede behsê aşitîye keno de, esasê xo de hêna behsê rayîro hêrîyin keno. Gelo çira rayîro hêrîyin?\nGama ke behsê rayîro hêrîyin beno zaf çiyî yenî vîrê merdiman. Kesê ke pawitişanê Rayverê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî nêwendî, do sere de Serekwezîro verên ê Îngilistanî Tony Blair bêro vîrê înan. Çunkî serranê 90’an de Îngilistan de meseleya mîyanênî ameyêne safîkerdene û eynî wextî de behsê bedelyayîşê pergale bîyêne. Ê wextan de Tony Blairî meseleya rayîro hêrîyinî eşt rojeva dinya. Hetêk pergala Rûsya ya bi nameyê reel sosyalîzmî heto bîn de zî pergala Amerîka ya ke hema zî dinya de serwer a kapîtalîzm, bibî. Badê rijîyayîşê pergala Rûsya nîqaşê winasî ameyê kerdene û Tony Blair vera nê wirdî pergalan de behsê pergala ke do hêna binê pergala kapîtalîzmî de bêra awankerdene kerdêne û tira vatêne rayîro hêrîyin. Rayîro hêrîyin seba ê wextan îxtîyacîyêk bi û gelek dewletî sey Îngilistanî behsê rayîro hêrîyinî kerdêne. La tu nîqaşê înan teberê kapîtalîzmî de nêbî.\nNika, nîqaşo ke PKK û Rayverê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî nê 20 serranê peyênan de Kurdistan û Rojhelato Mîyanên ser o kenî, seba hema dinya rayîro hêrîyin esas gênî. Çunkî pergala ke bi paradîgmaya Rayverê Şarê Kurdî do bêra awankerdene seba heme şaran û bawerîyan a. Do mîyanê na pergale de heme kesî bi rengê xo ca bigîrî û bieşkî xo temsîl bikî. Her çiyî ra ver gere sere de ma goş bidî Rayverê Şarê Kurdî û ey fam bikerî. Eke ma Rayverê Şarê Kurdî fam nêkî, ma do nêeşkî behsê rayîro hêrîyin bikerî. Aye ra nîqaşê ke benî gere bi Îmrali bibî; seba aye zî gere rayîrê pêvînayîşê Îmrali bi temamî abibî. Rayîro hêrîyin do bi no qeyde hêna zêde bêro famkerdene û bikewo mîyanê cuya ma.\nNîqaşê rayîro hêrîyinî hetêk de şerêko xidar zî hetêk de dewam kenî. Dewleta Tirkî seba ke vernîya na pergala ke nika hetê zaf kesan ra yeno nîqaşkerdene bigîra; bi heme îmkananê xo hêrişan kena. Vera nê hêrişan de xoverdayîşêko zaf pîroz yeno dayene û bi nê xoverdayîşê demokrasîya ke do biba bingehê rayîro hêrîyinî yena pawitene. Hêrişê ke Başûrê Kurdistanî ra benî bi nê armancan benî. Xoverdayîşê PKKyî xeta rayîro hêrîyinî paweno û gere wayîrê nê xoverdayîşî bivejîyo. Wayîrvejîyayîşê xoverdayîşî seba sibarojê heme welatî zaf muhîm o. Eke Kurdî û dostê Kurdan seba xo edalet, azadî û aşitî wazenî gere her çiyan ra ver biewnî Xakurkê û uca ra bibî vengêko pîl.
5,047
madlad400
CC 20220801
zza
Bîblîyografyaya Kirmanckî (Zazakî) Weşanîyaye - Dersiminfo.com\nKeyepel Aktuel Bîblîyografyaya Kirmanckî (Zazakî) Weşanîyaye\nBîblîyografyaya Kirmanckî (Zazakî) Weşanîyaye\nBîblîyografyaya Kirmanckî (Zazakî), 1963-2017, ke hetê Mutlu Canî ra sey xebata tezê masterî amebî amadekerdene, hetê weşanxaneyê Vateyî ra sey kitabî ame weşanayene. Seke yeno zanayene, kirmanckî de hetanî nika çend meqaleyan ra teber no war de xebatêka xosere nêamebîye kerdene. Ancîna xebatê bîblîyografyayî xusûsen seba akademîsyan û xebatkaranê şexsîyan çimeyê sereke yê. Na bîblîyografyaya pêroyîya ke hîrê serrî de qedîya do talîya nê warê kirmanckî pirr bikero. Nuştoxê nê kitabî vanê “Êdî yew bîblîyografya kirmanckî kî esta! Wa kirmanckî û kirmancan rê bixeyr bo!”\nYeno zanayene ke kirmanckî (zazakî) mîyanê lehçeyanê kurdkî ra aya ke tewr erey ameya nuştene. Serra 1963î (Rojnameyê Roja Neweyî) sey mîladê nusîyayîşê aye yê dewrê modernî bero qebulkerdene zî bingeyê edebîyatê kirmanckî pê kovara Tîrêjî ke serra 1979î de dest bi weşanê xo kerdo, ronîyayo. Awanbîyayîşê Grûba Xebate ya Vateyî ra pey (Swêd, 1996) lîteraturê nuştekî yê kirmanckî vera-vera aver şîyo, wendox û nuştoxê kirmanckî nîsbeten zîyade bîyî. Herçiqas ke kirmanckî hema zî cuya xo şertanê zaf negatîfan de domnena zî, ma êdî eşkenê vajîn ke kirmanckî wayîrê pêserîyêda nuştekî ya. Na xebata ke xo rê kerdo hedef ke na pêserîya ke hetê bêj û mîqdarî ra zîyade bîya pêşkêşê ewro û neslanê ameyoxan bikero, hîrê beşan ser o awan bîya. Beşê yewinî de derheqê bîblîyografya, bêjanê aye û bîblîyografyayanê kurdan de melumatî estê. Beşê dîyinî de sernuşte û kunyeyê 332 kitabanê ke goreyê tewirane xo tesnîf bîyê estê. Beşê hîrêyinî de zî sernuşte û kunyayê 5998 metnanê weşananê perîyodîkan ke goreyê tewiranê xo tesnîf bîyê ca gênê. Hûmara pêroyê kunyeyanê bîblîyografîkan 6330 a.\nNuşteyo peyênÇêberî yake, dayê, ez ama! (Hîkaye)\nNuşteyo verênANF Kirmanckî dest bi weşanî kerd
4,062
madlad400
CC 20220801
zza
Kitabanê Binê Balişnaya Mi ra – IV\n18 Teşrîne 2018 Yewşeme 21:48\nKitabanê binê balişnaya mi ra yew zî, kitabê Edward Saidî (1935-2003) “Entelektüel: sürgün, marjinal, yabancı” bi. Tirkîya de reya verîne 1995 de Ayrıntı Yayınları ra weşanîya. Mi 1997 de wend, tam wexto ke wendişê “çözümlemeler” moda bi! Enê kitabî neke tenya şiûr û fikrê mi ser o tesîr kerd, esas şeklê fikirîyayiş û ewnîyayişê mi bedilna.\nWexto ke ez yew kitab wanena, seba ke raştê tayê malumatan bêrî û dima nuştişê yew meqale yan kitabî de bikar biyarî, yan zî, seba ke ez “perwerde” bibî, sey sipartek (ev ödevi) nêwanena. Kitabanê winasî, seba ke ez xeletîyanê nuştoxî yan nuştiş de xeletîyanê îmla bivînî zî nêwanena. Seba ke ez cîhanê fikrî yê nuştoxî keşf bikerî û bibî şahidê tecrubeyanê ci wanena. Coka wendiş de ez bêhemdê xwu kewena xorînîya rîpelan, seba ke miyanê cumleyan û paragrafan de rayirê xwu nêkerî vindî zî, ez binê înan kena sûr, îşaret kena.\nGereka ez enê vajî, mi rê fealîyetê wendişî her wext nuştiş ra zehmetêr ameyo. Nika, wexto ke ez nusnena, seke xwu rê park de keyfî bigeyrî. La wexto ke ez wanena, seke qîyameyê yew koyê ke ez nêzana ro bikewî diyar yan zî daristanêkê kovî de rayirê xwu bikerî vindî. Mi rê mabeynê wendiş û nuştişî de hende ferq esto. Yanî wendiş de ez desqat bi nuştişî bena rincan…\nEsasê xwu de wendiş; û wendişê xwu ra tam famkerdiş karêko zaf zehmet o. La badê wendişê her kitabî perspektîvê mi, yanî ewnîyayişê min ê bi bîyenan û mefhûman ra, zaf vurîyeno. Feqet gereka ez raşt îfade bikerî ke xelet fam nêbo, eno vurîyayiş esla sey bîatkerdişî nîyo. Yanî sey kermê birîsmî ke dorê xwu de qoza virazeno û xwu cîhanê teberî ra îzole keno nîyo. Helbet tayê vateyê aforîzmatîkî sey peym roşin danê fikrîyat û ciwîyayişê mi la ez kitaban sey qilawûzo mutleq nêvînena. Êyê ke sey mensûbê hereketan metnanê îdeolojîkan wanenê, ancax ê kitaban xwu rê bikerê qilawûz! Ancî, ez kitaban sey formatê akademîk yê tezê master û doktora zî nêvînena ke badê wendişî fikrê xwu goreyê yew şemaya hazire dekerî zereyê yew çarçewaya sabîte. Mekteban de wendekarî sey sipartek kitaban wanenê, çimkî muhtewaya kitaban ra yenê îmtîhankerdiş. Esas, wendişê mensûbanê hereketan zî teqrîben wina yo. Û her hereket (rêxistin, partî, fraksîyon, terîqet, cemaet…) yew teşekulo îdeolojîk o, seba ke şekil bido fikrîyatê mensûbanê xwu seba perwerdekerdişî înan mecbûrê wendişî keno. Xulase, ha mektebî ha hereketî, hetê terzê wendişî ra mîyanê înan de zêde ferq çinê yo. Tehlîlo peyîn de, wendişê her di hetan de zî seba ke merdim çarçewayêka bellîkerda gore “perwerde” bibo waneno. Ma ferq bikerin yan nêkerin, xwura her “perwerde” bineyke manîpulasyon o!\nEke merdim hema ke nêresayo hêzê xwu yê muhakemekerdişê serbestî û manîpulasyonêkê sîstematîkî rê bibo hedef, hêdî-hêdî beno sey robotî; çi heyf ke o terzê wendişî êdî merdimî rê beno meleke, beno demîn (alışkanlık) û demîno ke girewto zaf zehmet o ke merdim bivurno! Labelê wendişo serbest de merdim mûseno muhakemekerdişê serbestî. Eynî seke merdim qîyameyê koyî ro bikewo diyar, epey acor şêro, dima cor de bi hawayêko panoramîk biewnîyo deşte ra. Merdim ancax eşkeno bi perspektîvêko panoramîk bîyenan û diyardeyan muqayese bikero, dima muhakeme bikero. Û eke merdim bimûso muhakemekerdişo azad êdî binê tesîrê manîpulasyonan ra vejyeno, metnê manîpulatifi nêeşkenê hende asan merdimî de kar bikerê. Çimkî êdî merdim qîmê xwu bi netîceyo hazir ke kitabî waşto ti ci ra vejê nêano, baş yan xirab, merdim xwu rê netîceyê xwu, bi zanayişê xwu vejeno. Netîceyo ke muhakemekerdişê serbestî ra hasil beno, netîceyêko sabît, qetî û mutleq nîyo helbet. Ma vajin, wextê ciwantî de, senî ke şeş aşmî yan serrêk badê pey merdim ferq keno ke êdî destê merdimî reseno refê corînî, yanî merdim vîneno ke çend santîmî qame eşta û biyo derg, netîceyo ke wendişê serbestî ra vejyeno zî teqrîben çiyêko wina yo.\nHelbet wendişo serbest zî merdimî “perwerde” keno, labelê eno perwerde sey perwerdeyê mekteban yan sey perwerdeyê hereketan nîyo. Wendişê serbestî de merdim bi xwu berê xwu yê zereyî akeno, ena rey perwerdeyê mekteban û hereketan de, berê zereyê merdimî bi zor yeno akerdiş! Mekteban û hereketan de, çiyo ke sîstem wazeno, merdim ê gore perwerde beno. La wendişo serbest de, çiyo ke merdim bi xwu wazeno, bi îradeyê xwu yo azad xwu perwerde keno. Coka wendişê serbestî de zêhn zî serbest o. Çîyo tewr muhîm zî, eynî seke Edward Saîd zî vano, zêhn tim amatorane halê fikirîyayişî de yo. Hişê merdimî zî her wendiş de tim bakîr o. A zewqo xisûsî û mehrem ke nêbeno qismetê her kesî tam tiya de yo.\nEdward Said, Entelektüel: sürgün, marjinal, yabancı, İngilizceden çeviren: Tuncay Birkan, Ayrıntı Yayınları, Birinci baskı, İstanbul, 1995\nNa xebere 1411 rey wanîyaya
4,379
madlad400
CC 20220801
zza
23 Hezîrane 2016 Panşeme 15:21\nHûmara 88. ya rojnameyê Newepelî bi nuşteyanê balkêşan û muhtewayêka dewlemende vejîya.\nNuştoxanê na hûmare ra Abdulah Koçal ke kurmanc o la kirdkî musayo û na reya verên a ke bi kirdkî nuseno, nuşteyê xwu de serebutanê xwu yê musayîşê kirdkî ra behs keno.\nÎsmaîl Guven derheqê psîkoanalîzî de yew nuşte nuşto. Waranê winasîyan de şuxulnayîşê kirdkî zaf muhîm o. Kirdkî çiqas disîplînanê muxtelîfan de bêro şuxulnayîş kapasîteya xwu hende bena hîra.\nHuseyîn Çakanî derheqê medyaya kurdan de nuşto û helwêsta kesanê fikirtengan û biteasuban rexne keno ke her çî derdorê xwu ra îbaret vînenê.\nYewna nuşteyo muhîm zî yê Aydin Baturî yo, sey nuşteyanê xwu yê verênan mintiqaya Çewlîgî ra dewa Hacî Çayirî û şîlanêrê ucayî bi ma dayê şinasnayîş.\nEmrulah Kaya zî serebutanê xwu yê emrêko ciwan de yanî xortanîye de musayîşê antişê cixara ma rê qal keno.\nEdîtor nuşteyê xwu de behsê unîversîteyan de beşê kurdkî keno. Unîversîteya Mêrdînî, Unîversîteya Çewlîgî, Unîversîteya Mûşî, Unîversîteya Dêrsimî, Unîversîteya Diyarbekirî û Unîversîteya Wanî de hetanî nika çend wendekaran wendo, çiqas kesî mezun bîyê, çend kesî nika doktora kenê, datayê nê melumatan dano.\nRoportajê na hûmare Mucahîd Dervişoğlu Çewlîg de Yunus Çiftçi dir kerdo. Mamosta Yunus Çiftçi û çend hevalê xwu 2006 ra nat Çewlîg de bi nameyê "Şehri Bingöl Tiyatrosu" yew grûba tîyatroyî naya ro û Çewlîg de fealîyetê hunerê tîyatroyî kenê. Yunus Çiftçi vano "O ke Çewlîg de kulturê xwu di yew kerra nawa kerra ser, ma kayê xwu di yini ra behs kenî.Ma wazenê tîyatroyê Rêncber Ezîzî, Em Heydî, Yadîn Paşayî zî virazin."\nRîpelê cinîyan de Uzlem Doğuç yew serebuta xwu nuşta, Necîbe Kirimizgul zî şaîranê tirkan ra yew şîîra Nahit Ulvi Akgünî tercume kerda û sey hûmaranê verênan werdanê ma ra tarîfê dolmayanê firingîyan nuşto. Wesîle Doğuç yew mesela arêdaya. Şaynebî Laçînî mintiqaya Gêlî ra yew sanike arêdaya, Ebdulqadir Necaranijî zî yew mesela arêdaya.\nAlî Şeker û Murad Göçüncüyî her yewî yew şîîre nuşta, Harûn Bozkurtî zî yew şîîra embazê xwu Mehmed Akîf Yilmazî tirkî ra tercume kerda. Nînan ra teber, xeberî, xaçepers, ferhengek û nameyê nebatan rojname de ca gênê.\nNa xebere 5053 rey wanîyaya\nMamosta ti şenê Seba têkilî adresa [email protected] rê binuse.\n30 Hezîrane 2016 Panşeme 11:43\nwa bi xer bo\nma zazaye psuri paşti dani şima.la bele etya newepel çin yo .ma seni eşkeni biresi rojname\n26 Hezîrane 2016 Yewşeme 14:57
524
madlad400
CC 20220801
zza
Wextêk Anadolu De | Kirdkî.com\nGelek yew zeman esto ke ez wazena filmê Nûrî Bîlge Ceylanî “Wextêk Anadolu de” (Bir Zamanlar Anadolu’da) temaşe bikerî. Çunkî mi derheqê fîlmî de zaf çî eşnawitbi. Xususen yew kanalê TV de eleqeyê fîlmî û cînayetanê faîlî meçhulan ronîyabi. Naye ra gelêk bala mi antbi. Mi çend sînemayan ra pers kerd la fîlm rewna nawnayîş ra wedarîyabi. Mi zî yew DVD’yê filmî herîna û keye de temaşe kerd.\nFîlmê rejîsor Nûrî Bîlge Ceylanî “Wextêk Anadolu de” ser o medya de hetê krtîkkerdoxanê sînema ra zaf çîyî ameyî nuştiş. Tayêne pesnê fîlmî dayê, tayêne zî notê xirabî daybî fîlmî. Înanê ke pesnê fîlmî dayêne hetê dîmen, viraştiş û hetê felsefeyê fîlmî ra pesnê ey dayêne. Heqê fîlm esto ke nê pesnan bigîro. Çunkî Festîvalê Fîlman yê Cannesî de Xelata Pîle ya Jurî girewtibî. Her kareyê fîlmî de dramatîzm, esrar û lîrîzm bala merdimî anceno. Naye ra felsefeyê filmî de tesîrê Dostoyevskî, Anton Çexov û Tarkovskî ra behs kenê. Heta fîlm de tanî çîyî zî Anton Çexovî ra ameyê girewtene. Xora Nûrî Bîlge Ceylan zî ekolê Tarkovskî ra qebul beno.\nMeselaya fîlmî Qiriqqele de vîyarena. Yew cînayet û yew merg ra behs kena. Meselaya fîlmî zereyê diwês saetan de vîyerena. Yew heyeto resmî ke dozger, doktor, komîser û wazîfedaranê bînan ra teşkîl bîyo, yew qatîl kerdo xo ver û çir bî çir geyrenê ke cayê tirmî cabikerê. Qatîl her hewe verê yew çirî de heyetî vindarneno û vano ma tîya de kerdo hard. La çi heyf ke cayo ke mojneno tirm uca de nêvejîno. No mîyan de beyntarê doktor û dozgerî de yewna suhbet virazîyeno. Dozger behsê mergê yew cinî keno. Vano, cinî bêsebeb mirena û verê mergê xo zî tarîxê mergê xo vana. Cinî zacilan bena û vana badê xelesyayîşê mi yew demo kilm de ez mirena. Doktor vano yew merdim zî bêsebeb nêmireno û tanî dermanî estê, eke mîqdaro maqul ra zêdeyêr bigêrîyê benê sebebê mergî. Ganî otopsîyê cinî bivirazîyo. Feqat dozger reyna mergê cinî bêsebeb ra vano û luzumê otopsî nêvîneno. Cinîya ke merda cinîya dozgerî ya û munasebetê dozgerî û yewna cinî pêhesyaya. O wext zacilan bîya û badê welidîyayîşî bi dermananê ke doktor vano, zêdê ra doz girewta û xo kişto.\nQatîlo bîn zi yew şewa derge dima serê sibayî cayê ke merdim dekerdo hard mojneno. Merdimi pê kindiran sey bestişê hozî besto û kerdo binê hardî. Qatîl vano nêdekewetêne erebe coka ma wina besto. Feqet otopsî de yeno famkerdiş ke merdim gane-gane dekerdo hard. Reyna bi vatişê qatîlî qijo ke kişte ra yo, ey ra yo. Beno ke bi ardimê cinî ameyo kiştiş. Rejîsor heme meselayan şubhe de verdano û fîlmî qedêneno.\nRejîsorê fîlmî bi sirran mîyankerdişî waşto ke meselayê ke mîyanê şarê Anadolu de benê nêzdî ra biewnîyo ci, sewbîna çîyî yenê dîyayiş. Fîlm de teşkîlatê emnîyetî, tendurustî, cendirme û edaletî zî bi hawayêko xeyrî cidî ameyê motiş. Ez vana rejîsor mesajê xo bi no qayde waşto bido temeşageran. Mi hêvî kerdêne ke nê filmî de derheqê cînayetanê failî meçhulan de zî yew mesajo asaye bido. Nûrî Bîlge Ceylan badê qerarê mehkema ke derheqê Hrant Dînkî de dabi Îstanbul de beşdarê numayîşî bibi. Yanî nê meselayan de guya yew rejîsoro hesas o. Tena yew ca de nameyê Dîyarbekirî vîyereno. La fîlmê ey hetê cînayetanê faîlî meçhulan ra yew mesajo gelek şermikin û lêl dano. Ez vana sînemaya tirkan sey medyaya tirkan hetê cînayetanê faîlî meçhulan de hendayê musade dîyeno şikenê eseranê xo de hende ca bido. Tewr hesasê înan zî mesajê xo dûrî ra, zaf dûrî ra dano.\nRejîsor: Nûrî Bîlge Ceylan\nKeybazî: Muhammed Uzuner, Yilmaz Erdogan, Ahmet Mumtaz Taylan, Firat Taniş, Taner Bîrsel\nSenaryo: Nûrî Bîlge Ceylan, Ebru Ceylan, Ercan Kesal\nTewr: Drama, Tengejîn\nMudet: 157 deqayî\nViraştiş: Bosna-Hersek-Tirkîya 2011\nVerên: Kartole û Azijî\nPeyên: Zorê Dewlet
4,866
madlad400
CC 20220801
zza
Cengê Têrcani - Wikipedia\nCengê Têrcani namê yew cengo ki benatê dewleta Aq Qoyunlu u İmperatoriya Usmanıcan de biyo. Tarixê cengi 1473 o. No ceng de Fatih Sultan Mehmet galib ameyo.\n1 Sebebê cengi\n3 Cengi ra dıme\nSebebê cengi[bıvurne | çımeyi bıvurne]\nMehmed II İmperatoriya Bizansi ardo cer, qedeno. Estanbol (Konstantinpolis) gureto, xore kerdo payitext. nu olayra dıma, hona teni mordemi dewletu gano roma, anatolite hona hukum ramıtene. zu dewleti ki Trabzon Rum dewleti beno. İstanbulra dıma, Fatih u ca çıme xu gureto. Fikre xu fetiho trabzon biyo. Ama ferq kerdo ki, garp te zu dewleta newi vıraciyo. name nu dewleta quwetin akkoyunlu beno. kontrole hardu, cayu Anatoliye, zaferan bine hukmo nu devlet de biya.\nHukumdare dewlete akkoyuni Uzun Hasan beno. Are ira Bizansu verende rınd biyo. Ni rüra u devlete Trabzon rumu ra bışt do. ama bışta xu kem ama. Fatih Trabzonu ki gureto, giredayiye devleta xu kerdo. Nira dıma Uzun hasan terso ki, vısıyo pe ki Fatih yeno, deste i ra ki hardu ceno, devleti i ki qedeneno. Serra 1464 de, Uzun hasan devleto venedik ra zu peyman keno. gore nu peyman, Venedik bışt dano Uzun hasan. ama keyki 1473 de, ceng veciyo, Venedik neşkiyo ki bışt bidero Uzun Hasan.\nSebebi bini ki nu biyo: Anatoliye de zuki devlete karamanoglu yu bena. Politikaye ninu Uzun Hasan ra nezdi bena. i ki nevacene ki Devlete osmancik kontrole pöri Anatoliye bicero, ravi şero. Keyke Fatih Karamanogluyu mağlup kerdo (kesikerdo), vengo inu bırno, raye xu da zede biyaya. qısawata xu nemanana ki karamanoglu peyra dane osmancuki.\nCeng[bıvurne | çımeyi bıvurne]\nFatih ebe ordiye xu tepiya amo. ordiye Uzun hasan, turkmanura peda biyo, resto pe. zaf ordiye gırd biyo, sayiye xu zede bi. ama ordiye osmancik ki, heta teknolojira zaf ravi şiyo. u waxt te vayire tufangu biyo. Nu rüra ordiye Fatih akkoyunli yu zaf rahat mağlup kerdo. worte zu rocede, Ceng qediyo. Uzun hasan zu roje bile damiş nebiyo.\nCengi ra dıme[bıvurne | çımeyi bıvurne]\nNi cengra dıma, Usmancık Aqqoyuni Anatoliye ra te de vet. noro ser. ira dıma ki akkoyun li iran deki bene vin sone.akkoyunura verra zu devleta newi, quwetin resto pe. name nu devlet Safevi beno.\n↑ Erdem,İlhan. gorey çımeyanê dewleta Akkoyunlu cengê tercani tarixê cıresayışi:4 Tebaxe 2020\n• LCCN: sh85096039\nRetrieved from "https://diq.wikipedia.org/w/index.php?title=Cengê_Têrcani&oldid=446377"\nCengê ke İmperatoriya Usmanıcan ihtıwa kenê\nCengê ke Dewleta Aq Qoyunlu ihtıwa kenê\nTarixê wılayetê Erzıngani\nEna pele tewr peyên roca 18:31 de, saeta 9 Keşkelun 2020 de vurriya
4,453
madlad400
CC 20220801
zza
Zurkerîye û zurkerî - AZAD ARARAT\nKeyepel Meqale Zurkerîye û zurkerî\nSeba na babete fînako tewr bexûd serekê Tirkîya R. T. Erdogan o. Kes dinya de bigeyro ci zî ey ra zurkerêr peyda nêbeno.\nHer ke wext vîyareno dinya bena bexûd û qefçile. Nê bexûdîye û qefçilîye senî raver şonê? Wazena cewabê naye bida. Badê cû fam kena ke binyat de zurî estê. Na meqale de na bebete gênîme dest.\nHetê tarîxî ra\nTarîx de di ro, di rêç û di rayîrî estê. Nînan ra yew ver bi rastî, yo bîn zî ver bi zuran herekîno û şono. Eslê xo de çîn, dewlete û rêxistinê leşkerî ke kewtî kar rayîrê zuran zî abîya. Komelê ma kurdan hîna zî bi tay formanê xo taybet zî tay dewan de sey komelanê da des hezar serran verê nikayî ciwîyenê. Wexto ke ma înan vînenê rastîya zuran weşêr fam bena. Dewlete-komelo resmî bi tewirêk zuran keno û komelê ke teberê dewlete de ciwîyenê tewirêko bîn zuran-mîzahan kenê. Zur-mîzahê komelî seba komelî feydeyin o. Zirar nêdano tu kesî. La ya dewlete de xapênayîş û amacê xirabinî estê.\nKitabê Deniz Gunduzî (Hîkayeyê Koyê Bîngolî) de yew hîkaye esta bi nameyê Zureker. Hîkayeyê Zurekerî de karakter Ap Mamud esto. Ap Mamud zuran keno la eslê xo de zuran ney mîzah keno. Pê zur-mîzahê xo şêligan keno şên. Mîzahî de pêardiş hol o. Ardişê ziwanî zî kesî keno şaş. Bi kilmîye edebîyatêko hol tede dîyeno.\nKoyanê Kurdîstanî de yew gerîla esto: Silêmanê Jîrkî. Herêma Zapî de zebeşî karitbî. Wexto ke zebeşî resenê û o qala zebeşanê xo keno vano: “Mi zebeşî bi rêzila bestayê ke lêrî gelîye nêbê”. Fina Silêman wexto ke qala jîr û jêhatîya gerîlayan keno vano: “Ê bombe dekenê kortika leşkeran. Bi yew bombe şeş leşkeran kişenê”. Seba tay gerîlayan beno ke no pênaseyêko rast nîyo la rastîye wina nîya. Tesaduf bo zî bombe beno ke bikewa kortika leşkeran. La bi yew bombaya destî kiştişê şeş leşkeran zehmet o. Tîya de na qisa madden rast a yan nîya avzel nîyo. Tîya de amac oyo ke jîr û jîhatîya gerîlayan bi uslubêko komelkî dayîşzanayîş o. Merdimê verênî nê pênase û îfadekerdişan sey zurî name nêkenê. Ci ra hol fam kenê ke qiseykerdox wazeno se vajo. Ecêb o ke hişê Silêmanî bi temamî kurdî yo. Kes qiseykerdişê ci ra tahmêko cîya gêno, tahmêko temamî kurdî. Kes xo heseno, aya beno ke asîmîlasyonî çiqas û senî tesîrê xo ma ser o kerdo. Yanî hetê hiş û ziwanî ra ma nêmcet û wayîrê di ziwananê nêmcetan ê. Ma yew ziwanî zî hol nêzanê. No yew trajedîyêko pîl o. Çi heyf ke tay kesî hayîdarê na rewşe yê.\nBerpirsîyarê dewlete zî zuran kenê. Tarîx de bi zuran ver çend merdimî kişîyayê, bîyê dirbetin, bîyê sirgun kes nêzano. No het ra îdarekarê dewlete û komel yewbînî ra benê cîya.\nAmerîka propaganda kerd, vat: “Îraqî de çekê atomî estê. Badê ke dîktator, faşîst Seddam ame dardekerdiş û pey ra ame famkerdene ke destê Seddamî de çekê kîmyewîyî çin ê û Amerîka bi îradeya xo na zure viste bazar.\nDewrê ma de zurkerî\nSeba na babete fînako tewr bexûd serekê Tirkîya R. T. Erdogan o. Kes dinya de bigeyro ci zî ey ra zurkerêr peyda nêbeno. No şampîyonê zuran senî bi serekê yew dewlete? Perso yaman no yo. R. T. Erdogan game bi game îqtîdarbîyayîşî de kewt kar û peynîye de zî bi serekê Tirkîya. Bi nê halê xo her roje zuran keno. Her ke zuran keno beno xişin. Sey kêçanê ke gonî ancenê û pê masenê, hema winî. Êdî winî bîyo komelî mîyan de xeylî kesî estê ke bi rehetî ya zuran kenê. Yanî şexsîyetê Erdoganî pêde-pêde beno şexsîyetê xeylî kesan. Bi nê haletî ruhîyeyî vera şarê kurdî de şer keno û Tirkîya de hetgir bo ne hetgir bo piştî danê Erdoganî. Na yew nêweşîya bêderman a.\nKurdan mîyan de zî serekê winasî tay nîyê. Bi zurkerî ya sîyaset kenê. Medya de tena zuran kenê. Vêşane zî kurdîtî û Kurdîstanî ser o sîyaset kenê. La eslê xo de her roje şarê kurdî û Kurdîstanî roşenê. Nê eşkenê heta radeyêk hetgiran zî peyda bikerê. Zurker zurker o temam la êyê ke pêra benê yew rê ma çi vajê! Ma xo vîra mekerê ke peynîya zura referandum û Kurdîstano xoser de nêmeyê Başûrê Kurdîstanî dest ra şi.\nGanî îdeolojî rast, zanistî û demokratîke bo\nRayber Evdellah Ocalan rewşe analîz keno, vano: “Toplumkirim (komelo ke mîyane ra şikyayo)”. Komel, şarî pêro tesîrê îdeolojîya kapîtalîst û populîzma ci de yê. Rayber reyna vano: “Gêrayîşê merdimê sadeyî de ya”. Çare wina nano ro. Nê kerdenanê peyênan yê dewleta Tirke, yê keyeyê beşêk Berzanîyan û kerdenanê beşêk yê PDKyî tena wina kes eşkeno fam bikero, mana bidero û dûştê ci de têkoşîn bikero.\nKerema xo ra hesaban bişopnê û bibê abone\nYouTube: şo YouTube\nTwitter: şo twitter\nInstagram: şo înstagram\nVîmeo: şo vîmeo\nMeqaleya verêneMabêna Bêdewletbîyayîşî û Bêstatutîye de Kurdî
4,531
madlad400
CC 20220801
zza
Berardi, �talyan �izgi romanlar�nda polisiye t�r�n� en �ok seven, onun anlat�m kal�plar�n� en �ok kullanan senarist say�labilir. �nl� kahraman� Ken Parker�in Y�llar Sonra ser�veni polisiye t�r�ne yapt��� ne�eli g�ndermelerle ba�l� ba��na bir ilgin�lik ta��yor.\nBir �ocuk sordu bana, alt�n nedir? / Ellerini doldurmu� bana gelirken nas�l cevap vereyim �ocu�a? / Ne oldu�unu ondan daha iyi bilmiyorum / D���n�yorum da, zenginli�in sar� kuma��n�n dokunmas� e�ilimimin amblemi olmal� bu./ Ya da d���n�yorum, Tanr�n�n g�l�mseyi�i mi diye / Bilhassa d���n�rd�m par�ldayan arma�an�, bir hat�ray� / Bir k��esinde sahibinin ad�n� ta��yor / Orada onu g�rebiliriz, fark edebilir ve soyabiliriz / Kimin bu? / Ya da d���n�yorum, herkesin alt�n� benim olmal� ve ortaya ��k�yorum onu almak i�in.(�air adl� ser�venden)\nKen Parker��, yukar�daki m�sralar�n sahibi Walt Whitman��n Leaves of Gras isimli kitab�n� okurken g�rmek �a��rt�c�yd� belki. Fakat zaman i�inde Ken Parker�la samimiyetiniz artt�k�a, �a�k�nl���n yerini hayranl�k ve m�davimlik alabilir. O, farkl� bir �izgi roman kahraman�d�r, kovboydur, dedektiftir, iz s�r�c�d�r, iyi bir babad�r, ekonomiden, edebiyattan anlar, kitap okumay� sever, merhametlidir, kad�nlar�n g�zdesidir, sevimlidir, yak���kl�d�r� Hayranlar�n�n ezberden bildi�i �zere, yazar Giancarlo Berardi ve �izer Ivo Milazzo birlikteli�inin �r�n� olan Ken Parker, Robert Redford�un ba�rol�n� oynad��� Jeremiah Johnson filminden esinlenerek yarat�lm�� ve grafik tasar�m�nda Redford�un y�z� �d�n� al�nm��t�r. Ken Parker�la tan��mam 1982�de �izgi roman okurlar�na Ken Parker efsanesini sunan Tay Yay�nlar� sayesinde oldu. Giancarlo Berardi, Alaska, Y�llar Sonra, No:11, Tay yay�nlar�; kur�uni bir g�ky�z� ve damar damar uzam�� �im�ek g�r�nt�s�n�n alt�nda devasa, korkun� bir goril, gorilin ma�ara a�z�, ma�ara a�z�n�n �irkin di�leri dibinde de elinde kendisine �uzun t�fek� takma ismini verdiren Kentucky marka t�fe�iyle geni� �apkal�, otantik k�yafetli, sert bak��l�, yak���kl� Ken Parker. Biz, Ken Parker��, farkl�l���ndan sevdik, diyenlerdenim. Kapa�a bak�yorum; �Alaska ? Goril? King Kong? Kovboy?� kapa�� �eviriyorum, Nebraska da, Omaha tren istasyonu b�t�n hareketlili�iyle g�z�m�z�n emrine haz�r. Kalkmaya haz�rlanan tren, Chicago, Clevland �zerinden Boston�a gidecektir. Bu uzun yolculuk �ncesi son haz�rl�klar� yap�lmaktad�r. Yemek vagonu, kompart�manlar� �stasyon g�revlisi kond�kt�re k���k bir torba verir; Boston�a g�nderilen postad�r ki kond�kt�r�n alay etmesine sebep olur. Kondokt�r, postan�n azl��� nedeniyle, bat�da ya�ayan insanlar�n yazma bilmediklerini ima eder ama istasyon g�revlisi de altta kalmaz, �Hi� bilmez olur mu? Ama siz Do�ulular�n okuma ��renmesini bekliyorlar�. Bu kare Y�llar Sonra maceras�n�n, do�u-bat� z�tl���na, �eki�mesine el ataca��n� f�s�ldar. Hatta Y�llar Sonra i�in, bu z�tl���, bu �eki�meyi karikat�rle�tirmi�tir diyebiliriz.\nYanl��l�k neredeydi? Neden bir yanl��l�k oldu�unu d���nm��t�m? Tamam, Ken Parker de�i�ik bir kahramand�. Eyerinde kitab�n� ta��d��� Walt Whitman gibi ��k�vermi�ti �er�evenin d���na; �iir yazan, hasta bak�c�l�k yapan, matbaada �al��an, gazetecilikle u�ra�an, seyahat eden Whitman kadar hareketlidir ya�am�nda Ken Parker, gezgindir. ��te bu y�zden Y�llar Sonra�n�n sayfalar�nda g�rd���m y�z, soru i�aretleri getirdi beraberinde. Boston�a giden bir trende kendine yer arayan komik suratl�, serseri k�l�kl�, gams�z bir g�l��le bakan tip mi Ken Parker�d�? Seyahat �irketi g�revlisiyle kavga eden, g�venlik g�revlileri taraf�ndan yaka pa�a d��ar� at�lan �izgi roman karakteri miydi Ken Parker? �tiraf ediyorum; bir s�re, yanl�� �izgi roman okudu�um hissine kap�lm��t�m. Hay�r, bu Ken Parker olamazd�. Peki kahraman neredeydi? Kanl� Yol maceras�ndaki yak���kl�, gizemli, kuvvetli Ken Parker neredeydi? Y�llar Sonra�n�n ilk altm�� sayfas�, ele ald��� konular bak�m�ndan komik ��elerin a��r bast��� b�l�mleri i�erir. �lk sayfalardaki komik y�z de maceran�n sonlar�na do�ru ilham kayna�� Redford�a benzemeye ba�lar. Ken Parker asl�nda sakin bir karakterdedir. Ama tren biletiyle ilgili �anss�zl��� onu birden bire �fkelendirmi�tir.\nVe istasyonun renkli kalabal��� aras�nda tan�d�k y�zler ��kar kar��m�za. Sir Arthur Conan Doyle�un 1887 y�l�nda yaratt��� kahraman� Sherlock Holmes ile Edgar Allan Poe�nun Aguste Dupin�i, istasyon bar�nda �ay i�ip sohbet etmektedirler. Do�unun (vah�i bat�dan bak�ld���nda) m�thi� dedektifleri, �ay ve sohbetle tren saatini beklerken, bat�n�n m�thi� dedektifi, m�thi� kovboyu, m�thi� iz s�r�c�s� Ken Parker, ��fkeyle kalkan zararla oturur�, s�z�n�n ispat� olur. Seyahat �irketinin g�revlisine sinirlenir, adam�n yakas�na yap���r, sonunda da Union Pacific�in g�venlik g�revlisi taraf�ndan d��ar� at�l�r. Do�u vah�i bat�n�n bir par�as�n� kabul etmemektedir. Ken Parker�� sinir k�p�ne d�nm�� olarak g�rebilece�imiz ender anlardand�r; Ken, aile, �ocuk, K�z�lderili konular�nda hassast�r, g�z� d�nyay� g�rmez. Hunkpapa yerlilerinden Tecumseh isimli bir kad�nla evlenmi�tir ge�mi�inde. Kar�s�n�n �l�m�nden sonra, Tecumseh�in o�lu Theba�ya babal�k vazifesini �stlenmi�tir.\nZaten Boston�a da O�nu g�rmeye gitmektedir.\nKen Parker, trene ka�ak yolcu olarak biner, ��nk� Theba, Boston�da onu beklemektedir. Tren hareket eder ve Ken Parker��n dingiller �zerindeki s�k�nt�l� yolculu�u ba�lar. Okuyucular �yk�n�n farkl�l���n� hemen anlayabilirler; tren, trendeki ayr�nt�lar, polisiye �yk�lerin �nl� isimleri bir aradad�r. On �� numaral� kompart�manda seyahat eden gizemli yolcu, y�k vagonundaki tabut, bat�l inan�lar�n �rkekle�tirdi�i zenci hamallar ve d�nyaca tan�nm�� muhte�em dedektifler; vah�i bat�da bir dedektiflik �yk�s� ya�anamayaca��n� ispatlamak istercesine, do�uya yol alan bir trende toplanm��lard�r. Holmes ve Dupin d���nda, Agatha Cristie�nin c�ssesi ile beyni aras�ndaki z�tl���yla ��hretli dedektifi Hercule Poirot da seyahat eden �nl�ler aras�ndad�r.\nG�lgelerle, ��pheli bak��larla bezeli �izgi roman kareleri, bendeki yanl�� macera okuyorum d���ncesini yo�unla�t�rd�. Vah�i bat�da, klasik bir kovboy �yk�s� bekliyordum a��k�as�. Fakat aniden, aralar�nda sohbet eden, �ay i�en, birbirleriyle didi�en polisiye roman dedektifleri ile kar��la�t�m. Dedektiflerin aras�nda ge�en diyaloglar, hem ki�iliklerini hem de ��z�me kavu�turduklar� esrarl� cinayetleri hat�rlat�r okuyuculara. Y�llar Sonra�n�n ba�lang�c�, Agatha Christie�nin �ark Ekspresinde Cinayet�ini getirir akl�m�za. �stanbul�da Tokatl�yan Oteli�nde kalan Hercule Poirot, bilet bulmakta g��l�k �eker ama ��hreti sayesinde birinci mevki vagonunda yer bulur sonunda. Y�llar Sonra�da Ken Parker��n ��hreti bir bilet bulmas�na yetmez. �ark Ekspres�inde yolcular�n en fazla dikkat �ekeni, dedikodulara en fazla malzeme olan� Samuel Ratchett ad�ndaki Amerikal�d�r. Ayn� �zellikleri ta��yan bir karakter de Boston�a giden trenin on �� numaral� kompart�man�ndad�r. �ark Ekspresinde Cinayet�in ve Y�llar Sonra�n�n, �lecek karakterleridir ikisi de.\nHolmes ile Dupin ayn� kompart�man� payla�maktad�rlar. Fakat iyi anla�t�klar� s�ylenemez. Holmes, Dupin�in gazetelerine �zen g�stermez. Dupin i�in gazete pek �nemlidir, gazeteler i�inin bir par�as�d�r Dupin�in. Poe�nun, Morgue Soka�� Cinayeti roman�n�n amat�r dedektifi Auguste Dupin, Gazette des Tribunaux�dan ��renir Morgue Soka���ndaki korkun� cinayetleri. Cinayet ara�t�rmalar�n� gazeteden takip eder, hatta cinayeti ��zer ve cinayetle ilgili ki�iye gazeteye verdi�i ilan sayesinde ula��r. Polisiye roman tarihini inceleyen kaynaklar, Morgue Soka�� Cinayeti�ni t�r�n ba�lang�c� olarak kabul eder. Olay, 1800�l� y�llarda Paris�te ge�er; Morgue soka��nda oturan Madame L�Espanaye ile k�z� Mademoiselle Camille L�Espanaye, bir gece korkun� �ekilde �ld�r�l�rler. Dupin cinayeti ara�t�r�r, incelemelerde bulunur ve sonunda cinayeti ��zer. Cinayeti yabani bir orangutan i�lemi�tir. Orangutan�n yerini Y�llar Sonra�da bir goril al�r. Boston Hayvanat Bah�esi�ne g�t�r�len goril, y�k vagonunda, kafesinin i�indedir. Tren dingilinden y�k vagonuna ge�meyi ba�aran ka�ak yolcu Ken Parker ile sirk y�ld�z� gorilin tan���p kayna�mama ihtimali yoktur.\n�ark Eksperinde Cinayet roman�nda Agatha Christie, Samuel Ratchett�in �ld�r�ld��� b�l�me, �karanl�kta bir ���l�k� ba�l���n� koyar. Orient Ekspress, gece yar�s� bir ���l�kla yank�lan�r, Union Pacificer Ekspress de gece yar�s� on �� numaral� kompart�mandan y�kselen ���l�kla ayaklan�r. G�rg� tan�klar�na g�re, ���l�kla birlikte kompart�man�n penceresinden biri atlam��t�r. Seyahat �irketinin davet etti�i �nl� dedektifler, toplu halde kar��m�zdad�r i�te. Holmes, Dupin ve Poirot�un yan� s�ra, S.S. Van Dine�nin Philio Vance��, Frederic Dannay ve Manfred B. Lee�nin Ellery Queen�i, kriminoloji konusundaki ba�ar�lar�ndan dolay�, tren yolculu�u ile �d�llendirilmi�lerdir.\nCinayet soru�turmas� derinle�tik�e, polisiye edebiyat�n �nl� kahramanlar�, yarat�c� yazarlar�n�n kendilerinde toplad��� ilgin� ki�ilik �zellikleriyle, ipu�lar�n�n izini s�rerler. �ncelikle tren kar�� kar�� aran�r; Dupin�in fikridir bu. Trenin hareketinden �nce istasyonda beraber �ay i�en Holmes ve Dupin�in aras�ndaki sohbete kulak kabartt���m�zda Dupin�in, kendisini trendeki dedektiflerin fahri ba�kan� olarak kabul etti�ini anlar�z. Her ne kadar Holmes bu fikre kat�lmazsa da �ngiliz beyefendili�ini elden b�rakmaz. Morgue Soka�� Cinayeti�nin polisiye roman t�r�n�n ilk �rne�i olarak kabul edilmesinin, Dupin�in iddias�na temel te�kil etti�ini d���nebiliriz. Dupin�in aramalar� sonucunda ka�ak yolcu Ken Parker k�sk�vrak yakalan�r. Kendini be�enmi�, gururlu, �ok bilmi� dedektif kalabal��� aras�nda zavall�, ac�nacak ve aptal bir g�r�nt� �izmektedir. Uykudan uyand�r�lm��t�r, �a�k�nd�r ve cinayetle su�lanmaktad�r. Katil yakalanm��t�r ancak �ld�r�ld��� d���n�len, on �� numaral� kompart�mandaki yolcu Collins�in cesedi hen�z bulunamam��t�r.\n�lk g�steriyi Holmes yapar; kimli�ini gizlemeye �al��an bir �zel dedektifi yakalar. Adam�n kulland��� t�t�nden nerede oturdu�unu, d��mesinin kopuk olmas�ndan evli olmad���n�, giydi�i ayakkab�dan mesle�ini tahmin eder ki bunlar do�ru tahminlerdir. Dupin, hem gazetesini okumakta hem de Holmes�u dinlemektedir. Holmes�un ba�ar�s�ndan �ne de olsa benim ��rencim� diyerek kendine pay ��kar�r ki bu da do�ru bir pay ��karmad�r. Dupin, kendisiyle benzer metotlar� kullanan Holmes�un �nc�l�d�r.\nPhilio Vance ve Ellery Queen, �irketin davet listesindeki Amerikal� dedektiflerdir. Farkl� ��z�m metotlar�yla di�erlerinden ayr�lan bu iki dedektif de Y�llar Sonra�da en belirgin �zellikleriyle canland�r�lm��t�r. Harvard �niversitesi�nden mezun Queen, olaylar� edebi a��dan de�erlendirir. Zaten O, dedektif romanlar� yazar�d�r. Masas�nda duran aile foto�raflar�nda, polis memuru babas�n� g�r�r�z ki Queen olaylar� ��zerken babas�n�n fikirlerine �ok �nem vermektedir. Collins�in �ld�r�lmesi ve ortadan yok olmas� hakk�ndaki ipu�lar�, dedektiflerin ilgin�liklerini, ��z�m metotlar�ndaki farkl�l�klar� ve komiklikleri �ne ��karacak �ekilde karikat�rize edilerek �izilmi�tir. Ula��lan ��z�mler asl�nda bu ��hretli dedektiflerin en �nl� hikayelerinin tekrar�d�r. Queen, ipu�lar�n� ve ��z�m yolunu anlat�rken uygun tabirle �edebiyat par�alar�. Collins�in vurulup pencereden at�lmadan �nce yere kanla �izdi�i daire �zerinde, Ar�imet�in form�l� yard�m�yla yapt��� hesaplamalar katilin kimli�ini verir; bu ger�ekten pek tuhaf, pek g�l�n� bir ��z�md�r. Vance��n a��klamas� ise kompart�man�n kapal� kap�s�n�n, katil taraf�ndan nas�l a��lm�� olaca��yla ilgilidir ki bu ��z�m i�in �pratik� kelimesi yetersizdir. Holmes�un a��klamas� Collins�in Naja Tripudians ad�nda zehirli bir y�lan taraf�ndan sokuldu�u, zehrin delirtti�i Collins�in pani�e kap�larak trenden atlad��� y�n�ndedir. Dupin, Morgue Soka�� Cinayeti�nin hat�ras�yla hareket eder. Zaten trende bir goril vard�r; su�lu gorildir. Klasik dedektif �yk�leri ��lg�nl���na noktay� koyan Poirot olur. �ark Ekspresinde Cinayet roman�n�n ��z�m�n� tekrarlayan Poirot ��z�m�n� anlat�r: Collins�in ge�mi�i karanl�kt�r, g�rev yapt��� m�zeden sekiz adet de�erli p�rlanta �al�nm��t�r. Sekiz ki�i sekiz p�rlantan�n pe�ine d��m�� ve cinayeti birlikte planlayarak i�lemi�lerdir. Bu sekiz katil; Ken Parker, Collins�in �ald��� p�rlantalar� bulmakla g�revli dedektifler Browni ve Palmer, kondokt�r Harison, Vance, Queen, Holmes ve Dupin�dir. Polisiye romanlar ba� tac� etse de Holmes, Dupin, Vance, Queen, Poirot hi�bir bi�imde Ken Parker maceralar�nda yer edinemezler kendilerine. Zaten do�uya do�ru gitmektedirler. �Vah�i Bat�� onlara g�re de�ildir, burada sadece karikat�rle�irler. Poirot�un ��z�m�ne topluca verilen cevap ayn� zamanda, yanl�� macerada olduklar�n�n cevab�d�r: �Git i�ine be! Sa�malama!�\nKen Parker��n komik ve aptal g�r�n�m�nden s�yr�l�p Robert Redford�a benzedi�i sayfalarday�z art�k. ��hreti bir tren bileti bulmas�n� sa�lamasa da, ka�ak yolcu kategorisinde yolculuk etse de bizim ger�ek kahraman�m�z Ken Parker�d�r. Dedektifler �aresizlik i�inde bak���rken Ken Parker, kibarca, g�cenmemelerini, sonuca �oktan ula�t���n� s�yler. Ken Parker iyi dedektiftir, klasik dedektif �yk�lerindeki kural� bozmaz. Herkes toplan�r, ��nk� cinayetin karanl��� ayd�nlat�lacak, perde aralanacakt�r. Collins en ba��ndan beri trendedir ve �lmemi�tir. P�rlantalarla beraber ka�abilmek, pe�indekileri atlatabilmek i�in b�yle bir plan yapm��t�r. Kendine �ld�r�lm�� s�s� vererek y�k vagonundaki tabuta saklanm��t�r. Ancak katili arama tela��ndaki dedektiflerin tabutun �zerine y��d��� e�yalar tabuttaki hava deliklerini kapatm�� ve zavall� Collins ger�ekten �lm��t�r. Hem de cinayeti ��zmeye �al��an �nl� dedektifler y�z�nden. Cinayet bilmecesini ��zemeyip �stelik bir de adam �ld�ren dedektifler, ��hretlerine zarar gelmemesi i�in bu olayla ilgili konu�mama karar� al�rlar.\nYaz�n�n tamam� Ser�ven 3'te
434
madlad400
CC 20220801
zza
 BEBE MORIS - Alp ARPAD - Ani Cekmecesi 32 - www.sizedebiyat.com SiZedebiyat Edebiyat Enstit�s�\nMarmara Koleji 1957 � 1989 ��rencilerine...\n�� erke�in en k�����y�m. E, ana baba da yurt a�k�yla dolu ��retmen olunca s�nnetim biraz gecikmi�. �ok da de�il, ilkokul ��teydim san�r�m ��nk� otomobil kullanmay� � i�inizden bilenler bilir - o ya�ta kendi kendime ��renmi�tim!\nMerak konusu olacak biliyorum: Tramvayla giderdim, K�z�ltoprak Kad�k�y K�z Kolejinin ilk k�sm�na. Erkekler ilk k�sm�nda okuyabiliyorlard� ama orta ve liseyle de ayn� binadayd�k; han�mlar hakk�ndaki g�zel ve de�i�mez kan�lar�m�n temelleri de zaten orda at�lm��t�r! Kad�k�y Ortaokulu' nun tam �n�ndeki Dereyolu Tramvay / Otob�s Dura��' nda inerdim. �ki ad�m y�r�r, s�n�f arkada��m Necdet� in ziline basard�m. Necdet ��kar, l�flayarak Kurba�al�dere a�z�ndaki okulumuza giderdik. Har�l���m 35 kuru�tu. Gidi� d�n�� tramvay bileti, ��len tostu veya sandvi�i ve g�zya�artan gazozu bu b�t�eye d�hildi. �o�u zaman gazozumu i�mez, K�z�ltoprak� tan eve, �of�r yan� bo� koltuklu dolmu� beklerdim. Adam aya��n� soldakine bast�; eliyle �ubu�u kendine �ekti; sonra sa� aya��yla sa�daki pedala basarken sol aya��yla�\nDenedim bir g�n! �ki kilometre kadar gittim ve falsosuz eve d�nd�m. Babam� inand�ramad�m. �ki a�abeyim de yat�l� o s�rada. � Kim o mahalledeki p.., seni ayartan? � sorusuna hi�bir zaman yan�t veremedim ��nk� mahallede �yle p.. yoktu! �kisinden ba�ka tutkum yoktu ki: Filinta gibi bir uzak yol kaptan� olmak, denizcilik ve otomobil kullan�p d�nyay� dola�mak! G�m�� y�llar�m doya doya denizlerde ge�ti ama ancak amat�r yat kaptan� olabildim. Otomobile gelince, istedi�ime eri�tim ama d�nyada h�la dola�aca��m �ok yer var. O g�ne geri d�nersem, bakt�m ve uygulad�m; hepsi buydu. Sadece, uygulamay� hafif�e aya�a kalkarak direksiyon simidiyle korna simidi aras�ndaki bo�luktan g�rerek yapt�m ��nk� boyum oraya kadar yetiyordu...\nHaziran ay�nda m�jde mi, ac� haber mi bilemedim ama birden geldi: S�nnet olacakt�m�\nDo�umumdan bu yana kulland���m�z, en az sahibi kadar yak���kl� 1952 model uzun burunlu, karakterli BMW' miz Cemil Topuzlu' da yeni ald���m�z daire nedeniyle hen�z sat�lm��t�. O ara arabas�zd�k. �d�n� bir arabayla ikimiz, �nden, s�nnet d���n�m�n yap�laca�� Kad�k�y Eski Muharipler Cemiyeti� nin salonuna yani tarihi Kad�k�y Vapur �skelesi� nin �st kat�na gidiyorduk. �skele meydan�na s�sl� otomobili park etti. Can�m babam ve ben, o g�n bana Konya Ovas� kadar b�y�k gelen iskele meydan�nda �zerimdeki s�nnet k�yafetiyle y�r�yoruz:\n� Alp o�lum, dedi. Ac�yabilir ama a�abeylerin ba��rmam��t�! Sen de ba��rmazs�n de�il mi?\n�imdiki gibi tekniklerin hen�z s�z konusu olmad��� o y�llarda san�r�m ba��rmak esast�! Beri yandan babam�n ricas�n� k�rmam da s�z konusu de�ildi ama elimdeki de tarihi bir f�rsatt�:\n� Tamam babam ama bir �artla, dedi�imi hat�rl�yorum. Tyrone Power gibi g�lerdi keyiflendi�i zamanlar Atat�rk giyini�li adam; yine �yle g�ld�:\n� S�yle bakal�m o zaman efem, nedir?\n� Sonra, iyile�ince, Erol Amcan�n Bebe Moris� i kulland�racaks�n bana bir kez! Tamam m�?\n� Tamam, bakar�z arslan�m!\nEmin olmad��� zamanlardaki gibi s�z vermemi�ti ama elinden geleni yapaca��n� biliyordum.\nAc�mad���ndan de�il ama ba��rmad�m; ba��ramazd�m�\nYakla��k yirmi g�n sonrayd�. Kap�n�n �n�nde siyah Bebe Moris� i g�rd�m.\n� Haydi bakal�m gel. �zin ald�k. Sadece 18 Mart� a kadar gidip gelece�iz ama!\n18 Mart Soka��, eve bir kilometre bile uzakta de�il! �zinsiz kullan�m�m da bile bundan daha fazla gitmi� usta bir �of�rd�m! Elden 3 vitesli arabalarda, 3 e takt�n takmad�n frene bas�p hemen geri d�nece�in uzakl�kta. Olsun! San�r�m Bebe Moris� i kullanaca��mdan �ok istedi�im konuyu halletmesine mutlu olmu�tum. Hatas�z, hen�z filmini seyretti�im, direksiyondaki 007 yani Sean Connery edas�yla gittim geldim�\n�kimiz de �ok mutluyduk�\nBebe Moris, di�er ad�yla Babe Morris, as�l ad�yla Mini Cooper' lar�n b�y�k a�abeyi �ngiliz yap�m� Austin Morris Minor, 1959 veya 1960 modeldi yan�lm�yorsam. G�c�r g�c�rd� ve kulland���m� da k�z erkek b�t�n mahalleli g�rm��t��\n�ki y�l sonras�ndan ba�layarak bir daha asla amca diyemeyece�im, yaramazl�k yapt���m�zda herkes bir yerken benim iki tokad�n� � ki asfalt sarsan derdik � yiyece�im; herkesi tokatla savan ama beni yedi�im asfaltsarsanlardan sonra her seferinde okuldan kovmakla korkutan; bize hi� derse gelmedi ama hepsine oldu�u gibi ��rettikleri i�in kendisine de g�n�lden bor�lu oldu�um sevgide�er ve sayg�de�er ��retmenim, m�d�r muavinimiz Erol Beye ait Bebe Moris, h�l� an�lar�mdaki sars�lmaz yerinde...\n�yle ciddi, han�m han�m duru�una bakmay�n; oradan babama ve bana g�l�p duruyor�\n: Alp ARPAD, 01 Kas�m 2009, 20:55, Ankara Di�er bir ANI i�in
861
madlad400
CC 20220801
zza
\tOcalan qalê Îmraliyî keno – X | E-Rojname\nOcalan qalê Îmraliyî keno – X\n“Merg hendî seba mi babetêka muhîme nêbîye. Wayîrê ê hêzî bîya ke ez mergî ra vajî, ‘ti çiman ser ameyî.’ Problem o bi ke nê rastîyî ganî şarê ma, dostan, PKK û dewlete rê biameyêne qalkerdene. Mi kerd ke nê bikerî.”\nRayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalan sîstemê Îmraliyî zî sey perçeyêkê Komploya Mîyanneteweyîye vîneno. Ocalanî kitabê xo yê bi nameyê ‘PAWITIŞÊ MHMEYÎ – DEWLETA SUMERE YA RAHIBAN RA VER BI KOMARA ŞARÎ’ de prosesê komploye û rastîya Îmraliyî bi eşkerayî ano verê çiman. Ma qismê desinî pare kenê:\nHer di rojî zî bi zanabîyayîş ameyî weçînitene\nEz na bawerîye de ya ke ganî dewa hetê huqûqî ra nêro qebûlkerdene, la pîya bi na bawerîya xo zî serê cezaya mergî ya ke mi rê ameya dayene de wazena ke ercnayîşêk bikerî. Hemverê mi de qerarê mergî ame dayene, no 28ê Hezîrane 1999 de ame dayene. No tarîx (1925) serrgêra îdamkerdişê rayberê serewedartişê Şêx Seîdê Kurdî bi. Nê ra zî muhîmêrî 15ê Sibate yanî roja teslîmkerdişê mi roja destpêkerdişê serewedartişê Şêx Seîdî bi. Her di rojî zî bi zanabîyayîş ameyî weçînitene. Yanî waşt ke na yewe şarê Kurdî ra vajê: “Şima çiqas sere wedarê zî do netîce nêvurîyo!” Serekkomar Suleyman Demîrelî qiseykerdişêkê xo de wina vatêne: “Înan 28 reyî sere wedart heme ameyî binfînayene. Peynîya ya peyênî zî do bi heman hawayî bo.”\nEşkera yo senaryo verî ra amîya plankerdene. Dima ra ez pêhesîyaya ke Îsraîl, DYA û Yunanistan serra 1996 de tewrê na senaryo bi. Beno ke armancê înan cîya bê, labelê înan serê binfînayîşê mi de pêkerdibi. Mi tesîrê nê hêzan ê serê şarê Kurdî û Têgêrayîşê Azadîya Kurdan de xeylî kemî kerdibi. Naye ra heme hêrs bîbî. Sere de serê Berzanî û Talabanî de her çar perçeyanê Kurdistanî de mîyanê 40-50 serran de serdestî serê bi seyan kes û koman de viraştebî, la rîyê mi ra serdestîya înan bîbî kemî. No sebebo esasî yê komploya serê min o.\nNêeşkayî qebûl bikerê ke ‘Wesîteyê kurdî’ ra bêpar bimanê\n‘Wesîteyê Kurdî’ destê înan de tim sey îhtîyacîyêk cuye yo. Çirey qebûl nêkerdêne ke rîyê mi ra naye ra bêpar bimanê. Nê bingeyî de înan îdareyê Tirkan dir pêkerd. Binfînayîşê Apoyî faydeyê hemine rê bi. Sûrîye rê zî xeylî giran ameyêne. Hetkarê serekî Abdulhalîm Haddamî rojnameyêkê Tirkan rê vatibi, “Abdullah Ocalan Kurdanê Sûrîye, Iraq û Îranî ser o tesîr keno. Naye ra ma o vet teber, ma zî o nêwaştêne. Babeta PKKyî de ma heman xete ser o yê.”\nHukmatê Yunanî serra 1996an de Clîntonî dir pêkerd ke seba kontrolkerdişê Têgêrayîşê Kurdan binfînayîşê mi rayîro tewr saxlem o. Bi rastî zî hemkarê înan ameybî pûçkerdene. Nêeşkayêne ajanêkê Kurdî zî bixebitnê. Almanya tayê sebebanê bingeyênan ra hemverê mi de bi kîn û bihêrs bîye. Xurûrê Almanan xo hemverê şexsîyetê mi de nêeşkayêne xo ragîro. Ez hemverê amacanê înan ê tradîsyonelan yê Mezopotamya de bîya. Îngilîstan, Fransa, Swêd, Rûsya û êyê bînî zî wayîrê sebebanê bi heman hawayan bîyî. Zihnîyetê mi înan dir pê nêkerdêne.\nDo rayîrê verê lenînêkê dîyinî a nêkerdêne\nTena Îtalya tayê acemî bîye, seba ke newe nizdê meseleyî bîbî. Îtalya zî wextêkê kilmî ra dima qerar da ke şîyayîşê min ê tîya ra rayîro tewr saxlem o. Bi rastî zî pîlê dinya hetê sinife, neteweyî û mîyanneteweyî ra hemfikir bîyî ke ez hetê sîyasî û îqtîsadîyî ra seba înan giran a. Do rayîrê verê vejîyayîşê Lenînêkê dîyinî a nêkerdêne.\nLabelê seba Îsabîyayîşêkê dîyinî zî înan ber heta peynî akerdêne. Tirkî resayêne a bawerîye ke mi sey dişmenê xo yê tewr pîlî yê tarîxê xo bivînê. Aya raste, şovenîzm û tradîsyono peydemende şexsê mi de îmkanê menfaatan bi dest fînaybî. Çepê Tirkan ramotibi ke demokrasî û seypêyîye ra dûr o. Hemkaranê Kurdan zî hîna zaf bawer kerdêne ke heme perçeyanê Kurdistanî de mabênê ma de çende koyî estê, ma hende yewbînan ra dûrî yê.\nSerê tasfîyekerdişê mi de pêrune vatişê xo kerd yew\nBi kilmî heme hêzanê zereyî û teberî yê bi sewîyeya berze yê sîstemê mewcûdî serê tasfîyekerdişê mi de vatişê xo kerdîbî yew. Teberê huqûqî û bi metodanê komplogeran zî bo, kerdêne ke fermanê kiştişê mi pîya binûsê. Tayê înan ra, tayê dostî û hemrayan ra beno ke şaş bimanê la ez nê cewabê pêroyîyî dana înan: “Hezretî Îsa nê halî de nêbi ke stratejî û taktîkan bikero.”\nHemverê Roma û fêlbazanê înan ê fermîyan ê Yahûda rayraşîyayîşê ê yê ver bi Qudsî layîqê tarîxî bi û tekane rayîrê çalakîye bi ke do xo reyde netîce biardêne. Dima ez ewnîyaya ke, nê erdan de qedere çiqasa manena yewbînan, şexsîyetêk gama ke sereyê xo hemverê dinyaya serdeste de hurzneno çiqas a dinya pêxemberan ser de şîyêne! Xora cuyêka mi ya hempare ya prosesê seypêyan esta, karakterêkê prosesî esto.\nNê halî şertanê cîyayan de, bi renganê cîyayan ê ke wareyanê ke manenê yewbînan ê tarîxî de xo tekrar kerdêne. Şertan bi lez û bezî ez zî ver bi nê netîce tehn dayêne. Zelal bi ke qerar serê mergî de bi û do biameyêne ca. Walîyê Romayî Pontîus Pîlatus zî babeta hezretî Îsayî de hetgêrê çarmîxkerdişî nêbi. Fêlbazanê xayînan ê Yahûdîyan naye ser o zor dayêne ci. Gilgamêşî zî nêwaştêne ke natorwanê daristanî Huvavayî (Humbaba) bikişo la xayîn Enkîdûyî o da kiştene.\nRastîya cuye û mergî\nZelal o ke qerarê mergî bi temamî bi amacanê sîyasîyan dîyayo. Ez nê bi temamî sey perçeyêkê komploye nêvînena. Bi nîyetêkê rindî, bi zêdebîyayîşê merdimanê ke bi boya hîraye ewnênê meseleyan ra bîyêne ke no sey gamêka pêameyîşê demokratîkî biameyêne şuxulnayene. Êyê ke nê nizdîbîyayîşan sey kayêk vînenê, do bibo karê ê dormeyanê ke wazenê bi komploye biresê menfaatêk. Xora ê zî do vejîyê meydan.\nGanî ez biyarî ziwan ke mi bi xo zî rastîya cuye û mergî tam zelal nêkerda. Na nuqte zaf akerdî ya, eke bi rastî bîya karakterê kolektîvîzmî, qehremanîya şexsî a game merg nêbîyêne metodêkê çalakîye ke hema cade merdim muracatê ci bikero. Mehkema gama ke qerarê mergî da, dadger Turgut Okyayî qelema xo neşikite û mecbûr mendêne ke eşkera bikero o hemverê daliqnayîşî yo. Bi rastî zî hewna nêzalal o do mergê mi senî hawa bo. No hal bibi qozêko pîl o sîyasî. Tehlukeyan vatêne, ma ameyî.\nFikaranê şexsîyan ra zaf weta\nPKKyî û Kurdan tarîxê serewedartişan goreyê netîceyanê qerarê îdamkerdişî hadre kerdêne. Dormeyanê peydemende û şowenan ê Tirkan zî bicaardişê qerarê îdamkerdişî sey firsendêkê nê weçînitişî dîyêne. Hîsanê qesasî her di hetan de zî sereyê xo wedartîbî. Heme hêzanê teberî netîceyanê muhtemelan ê bicaardişê qerarî ser o munaqeşeyî kerdêne. Eşkera yo, fikranê şexsîyan ra weta ganî ez bi mesuldarî tê bigêrayêne. Aya tewr raste bîye ke her roja ke ez ciwîyayêne goreyê îhtîyacîyanê aştîyêka birûmete û pêameyîşêkê demokratîkî biercnî.\nHemverê mergî de tewirê Sokratesî\nHem hetê sîyasî û hem zî hetê manewîyî ra do rast nêbîyêne ke mi menfaatanê şexsîyan bidayêne vernî. Bi nê amacî, ez nêeşkaya mesaj bidî tayê dormeyanê ma yê ke bi nê amacî paweyê îşaretan bî û nê mesajan do rayîrê netîceyanê şaşan akerdêne. Bi taktîkanê rêze ra zî ez nêeşkayêne ke PKKyî rayîr ra berî. Seba hesabanê winayênan ê tengan hem îmkanî çinbî û hem zî no do bibîyêne tewirêko şaş.\nHemverê mergî de, mi kerd ke bibî wayîrê tewirêk k ekes eşkeno ci ra vajo tewirê Sokratesî: Manîdarkerdişê mergî, dîyayîşê felsefeya mergêkê senênî û seba çiyî! Halê mewcûdî de, qaso ke mi texmîn nêkerdêne ciwîyena. La verê nê mergo ke sey şimşêra Demoklesî serê serreyê mi de têşanîyeno, ez weriştişê pîl ê cuye, weriştişê pîl ê manaye bi weşikî virare kena. Cuyêka winayêne le merdim nêeşkayêne çend hewteyan wegîro û kemere zî bîyêne do bihelîyayêne amîbî manîdarkerdene. Aya raste ez amîbîya werdîkerdene, mi zî aye kerdebî werdî. Qerarê mergî ez bêfayde nêkerdebîya, mi qerarê mergî bi metodê êyê bêyom û leyminî veng vetibi.\nÇa ra û senî ameyêne wa biameyêne, wazena meşte biameyêne wazena serran ra dima, merg seba mi hendî babetêka hende cidîye nêbîye. Ser de zî ez resabîya hêzêkê wina manîdare ke ci ra vajî, bi xêr ameya, çiman ser ameya. Problem o bi ke ganî nê rastîyî ganî şarê ma, dostan, PKK û dewlete rê biameyêne qalkerdene. Mi kerd ke nê qal bikerî. Herinda felsefeya “bimire û bikişe” de ver bi felsefeya “biciwîye û bide ciwîyayene” şîyayîş bi hawayêkê hîrayî amebi rayraberdene. Eke hetî rind bixebitîyayêne, serfirazîya ci zî, mumkun bîyêne ke aşitîyêka birûmete bica biameyêne.\nMHMe kewte halê dadgerî\nNê qewimîyayîşê rindî bîyî. Nîyetê bêyomî yê komploye pûç bîyêne û vatişê, “her çîyî de xêrêk esto” rast vejîyayêne. Bêguman seke berhemêkê tecrubeyê pozîtîfî yê merdimîye, qerarê MHME yê vindarnayîşê cezaya mergî, ke seba hemverê madeyê 2inî yê eleqedarê heqê cuye yê PHME ser o vindertebî, keda xo nê prosesî de vêşî kerdebî. Nê qerarî hetêk ra berê pozîtîfî sîyaset û dewleta Tirkan rê zî akerdibi.\nMHME hetêk ra kewtebî halê dadgerî. Vengê hetan dana ke goreyê huqûqê unîversalî tê bigêrê. Hetêk ra veng dana Kurdan û vana, “fek serewedartişî ra vera bidê” û hetêk ra zî veng dana Tirkan û vana, “seba çareserîya huqûqî û demokratîkî yê probleman beran akere.” Nê heme rastîyî, xusûsîyê sîyasî û tarîxîyî yê ke binê qerarê mergî de bî û bi hawayêkê zelalî ramojnenê ke mesele terorîzma ra wetêr o. Dewaya min û qerarê têkilîyê cezaya mergî, bîya yew tesîranê tewr muhîman ra yewe ke tirêm do têkilîyê mabênê Ewropa û Tirkîya de pîl bibê yan zî vinderê.\nHer çî do mucadeleyî ra bêro bewlîkerdene\nNo xusûsîyet zî ramojneno ke tirêm prosesê medenîyetê demokratîkî yê hemdemî yê Tirkîya û tewrbîyayîşê ci kamcîn rayîrî de şino. Tebereştişê Kurdan, çinêkerdişê Kurdan, çinê hesibnayîşê înan yena manaya berê tewr muhîmî yê dinyaye înan ser o yenê girewtene. Sere de goreyê îhtîyacîyanê demî, Kurdî hendî qerarê mergî nêpersenê, heme rastîyî yê ke bi qerarêkê winayênî hurzê payan ser vetê meydan. Belkî zî tarîx de reya ewilên a ke problemêkê hende giranî de, qerarê mergî de, boyhîrayî û hişmendî serdestîya xo ramojnena, nê halî kena wesîteyê azadî, aşitîye û qerarê cuye.\nEke heme hetî meseleyî ser o bi xorînî bifikrê, do heme xirabîyan de berhemanê rindan bivînê. Tena do nîyetê xirabî yo ke xurt o do pûç bibo, do şansêk virazîyo ke umîdê hetê rindî zî bi ser bikewê. Qerarêkê mergî yê Îmraliyî, reya ewilêne, seke bi qerarê cuya aşte û azade bêrê sentene. Her çî do hetê aşitîye ra, pêameyîşê demokratîkî û mucadeleyê huqûqîyî ra bêro bewlîkerdene.\nÎngilîstanî di hetan dir kay kerd\nÎdamkerdişê Şêx Seîdî û embazanê ê ra dima Komara de otorîterîzmî rê rayîr abi, têkilîyanê Kurd û Tirkan de rayîrê înkar û asîmîlasyonê bi zorî akerd. Têkilîyê di cimatanê ke mucedeleyê xelesîya neteweyîye pîya dayê xeylî zirar resa înan. Şansê demokratîkbîyayîşê Komare dest ra ame veradayene. Dima serewedartişê Dêrsim û Agirî virazîyayê. Sere de M. Kemal û Îsmet Înonu, tayê îdarekaran fam kerdo ke problem bi no qayde çareser nêbeno. Nê qewimîyayîşî de hêzo sereke yê emperyalîzmî Îngilîstanî polîtîkaya yewbînan fînayîşî bica ardêne. Îngilîstanî her di hetan dir zî kay kerd û polîtîkaya Mosil-Kerkukî berde sere.\nÎngilîstanî dimayê 75 serran, bi heman polîtîkayan seba ke hesabanê xo yê serê Iraqî bi ser bifîno Kurd û îdareyê Tirkan şuxulnayê. Mi mehkema de vatibi ke “Ez ganî 1925an ancî biyarî vîr” û mi ramotibi ke rayîro tewr rast o yo ke merdim tarîxî ra derse bigîro. Mi veng da ke na rey serewedartişê Kurdan û cezaya ke mi rê amîya birnayene, seba ke açarnî bi aşitîya birûmete ya Komare û biratîya manîdare, ganî her di hetî zî çîyo ke hewce keno bikerê. Deklarasyonê Aşitîye û Pêameyîşo Demokratîk ê 16ê Tebaxe ya 1999an hewna zî dewam keno. Tarîx, bi hawayêk seyr, ‘yan aşitî, yan şer’ ê mi dir têkildarî dir daliqnaye mendo.\nTu aşitî bê hêzî nêbena\nHêzê PKKyî her wextî ra vêşêr o û eşkeno şerêkê hîrayî bikero. Eşkera yo ke no wayîrê nê potansîyelî yo ke eşkeno bi seserra 21ine zî bido vîndîkerdene.\nSeba mi zehmetî na ya ke ez zaf xorî kewta mîyanê dibendîya aşitîye û şerî. Binê qerarê mergî de bi hawayêkê pozîtîfî netîcekerdişê nê dibendîyan rê sebir û fehmêko pîl lazim o. La rîskê pîlî estê ke hem PKK û hem zî dewlete polîtîkayanê xo yê serekeyan serê qerarê mergî yo ke serê mi de yo awan kenê. Ganî no biaçarîyo hêzêkê çendî û senênîye ke zor bido hêzanê pawitişê meşrûyî yê PKKyî ke bêrê serê rayîrê aşitîye û heman wextî de cimatê Tirkan zî biyaro serê bigeyêkê qenaetî.\nAşitîyê manîdarî girêdayeyê cidîbîyayîşê hêzan, bimewzîbîyayîşê înan û potansîyelê înan o. Merdim metodêkê şerî yo ke serkewtiş û binkewtişê ci wayîrê manayêk nêyo, gama açarno serê aşitîye no seba her kesî serkewtiş o. Aşitîyêka mabêna dibendîya têkilîyanê Kurd û Tirkan, kewtişê serê rayîrê rotaya biratîya tarîxîye, ganî amacê her kesî bo. Ganî merdim ro yewîye, aşitîya birûmete û bicaardişê demokrasîye bigêro. No tewir hetêk ra zî goreyê ruhê Quwayî Milîye yê serranê 1920an o ke Komare ronayê. Kurdî hêzê stratejîkî yê na serfirazîye bîyî. Goreyê xozaya awankerdişî û deynêk o ke komare cayo ke Kurdî heq kenê bido înan.\nKomare wa şaşîtîya tarîxîye ra agêro\nHalêkê winayênî de ke Lozan de Komare amî qebûlkerdene, Îsmet Înonu zî mesele munaqeşe keno û vano, “Ma Kurd û Tirkan pîya komare awan kerde,” nê halî de çîyo xozayî o yo ke tewr tay waştişê kulturkî yê Kurdan ganî nêrê peygoşakerdene. Bi nê hawayî do komare şaşîya xo ya tarîxîye ra agêro. PHME, demokratîkbîyayîşê Tirkîya û tewrbîyayîşê ci yê YE mendiş û nêmendişê mi rê girêdaye yo. Serêko hîra ê Kurd û Tirkan zî nê qerarî dir eleqedar o. Heme qewimîyayîşê pozîtîfî û negatîfî netîceyê nê dir eleqedar ê.\nQewimîyayîşêkê pozîtîfî de ke no hal hemverê ruhê awankerdişê Lozanî de yo zî, YE û PHME ke çarçiwaya huqûqî yê sereke yê, eşkenê bibê dadger. Bi temamî wedartişê tehlukeyê şerî girêdayeyê nê yo ke no rol bi serkewtiş bêro bicaardene. Komara Tirkîya zî goreyê huqûqê xo yê hemdemî ganî hetê xo ra cewabêk bido na çareserîya bidade.\nAtîya kurdan û pêameyîşê demokratîk\nKurdan tarîx de xizmeto tewr zaf Tirkan rê kerdo. Rixmê nê de zî ganî cewabê nê înkar û înan heqanê hemdeman ra bêparverdayîş mebo. Qe nêbeno ke merdim qerarê mergî sey şimşêra Demoklesî serê serreyê înan de têşano. Bi biratî, çi hewce yo, ganî pîlîya ci wegîro û bibo wayîrê tewirêkê çareserîye. PKK zî bi qaso ke aşitîye biyaro ganî hêzê xo yê eskerî û sîyasîyî vejo meydan. Heman wextî de ganî îspat bikero ke yewparîya welatî û yewîya dewlete senî binê ewleyîyêka saxleme de ya. Her çend no sey xîlafêk biaso zî ganî nêro xovîrrakerdene ke her yewîye sentêzê yewîyan a. Ganî hendî bêro qebûlkerdene ke awankerdişê Komare serê bingeyanê demokratîkan de, tena bi çarçiwaye, bi aşitîya Kurdan û bi pêameyîşê demokratîkî mumkun o. Ganî bêro dîyene ke seserra 21ine bi opsîyonêkê bînî nêna destfînayene.\nŞerêko birûmet ê azadîye\nŞerê cuye û mergî yê serê karakterê min o ke no 40 serrî yo dewam keno ameyo verê merheleya peyêne. No proseso ke hêzanê neteweyî û mîyanneteweyîyan pozîsyonê xo bewlî kerdo, seba ke, qencîya yewîya bihêze ya demokratîke ya dewlete de bica bêro, heme cimat, sîyaset û dewlete ganî serê aşitî û demokrasîyêka temame de qerar bidê. Her çend tercîhê mi zî aşitî û demorkasî bo, eke hêzê şerî bi israr serê mi de bêrê û rijnayîşî bidomnê, eşkera yo ke peynîya nê karî do şerêko birûmet ê azadîye bo. BEDÎNAN – ANF
4,848
madlad400
CC 20220801
zza
Zewecê Heşi be Lûwe ra: Aralık 2012\nHeq u Xızır\nJü laik beno, namê xo Kemal beno. No hona ke doman biyo, muso cığara, cığara şımeno. Rocê ke oncia cığara xo fino ra cı, xorê cêreno, wela cığara gınena vaşê cirani ro, adır kuno ra vaş ver, beno vıla. Wayirê vaşi ke resenê cı, çı bıvênê: adıri her ca gıroto, hao vêşeno. Nê ke vênenê, owo ke no bela ardo serê ina ser, Kemalo, nanê ro ney dıme, ney fetelnenê. Kemal ke vazeno, vano, „Ya Heq, ya Heq, tenga mı bırese“. Axıri cirani ney pê cênê, pak kuynê, verdanê ra. Eke verdanê ra, no xo xo rê vano „ez de maya Heqi ni. Mı ke veng‘a Xızıri dêne, ey ez xelesnêne ra“...\nvıraştoğ: hesuluwe um 19:02 Hiç yorum yok: Links zu diesem Post\nMı senê da keyber ro?\nCenıkê da viyae bena, rocê ilan dana qezeta, tede vana, “ez geyrenan yew mêrdey rındê xasi; oyo ke ne şono teber, mı keye de tenya verdano, ne ki dano mı ro, mı kuweno. Yew ki gani cıle de rınd bo, hewl hez bıkero...”\nİlan ra tepeya dı-hirê roci ra tepeya keyberê cenıke cıniyeno. Se ke keyberi kena a, çı akero: Cıwamêrdê do bêlıng u bêdest hao verê keyberi de. Cıwamêrd vano,\n“Demê şıma be xeyr!”\n“Xeyr amey sılamet. Xeyra?”\n“Wule ke xeyra. Ez ilanê şımaê qezeta ser ameyan.” Cenıke hêrs bena, persena,\n“Ma, fêlê şıma çıçiyo, no kar senê beno?”\n“Ey vaci: lıngê mı çıniyê ke veci tebera bıgeyri, şıma tenya verdi; destê mı çıniyê ke şıma ro di”. Eke heni vano, cenıke xo aznena bertengê keyberi, destanê xo kena xo vera, huyena, vana,\n“Peki, ma, meselay cıle, meselay eşqi senên bena?” Vano,\n“Ma, şıma nêvanê, mı pê çınay da keyber ro?”^\nvıraştoğ: hesuluwe um 18:40 Hiç yorum yok: Links zu diesem Post\n„nan de maa şıma!”\n„nan de maa şıma”\nAwrêşê beno, xo rê feteliyeno. Geme de raştê kudiyanê heşi yeno. İnan ver de vındeno, vano, “nan de maa şıma!”, remeno. Roca bine ancia yeno, leyran ra vano, “nan de maa şıma”, remeno. Roca hirêyine ke yeno, anci vano, “nan de maa şıma”, xafılde maa kudiyan, deleheşe thalde ra veciyena, nana ra awrêşi dıme. Eke heşe awrêşi fetelnena, fetelnena, awrêş bınê çeperi ra pıloziyeno tıro, vaz dano. Heşe ki kena ke bınê çeperi ra şoro doym, serey xo kewno ra çeperi ver, çatalê çeperi de beno kip, tede maneno, endi nêşena peyserki veciyo teber ki. Awrêş anci geyreno a, bınê çeperi ra yeno, peyê heşe de vındeno. Qaytê qına heşe keno, riyê xo keno tırş, vano, “Heqe persenay, zerrey mı ra qe nêno to ni, emma mı reyê pers (soz) dao ra domanan (qıcan)”\nvıraştoğ: hesuluwe um 23:42 Hiç yorum yok: Links zu diesem Post
1,269
madlad400
CC 20220801
zza
�Senden Ricam Bir �sim Bulal�m Bunlara...\nSamim Utkun, 2001 y�l�nda aram�zda ayr�ld�. Ceylan Yay�nlar�nda uzun y�llar �al��an Utkun daha �ok kapaklar� ve ill�strasyonlar� ile tan�n�yordu. Ceylan yay�nlar�nda kaligrafiden pikaja var�ncaya kadar bir�ok i�te �al��an Utkun�un bir �zelli�i de kendi anlat�m�yla T�rkiye�de ad� �izgi romanla �zde�le�mi� olan Tommiks�in isim babal���n� yapm�� olmas�.\nSamim Utkun, 2001 y�l�nda aram�zda ayr�ld�. Ceylan Yay�nlar�nda uzun y�llar �al��an Utkun daha �ok kapaklar� ve ill�strasyonlar� ile tan�n�yordu. Ceylan yay�nlar�nda kaligrafiden pikaja var�ncaya kadar bir�ok i�te �al��an Utkun�un bir �zelli�i de kendi anlat�m�yla T�rkiye�de ad� �izgi romanla �zde�le�mi� olan Tommiks�in isim babal���n� yapm�� olmas�. Bug�n Utkun�un bu iddias� tart���l�yor da olsa kabul g�r�yor. Utkun, Tommiks�in isim alma hikayesini 1991 y�l�nda kendisiyle yap�lm�� bir r�portaja ��yle anlat�yor:\n"O zamanlar �ocuk dergilerinin kal�pla�m�� isimleri vard�. Kemalettin Tu�cu, Rak�m �alapala, C. Cahit Cem, I. Hakk� Baltac�o�lu, Niyazi Ahmet Bano�lu... Bunlar tarihi yaz�lar, romanlar yazarlard�. �izgi romana gelince b�t�n dergilerde iki�er ��er sayfa vard�. Yabanc� �izgi romanlar �evrilirdi. Ama �alma ��rpma, dan��madan, izin almadan bir Avrupa mecmuas�n� al�r, eline ge�en bir yerden mesela 80 sayfa bir �izgi roman ba�l�yor, bitiyor bunu al�r kimseye dan��madan haftada iki sayfa iki sayfa yay�nlar. Fakat �ocuklar dikkat ediyoruz dergiyi a�ar a�maz ne Kemalettin Tu�cu'yu ne Ahmet'i ne Hasan'� evvela �izgi romanlar� okuyor. Ama yerliymi� yabanc�ym�� ay�rt etmiyor. Yerli de olsa �izebilen birisi, okuyacak... Ama bizimkiler ba�a ��kamazlar ba�ka i�leri de var ��nk�. Nihayet haftada iki tane �izer o kadar... O zamana kadar pek dergi yok. Bir tek Alaeddin K�ral matbaas�n�n Pekos Bill'i var. Dergiyi �nemsemiyor, b�y�k i�leri var. �ocuklar�n�n hat�r� i�in, onlar�n �srarlar�yla ��kart�yordu. Dergi de �ok c�zi bir sat��la s�rd�r�l�yordu. �ocuklar�n �izgi romanlara olan ilgisini farkedince Erdo�an'la (Egeli) ba�tan a�a�� �izgi roman olan bir dergi �st�ne d���n�yorduk. Bu arada okuyuculardan da "aman bu Miki Ranger�in sayfas�n� daha �o�altamaz m�s�n�z ?" diye b�y�k bir talep vard�. Biz de Erdo�an'la oturduk, konu�tuk. Erdo�an hemen acele Fransa'ya gidip Opera Mundi'yle anla�t�. "Tamam, Samimci�im yapt�k, ald�m bu i�i! Hatta birka� roman daha ald�m, senden ricam bir isim bulal�m bunlara..." dedi. I�te o zaman Miki Ranger'e "TOMMIKS" dedim. Ben �ocukken ilkokul �a�lar�nda Tommiks diye bir film vard�. Aya�� hafif aksak yak���kl� bir �ocuk oynard�. Bir hayli etkilemi�ti bizi. Oradan geldi akl�ma..." (L.C)
106
madlad400
CC 20220801
zza
Cêniyan rê heqa reyi - Wikipedia\nCêniyan rê heqa reyi\nCêniyi semedê heqa reydayışi protesto kenê.\nCêniyan rê heqa reyi, heqa ke cêniyan u camêrdan miyan de weçinıtışan de aqıtnayışê reydayışi darıta we. Heqa reydayışi ra tepiya cêniye zi heqa xo gırewta ke rey bıdo. Zemanê veri de riyê sistemê patriarki ra teyna camêrdi rey dayêne. Cêniyi semedê (seba, qandê) heqa rey dayışi gırewtene mucadele zaf kerdo. Heqa reydayışi sero mucadele heta seserra 1600ıne şıno hema mucadeleyo organizasyonal seserra 19ıne de veciyo. Mucadele hısusên İngıltere (Britanya) u Dewletanê Yewbiyayeyan de (DAY) deha sıx biyo hama cêniyan raveri enê dewletan de heqa reyi nêgırewta yani enê dewletan tewr verên cêniyan rê heqa reyi nêşınasna. Zelanda Newiye ra (1893) tepeya, seserra 20ıne de Australya de (serra 1902) Finlanda de (serra 1906) u Norweç de (serra 1913) cêniyan weçinışanê nasyonalan de heqa reyê xo dayışi gırewta. İswec u DAY de zi tayê mıntıqan de weçinıtışanê lokalan de cêniyan rê heqa rey dayışi daya.\nDAY de cêniyan rê hareketê heqa reyi be piya kerdışanê cêniyanê zey Lucretia Mott u Elizabeth Cady Stanton xo resna. Enê cêniyan vera kolekerdışi de mendê. Serra 1869ıne de semedê cêniyan rê heqa reyi vetene serdariya Stanton u Susan B. Anthonyi de Dezgehê Nasyonalio Cêniyan rê Heqa Reyi vıraziyayo. Fealiyetê enê organizasyonan serra 1920ıne de hedefê xo ra resao, cêniyan zaferê xo gırewto, heqa xo gırewta u hukmat cêniyan rê qanunê reyi veto.\nMiyandê serranê 1914-36 de DAY (1920), Britanya (1918 u 1928), Yewiya Sovyetan (1917), Birmanya (ewro be namê Myanmari şınasiyeno; 1922), Ekvador (1929) u Tırkiye (1934) de, vist u heşt dewletanê dınya de cêniyan heqa reyê xo dayışi vısto ra destê xo. Cengê Cihaniê II. ra dıma Fransa, İtalya, Romanya, Yugoslawya u Çin zi kewtê miyanê enê dewletan. Miyandê vist (20) serri de amarê dewletê ke tede cêniyi wayirê heqa reyi biyê vêrdo ra se (100). Serra 1971ıne de İsviçre de, serra 1973yıne de Suriya de, serra 1976ıne de Liechtenstein de cêniyan heqa reyi gırewta.\n↑ Cêniyan rê heqa reydayışi\n↑ "Cêniyan rê heqa weçinıtış u weçinıyayışi". Archived from the original on 2015-02-04. https://web.archive.org/web/20150204014811/http://www.rengarenkkirmizi.com/iS/Siyaset/Kadinlarin-SeCme-Ve-SeCilme-Hakkiyla-Ligili-YanliS-Bilgiler/1311.\nRetrieved from "https://diq.wikipedia.org/w/index.php?title=Cêniyan_rê_heqa_reyi&oldid=477985"\nEna pele tewr peyên roca 06:42 de, saeta 13 Tebaxe 2021 de vurriya
922
madlad400
CC 20220801
zza
Vaten:Zılfi Selcan/Folklorê Zazayan - Wikipedia\nVaten:Zılfi Selcan/Folklorê Zazayan\n< Vaten:Zılfi Selcan\nFolklorê Zazay eve Zonê Zazaki\nHer çıyo ke wertê mıleti de eve vaten u qeseykerdene vajino (edeviyat), kay beno, eve bera pi u khalıku devam keno, cı ra folklor vajino. Bera pi u khalıku ki hê ve hê ama, reşta pê.\nNaê ra gore folklorê Zazay ve ho, tarıxê mıletê Zazay ano ra zon. Eve vatena folkloristê Zazaê pili, yê Ordixanê Celili, “Tarıxê mıletê Zazay de teyna folklorê Zazay nêkoto ra destê dısmên u zorkaru, iyê ke waşto ke Zazaunê mêrxasu eve adır u asın bınê bandıra ho kerê”.\nTarixê Zazay de her hadiseo sosyal, herv vo, pêrodaisê aşiru vo, haskerdene vo, pêrodaisê verva dısmenu vo, pêro lawıkun u şüarun u sanıku de yenê ra zon, vajinê, qesey benê. Nae ra gore her hadiseo sosyal, qız ra ve pil, jê ayney edebiyat de aseno. Na folklor u edeviyat de mılet rınd u qolae, raşt u ğeletiye, cüamordeni u bêbextiye eve usıla şinat u estetiki ano têverver.\nSanıkun u destanun u meselun u vatena vırenu de her tım yena ra zon. Edeviyatê qeseykerdene de her waxt pêguretena çiyê rınd u raşti ve yê heq u neqi ra yenê vatene. Heto heq daima kuno heto neqi ser, sono reseno mıradê ho. Pêrodaisê ke verva zulım u zorkariya xainun u dısmenu bena, folklorê Zazay de eve zonê Zazaki zaf estê.\nPêrodaisê nianeni lawıkun u sanıku de vajinê ke, mıletê Zazay tarıxê ho de se kerdo se nêkerdo, se vato se nêvato, çı waşto, çı nêwaşto pêro tede beno eskera. Mıletê Zazay tarıxê ho de çıturi seveta azadiya ho dısmenê zalım u zorkari de do pêro, folklor u edeviyatê Zazay de beno arêze. Her çıqaşi ke folklorê Zazay eve zonê Zazaki xêlê zengino, hata nıka keşi bıne ra arê nêkerdo, pêser nêardo. Koloniperestunê Tırki nêverdo ke mıletê Zazay çımunê ho wekero, ho ser urzo.\nİne her çıqaşi ke mıletê Zazay kerd bınê bandıra ho, hama bese nêkerd ke zon u kultur u folklorê ey ki werte ra wedarê. Dısmeno xain nae rınd zaneno ke, eve şiyasetê aşimilasyoni pesew u peroz gurino ke folklorê ma ki ma dest ra bıjêro.\nİne xêlê zerar da ve kulturê Zazay, ğezna kulturê dey ra taê telef kerd, kerd vindi. Cokao ke, ma gune qimetê folklorê ho, nia ra tepiya daina rınd bızanime. Her çiyê folkloriyo ke kuno ra ma dest, top kerime, bınuşime, vindbiyaene ra bıxelesnime.\nZonê Zazaki de hata nıka edeviyatê qeseykerdene fek ra ve fek, gos ra ve gos vajiyo amo. Na edeviyatê qeseykerdene de sanıki, lawıki, mesele u mertali, vatenê vırenu ve vatenê bini ra eve tore tore vajinê.\nNuştoğ: Zılfi Selcan\nRetrieved from "https://diq.wikipedia.org/w/index.php?title=Vaten:Zılfi_Selcan/Folklorê_Zazayan&oldid=274004"\nEna pele tewr peyên roca 23:48 de, saeta 15 Çele 2013 de vurriya
4,298
madlad400
CC 20220801
zza
Şêrê Asya ( Diq )\nŞêrê Asya (Panthera leo persica) ya zi Şêrê İrani keyey pısıngêkan (felidae) ra yew ganiyo. Eyro şêrê Asya warey Hindıstani Gucerati sero Mêşey Giri dı cıwiyenê. Verni dı şerê Asya Hindıstani ra heta İran, nêmadey Erebıstani u Yunanıstani wareyê do gırd dı weşiya xo ramıtêne. Eyro hem amarê inan hem zi warey inan biy tayn, teyna Hindıstan dı estê. Amarê inan pêro piya 410 şêro.\nŞêrê Asya şêrê Afrika ra heto fizyolocik ra qıtekêro u amarê cı kemiyêro. Yew şêrê Afrika heta 200 kg veciyeno, şêrê Asya zi 100-140 kg miyan dı vıriyeno.\nŞêrê Asya: Brief Summary ( Diq )
4,124
madlad400
CC 20220801
zza
\tMektebanê Austriya u Universıtanê Almanya de ders u kursê Zazaki sıfte kenê - ZONÊ MA - Zazaki Kozmos\nSerpele » ZONÊ MA » Mektebanê Austriya u Universıtanê Almanya de ders u kursê Zazaki sıfte kenê\nMektebanê Austriya u Universıtanê Almanya de ders u kursê Zazaki sıfte kenê\nTarıx: 14-10-2016 02:57:30\nNewebiyayiş : 17-10-2016 14:17:30 Se ke elaqedarê Zazaki zanenê, nê serranê peyênan de Ewropa de mekteban u universıtan de hem Zazaki sero dersê akademiki hem konferansi hem ki kursê Zazaki zêdiyay. Theleb hewna ki zafo, labelê malımi nênê diyene. Xeyre ser Bochum, Dortmund, Frankfurt, Munix, Hamburg u Viyana de ders u kursi anci ver kenê cı. Tweetle\nAustriya de, sûka Viyana de, mektebê şari „Volkshochschule“ de kursê Zazaki 19.10.2016 ra tepeya her çarşeme saete 18ıne ra heta 20ıne beno; malım Hüseyin Şimşeko (Zazakiyê zımey, Erzıngan/Têrcan).\nAlmanya de, Universıtey Dortmundi de 26.10.2016 ra tepeya her çarşeme saete 18ıne ra heta 19:30 kurs diyeno. Malım Yaşar Kayao.\nUniversıtey Goethe Frankfurt de kursê averşiyaeyan dewam keno: her sêşeme saete 17:30 ra heta 19:00. Malım Mesut Keskino.\nUniversıtey Maximiliani Munix de ki dersa Zazaki’ya ilmiye no semester sıfte kena. Yaşar Aratemür be PD Dr. P.-A. Mummi ra piya 31.10.2016 ra tepeya Zazaki sero (be gıraniya fekê Çewligi (Bingol merkez) kursê bunya (Strukturkurs) danê.\nUniversıtey Hmaburgi de no semester her pancşeme saete 10ine de dersa Zazaki diyena. Prof. Dr. Ludwig Paul sıfte diyalektê (lehcey) veroci (Çêrmuge-Sêwrege), dıma ê merkezi (Palı-Çewlig), tepeya ki diyalektê zımey (Dêsım u dorme) sero do vındero. Darmstadt de ki kursê Zazaki rê qeydi vıraziyenê. Malıme Rabiye Çiçeka. Wendoğê delali; eke Ewropa de ya ki Anadoliye de ya ki welatê ma de kursê zıwanê ma bıbê, ma zaf benime şa; şıma rê zehmet, tım ma xeberdar bıkerên ke wa ma riperrê (pela) xo de ilan kerime. Editör: Asmêno Bêwayir\nNa xebere 1611 rêy amê wendene Etiketi :
2,990
madlad400
CC 20220801
zza
10 Adare 2018 Şeme 10:56\nXebata ziwanî de tecrubeyê miletanê bînan ra xeberdar biyayiş, îstîfade kerdiş zaf baş o, la motamot teqlîd kerdiş raşt nîyo. Çimkî her milet îhtîyac û şert û îmkananê xwu gore û ancax bi qabilîyet, zanayiş û metodanê mexsûsê xwu bixebitîyo. Labelê kesê ke ziwanî ser o xebitîyenê, gereka ferq de bê ke xebata ziwanî zaf teferuatin, zaf narîn, zaf nazik, zaf hesas a. Gereka xwu vîr ra nêkerê, destkarîyêka qicaleke de zî potansîyelê xeripnayişê kozmolojîyê ziwanî esto. Ma vajin, yew doktor wexto ke emelîyatêk keno, eke bi xeletî zerar bido yew damara barîçeke beno ke heta bi heta nêweşî seqet bikero. Ziwan zî eynî winî yo, yanî yew xeletîya qiceke bîle eşkena sîstemêkê ziwanî seqet bikero.\nGereka merdim ziwanî sey hereketê sîyasî yan fraksîyon nêvîno û çekuyan zî seke nefer bê nêkero zereyê unîforma û esla xwu zî sey otorîte nêvîno. Gereka her kes zaf hesas têwbigeyro ke rayir nêdîyo întîbayêka winasî. Çimkî ziwan mîrasê hezaran serran o ke ameyo resayo ma û milkê neslanê ma ra dimayî yo. Mesela, qerarê ke gêrîyayê esla sey mutleq/muqedes nîşan nêdîyê û bi tehekum (baskı) nêrê ferzkerdiş. Gereka heme pêşnîyaz û qerarî şefaf û revîzekerdişî rê tim akerde bê.\nHeto bîn ra, kesê ke teber ra ewnîyenê xebata ziwanî ra zî, raşt nîyo ke tenya bi hîsanê muxalifîye û dişminane her çî red bikerê. Çimkî merdim eşkeno bi kerdişê xeletîyan zî bireso netîceyo raşt. Coka her hawa xebate ra vêşêr gereka xebata ziwanî de merdim mentiqî bo; îlmî û lojîkal bixebitîyo û bi enê krîteran analîz bikero.\nAncî, kesê ke dîrekt beşdarê girewtişê qeraran nêbenê, la sey endam/wendox/nuştox bi hawayêk dorê xebata ziwanî de yê, ganî esla sey sempatîzan bi hîsanê terefdarîye xebate, neşrîyat û qerargirewtoxan teqdîs nêkerê yan zî xebatanê bînan negatîfîze nêkerê çimkî ziwan îdeolojî yan dîn nîyo. Kesê ke ziwanî ser o xebitîyenê zî elleme nîyê, pêxember qet nîyê. Zaf mumkin o ke sedemanê cîya-cîyayan ra xeletî bikerê.\nXebata standardîzekerdişê kirdkî (kirmanckî, zazakî, dimilkî) 1996 de hetê 15 eleqedaran ra bi ronayişê "Grûba Xebate ya Vateyî" dest pêkerd. Grûbe reya verîne 2-4.08.1996 Swêd de kom bîye, kombiyayişê 30. zî rojanê 28-31.07.2017 de Duhok de kerd. Endamê grûbe tim vurîyayî, hetanî nika hûmara sîrkulasyonî 50 kesî ra vîyarta. Qismêko muhîm Grûbe ra aqitîyayê, kesê ke destpêk ra Grûbe de mendê 5 kes ê. Grûbe bi şeklê têvernayişê çekuyan/terman, bi amadekerdişê "ferhengê tirkî-kirmanckî (zazakî)" çekuyan formê standard de kod kena. Sey mehsûlê diyin yê xebate zî "ferhengê kirmanckî (zazakî)-tirkî" amade kena. Hetanî nika ferhengê tirkî de des hezarî ra vêşêr çekuyî û termî formê standard de ameyê kodkerdiş.\nDerheqê xebata Grûbe de bi şeklê daşinasnayiş, behskerdiş, enformasyon yan zî teqdîrkerdişî nuşteyî, ancî fîhrîst û îstatîstîkî neşir bîyê, konferansan de ameyê wendiş. Nuşteyê mubalexeyî yê sey "pesindayiş", "wesifnayiş" û "teqdîskerdiş"î ke neşir bîyê zî tay nîyê. Feqet derheqê usûl û metodê xebate de, ancî derheqê çeku û termê ke sey standard qebûl bîyê de tu erjnayiş, krîtîk yan zî munaqeşe nêbîyo.\nZaf sedemê nêbîyayişê krîtîkî estê la ci ra yew eno yo ke, xebate dereceyê "tabu" de teqdîs bena. Seba ke xebate bi hawayê îdealîstane bena, coka "teqdîs"î rê akerde ya, hetanî dereceyêk zî heq kena. Labelê gereka merdim vajo, seba întîbayêka winasî fealîyetêko organîze zî esto û yew îdrak (algı) ameyo viraştiş. Ma vajin, nuştoxêk vano: "Vateyî; nuştoxî, wendoxî, şaîrî, akademîsyenî, doktorî, avukatî resnayê." Helbet xebata Grûbe dir zaf kesan dest bi nuştoxîye kerd, epey nuştoxî, wendoxî, şaîrî resayî, ancî gelêk edebîyat ame meydan. (Eno çî, dinya de seba heme weşanan winî yo.) Bi kilmîye, xebata Grûbe û kovara Vateyî seba averşîyayişê kirdkî sînerjîyêko muhteşem ard meydan. Gereka eno cad û xeyret bêro teqdîrkerdiş, hurmet nîşan bidîyo. Labelê îfadeyê "… akademîsyenî, doktorî, avukatî resnayê" yewna çî yo!\nFikro ke muhtewaya nuşteyî de yo helbet nuştoxî eleqedar keno la kesê ke kovare vejenê zî eynî derece de, heta hîna zaf mesûl ê. Mesela, eger nuştoxî nuşteyê xwu de îfadeyêkê sey "Vateyî; nuştoxî, wendoxî, şaîrî… nêresnayê" binuştêne, êyê ke çapkerdişî ra ver nuşteyan redakte kenê, wanenê, kontrol kenê derhal do mudaxele bikerdêne, bivatêne "Ti raşt nêvanê! Vateyî; nuştoxî, wendoxî, şaîrî resnayê. Îfadeyê xwu raşt bike!" Eke nê, nuşte neşir nêbîyêne. Yan zî eynî hûmare de nuştox ameyêne rexnekerdiş.\nYewna nuştoxî zereyê nuşteyê xwu de vato "Eke ma kirdkî sey dînî bivînê, kitabo muqeddes yê nê dînî Vate yo. Xebatê bînî zî sey tefsîrê nê kitabî yê." Êyê ke kovare vejenê, eno îfade mîyanê nuşteyî ra veto kerdo sernuşte, kerdo spotê nuşteyî (teqdîskerdiş zî teqdîs bîyo). Xwura zêhnê wendoxan de îfade dewam keno: "…, o ke kovare vejeno pêxember, kesê dorê ci de zî sehabeyê kîram ê." Çimkî kitabo muqedes hetê Homayî ra pêxemberî rê nazil biyo.\nYewna kesî, melumat û îstatîstîkê ke mi yew roportaj de derheqê Newepelî de dayê, seba ke negatîfîze bikero, yan zî seba ke dekero binê hukmê kitabê muqedesî wina nuşto: "… ma kesê ke ewro nusenê, ma heme 'Palto'yê kovara Vateyî ra vejîyayê." Palto? O kes neke palto belkî "cêb"ê paltoyî ra vejîyayo, ez nêzana. Labelê qet raşt nîyo ke "ma kesê ke ewro nusenê" paltoyê Vateyî ra vejîyayê. Mesela, îsbatkerde yo ke tayê kesan vejîyayişê kovara Tîrêjî ra di serrî verê cû Roja Welat (15.09.1977) de nuşto. Ez şexsê xwu ser vajî, ronîyayişê Grûbe û vejîyayişê kovara Vateyî ra zaf serrî verê cû mi nuştêne. Reya verîne, hamnanê 1991 de, mi di nuşteyê kirdkî kovara Deng rê şirawitî, yew weşanîya la ez nêeşkaya ê bînî tesbît bikerî. Dima, biewnîyêne rojnameyê Ülkede Gündem (30.06.1992) qismê yadkerdişê şehîdan ra (şîîrî), ancî Azadîya Welat (21.02.1996), kovarê sey Nûbihar, Jîyana Rewşen, Nûdem û hema gelêk kovarê ke nameyê înan nika nîno mi vîr. Verî ke Vate bivejîyo bi desan tewir nuşteyê min ê kirdkî enê rojnameyan û kovaran de weşanîyaybî. Pêro îsbatkerde yê. Labelê gereka merdim heqe vajo, prosesê Vateyî de ma nuştişê formê çekuyan de, îmla de zaf aver şîyî. Çimkî kovara Vateyî dir ziwanê ma kewt prosesê kemilîyayişî ser ke enê de keda bi desan merdiman esta. Mi bi xwu kitabanê xwu de, nuşteyanê xwu de tim "sipasî" kerda, heta kesê ke tenya "yew cumle"ya mi bîle raşt kerda, ancî zî mi nameyê ci bi hurmet destpêkê kitabê xwu de yad kerdo nuşto û ez esla kede rê hurmet de qusûr nêkena.\nEnê tewir îfadeyê ke mi hîrê cumleyî ci ra neqil kerdî xwu rê bi xwu nêvejîyayê meydan, eserê zêhnîyetêk ê. Eynî sey manîpulasyonêkê polîtîkî netîceyê nawitişê yew întîba de zuhûr kenê. Senî ke padîşayî bi xwu kesî ra nêvatbi bêrê mi ra vajê "Padişahım çok yaşa!" la însanan de wina yew îdrak/zêhnîyet dabi viraştiş, eynî o qeyde. Behsê îstatîstîkanê 100 hûmaranê yew rojnameyî kerdiş esla "…pesmê xo dayo û pesmê xizmetê xo dayo" nîyo. Ma zor bidin ci, yanî bi îftîra ma bikin "pesn" zî, ancî hezaran qat însanan de pêardişê zêhnîyetêkê winasî ra masumêr û bêguneyêr o.\nEz nika wexto ke derheqê xebata ziwanî de enê çîyan vana (ez fikirîyayişê nuştekî raşt vînena û hes kena fikrê xwu beyan bikerî), motîvasyonê mi esla cewabdayişê tayê fikiranê neheq, xelet û bêfaydeyan nîyo. La heqê tu kesî zî çinê yo ke bi fealîyetanê manîpulatîfan kesî yan xebata ci bêqîmet bikero. Seba ke ma yewî teqdîs bikin, gereka îllahîm ma pay bigeyrin yewnayî ser? Seba ke ma kesêk xwu rê bikin "îdol", îlahîm gereka ma bi xayîntî yewnayî pey ra kardî bikin? Gereka ma tovê dişmintî biramin, jehr bikerin mîyanê xebata xwu ya masum û pîroze?\nSeba ke enê tewir fikirî zerar danê xebata ma ya ziwanî, nêverdenê fikrê cîyayî û analîzê îlmî bivejîyê meydan, coka tenya mi hîrê cumleyî tîya neqil kerdî. Eke derdê merdimî polemîk yan munaqeşe bo, merdim eşkeno perde baş hewano û behsê bi seyan çîyanê sabît/konkretan bikero! Labelê ez hes kena her kes mesûlîyet û hedê xwu bizano, çîyo ke ziwan, kultur û medenîyetê ma rê feydeyê xwu esto vajo û binusno, xebatê ke feyde danê ziwanê ma bikero, fikrê ke feyz danê binusno.\nZiwan dîn nîyo, teşbîhê ci bîle xelet o. Û eke ma xebata ziwanî de selahîyet danê xwu, a game, heta ke mumkin o, gereka ma zerar nêdin çîyêk. Çi xebate bena wa bibo, wazenê wa yew cumle bo zî, ez vana, wa feydeyê xwu tay bo la wa zerarê xwu çinê bo; gereka merdim xesarat nêdo ziwan, kultur, medenîyet û qederê miletê xwu ro.\nKam beno wa bibo, qic-pîl, wendox-nuştox, ferq nêkeno, gama ke merdim derheqê xebata ziwanî de yan zî kedkaranê ziwanî de qisey keno, gereka zaf bi dîqet qisey bikero. Mesela, gereka fealîyetanê binkî û xirabkerdişî ra xwu hemet bikero, naşînan fît nêkero. Eke nusneno, gereka hezar rey bifikirîyo hema qala xwu vajo.\nBadê enê îzehetî, înşalah ez do bala xwu bidî xebata ma ya standardkerdişê çekuyan ser. Tayê notê ke mi girewtê, firsendê mi bibo, ez do neşir bikerî. Çimkî ez vana gereka êdî ma ageyrin biewnîn pirêzeyê xwu ra, ma bieşkin xebata xwu krîtîk zî bikin. Bi eno qeyde înşalah do bergeyê ma hîna hîra û roşn bo, xebata ma zî bi îstîqrar dewam bikero.\n Xebata ziwanî de gereka merdim esla çekuya "otorîte" nêşuxilno, çimkî otorîte (fr. autorité) manaya "sulta" de yo, yanî "emir kerdiş, dayiş kerdiş, qedexe kerdiş, dayiş îtaetkerdiş" o. Xebata ziwanî de termê "ziwannas" maqul o; yanî ziwanî ser o xebitîyayo, derheqê ziwanî de heta dereceyêk bîyo wayirê malûmatî.\n Xebata ziwanî de sey mekanîzma bikarardişê "qerar"î xelet o. Mîsalen, 15 kesî roniştê, nîmeyê înan kirdkî de yew cumle nênuşta, labelê rey danê ke formê "munzur" yan "mizur" standard bo. 6 kesî bêteref manenê, 4 kesî rey danê "munzur"î, 5 kesî rey danê "mizur"î, bi eno qeyde "qerar" gêrîyeno. Coka xebata ziwanî de metodê "qerar"î îlmî nîyo, raşt zî nîyo. Xebata standardkerdişî de gereka sîstemê ziwanî ser o krîterî verê cû bi hawayêko zelal dîyar bibê, tesbît bibê û çekuyî enê krîteran gore munaqeşe bibê, êdî kamcîn form munasib o, bê "rey"dayiş yan "qerar"girewtiş bi xwu vejîyeno meydan.\n Mîyanê enê 15 kesan ra çend kesê ke verê cû nuşto û heta dereceyêk kirdkî dir eleqedar bîyê estê labelê qismêko muhîm hetanî o wext wayirê tecrubeyê nuştişî nîyê. Tayê metnan de seba ronayoxanê grûbe termê "roşinbîrê kurdan" zî ameyo bikarardiş la seba ke manaya termê "roşinbîr" zî tam ca de nîya coka mi termê "eleqedar" munasib dî.\n Vate, Kovara kulturî, Hûmare 50, r. 42\n Vate, Kovara kulturî, Hûmare 50, r. 49-50\n Zaf eşkera yo ke kovare palto nêdana xwu ra, ancax kesî palto bidê xwu ra û xwura tîya de zî bi hawayê îstîare (eğretileme/dolaylama) ameyo bikarardiş. Îmajê "palto"yî hîkayeya Gogolî "Palto" îşaret kena. Hîkayeya Palto edebîyatê rûsan de destêpêkê hîkayenuştoxîya moderne qebûl bena, coka rûsan vato "Hîkayenuştoxîya ma 'Palto'yê Gogolî ra dest pêkerd." Eno fikir, neke bi çekuya "palto"yî la bi yewna tewir, verê cû nuşteyê edîtorî yê yew hûmara kovara Vateyî de zî îfade bibi.\nNa xebere 2990 rey wanîyaya
3,298
madlad400
CC 20220801
zza
Metin Kahraman - Wikipedia\nMetin Kahraman yew senatkarê Tırkiyayo. O qezay Dersimi Pılemoriye de ameye rıye dınya. Namey piyê xo Qemer Çawuso. Hama Metin Kahraman qıçkek bi, piyê ey Erzıngan de xebityayêne. Aye ra, Kahramani mektebo verin u lise Erzıngan de wendo. Feqat amnanani Pılemoriye de mendêne.\nMetin Kahraman, serra 1984ıne de, Universıtey Marmara de Radyo u Telêvizyon qezenç kerdo. Serre 1985 de oyo teqi embaze xo Grup Yorum ronaene. Bırayê xo Kemal Kahraman dı re u piya xebityêne. 1990 ra pey Metin u Kemal Kahraman ser Muzikê Dersim u Erzingani ri xebitiyeno.\nRetrieved from "https://diq.wikipedia.org/w/index.php?title=Metin_Kahraman&oldid=454888"\nMerdumê ke 1963 de biyê\nEna pele tewr peyên roca 15:55 de, saeta 10 Tışrino Verên 2020 de vurriya
426
madlad400
CC 20220801
zza
Ma Pêro Kewtime Zere, Dınya Thıp u Thal Asena! - Zazaki Kozmos\nCemal Atila Nisane 23, 2020 0 1832\nCemal Atila Nisane 9, 2020 0 2083\nCemal Atila Nisane 7, 2020 1 2169\nCemal Atila Nisane 7, 2020 0 1539\nCemal Atila Mart 26, 2020 0 2080\nCemal Atila Mart 25, 2020 0 2171\nCemal Atila Mart 25, 2020 0 1466\nCemal Atila Mart 25, 2020 0 1655\nCemal Atila Mart 25, 2020 0 1562\nCemal Atila Mart 25, 2020 0 2224\nCemal Atila Mart 25, 2020 0 2058\nCemal Atila Mart 25, 2020 0 1942\nZend Pigar Gulane 4, 2021 0 540\nZend Pigar Payizo Pêên 9, 2020 0 1101\nVeli Kişioğlu Amnano Wertên 7, 2020 0 1645\nCemal Atila Mart 29, 2020 0 2062\nCemal Atila Mart 29, 2020 0 1390\nZend Pigar Nisane 8, 2021 0 455\nZend Pigar Mart 14, 2021 0 785\nZend Pigar Gujige 26, 2021 0 565\nZend Pigar Çelo Pil 22, 2020 0 738\nVeli Kişioğlu Payizo Wertên 19, 2020 0 1254\nnuştoğ-e Amnano Wertên 11, 2021 0 595\nMesut Asmên Keskin Gulane 4, 2021 1 428\nVeli Kişioğlu Payizo Verên 26, 2020 0 1199\nZend Pigar Amnano Wertên 25, 2020 0 1514\nAli Dikme Amnano Wertên 19, 2020 0 1257\nCemal Atila Mart 29, 2020 0 1323\nCemal Atila Mart 29, 2020 0 1809\nZend Pigar Amnano Verên 21, 2020 0 1258\nCemal Atila Mart 28, 2020 0 3148\nCemal Atila Mart 25, 2020 1 2195\nCemal Atila Nisane 9, 2020 0 1960\nCemal Atila Nisane 5, 2020 0 1616\nCemal Atila Nisane 4, 2020 1 1865\nCemal Atila Nisane 4, 2020 0 1503\nCemal Atila Mart 28, 2020 0 2005\nZend Pigar Gulane 25, 2020 0 1532\nCemal Atila Mart 29, 2020 0 2178\nCemal Atila Mart 29, 2020 0 2132\nCemal Atila Mart 28, 2020 0 2280\nCemal Atila Mart 27, 2020 0 2476\nMesut Asmên Keskin Amnano Verên 19, 2020 0 1475\nMesut Asmên Keskin Amnano Verên 19, 2020 0 1091\nMesut Asmên Keskin Amnano Verên 6, 2020 0 1051\nCemal Atila Nisane 9, 2020 0 1759\nCemal Atila Mart 29, 2020 0 1523\nCemal Atila Mart 29, 2020 0 1938\nCemal Atila Mart 29, 2020 0 1985\nCemal Atila Mart 29, 2020 0 2046\nCemal Atila Nisane 9, 2020 0 1481\nCemal Atila Nisane 9, 2020 0 1955\nCemal Atila Nisane 9, 2020 0 2394\nKesi na jüye tewr aqılê xo ra nêviyarnabi ra. Qıj ra, pil ra, ma kesi çiyê de niyanên emrê xo de ne di, ne khi heşna. Dınya alem kewto zere, kes çê ra nêvêjino. Tiyarê fır nêdanê, rayi amê guretene, ekonomi hama hama khe vındeto... Zaf derg mekeme, virusê de hebkheki dınya arda çhok. Rojanê corona de dınya ra dirê fotrafi...\nNisane 9, 2020 - 15:49 Newebiyayiş: Nisane 10, 2020 - 03:56\n1. Dınya de sukhê gırsê zınari tıp u thal asenê. Hurêndiya zınge zınga vengê sukha de, nıkha bêvengiyê de nerme esta...\n2. Ekhe waxtê de bin biyênê, nê otobisi, treni, metroy nıkha thengejiyayê bi, nıkha mıleti jübini pelexnabi. Tı vajê, ekhe onciya her çi bi zê veri, nafa mılet jübini rê hurmet keno?..\n3. Ewrupa de serê nikha jü koy ra ebe roştiya lazeri niya nıvısno: "Çê de vınderê!" Taê dewleta vêjiyayişê teveri ebe qanun texelno, taê khi şarê xo ra rıca u daxalet kenê khe wa nêvêjiyê tever...\n4. Şarê dınya, xusisi khi nıfşo khe sukha de maneno hondê mısayê çêde mendene niyo. Çêde rew bina xo bena tenge. Xora xort u azebê nıkhay serhev zere de teqenê. Ê gere şew u roj xo bıxejelnê. Feqet sektorê kêf u refi pêro gurêto...\n5. Nê roji ebe na vatena populere ma viri de manenê: "Mesafo Sosyal!" Yanê manê xo uyo khe, jübini ra düri vınderê. Hema, taê çi estê khe piya ênê kerdene; isani pêro piya şonê caanê diniya, uja piya seba heqi reca kenê. Hêni aseno khe, corona wertê qul u heqi xerepnena!\n6. Paris de cirana xaftıla jübini kefş kerd... Hatani nıkha mıleti zerê jü apartmanide qojê emrê viyarnênê ra, qe tewr kesi kes nasnêkerdê. Virusê corona cirantêni, hevaltêni, qedr u qimet onciya ard isana viri. Heq biyaro werê, nıkha khe virus vêrd ra wa na cirantêniya wertê qomi onciya bımano...\n7. Tiyarê dınya pêro raştade ramerdiyayê... Dınya de fırdayêna tiyara wertê welata u zerê welata de hema hema ama hedê vındetene. Sed de newau phoncê tiyara asmên ra amê war, na sate dirê tiyarê kargoy teyna fırdanê. Nafa khi ca çino khe tiyara tede parq kerê. Na sate raştanê hewaa de tiyarê tê kaleke de kerdê rêze. Hela se beno...\n8. Çımevêyşaniya dınya moderne teregê supermarketa kerdê tıp u thal... Talokê virusê corona khe êndi rınd bi eşkera, xusısi welatanê Ewrupa u Ameriqa de mıleti hıcümê supermarketa kerd. Se khe mal kuno hêga keno xırabe, mıleti ebe o qêyde supermarketi şanay ro. Tı vanê dınya moderne kuna ğela. Na çımevêyşanêniya şaranê moderna zaf amê lomkerdene...\n9. Virusê corona isani teyna nê, makinê khi pêyde onti. Her caê dınya de parqê makina thal mendê. Verê coy mıleti cae parqa makina sero jübini zitoli kerdê. Goro khe vanê, dınya de sukhanê pila de problemê trafiki wertê ra dariyo we. Vındetena makina xêrê de bin resno dınya: hewa zaf biyo pak, dınya taê bina xo gurêta...\n10. Bızi şonê sinema... İsani, makinê, tiyarê werte ra onciyê, dınya heywana rê menda. Na dı-hirê heftêwo khe her caê dınya de heywani ênê zerê sukha, parqa de çerenê, wertê raa de nişor kenê. Caê khe tede ebe milyon dolara kar u gure amênê kerdene, nıkha pêro biyê meğelê heywana. Heywana rê xêrê heqi yo!..\nZazaki Qesê Weşi\nHebê Virus Dınya Hejneno: Ma rê Coraniya Siyaye Amê!\nRayi Pêro Piya: 110\nCemal Atila Mart 28, 2020 0 46\nCemal Atila Mart 27, 2020 0 32\nCemal Atila Nisane 9, 2020 0 32\nCemal Atila Mart 29, 2020 0 30\nNietzsche Çı Taw Çarnino re Zazaki?\nÇemi Amazoni, Brezilya, Peru, Kolombiya, Venezuela, Ekwator, Bolivya, Guyana, Surinam...\nWısar her ca rındeko. Kes zerê xo mecêro, feqet welatê made wısar tayina rındeko....\nVerê coy qoje emrê insana wertê dı koade, zerê jû dewede vêrdênêra. Nıka êndi dınya...\nCemal Atila Mart 29, 2020 0 1855\nFilozof û nıvıstoğo Almanıc Friedrich Nietzsche (1844-1900) lomkar û redkarê waxtê...\nVeli Kişioğlu Amnano Wertên 19, 2020 0 1305\nMalqoç de awe çinê biya. Apê rê piyê mı biyo, şiyo, awe Hakıs ra arda; amê, şiyê...\nVirusê Corona Çelo Pil 2019 de eyaletê Çini Wuhan de kewt kar. Vırêndiye dınya de...\nYow fotraf, fotrafwan u aqibetê yı\nCemal Atila Nisane 10, 2020 0 1847\nDewa de taê isanê ma bi, cı ra vatê keso "qeseweş", ma pêro qayil bime khe wa herkes...\nGobeglitepe yow mabedo zaf zemon verinde ra esto.
935
madlad400
CC 20220801
zza
ANF | Colemêrg de amadekarîya zimistanî ya semedê heywanan\nColemêrg de amadekarîya zimistanî ya semedê heywanan\nBi nêzdîbîyayîşê zimistanî Colemêrg de keyeyê wayîrê heywanan dest pê arêdayîşê vaş û simêrî kenê.\nTuesday, 12 Oct 2021, 11:13\nDewijanê Colemêrgî semedê heywananê xo dest pê amadekarîya zimistanî kerd. Şaristan de cografyaya koyîye û erdê kerrayînî ra semed zîret zaf kêm o. Şarê şaristanî zêdêr pê heywankarîye debara xo keno. Çunke ware, awe, dar û nabetê Colemêrgî semedê weyekerdişê heywanan îdeal ê.\nRahmî Çîftçîyî (45) ard ziwan ke o pê weyekerdişê heywanan debara xo keno û dewe de sey ey merdimî zaf ê.\nColemêrg de û qezayanê ci de xeylêk ware û dewekî bi bahaneya 'herêma asayîşî ya taybete' ameyê qedexekerdene. Semedê şîyayîşê wareyan gabî walî ra destûr bêro girewtene. Têna dewijê ke heywanan weye kenê eşkenê şorê wareyan. Dewijî hamnanan wareyan de manenê û vaşanê ke arê danê serê astoran de anê dewan.\nÇîftçîyî vat: ''Colemêrg de weyekerdişê heywanan ra ber karêko bîn çin o. Ma vaşan arê danê, tayê ci danê heywanan, ê bînî zî kenê simêr. Çunke qewetê ma çin o ke ma vaşî bihêrînê. Verî her kesî heywanî weye kerdêne, verê berê her kesî de bi seyan heywanî estbîyî. La krîzê ekonomîkî ra weyekerdişê heywanan hînî karêko zêde nêdano merdiman.Semedo ke ma zêde zerar nêkero vaş û simêrî bi xo peyda kenê.''
2,896
madlad400
CC 20220801
zza
‘Dostî hetkarî danê dostan’ | Yeni Özgür Politika\n‘Dostî hetkarî danê dostan’\nAktîvîsta ‘Komela Dostî Hetkarî Danê Dostan’ Aygul Aras dazanayîş ke xoverdayîşê cinîyan yê Cizîr û Kobanê sîstemî tersna û aşkere kerd ke têkoşînê cinîyan heyatî û meşrû yo.\nKomela Dostî Hetkarî Danê Dostan’ badê zelzeleyê (erdlerz) 23’ê Cotmeha 2011î yê Wanî, sûka Almanya Stuttgart de ronîya. Komel Wan ra dima zî hetkarî da Kobanê, Cizîr, Şirnex, Sûr û Farqîne. Aktîvîsta Komele Aygul Aras ke seba cigêrayîşî şî sûka xo Dersim, derheqê xebatanê xo de muşahedeyê xo ardî ser ziwan. Aras aşkere kerd ke xoverdayîşê cinîyan yê Rojhelato Mîyanênî û yê Kurdistane îqtîdaran tersneno û bi no sebebî ra zî qirkerdişê cinîyan rojdem de yo.\n‘Cinîyê Şengalijî Tirkîya de hesîr ê’\nAygul Aras hayr ant Şengalijê ke mecbûr mendî ke qirkerdişê 3’ê Tebaxa 2014î yê DAÎŞî ra dima koçê Tirkîya bikerê ser û vist vîrî ke cinîyê Şengalijî Tirkîya de muameleyê hesîrtî vînenê. Aras dîyar kerd ke cinî nêşkenê teba vajê û va: “Xo ra ewnayîşê çimandê înan ra kes şeno hîs û fehm bikero ke înan çi ciwîyayo.\n‘Qirkerdişê cinîyan yê 38î Cizîr de dewam keno’\nAktîvîsta cinî Aygul Aras muamele yo ke cinîyê Cizîr bin ablûqa de rî bi rî mendî dişibna çîyê ke cinîyanê Dersim 1938î de ciwîyay û wina va: “Cizîr de badê qirkerdiş eştî keyeyan ser û tecawizê cinîyan kerdî. Cinîyan rîwalê naye xo eştî çemê Cizîr. Goreyê mi çîyo ke nika Cizîr de qewimyeno qirkerdişê cinîyan o. Xeylêk camêrdî ya ameyê kiştiş ya zî girotxaneyan de yê.\n‘Cizîr de cinî xover danê’\nAras vist vîrî ke şeran (herb) de tewr vêşêr zî cinî û domanî tesîr benê, herzewbîn tewr vêşêr zî cinî û domanî raştê şîdet û sereştişan yenê û dîyar kerd ke rîwalê naye têkoşînê cinîyan heyatî û meşrû yo. Aygul Aras aşkere kerd ke Cizîr de cinî vera şerî xover danê û wina va: “Wexto ke mi bi cinîyan ra qisey kerd, rixmê hendayî dej û janan mi rê vatî, ’Nê ma dê tîyayî terk nêkerê. Ma dê tîya de xover bidê, tîya hardê ma yo. Tîya de merdeyê ma amey kiştiş. Cêrzemînan de însanê ma amey qetilkerdiş.’ Yanî Cizîr de yew xoverdayîşê pîl yê cinîyan esto. Û nayî ra çîyo ke îdareyê Tirkîya terseno zî no yo.”\n‘Ganî şarê Cizîr tenya nîro verdayene’\nAktîvîsta Komela Dostî Hetkarî Danê Dostan’ Aygul Aras vist vîrî ke seba Cizîr hetkarîya madî ra wet hetkarîya manewî hewce keno. Aras va, “Şîyayîşê ê malbatan het, înan xoverarekerdiş, hîsê ‘şima tenya nîyê’ dayîş zaf muhîm o. Mi rê pers kenê û vanê, ‘ti nêtersena?’ Eke însanê ke ewja de ciwîyenê nêtersenê se, ez zî nêtersena. Hendayî însanê ke tîya de merdî ma însan nîyê? Yew canê mi esto, eke şino se wa înan rê feda bo.”\nAras tewr peynî de veng da kesê ke hemverê sîstemî de yê û leyê cinîyan de ca gênê, bi girseyî bîrê zîyaretan û hetkarî bidê.”
2,128
madlad400
CC 20220801
zza
Zaman�n En Hay�rl�s� Olmas�\n�sminin Peygamberlere Gelen Kitaplarda Ge�mesi\nIrsad� (Tebli� G�c�)\nN�b�vvet Yolunda Olmas�\nS�k�nt� Ve Zorluklarla Kar��la��lmas�\nG�zetlenmesi - Takib Edilmesi\nDeccal'�n Mehdi'ye Eziyet Etmeye Cal��mas�\nHakk�nda Olumsuz Propaganda Yap�lmas�\nMEHD�'N�N �E��TL� �ZELL�KLER�\n...Enes b. Malik (r.a.) den, ��yle demi�tir: Ben, Resulullah (s.a.v.)'dan i�ittim, buyurdu ki: Biz Abdulmuttalib'in �ocuklar� cennet halk�n�n b�y�kleriyiz. Ben, hamza, Ali, Cafer, Hasan, H�seyin ve Mehdi.\nS�nen-i �bni Mace, 10/349\n�bn-i Cerir, Tehzib-il Asar'da ��yle tahric etti:\nMuhammed �mmetinin en hay�rl�s� ve sizin zorluklar� gideren veliniz olan kimseye kat�l�n.. O Mehdi'dir.\nKitab-�l Burhan Fi Alamet-il Mehdiyy-il Ahir Zaman, 57\nEl-Kavlu'l Muhtasar Fi Alamet-il Mehdiyy-il Muntazar, 27\nNaim b. Hammad, Kab'dan tahric etti, buyurdu ki:\nMehdi (zaman�ndaki) insanlar�n en hay�rl�s�d�r.\nKitab-�l Burhan Fi Alamet-il Mehdiyy-il Ahir Zaman, 58\nNaim buyurdu ki: Ben Mehdi'yi Peygamberlerin suhufunda ��yle bulurum: "Mehdi'nin amelinde ne zul�m ne de ay�p yoktur."\nKitab-�l Burhan Fi Alamet-il Mehdiyy-il Ahir Zaman, 21\nPeygamberlere dair olan kitaplarda, "Mehdi'nin i�i zul�m ve k�t�l�k de�ildir" �eklinde i�aret edilmi�tir.\n�bni M�navi diyor ki: "Danyal (a.s.)in kitab�nda ��yle yaz�l�d�r" S�fyanlar 3 tanedir, Mehdiler de 3�t�r. 1. S�fyan ��k�p ad� san� yay�ld���nda ona kar�� 1. Mehdi, 2. S�fyana kar�� 2. Mehdi, 3. S�fyana kar�� da Hz. Muhammed Mehdi ��kacak ve Allah-u Teala daha �nce fesada u�rayanlar� ve iman ehlini onunla kurtaracakt�r. S�nnetler onunla ihya edilecek bidat ate�leri de onunla s�necektir. Onun zaman�nda insanlar aziz olacak ve kendi muhaliflerine galip geleceklerdir. G�zel bir hayat s�r�lecek, yer ve g�k bereketini art�racak, bu durum 7 y�l s�rd�kten sonra Mehdi\nvefat edecektir. (*)\n(*)Bu hadis Kitab-�l Burhan Fi Alamet-il Mehdiyy-il Ahir Zaman isimli kitab�n S�leymaniye K�t�phanesinde bulunan el yaz�l� bir n�shas�nda mevcuttur.\nPeygamberimiz ashabinin (r.a.) Tevrat ve �ncil'de m�jdelenmeleri gibi, Mehdi (a.r.) da di�er peygamberlere indirilmi� kitaplarda m�jdelenmektedir, ondan �vg�yle bahsedilmektedir.\nMehdi Allah'a kar�� son derece boyun e�icidir. Ahlak bak�m�ndan Peygambere benzer.\nK�yamet Alametleri, s.163\n�bni Mesud'un rivayetinde, Resulullah ��yle buyurdu: Ahlak� benim ahlak�m olan bir evlad�m ��kacak.\nKitab-�l Burhan Fi Alamet-il Mehdiyy-il Ahir Zaman,21\n��ari manada ayet meali:\n3/159- Allah'tan bir rahmet dolay�s�yla, onlara yumu�ak davrand�n. E�er kaba, kat� y�rekli olsayd�n onlar �evrenden da��l�r giderlerdi..."\n68/4- Ve ��phesiz sen, pek b�y�k bir ahlak �zerindesin.\nAllah (c.c.) b�t�n insanlar�n kalplerini onun muhabbetiyle dolduracakt�r.\nEl-Kavlu'l Muhtasar Fi Alamet-il Mehdiyy-il Muntazar, 42\n�mmet'i Muhammed'den memnun olmad�k hi�bir fert kalmayacakt�r.\nK�yamet Alametleri, 163\nMehdi zuhur eder, herkes sadece O'ndan konu�ur, O'nun sevgisini i�er ve O'ndan ba�ka bir �eyden bahsetmezler.\nKitab-�l Burhan Fi Alamet-il Mehdiyy-il Ahir Zaman, 33\nOnun hilafetinden yer ve g�k ehli, hatta havadaki ku�lar bile raz� olacakt�r.\nEl-Kavlu'l Muhtasar Fi Alamet-il Mehdiyy-il Muntazar, 29\nMehdi i�i s�k� tutacak.\nK�yamet Alametleri , 175\n�nsanlar hakka d�n�nceye kadar m�cadelesine devam edecektir.\nEl-Kavlu'l Muhtasar Fi Alamet-il Mehdiyy-il Muntazar, 23\nFitneleri �nlemenin kendisine zor gelmeyece�i ve �ld�rmenin de onu vazge�iremeyece�i Ehli Beytime mensup birisi (Mehdi) sahip olmadan g�nler geceler bitmeyecektir.\nKitab-�l Burhan Fi Alamet-il Mehdiyy-il Ahir Zaman, 12\nMehdi hesab�n� �ok seri bir �ekilde g�recek ve vaadinden d�nmeyecektir.\nKitab-�l Burhan Fi Alamet-il Mehdiyy-il Ahir Zaman, 24\nMehdi Do�u tarafindan ��kacak. Kar��s�na da�lar bile dikilse onlar� ezip ge�ecek, o da�larda kendisine yol bulacakt�r.\nEl-Kavlu'l Muhtasar Fi Alamet-il Mehdiyy-il Muntazar, 39\n15/94- �yleyse sen emrolundu�un �eyi a��k�a s�yle ve m��riklere ald�r�� etme.\n25/52- �yleyse kafirlere itaat etme ve onlara (Kur'an'la) b�y�k bir cihad ver.\n3/172- Kendilerine yara isabet ettikten sonra, Allah ve el�isinin �a�r�s�na icabet edenler, i�lerinden iyilik yapanlar ve sak�nanlar i�in b�y�k bir ecir vard�r.\n�r�ad� (Tebli� G�c�)\nHz. Mehdi, kuru bir a�ac� dikti�inde de aga� hemen ye�illenip yapraklanacakt�r.\nO (Mehdi) kuru bir kam�� a�ac�n� kuru bir yere dikecek, an�nda ye�illenip yaprak verecek.\nK�yamet Alametleri, 165\nMehdi bir yere kuru bir dal� diker ve dal yapraklan�p ye�illenir.\nKitab-�l Burhan Fi Alamet-il Mehdiyy-il Ahir Zaman, 67\nBir tevili �udur ki:\nHz. Mehdi (a.r.) "kuru bir aga�'a benzetilen bir insana tevecc�h�yle ve onu ir�ad etmesiyle; �nceleri ayn� kuru bir a�a� gibi etraf�na faydal� olamayan b�yle bir insan�n, bu sefer ye�illenmi� ve meyve vermi� bir a�a� gibi etraf�na, yani dinine ve b�t�n insanl��a faydal� hale gelece�ine i�aret edilmi�tir. (Allahualem)\nA�a��daki hadis-i �erifte de benzer bir �ekilde; �nceleri cahil, cimri ve korkak olan bir insan�n, ahir zaman�n b�y�k m�r�idinin ir�ad ve tedrisiyle bilgili, c�mert ve cesur bir hale gelece�ine, adeta �nceleri kuru ve faydas�z olan bir a�ac�n ye�erip yaprak vermesi gibi �ahsiyetini de�i�tirece�ine i�aret edilmi�tir. (Allahualem)\nAsr�nda cahil, cimri ve korkak olan bir adam hemen alim, c�mert ve cesur olacak.\nK�yamet Alametleri, 186\n�mam Rabbani hazretleri de ir�ad esinde kendisine verilen g�c� ayn� te�bihle ifade etmektedir.\nAllah-� Taala, hidayet i�inde; bana b�y�k bir g�� verdi. O kadar ki: Kuru bir a�aca tevecc�h etsem; o kuru aga� hemen filizlenir.\n��ari manada ayet mealleri:\n16/125- Rabbinin yoluna hikmetle ve g�zel ���tle �a��r ve onlarla en g�zel bir bi�imde m�cadele et. ��phesiz senin Rabbin yolundan sapan� bilendir ve hidayete ereni de bilendir.\n2/83- Hani �srailo�ullar�ndan, "Allah'tan ba�kas�na kulluk etmeyin, anneye-babaya, yak�nlara, yetimlere ve yoksullara iyilikle davran�n, insanlara g�zel s�z s�yleyin, namaz� dosdo�ru k�l�n ve zekat� verin" diye misak alm��t�k. Sonra siz, pek az�n�z hari�, d�nd�n�z ve (hala) y�z �eviriyorsunuz.\n20/43-44 "�kiniz Firavun'a gidin, ��nk� o, azm�� bulunuyor. Ona yumu�ak s�z s�yleyin, umulur ki ���t al�p-d���n�r veya i�i titrer-korkar."\nO, kimsenin bilemedi�i gizli bir g�c�n sahibi oldu�u i�in kendisine Mehdi denilmi�tir.\nKitab-�l Burhan Fi Alameti-il Mehdiyy-il Ahir Zaman\nB�t�n zahiri ilimler, istenildi�inde herkes taraf�ndan okuyarak, ara�t�r�larak ��renilebilir. Bir de �al���larak elde edilemeyen, ancak Hz. Allah'�n bir l�tfu olan ve onu istedi�i kuluna verdi�i "Vehbi" ilim vard�r. Yukar�daki rivayette "kimsenin bilemedi�i" denilerek Mehdi'nin b�yle bir ilme sahip oldu�u anlat�lmak istenmi�tir. (Allahualem)\nBu ilmin "Led�n ilmi" olmas� da muhtemeldir. Kehf suresinde Musa (a.s.) ile ismi verilmeyen m�barek bir �ahis aras�nda ge�en k�ssada, benzer bir ilimden bahsedilmektedir. (Rivayetlerde bu �ahs�n H�z�r a.s. oldu�u anlat�l�r.)\n18/65- Derken, kat�m�zdan kendisine bir rahmet verdi�imiz ve taraf�m�zdan kendisine bir ilim ��retti�imiz kullar�m�zdan bir kulu buldular.\n18/66- Musa ona dedi ki: "Do�ru yol (r��d) olarak sana ��retilenden bana ��retmen i�in sana tabi olabilir miyim?"\n18/67- Dedi ki: "Ger�ekten sen, benimle birlikte olma sabr�n� g�stermeye g�� yetiremezsin."\n18/68- (B�yleyken) "�z�n� kavramaya ku�at�c� olamad���n �eye nas�l sabredebilirsin?"\n18/69-(Musa:) "�n�aallah, beni sabreden (biri olarak) bulacaks�n. Hi� bir i�te sana kar�� gelmeyece�im" dedi.\n18/70- Dedi ki: "E�er bana uyacak olursan, hi� bir �ey hakk�nda bana soru sorma, ben sana ���tle-anlat�p s�z edinceye kadar."\nLed�n: Garip bir ilim ismidir. Ona vak�f olan �ah�s, giz ve s�rlar� Allah'�n izin verdi�i �l��de ke�fedece�i gibi, �e�itli ilahi esrarlardan da haberi olur. (T�R-DAV, B�y�k Lugat , 558) Bu k�ssada Musa (a.s.)'�n birlikte ya�ad�klar� �� olay anlat�lmaktad�r. Hz. Musa, bu ilmi bilmemesi sebebiyle H�z�r (a.s.) '�n ilk anda hatal� ve garip gibi g�r�nen �� davran���na itirazda bulunarak, ona kar�� ��kmaktad�r. Fakat ayr�lacaklar� vakit H�z�r (a.s.)'dan yapt�klar�n�n i�y�z�n� ��renince (18/78-82. ayetler) itirazlar�nda aceleci davrand���n� anlayarak, ona hak vermektedir. Bu k�ssan�n Kehf suresinde anlat�lmas� pek manidard�r. ��nk� bu surede anlat�lan di�er iki k�ssan�n (Ashab-� Kehf ve Z�lkarneyn k�ssalar�n�n) Mehdi ile olan yak�n ilgisine peygamberimiz (s.a.v.) �e�itli hadisleriyle dikkat �ekmi�tir. Musa (a.s.) ve H�z�r (a.s) k�ssas�n�n da �zellikle yine bu surede yer almas�, aralar�nda ge�en olaylar�n yukar�daki hadislerde oldu�u gibi Mehdi ile yak�ndan ilgisi olabilece�ine, ayr�ca H�z�r (a.s.)'�n ilminin Mehdi'de de bulunabilece�ine bir i�arettir. Muhyiddin Arabi a�a��daki izah�nda Mehdi'nin 9 �zelli�ini saymaktad�r. Dikkat edilirse bunlar�n hi�biri nakil ilminde olmayan, daha ziyade hikmet, anlay��, led�n gibi vehbi ilme ait �zellikleri ta��maktad�r.\n2. �lahi Kitab� anlamas�\n3. �lahi Kelam'�n manas�n� bilmesi\n��nk� bunlardan haberi olan bir lider verece�i h�k�mlerde yan�lmaz. Mehdi k�yas ilmini onunla h�kmetmek i�in de�il, ondan ka��nmak i�in bilir. ��nk� verdi�i h�k�m do�ru bir ilham neticesi olacak. Yani Muhammed (s.a.v.) getirdi�i �eriat �zere h�kmedecek. Bu sebepledir ki peygamber (s.a.v.) onu vasfederken "Benim izimi takip edecek, hataya d��meyecek" demi�tir. Bundan anl�yoruz ki, Mehdi, �eriat sahibi de�il �eriata uyand�r.\n��nk� onlar�n her t�rl� i�lerini g�rmek i�in Allah onu di�er insanlar �zerine se�mi�tir. Liderlerin davran�� ve faaliyetleri de kendilerinden ziyade halk�n menfaatine g�re olmal�d�r..\n9. Bilhassa kendi zaman�nda ihtiya� hissedilen gaibi ilimlere vukufu bulunmas�. ��nk� ancak o sayede yeni yeni zuhur edilecek meseleleri halledebilir.\nK�yamet Alametleri, 189\nMehdi'nin vehbi ilme ait bir ba�ka �zelli�i de ebced hesab�n� ve ona ait s�rlar� bilmesidir.\nCifr (Ebced) �lminin Bilinmesi\nTa�k�pr�l�zade Ahmet Efendi "Mevzuatu'l-Ulum" isimli eserinde (11/246) Mehdi'nin cifr ilmine vak�f olaca��n� kaydetmi�tir:\nBaz�lar� dediler ki, bu kitab� kemal-i vukuf ahirzamanda hurucu muntazar Hz. Mehdi'nin hurucuna mevkuftur ki, onlar cifr ilmine vak�f ve s�rlar�na arif olurlar. Kitab-� enbiyay� salifeden dahi bu ilim varid olmu�tur.\nMehdilik ve �mamiye , 252\nHz. Ali'nin rivayetine g�re, Resulullah (s.a.v.) ��yle buyurdu.\nMehdi bizden Ehl-i Beyttendir. Allah onu bir gecede �slah eder (yani tevbesini kabul eder veya feyizler ve hikmetlerle donat�r.)\nS�nen-i �bni Mace, 10/348\nNaim Ebu Said-il Hudri'den tahric etti. Peygamber (s.a.) buyurdu:\nAllah, Mehdi'yi bir gecede �slah eder. (olgunla�t�r�r)\nKitab-�l Burhan Fi Alameti-il Mehdiyy-il Ahir Zaman,54/19\nEbu Nuaym'in rivayetinde Resul-i Ekrem (s.a.v.) ��yle buyurmu�tur:\nEy Ehl-i Beyt! Mehdi bizdendir. Aziz ve celil olan Allah onu bir gecede �slah ve ir�ad edecek.\n�l�m-K�yamet-Ahiret ve Ahirzaman Alametleri, 437\n93/7 "Ve seni yol bilmez iken, 'dogru yola y�neltip iletmedi mi?"\nHz. Huzeyfe'den rivayet edilmi�tir:\nAran�zda "N�b�vvet" Allah'�n istedi�i kadar s�rer sonra onu kald�rmay� istedi�i zaman da kald�r�r. Ve Allah'�n murad etti�i kadar devam eden "�iddetli bir Meliklik" idaresi gelir. Sonra onu kald�rmay� istedi�i zaman kald�r�r. Sonra zorba bir idare gelir. Sonra da "N�b�vvet yolu �zere bir hilafet" gelir.\nRamuz El-Ehadis, 1/257 (Ebu Davud "Tayalisi" -Ahmet b. Hanbel "M�sned"inden)\n�sa aleyhisselam ve Mehdi aleyhirridvan ise, birinci yoldan vas�l olmaktad�rlar. Birinci yol ise, kurb-� n�b�vvetten ibarettir. Tavassut muamelesi orada yoktur. Her kim bu yoldan vas�l olur ise, onun i�in arada bir hail ve bir vas�ta yoktur. Hatta o, feyizleri ve bereketleri herhangi bir kimsenin tavassutu olmadan al�r. Zira tavassut ve hail, ancak di�er yoldad�r. Bu yerin muamelesi ise, di�erinden ayr�d�r.\nMektubat-i Rabbani, 534 Mektup, 2/763-764\nSual: M�ceddid i�in b�yle nas�l s�ylenebilir? ��nki, Hazret-i �sa g�kten inecek ve m�ceddid olacakt�r. Hazret-i Mehdi de, ��kacak ve m�ceddid olacakt�r. Bunlar�n, verecekleri feyzleri ve bereketleri herhangi bir kimsenin tavassutu olmadan al�r. Zira tavassut ve hail, ancak di�er yoldad�r. Bu yerin muamelesi ise, di�erinden ayr�d�r.\nCevap: Feyz i�in vas�ta olmak, yukar�da bildirdi�imiz iki yoldan yaln�z ikincisindedir. Birinci yolda, yani (kurb'i n�b�vvet) denilen yolda, feyz ve hidayet, vas�ta ile gelmez. Bu yolda y�kselen, arada vas�ta ve perde olmadan vasil olur. Hi�bir kimse vas�ta ve perde olmaks�z�n feyzlere ve bereketlere kavu�ur. Vas�ta olmak ve perde olmak (Kurb-i vilayet) denilen yoldad�r. Bu iki yolu birbirine kar��t�rmamal�d�r. Hazret-i �sa (a.s.) ve Hazret-i Mehdi (a.r.) n�b�vvet yolu ile vas�l olurlar. Seyhayn, yani hazret-i Ebu Bekir ile hazret-i �mer (r.a.) da, n�b�vvet yolu ile kavu�mu�lard�r. Resulullah�n (s.a.v.) himayesi alt�ndad�rlar. �anlar� �ok y�ksekdir.\nN�b�vvet "nebi" k�k�nden gelip, peygamberlerin Allah'�n emriyle vazifeli olarak insanlar� do�ru yola davet etmeleri g�revini tarif eder.\nAllah diledi�i kuluna N�b�vvet vazifesi verir. Peygamberlik �al��ma ve istemeyle elde edilmez. Mehdilik g�revi de ayn� �ekilde Allah'�n dilemesiyle onun istedi�i �ahsa verilir. Mehdi bu makama kendi gayreti ile gelmeyecektir. Velayet makam�ina ula�mak i�in bir gayret ve �aba gerekirken N�b�vvet yolu i�in b�yle bir �art yoktur, burada se�ilmek s�zkonusudur. N�b�vvet yolunun Velayet yolundan di�er farklar� ise:\n1. Bu yolda hidayetler, feyzler dogrudan onlara ula��r, arada herhangi bir vas�ta (m�r�id) yoktur.\n2. N�b�vvet yolu peygamberlerin yoludur, onlar�n tebli� metodu ve m�cadele tarz� bu kelime ile ifade edilir. Mehdi de bu yoldan olaca��na g�re onun m�cadele �ekli de aynen peygamberler gibi olacakt�r.\n3. Velayet yolunda genellikle i�e d�n�k bir yap� mevcuttur. Tarikatlar bu gruba girer. Ba�l�lar�n kendi nefislerini �slaha �al��malar�, bu yolun esas�d�r. N�b�vvet yolu ise peygamber yolu oldugu i�in devaml� m�cadele ve tebli� ile yani b�t�n insanlara y�nelik sosyal bir yap� ile kar��m�za ��kar.\n...Abdullah b. Mesud (r.a.) dan; Resulullah (s.a.v.) ��yle buyurmu�tur:\n...Biz �yle bir ev halk�y�z ki; Allah bizim i�in ahireti d�nyaya tercih etmi�tir. Benim Ehl-i Beytim muhakkak benden sonra bela, ka��r�lma ve s�rg�ne u�rayacakt�r.\nBenden sonra Ehl-i Beytim bela ve mihnetlerle kar��la�acaklar ve darbe maruz kalacaklard�r.\nKitab-�l Burhan Fi Alamet-il Mehdiyy-il Ahir Zaman, 14\nB�t�n enbiya (a.s.) ve evliya (r.a.) Allah-u Teala'n�n g�nderdi�i dini tebli� etmek ve yaymak y�z�nden insanlar tarafindan anla��lamam��, onlar�n �e�itli itham ve iftiralar�na maruz kalm��lard�r.\nAllahu alem Ehl-i Beyt'ten gelecek olan Hz. Mehdi (a.r.) de bu gibi eziyet ve s�k�nt�larla kar��la�acakt�r. A�a��daki peygamberimizin hadisi b�yle bir durumu "Mehdi'nin biat s�ras�nda kendisinin bir�ok kahr ve haks�zl��a u�rad���n� insanlara a��klayaca��n�" haber vermektedir.\nNaim b. Hammad Hz.Ali'den (r.a.) rivayet etmi�tir:\n...Mehdi, Resulullah'�n bayra�� ile, insanlar�n ba�lar�na bela �zerine bela ya�d��� ve ��k���ndan �mit kesildigi bir s�rada ��kar. �ki rekat namaz k�lar. Namazdan d�n�nce ��yle der: "Ey insanlar! �mmet-i Muhammed ve bilhassa onun ehl-i beyti �ok belalar g�rd�, ve bizler kahr ve haks�zl��a maruz kald�k."\nKitab-�l Burhan Fi Alamet-il Mehdiyy-il Ahir Zaman, 55\nResulullah (s.a.v.) efendimiz ��yle buyurmu�lard�r:\n- Dininde kavi, g��l� olan�n ba��na gelecek belalar b�y�k olur.(1)\n-Hak Teala bir kulunu sever veya kendine yakla�t�rmak isterse, �zerine bela ve musibetleri ard� ard�na g�nderir.(2)\n-Hak Teala bir kimseye bir hay�r diledimi, ona bela ve musibet verir (3)\n(1) Ibni Hibban (2) Ibni Ebi'd D�nya (3) Imam Malik ve Buhari\nA�a��daki hadis-i �erifte de �stanbul'u fethedecek Hz.Mehdi (a.r.) ve yard�mc�lar�nda, fetihten �nceki devrede hastal�k s�k�nt� ve �z�nt�lerin bulunaca�� ve daha sonra bu s�k�nt�n�n kald�r�laca�� bildirilmektedir.\nAllah Konstantiniyye'yi (Istanbul'u) �ok sevdi�i dostlar�n�n ehline fethedecek... Onlardan hastal��� ve �z�nt�y� kald�racak\nK�yamet Alametleri, 181\nAllah-u Teala Kur�an-� Kerim'de bir�ok peygamberin yalanlanmak, delilik ve b�y�c�l�kle su�lanma, hastal�k, haks�z yere zindana at�lma... gibi �e�itli s�k�nt� ve eziyetlerle kar��la�t���n�, fakat b�t�n bunlara sab�r edilmesi gerektigini haber vermektedir.\n6/34- "Andolsun senden �nce de el�iler yalanland�; onlara, yard�m�m�z gelinceye kadar yalanland�klar� ve eziyete u�rat�ld�klar� �eye sabrettiler..."\n44/14- Sonra, ondan y�z �evirdiler ve dediler ki: "(Bu,) ��retilmi�tir, bir delidir."\n51/52- ��te b�yle; onlardan �ncekiler de bir el�i gelmeyiversin, mutlaka: "B�y�c� ve cinlenmi�" demi�lerdir.\n23/25- "O, kendisinde delilik bulunan bir adamdan ba�kas� de�ildir, onu belli bir s�re g�zetleyin."\n26/29- (Firavun) dedi ki: "Andolsun, benim d���mda bir ilah edinecek olursan, seni mutlaka hapse ataca��m."\n33/69- Ey iman edenler, Musa'ya eziyet edenler gibi olmay�n; ki sonunda Allah onu, demekte olduklar�ndan temize ��kard�. O, Allah kat�nda vecihti.\n37/97- Dediler ki: "Onun i�in (y�ksek�e) bir bina in�a edin de onu ��lg�nca yanan ate�in i�ine at�n."\n68/51- O inkar edenler, zikri (Kur'an'i) i�ittikleri zaman, seni neredeyse g�zleriyle devireceklerdi. "O, ger�ekten bir delidir" diyorlar.\n46/35- Art�k sen sabret; Resullerden azim sahiplerinin sabrettikleri gibi, Onlar i�in de acele etme..."\nEbu Said El-Hudri'nin (r.a.) rivayetinde, Resulullah (s.a.v.) ��yle buyurmu�tur:\nDeccal ��k�nca, ona kar�� m�minlerden bir adam (Mehdi) y�nelir. Derken o m�min kimseye bir�ok silahl�lar, Deccal'�n merkezlerde g�zetleme yapan silahl�lar� kar�� ��karlar.\nMehdilik ve Imamiye 37, (Sahih-i M�slim, 11/393'den nakil)\nNot: Bu hadis uzun bir hadistir, tamam� ileride izah edilecektir.\nHadisin ba�lang�c�nda Mehdi'nin Deccal 'in silahl� adamlar� tarafindan g�zetlendi�i ve takip edildi�i bildirilmektedir. �nceki devirlerde de tevhid m�cadelesinde bulunmu� baz� peygamberlerin de benzer �ekilde g�zetlendi�ini b�ylece kontrol alt�nda tutulmak istendi�ini Kur�an-� Kerim'den ��renmekteyiz.\n"Mehdilik ve �mamiye" isimli ara�t�rman�n sahibi bu hadisin tamam� hakk�nda �u izahlar� yapmaktad�r. Ebu �shak ve Ma'mer gibi raviler bu zattan maksad H�z�r (a.s.)d�r demi�lerse de , biz Hz.Mehdi (a.s.) oldu�u kanaatindeyiz. Hadis-i �erifin siyah ve sibaki bunu g�stermektedir. Hadis-i �erifin ba� tarafinda deccalin merkezde g�zetleme yapan silahl� askerlerinden bahsediliyor. �u halde deccal b�y�k bir orduya veya h�k�met kuvvetine sahip olacakt�r. Kendi anlay���na kar�� ��kan Mehdi'ye kuvvetini kullanarak eziyet etmekte ve tesirsiz hale getirmeye �al��maktad�r. Hadis-i �erifin ifadesine g�re art�k o zat�n s�rt� ve karn� d�ve d�ve geni�letilir. Yani durmadan etrafa ilan edilip yay�lmaktad�r. Bu arada Mehdi'yi tesirsiz hale getirdi�ini zanneden Deccal kar��s�nda Mehdi'nin ordusu �i� gibi geli�ini g�r�r. Art�k Deccal Mehdi'yi mahkum edemiyor, bu noktay� hadis-i �erif ��yle ifade ediyor: "Ey insanlar �u muhakkak ki, art�k Deccal bana yapt��� bu i�i insanlardan hi�bir kimseye yapamayacakt�r. Tam bu s�rada o m�minin boynu ile k�pr�c�k kemi�i aras� bir bak�r levha haline gelir de, art�k Deccal onu kesmeye hi�bir yol bulamaz." Su son ifadeler �ok dikkate de�erdir. Boyun ile k�pr�c�k kemi�ine gelince, hepimiz biliriz ki, idam edilecek adam�n su�lar� bir ka��da yaz�l�p boynuna as�l�r. �u halde hadiste bu k�s�m bak�r levha haline geliverir dedi�ine g�re Deccal Mehdiye art�k k�l�� ge�iremeyecektir (ona hi�bir�ey yapamayacakt�r) demektir. (Mehdilik ve Imamiye 39)\nDeccal'in Mehdi'ye Eziyet Etmeye �al��mas�\nEbu Said El-Hudri'nin (r.a.) rivayetinde, Resulullah (s.a.v) buyurdu ki: Deccal ��k�nca, ona kar�� m�minlerden bir adam (Mehdi) y�nelir. Derken o m�min kimseye bir�ok silahl�lar, Deccal'in merkezlerde g�zetleme yapan silahl�lar� kar�� ��karlar. Ve kendisine: Nereye gitmeyi kasdediyorsun? diye sorarlar. O da: �u ��kan kimseyi (yani Deccal'e) kar�� gitmeyi kasdediyorum, der. Deccal'in taraftar� ona: Sen bizim Rabbimize inanm�yor musun? derler. O zat da: Bizim Rabbimiz de hi�bir gizlilik yoktur der. �tekiler de:\nBunu �ld�r�n, derler. Bu s�z �zerine taraftarlar�n bir k�sm� di�erlerine:\nSizin Rabbiniz, kendi izni olmadan herhangi bir kimseyi �ld�rmekten sizleri men etmi� de�il midir? M�teakiben o zat� Deccal'in yan�na g�t�r�rler:\nDeccal, kendi anlay���na kar�� ��kan Mehdi'yi �ld�rmek istemez, ona s�k�nt� verir eziyet eder. �nce onu insanlar�n g�z�nde karalayarak tesirsiz hale getirmeye �al���r, ba�ar�s�z oldu�unu g�r�nce bu sefer onu insanlardan ay�rarak uzakla�t�r�r, hadisin ifadesiyle firlat�p atar.\n"Mehdilik ve �mamiye" yazar� izah�na ��yle devam ediyor:\nAyr�ca onu zindanlar�na atmakla bir ate� i�ine att���n� zanneder. Halbuki onu cennete atm��t�r. Zira m�min cehennemde olsa bile g�nl� cennettedir. M�slim-i �erif'in m�tercimi Mehmed Sofuo�lu buradaki cennetin d�nya bah�elerinden bir bah�e oldu�unu s�yler. �u halde anla��l�yor ki, Deccal Mehdiyi �ss�z yerlere s�recek ama onun s�rd��� yerler ba�l�k yerler olacakt�r.\nM�min �ah�s (Mehdi) Deccal'i g�r�nce:\nEy insanlar! Resulullah'�n zikretti�i Deccal i�te budur, der. Deccal hemen onunla ilgili emrini verir de, o zat karn� �zerine uzat�l�r ve arkas�ndan:\nOnu al�n da yaralay�n! der. Art�k o zat�n s�rt� ve karn� d�ve d�ve geni�letilir.\nBu sefer onu iki eli ve iki aya�� ile yakalar da firlat�r atar. �nsanlar Deccal'in onu bir ate� i�ine att���n� san�rlar. Halbuki o bir cennet i�ine at�lm��t�r.\nMehdilik ve �mamiye 40\nHadiste Mehdi'nin "s�rt� ve karn�ndan d�v�le d�v�le geni�letilmesi" m�te�abih olarak (benzetme yap�larak ) s�ylenmi�tir. Mehdilik ve �mamiye kitab�n�n yazar� buras� i�in; Mehdi'nin �n� "Durmadan etrafa ilan edilip yay�lmaktad�r" demektedir. Fakat bunu Deccal taraftarlar� yapaca�� i�in bu propagandan�n Mehdi'yi k�t�leme �eklinde olaca��n� s�yleyebiliriz.\nPeygamberimiz devrinde �slam d��manlar�, onu k�t�lemek i�in o devrin yay�n organ� say�lan �airleri kullan�yordu. �airler, panay�rlarda, �ar��larda peygambere �e�itli hakaretler ediyor, ona deli, b�y�c�, kahin diyorlard�. �imdi de �slam d��man� olan Deccal yanl�lar� yaz�l� ve s�zl� yay�n organlar�yla Mehdi'yi k�t�leyecekler, halk�n nazar�nda itibar�n� sarsmaya �al��acaklard�r. (Allahualem) Hadislerde Mehdi'nin ba�lang�� y�llar�n�n s�k�nt� ve zorluklarla dolu m�cadele y�llar� oldu�unu g�rd�k. "Alt�n �a�" olarak anlatt���m�z devre, Mehdi'nin halife oldu�u son d�nemlerine aittir. Mehdi ve m�sl�manlar ancak bu devrede rahata, bollu�a, huzura kavu�acaklar ve sevgiye, bar��a, karde�li�e dayal� bir hayat� bu devrede ya�ayacaklard�r.\n93/4-5 " ��phesiz senin i�in son olan, ilk olandan (ahiret d�nyadan) daha hay�rl�d�r. Elbette Rabbin sana verecek, b�ylece sen ho�nut kalacaks�n."\nO Kud�s'te hicret edecektir. Bu hicretten sonra Medine tahrip edilip vah�ilerin s���na�� olacakt�r.\n(�mam Suyuti, K�yamet Alametleri, �l�m ve Dirili�, s.1699, sf.174)\nO, a��k al�nl�, k���k burunlu, iri g�zl�, di�leri parlak ve seyrek bir ki�idir. Sa� yana��nda, inciyi and�ran, bir y�ld�z gibi y�z�n� ayd�nlatan bir i�aret vard�r....\nDilinde a��rl�k vard�r. Yava� ve a��r konu�tu�u zaman sa� elini sol dizine vurur. K�rk ya��ndad�r.\n(�mam Suyuti, K�yamet Alametleri, �l�m ve Dirili�, sf.1699, sf.174)
4,150
madlad400
CC 20220801
zza
Namey xoyo tam Karl Heinrich Marxo (Marx: bıwane [Marks]); (biyayış: 5 Gulane 1818 Trier, Prusya de ame dınya - merg: 14 Adar 1883 Londra). Yew filozof, ekonomist u newedarê (dêmdaoğê) seserra newêsıne (19.) de cıwiyao. Ronaoğê Komunizmio. Derheqa zehf çiyan de nuştey xoyê fıkriyat u lomkeri (kritiki) estê. Marxi bawer kerdêne ke kapitalizm do xo be xo peyniya xo biaro.\n5 Gulane 1818\n14 Adar 1883 (Highgate Cemetery de merdo)\nLondra(Lung disease ra merd)\nUniversity of Bonn, University of Jena, Humboldt University of Berlin û Gimnasium Real Frederick William III\nEkonomist, Rocnameker, Tarixwan, Filozof, Sosyolog, revolutionary, Şair, Siyasetkar û nuştekar\nEleanor Marx, Jenny Longuet, Laura Marx, Edgar Marx, Frederick Demuth, Heinrich Edward Guy Marx û Jenny Evelin Francis Marx\nAshkenazi Jews û Alman\n1 Heyatê Marksi\n3 Merg (merdene)\nKarl Heinrich Marx domanê (qıcê) keyeyê dê Cıhudio hirêyıno, bacarê Trieri (Prusya) de ame dınya. Sebebo ke Prusya diplomay hıquqi nêdaêne Cıhudan, piyê Marksi xo mecbur di, geyra a, bi Xıristiyan. Namey maya ey Henrietta biye. Namey wa u bırayanê ey zi Sophie, Hermann, Henriette, Louise, Emilie u Caroline biye.\nMarks heta bi hirês (13) serre, keye de wend. Dıme ra ki Gymnasium (Lise) ra mezun bi, hewtês serri de semedo ke hıquq bıwano şi univestıtey Bonni. Marxi waştêne edebiyat u felsefe bıwano, labelê piyê ey nêverdao o nê qısman bıwano. Tepeya piyê Marksi serrê o şırawıt (rışt) universıtey Friedrich-Wilhelmsi, oyo ke Berlin dero. Marx uca fıkranê ateistan ra tesir bi. Marx serra 1849ıne de şi Londra u hetan mergê xo uca de mend. Aca embazê xo Friedrich Engels nas kerd (şınasna). Kitabê Marx u Engelsio meşhur Das Kapitalo. Eno kıtab hirê cıldio. Cıldê yewıne heta letey dıyıne Marxi be Engelsi ra pia nuşto. Ê hirêyıne Engelsi nuşto. Karl Marx zehfêr çehar hebi merdıman ra tesir biyo. Enê: Hegel, Adam Smith, David Ricardo u Rousseauê.\nKanunê 1881ıne de ke ceniya Marxi Jenny merde, Marx nêweş kewt. Marx bronşit u ploreziye 14ê Adari (Marti) 1883ıne de merd. Mezela ey Londra dera.\nRetrieved from "https://diq.wikipedia.org/w/index.php?title=Karl_Marx&oldid=397239"\nVurnayışo peyên tarixê 16 Tışrino Verên 2019 de saeta 23:05 de bi.
603
madlad400
CC 20220801
zza
PLONÊ 100 RUEC HAZIR O\nReis Arıkan, derheqê bajar newekerdış, imar u xızmetonê binon dı beyanati muhimi dayi u va; “Plonê ma yê 100 rueco ki miyonê cı dı zê projeyonê bajar newekerdış, servırazi u binaya neweya xızmet projeyi muhimi zi esti, hazır o. Ma ın nızd ra keni eşkera. Ma wazeni pê xızmetonê xu hem meselayonê bajarê xu bıker safi u hem zi zerra şarê xu dı ca bıger.”\nReisê Belediyaya Çoligi Erdal Arıkan, bı paştmironê Reis Yaşar Demir, Ahmet Altunhan u Orhan Bozgan temsilkaronê medyaya meheli u umumi dır omı yoca.\nReis Arıkan, tiya dı beyanat da qezetewonon u va, ma xızmetonê belediya pê cehd u heyeconêko pil oni ca.\nArıkan, xızmetonê evzelonê bajar ser vındert hına qısey kerd; “Ma pê mesuliyet u barê xu hayidar i. Zaf xebati muhimi baweyê ma yi. Gureyi acili bajarê ma esti. Ma çarçiwaya waştış u pawıtışê hemwelatiyonê xu dı u çarçiwaya evzeliyetê bajarê xu dı plon vıraşt. Ma ın nızd ra plonê xu yê 100 ruec eşkera keni. Ini ra pey zi ma plonê 1 serr eşkera keni.\nProjeyê Newekerdışê Bajar\nReis Arıkan derheqê projeyê newekerdışê bajar ê Mehlaya Afaton dı beyanato muhim da u va, Wezaretê Dormale u Bajari ın proje dı mesuliyet guret xu ser u desteg dono proje.\nArıkan va; “Ma Paştmirê Reisê ma Cevdet Yılmaz, Wekilê ma Feyzi Berdibek u Waliyê ma Kadir Ekinci dır gıroni da projeyê newekerdışê bajar. Ma pê fohmê ‘ın proje teyna meselaya belediya niya meselaya bajarê ma ya’ piya xebıtiyeni u paşt doni yobinon. Ma tiya ra ver derheqê proje dı Wezirê Dormale u Bajari Murat Kurum dır qısey kerd. Ma va ın proje meselaya muhima bajar a, gereka lezabez biyero vıraştış u ma va gereka wezaretê ma miyonê proje dı ca bıgero. Wezirê ma yê muxteremi va, ma proje dı ca geni u belediya teyna niverdeni. Derheqê proses dı ma ra yo xebat waşt. Ekiba teknik ê Belediya u Wezaretê Dormale u Bajari xebatêka şirık kerd u heme wesiqayi melumati dıyayi wezaret. Ma ın nızd ra yona dor Wezırê Dormale u Bajari dır yeni tihet. Homa biyaro weri ma ın mışorı ra pey derheqê weziyet dı melumat doni. Hedefê ma, rayirê xu kıfşkerdış, dest bı proje kerdış u mudeyo tor kılm dı bonon teslime wayironê heq kerdış o.”\nBinaya Newe ê Belediya\nArıkan, 35 duenım cayê ekseriya ser vırazyayişê binaya Belediya ra pey herabiyayişê rayir u cehdeyon ra behs kerd u hına va; “Ma semedê mudeyo tor kılm dı yemê binaya belediya eştış u lezabez temombiyayişê proje peyda kerdışê finans ser xebıtiyeni. Ma projeyê ınkayin ser zobina protokolon zi vırazeni. Tor binaya Belediya, ma ser xebıtiyeni ki Çatrayirê Afaton, Çatrayirê Mektebo Verin ê Ankara Büyükşehir Belediya u Çatrayirê Puestaxone hera bıker.”\nProjeyê Merkezê Heyato Bêengel\nReis Arıkan mijdona erziyayişê yemê Merkezê Heyato Bêengel da u va; “Ma mudeyo tor kılm dı merasimê resmi ê yemi erzeni. Ma ın proje mudeyo tor kılm dı temom keni u semedê seqeton ri xızmet erzeni fealiyet.”\nProjeyê Otoparka Beşyol\nReis Arıkan, derheqê qerajo verin ê dolmişon dı semedê bedılyayiş dewomkerdışê xebaton ra bes kerd u hına qısey kerd; “O ca dı semedê otoparka bıqat u cayê tucareti vıraştış xebati ma dewom keni. Ma ın mewzu dı kombiyayişi xu vıraşti, ma tebligati dayi hemwelatiyonê ma yê icarekerdeyon. Hewılyayişê esnafê ma ra pey projeyê ma, o ca dı dest pêkeno.”\nArıkan, mewzuyê imar dı pê hesasiyet tigêrayiş, heme dosyayon tetkikkerdış u gureyi ki teberê mewzuat dı yi destur yin nidayiş ser vındert u va; “Ma heme xızmetonê xu dı pê edalet tigêreni u herkesi zêpi qebul keni. Eger merdım têna yo teni ri zi iltimas bıkero gereka yi ra pey kom biyero yin ri zi iltimas bıkero. Ina çarçiwa dı ma semedê yona çım tetbiqonê imar ra çarnayiş, eger bıbi kêmasiyon temomkerdış u eger teberê plonê imar dı gureyi esti mudaxele yin kerdış zaf xebıtiyeni. Dosyayi ki ma tetkiki cı temom kerdi u ruhsat dayo cı zi esti labelê dosyayi ki ruhsat cı nidiyeno zi esti. Têkı dosyayi esti gereka ma meclis dı ser qısey bıker. Eger çap ğelet dayo, ruhsatê cı dı mesela esta, teberê mewzuat dı gureyi esti ma destur nidoni ın gureyon. Heto bin ra dosyayi ki heme gureyê yin çarçiwaya mewzuat do yi zi lezabez muamele ra yeni viyertış şexıs ya zi firma lezabez dest bı xebata xu keni.”\nReis Arıkan derheqê servırazi dı hına qısey kerd; “Kêmasiyi servırazi tesbit biyi, maliyetê cı omeyo tesbitkerdış, pê temom biyayişê ihale u gureyonê binon dest bı ın xebaton beno. Sare dı rayiri, cehdeyi u kuçeyi heme kêmasiyi tesbit biyi. Wext ma dest bı xebata servırazi kerd cehdeyi ki tede sıxletiya trafiki esta ma yin BSK asfalt keni. Cayi ki riyê qazêtabii ra xerıpiyayi u cayi ki evzeli ma gıroni doni ıni cayon. Ma semedê heme cayê bajar xebata xu kerd. Ma heme rayironê xu pê asfalta germın vırazeni u heme kêmasiyonê servırazi temom keni.”\nTarıxê Vıraştışi : 06-07-2019 01:07\nOmarê Wendışi : 945
3,179
madlad400
CC 20220801
zza
Hawar Tornêcengi - DEWIZ U DIZDÊ SUKE\nYazarın Diğer Yazıları 28.03.2022 - DEWIZ U DIZDÊ SUKE\nRozê ju Dewız bıza de xo cêno sono suke ke, mezat de bıroso u tidarıkê çê xo bivêno. Dewız niseno herê xo, la erzeno vılê bıze, xo dıma onceno sono suke. Bıze vera ki zıngıl beno. Bıze ke dıme ra amê, zıngılê xo lewino, vengê xo yeno gosê dewıji. O ki zoneno ke bıza xo ey dıme rawa.\nDewız ke beno nejdiyê mezati (bazari), hirê dızdi niadanê ke ju dewızo fıqarewo pejmurde nawo yeno bazar. Na halê dey wesê nayinu ro sono, ni hirêmêna dızdi wertê xode kırase kenê.\nDızdo ju vano:\n-„Ez bıza ni Dewıji tıren!”\nO bin vano:\n-„Ez herê dey tıren!”\nDızdê hirêyine ki vano:\n-„Ez ki kıncunê dey tıren, ey rut u rupal verdan!”\nDızdo vırên xo nano ro, dızdeni sono nejdiyê bıze. Zıngılê bıze cêno, poldımê heri ra gırêdano. Bıze cêno, xo çarneno raya de bine, sono.\nHerê mêrik her ke game este, zıngıli ra veng vejino, dewız şêzut keno ke, bıze ey dıme ra yena, coka gos pa nêkuno.\nDızdê dıyine sono lewê dewıji, huyayis ra vano:\n-„Tı biya xêğ çıko? İnsan zıngıl erzeno vılê heywani, to berdo poldımê heywani ra girêdo? Lawo no sene qeydewo?”\nDewız xo peyde reyê qayit keno ke, bıza xo çina. Dano xoro u zırçeno.\n-„Mı ju Mêrık ve ju Bıze ra di, na vırarde ra şiyêne. Tı ke tenê lerze bıkerê, xo resnena cı, bıza xo cıra cêna.”\n-„Tı ve Heqi kena hayrê ni herê mı be, ez şêri bıza xo bijêri biyari.”\n-„Sare u çımunê mı ser. Qe merax meke; tı so bıza xo biya.”\nDewız raya vırardiye nano’ra xo fek, vozzeno sono. Dızdê dıyine ki heri cêno raya bine ra beno çê xo.\nDewız sono cor, yeno cêr, nata-bota sono, bıza xo nêvêneno. Tesela xo kuna, cêreno ra yeno hurêndia xo. Niadano ke, çı bivêno! Herê xo ki çino. Dano ve xoro.\nSas u pêsas biyo, xovero qesey keno, sono, hata ke quye sero rastê ju mordêmi ame.\nNêvanê no mordem kamo? Ma qa, no ki dızdê hirêyino.\nNo dızd serê ju quye de biyo bul, dano xoro u xori xori berveno. Dewız xo-xode vano; herhalde derdê nı mordemi yê mıra zafo, sono lewe, vano:\n-„Bıra, derdê to çıko, tı çıra honde xori bervena?”\nDızd eve bervis vano:\n-„Mı çutê gayê xo berdi vist hazari ra mezat de roti, perê xo ki kerdi pêleka xo, amune na quye ser, ondêra pêleke destê mıra gınê ve na quye ro, nıka nêzon ke se bıkeri.”\nDewız xo-xode vano; halê ni mêriki halê mıra bervato. Herê mı ve bıza mıra piya nêkenê des hazari. Dêmake derdê ni mêriki yê mıra gırano.\nDızd dewıji ra vano:\n-„Bıra, tı ke na quye kuyê, mırê pêleka mı biyarê, ez yi peru tode bareken, cıra leteyê dan to.”\nNo fıkır kuno qafıka dewıji. Juye; dı nêkeno, kıncunê xo vezeno, dızdi ra vano:\n-„Tı ita hayrê kıncunê mı vejiye, ez kun zerê quye, pêleka to vezen, torê an.”\n-„Heya, ez to sero vınden, hata ke tı vejiya ser.”\nDewız kuno zerê quye, eve pêleke cêreno. Nat-bota niadano, nêvêneno. Dızd ki beno kıncunê deyro, uza ra kuno duri.\nDewız bınê quye de ke çiyê nêvêneno; venga cori dano, hama cora veng nêvejino. Dewız endi zar-zor vejino ser. Vejino ser ke kêsê-kusê Heqi çino. Qayit keno ke kıncê xo ki çınê. Dızd ki şiyo; teyna ju uşira xo uza caverda.\nDewız beno uşire ro, heni rut u rupal sono ve zerê bazari. Kami ke vêneno, vajino pede, zırçeno, qirreno, vano:\n-„Kes mê’ero nejdiyê mı! Kam ke bêro, ez dan pıro, kisen!”\nJu mordem beno nejdi, vano:\n-„Tı biya xêğ, çıko? Çıra nia kena?”\n-„Ez nêbiyu xêğ. Ez sıma - sarê suke ra- terson. Ez terson ke, sıma her çiyê mı tırt, gumano ke mı ki bıtırê, berê!”\nAsmen Ercan 2022-03-30 17:38:16\nXêr ama lewe ma bırau delal, xêr ama. Canweşiya tu vazon. Na çhı sanıka de rindeka...\nAsmên Ercan 2022-03-30 17:46:12\nMusa Eroğlu vano, "Siyasetê sarê suku kot werte mıleti, mılet bi dalavereci. Şehirli insanların siyaseti milleti dalavereci yaptı."
277
madlad400
CC 20220801
zza
 BILINMEZ... KARANLIK... KORKU - Fatma OZDIREK - Oyku Bulvari 45 - www.sizedebiyat.com SiZedebiyat Edebiyat Enstit�s�\nB�L�NMEZ... KARANLIK... KORKU...\nGe�en hafta sonu y�r�y���� bir grup arkada� ile ma�ara ke�fi i�in D�zce ili, Y���lca il�esi, Sar�kaya k�y�nde kamp yapt�k.\n�imdi siz ke�fi yap�lmam�� bir yer mi kald� yery�z�nde diyeceksiniz. Hakl�s�n�z. Buras� da defalarca ke�fedilmi�ti (r). Bilinmeyen her �ey yeni ��renecek i�in bir ke�iftir. Yapaca��m�z ise bizim ke�fimizdi.\nSar�kaya ma�aras� hen�z turistlerin u�rak yeri olmam��. �zel giri� yollar� ve elektrik ayd�nlatmas� yap�lmam��, bakir bir durumda. Yani s�radan insan i�in bir bilinmez.\n�nternette yapt���m�z ara�t�rmaya g�re Hacettepe �niversitesi Ma�ara Ara�t�rma Toplulu�undan 36 ki�i 29 Ekim 2004 tarihinde burada ke�if yapm��t�. Etkinlik raporlar�nda � Sar�kaya Ma�aras�, D�zce� nin 30 km kuzeydo�usundaki Y���lca il�esinin 5 km g�neybat�s�nda bulunan Sar�kaya k�y�n�n 1,5 km kuzeydo�usundad�r. Melen �ay� taraf�ndan derince yar�lm�� plato karakterli bir d�zl���n �zerinde, geni� bir havzan�n y�zey sular�n� toplayan ve yeralt�na drene eden d�den konumunda olan ma�araya; D�zce - Y���lca - G�k�ea�a� - Sar�kaya yoluyla gidilmektedir. Y���lca� dan G�k�ea�a� - Sar�kaya k�ylerine giden yol, stabilize fakat d�zg�nd�r. Bu yoldan Sar�kaya k�y�ne varmadan sa�a ayr�lan yol ma�aran�n �n�ne kadar gitmektedir. Jeomorfoloji ve Olu�umlar: Sar�kaya ma�aras� tek giri�i olan, yar� yatay, yar� aktif bir ma�arad�r. Toplam uzunlu�u 717 metre olan ma�aran�n son noktas� giri�e g�re - 151 metredir. Ma�aran�n giri� geni�li�i 80, boyu 75, tavan y�ksekli�i ise 15 - 40 metre aras�nda de�i�en b�y�k bir salona a��l�r. B�y�k salonun y�ksek ve yama�l� yerleri travertenlerin �zerinde devam eder. B�y�k salonda d��ar�dan gelen derenin olu�turdu�u kanyon �ekilli bir yatak yer al�r ve d��ar�dan gelen dere suyu burada �elale yaparak d��mektedir. Ana galerinin taban� iri bloklar ve �ak�llarla kapl�d�r. Bu �elaleye gelmek i�in ana galeride �nce sa� duvara yak�n yama�tan inerek 1 � 1,5 metre y�ksekli�inde ters � L � �eklinde bir damlata�� olu�umuna kadar gelinir, ard�ndan sol duvara do�ru devam edilerek ip yard�m� ile inilebilecek duvar bulunur. �pten indikten sonra tekrar sa� duvara do�ru gidilerek olu�umca zengin, taban� kumla kapl� ve 3 � 5 metre devam eden bir galeri de g�r�lebilir. Bu galerinin hemen devam�nda ve tabandaki iri bloklar aras�nda kalan giri�, ard�ndan gelen ikinci bir giri�le beraber ana galerideki kanyonun sol taraf�nda ikinci bir �elaleye ��kmaktad�r. �elaleden sonra iri bloklar �zerinden inildikten sonra sa� tarafta olu�umca zengin bir girinti g�r�lmeye de�erdir. Burada bol miktarda sark�t yer al�r. Daralan bir �ekilde ilerleyen bu kol fosil salona gider. Fosil salon giri�inde dik y�zeye sahip iri bir kayadan gene bir ip yard�m� ile inilir. Bu kayan�n �n�nde k���k bir g�l olu�umu g�zlenebilir. Fosil salondan devam eden kol ilerledik�e k���k �ak�llarla kapl� dar bir galeri ile sonlan�r. Bu kolun sonu ma�aran�n bitti�i d���ncesini uyand�rsa da kolun bitimine 3 - 5 metre kala sol tarafta kalan dar giri� ma�aran�n sonuna gider. Giri�e g�re - 151 metrede bulunan ma�aran�n son b�l�m�nde k���k bir g�l yer al�r. Bu g�l kapal� sifonla sona ermektedir � diyorlar.\nBilgi insan i�in ��rendik�e voltaj� y�kselen ���kt�r. Yukar�daki bilgi ile bir �����m�z olmu�tu. Ama bu yeterli de�ildi. Karanl���, bilinmezi ayd�nlatmak i�in daha �ok bilgi ve elemana ihtiyac�m�z vard�.\nS�z konusu ma�ara olunca ma�arac�l�k ve da�c�l�k tekniklerini bilmek, kullan�lacak ekipmana da sahip olmak gerekiyordu. E�er bizim gibi bilmeyenlerdenseniz, bir e�itmen ve e�itime ihtiyac�n�z vard�.\nKe�if i�in her �eyden �nce merak gerekir. Ancak merak, ara�t�rma, sab�r, emek birle�ince bilgiye ula��labilir. Bilgi karanl�klar� ayd�nlatacak ���kt�r. Fark�na varabilmi�sek e�er �o�unlukla bizi korkutan bilinmezliklerdir. Bilinmezlik de bende karanl�k ve bo�luk ile imgelenir.\nMa�aran�n yak�n�na �ad�rlar�m�z� kurduk. K�sa bir dinlenme sonras� ke�if haz�rl�klar� ba�lad�. Bir ki�i hari� grup teknik bilgiye sahip de�ildi. Bunun i�in bu y�reye yak�n bir yerde ya�ayan kurtarmac� bir arkada� bize teknik rehberlik edecekti. Kendisi de bu ma�araya daha �nce girmemi�, ama giren arkada�lar�ndan bilgi alm��t�.\nBir dere yata��nda bulunan ma�araya, patika bir yoldan ula��labiliyordu. �kinci se�enek ise 25 metre y�kseklikteki kaya �zerinden giri�e ini� yapmakt�. Bir grup arkada� bu yolu se�ti. Kask, emniyet kemeri, 11 mm statik (esnemeyen ) ve 11 mm dinamik ( esneyen �ok emen ) ip, cumar, sikke, bolt, ID, sekiz demiri, karabin, HMS, kafa l�mbas�, perlon, frend gibi malzemelerle kayan�n �zerinde haz�rl�klara ba�lad�lar. Kasklar tak�ld�... �plerin bir ucu kayalara sabitlenip di�er ucu a�a��ya sark�t�ld�... Emniyet kemerleri ba�land�...\nBenim derdim ise ke�if yapmak de�il fotograf! Fotograf �ekmek i�in bile kayan�n ucuna gidemiyorum, ayaklar�m titriyor. Neyse, arkada�lar sark�t�lan bu iple ba�lant� sa�lay�p teker teker a�a��ya inmeye ba�lad�lar. �lk kez teknik kaya ini�i izleyen ben korkudan yerimde duram�yorum. Zira iki arkada� hari� di�erlerinin bu konuda teknik bilgi ve deneyimleri yok. Fakat merak, azim, cesaret ve kararl�l��a sahipler. �ki uzman arkada��n deste�iyle d�rt arkada� daha ba�ar�yla ini� yapt�.\n�imdi art�k ma�araya girebilirdik. Kafa fenerleri tak�ld�. Zaten di�er malzeme ku�an�lm��t�. Birka� metre ma�aran�n i�inde y�r�d�k. Yerler �slak, yukar�dan sular damlamakta. Ma�aran�n bir b�l�m�nden derenin suyu akmakta. Elimizde g��l� ����a sahip fener de olmay�nca, ma�ara a�z�ndaki birka� ilgin� traverten olu�umunu izleyerek ke�if grubunu burada b�rak�p biz geri d�nd�k. Ke�if yapacak arkada�lar bize d�rt - be� saat s�re vermi�ti. Bu s�re i�inde geri d�necekler, d�nemezlerse bir sorun oldu�unu anlayacakt�k.\nBiz de bu s�reyi civarda y�r�y�� yaparak de�erlendirmeye karar verdik. Genellikle f�nd�k bah�eleri ve m�s�r tarlalar�n�n bulundu�u bu alan k�ye yakla��k bir kilometre uzakl�ktayd�. F�nd�klardan birka� g�z hakk�, do�an�n arma�an� b���rtlenlerden avu�lar dolusu yiyerek k�ye vard�k. Burnumuza �al�nan mis kokularla f�r�na ula�t�k. Bir nine yapt��� ekmeklerde g�z�m�z kald���n� anlay�nca, birini bize arma�an etti. F�r�n ate�inde pi�mekte olan m�s�rlar� da, nas�lsa biz her zaman yiyoruz diyerek elimize tutu�turdu. Koltu�umun alt�nda s�cac�k k�y ekme�i, elimizde b�l���lm�� m�s�rlar� yiyerek ve k�yden bir bac�y� da yan�m�za alarak bir m�s�r tarlas�na vard�k. Biz m�s�rlar� tatm��t�k; ke�if�i arkada�lar�n tatmas� i�in de bir miktar sat�n ald�k.\nK�yl�lerle konu�uyoruz. Ni�in geldi�imizi soruyorlar. Ma�ara ke�fi ve kamp deyince, � Aman ha bu ma�arada ka� ki�i mahsur gald�, Angara� dan gelip de kurtard�lar. �ok tehlikeliymi�, i�inde gocman gocman yarlar, guyular, g�ller varm��. Gal�rs�n�z i�inde valla, kimse bulamaz sizi � dediler. Ne diyelim, biz de � Arkada�lar da zaten onlar� merak ediyor � dedik.\nBu k�yde trakt�r gibi kullan�lan �� tekerlekli, k�yl�lerin g�rg�r dedi�i ara�lardan var. Bunlar�n arkas�na bir kasa yapm��lar, �r�nlerini ta��yor ya da binek arac� olarak kullan�yorlar. Adeta kasal� oyuncak bir trakt�r. Beraberimizde 7 ve 12 ya��nda iki ye�en. Yan�m�zdan b�y�k bir g�r�lt�yle ge�en birinin s�r�c�s�ne i�aret edip, � �ocuklar merak ettiler, bizi de kasaya al�r m�s�n�z? � dedik. Sa� olsun. � Atlay�n! � dedi. Birka� y�z metre gidip, indik. �ocuklar� da kendi merak�m�za alet edip, en az onlar kadar biz de e�lendik.\nKamp alan�na elimizde s�cac�k bir k�y ekme�i, birka� kilo f�nd�k, onlarca m�s�r, bir de g�rg�ra bilmi� olman�n mutlulu�uyla d�nd�k.\nHeyecan ve birbirimizden gizledi�imiz bir endi�e ile ke�if ekibini bekliyoruz. ��k�r ki verilen saatte, zafer i�areti ve mutlulukla d�nd�ler. Bizim amat�rler karanl��a girip, ak�am�n alaca karanl���nda ayd�nl�k bir y�zle d�nm��lerdi.\nKamp ate�i ba��nda pi�irilen m�s�rlar e�li�inde ke�fin kriti�i yap�ld�. Ma�araya giremeyen arkada�lar� da ald� bir merak; mutlaka tehlikeli olmayan b�l�m� taraf�m�zdan da g�r�lmeliydi. Bu i�i ba�arm�� arkada�lar yar�n teknik malzeme kullanmay� gerektirmeyen b�l�me kadar bizi de g�t�receklerdi.\nSabah kahvalt�s�ndan sonra haz�rl�klar yap�ld�. Deneyimsiz arkada�lar�n da bu i�i ba�ard���n� g�ren birka� ki�i daha cesaretlenip ma�araya iple inmeyi ba�ard�. Benim gibi korkaklar ise yine patika yoldan ma�araya vard�. Hani bizim 7 ila 12 ya��ndaki iki ye�en var ya, onlar tutturdular biz de iple ini� yapaca��z diye. Onlara � Hadi buyurun! � diyemedim. Ben ne diyeyim diye d���n�rken arkada��m � 14 ya��ndan k���klere yasakm�� � diyerek beni kurtard�. Ma�aran�n a�z�n�, yukar�daki kayadan a�a��ya kasap d�kk�nlar�n�n kap�s�ndaki boncuklu ��ng�rt�lar �rne�i sarkan sarma��klar neredeyse kapatm��t�. K�y �ocuklar� bunlara tutunup sallan�p duruyorlard�. Bizim ufakl�klara da bu y�ntemi �nererek, iple inme meraklar�n� k�reltmeyip ileriki ya�lara b�rakmalar�n� sa�lad�k.\nMa�araya giri� i�in bilenler bilmeyenlerin elinden tutarak yard�mc� oldular. B�ylelikle ma�ara i�inde 30 metre ilerleyebildik. ��erideki olu�umlar etkileyiciydi, kalkerle�meler m�thi� dokular olu�turmu�. Do�an�n olu�turdu�u minik sark�t ve dikitler bir heykelt�ra��n titiz �al��ma ile olu�turabilece�i heykellere d�n��m��t�. Elimizdeki fenerlerle bu olu�umlar� ayd�nlatarak g�rmeye �al���yor, g�rebildiklerimizi hayranl�kla izliyorduk. Korkaklar taifesi olarak merak�m�z korkular�m�za yenildi. Bize bu kadar ke�if yeter deyip, d��ar�ya ayd�nl��a ��kt�k. Bu durumda kazananlar korkular�n�n esiri olmayanlar olmu�tu. Ben ve benim gibiler ise neyi kaybetti�imizi bile bilmiyorduk.\n" Edebiyat At�lyesi Pazartesi �al��malar� " ndan: 47. hafta, 15.08.2005 - 21.08.2005 haftan�n konusu: " KORKULARIMIZ " �zerine\n: Fatma OZD�REK, �stanbul, 25.08.2005, Di�er Bir �yk� i�in
5,037
madlad400
CC 20220801
zza
\tQirkerdişê Dêrsimî kewt rojeva meclîsê Almanya | E-Rojname\nQirkerdişê Dêrsimî kewt rojeva meclîsê Almanya\nKoma Partîya Çepe Meclîsê Federalî de, gazê Almanî yê ke eşkera bîyî ke Dêrsim de ameyê şuxulnayene û teyareyê şerî yê bi tîpê He111yî yê Heinkelî yê ke serra 1937 de ameyê rotene hukmatê Merkel era persayî.\nHem vatişanê mexdûran ra û hem zî qalkerdişanê selahîyetdaranê tirkan ê ke qirkerdişî de para înan esta ra yeno zanayene ke Dêrsim de gazo bijehr ameyo şuxulnayene. Goreyê belgeyanê ke serran ra dima vejîyayî werte, hukmatê tirkî yê ê wextî mabênê serranê 1933-1945î de rejîmê Nazî ra 20 tonî gaze sey Chloracetophenonî û Îperîtî pîya bi bi tesîsatê înan ê otomoatîkî ken ê gazan bikerê zereyê bombayan herînayê.\nMûstafa Kemalî 7ê Tebaxa 1937î de morê xo dabi binê belgeyanê derheqê herînayîşê malzemeyanê şerî û qirkerdişî yê Almanya ro. Heman wextî de goreyê belgeyanê ke morê wezaretanê eleqedaran ê Enqereyî bin de estbi, dewleta Tirkî seba şuxulnayîşê gazanê bijehran serra 1937 de DYA ra teyareyê şerî yê bi tîpê Martenî herînayê.\nPêşnûme de derheqê gazanê Almanan ê ke Dêrsim de ameyê şuxulnayene persê hîrayî hukmatê federalî yo ke binê serekwezaretîya Angela Merkele de yo ra ameyî kerdene. Pêşnûmeyo ke 1ê Temmuz a 2019î de ameyo pêşkêşkerdene de parlementeran persa “Hukmato federal derheqê belgeyan de wayîrê çi zanayîşî yo?” amî kerdene û waştişê cewabêkê hîrayî ame kerdene.\nYeno pawitene ke hukmat rojanê ameyoxan de bi hawayêkê nûştekîyî cewab bido persanê pêşnûmeyê parlementeranê Partîya Çepe. BERLÎN\nHîkayeya Yûrttaşe Qirkerdişê Dêrsimî de dest pêkerde û dewam kena\nHDK: Ganî şarê Dêrsimî ra ozur bêro waştene\nQurbanîyê Qirkerdişê Dêrsimî ameyî vîrardene\nFEDA: Ganî ozur bêro waştene û belgeyê Qirkerdişê Dêrsimî bêrê eşkerakerdene
3,143
madlad400
CC 20220801
zza
ANF | Mayanê tepişteyan rê îşkenceyê sehnayîşê viranî!\nMayanê ke seba bale biancê grevanê vêşanîye û rojeyê mergî vernîya Zîndanê Bakirkoyî yê Cinîyan ê Girewteyî de waştîbî nobete bigêrê, hetê polîsan ra ameybî destbendkerdene. Ame zanayene ke nezaret de seba sehnayîşê viranî zor dîyayo mayan.\nTuesday, 14 May 2019, 12:12\nMayanê ke vernîya Zîndanê Bakirkoyî de seba bale biancê grevanê vêşanîye û rojeyê mergî ser waştîbî nobete bigêrê, roja Panşeme û Îneyî mayî ameybî destbendkerdene û ameybî berdene bi Mudurîya Şûbeyê Asayîşî yê Emnîyetê Vatanî. Tîya mayî hem rastê bi zorî sehnayîşê viranî ameyî û hem zî rastê heqaretan ameyî.\nMayê ke mecbûr mendî Roja Mayan hucrayanê xo de bêhewa ravêrnê, seba ke ez zî amîbîya destbendkerdene ma yewbînan Mudurîya Emnîyetî ya Stenbolî de dî. Seba ke Şûbeyê Asayîşî de ca çinbi ma sey “meyman” 4 rojî şûbeyê Mucadeleyê Hemverê Terorî de (TEM) şertanê xiraban de mendî. La rixmê nê şertan de zî mayan seke nobetanê xo yê vernîya zîndanan sereyê înan de mexmelê sipîyî, deyîrî vatî û rixmê hewayê biqesawetî de yewbînan rê moral dayêne. Gama ke înan ez dîya, ez virare kerde û çîyê ke ameyî sereyê înan qal kerdî.\nBi Zorî Waşt ke Bikerê Viran û Dîmenê Mi Biancê\nMayan de hem şikîyayîş û hem zî hêrsê bi zorî sehnayîşê viranî estbi. Kûmrû Akgula ke rastê nê bicaardişê anorşikitoxî amîya ard ziwan ke polîsan ê cinîyan waşto a cilanê aye ci ra vejê, bikerê virane. Gama ke a nê qebûl nêkerdo 6 polîsî kewtê aye ser. Maye Akgule derheqê qewimîyayîşî de wina vat: “Polîsan hetêk ra waştêne ke mi viran bikerê, yewna polîse bi telefonê destî waştêne ke dîmenê mi bianco. Gama mi no dî heta mi ra ame ez qîraya û mi vat heta ke ez sehnayîşê viranî qebûl kena ez xo bikişî hîna rind o.”\nFadîme Keskîna ke a zî mîyanê mayanê ke vernîya Zîndanê Bakirkoyî de amîbî destbendkerdene vat a zî rastê zordayîşê sehnayîşê viranî amîya. Keskine vat 7 polîsan xo eşto serê aye ke a viran kerê.\nWa Çew Ma ra Bêvengîye Nêpawo\nMaya Fatma Yildirima ke 16’ê Kanûne ra nata Zîndanê Baybûrtî yê Tîpê E’yî de grevê vêşanîye de ya Razîyete Yildirime vat ê verê Zîndanê Bakirkoyî ra bi derbwerdiş û erd ra kaşbîyayîşî ameyê destbendkerdene û wesayîtê nezaretî de zî rastê heqaretan ameyê.\nMayê ke bi kerdişê deyîranê Kurdkîyan rixmê “Olurum Turkîyem” o ke heta saetanê ereyî yê şewe şûbeyê TEM’î de cenîyeno û heme şertanê teberê merdimîye rojeyê xo gênê, nimajê xo kenê û vat ke ê do bi qerardarîye xoverdayîşê xo bidomnê.
4,834
madlad400
CC 20220801
zza
José Mujîca: "Serekkomaro tewr feqîr" - Dersiminfo.com\nKeyepel Vîdeo José Mujîca: “Serekkomaro tewr feqîr”\nJosé Mujîca sîyasetmedar û serekkomarê Ûrûgûayî yo kan o. O raver ra gerîllayê tevgerê Tupamarosî bî.\nJosé Mujîca 20. gulana 1935 de yeno dinya. Pîyê ey ristim ra welatê baskan ra yo, maya ey kî Îtalya ra şîye Ûrûgûay. Desserrîya xo de pîyê Mujîcayî şono heqîya xo.\nSerranê 1960an de Mujîca keweno tevgerê komunîstan ê neweyî “Tupamaros”. Serra 1969î de bi na rêxistine keweno beşanê çekdaran. Wexto ke adara 1970î de polîsî wazenê ey yew qewexaneyê Montevîdeoyî de pê cêrê, o verba ney bi çekan polîsan de keweno pêrodayîş. Di polîsî benê dirbetinî, Mujîca kî bi şeş qerşunan giran beno dirbetin. Bextê Mujîcayî yo ke yew doktorê sempatîzanê Tupamarosî nêweşxane de pê operasyonêde serkewteyî ey xelesneno. Serrê ra dime, Mujîca û 100 hevalê ey yew tunel ra hepisxane ra remenê. Labelê Mujîca yew aşme ra tepîya ancîya yeno pêgirewtene. Na fay kî hepisxaneyê Punta Carretasî ra reyna nîsana 1972î de yew tunel ra remeno. Reya bîne wexto kilm ra tepîya polîso nimite ey dos keno vîneno.\nTayê aşman ra dime Ûrûgûay de darbeya artêşe qewimîna û welat keweno serrane tarîyan. Mujîca û new hevalê xo hetê artêşe ra yenê weçînitene û 13 serrî rehîn erzînê hepisxaneyo taybetî. Rewş û îşkenceyanê giranan ser weşîya ruh û leşa ey bena xirabin. Halusînasyonî û paranoyayî şewanê ey ca nêverdanê. Rojê, gama ke maya ey hepisxane de yena dîyarê lajê xo û lajê xo henî bêmoral û bêhêvî vînena, ey ra nîya vana: “Gama ke ti pêrodayîş ca verdana, kena vîndî.” Mujîca 14 serrî hepisxane de maneno, zêdeyê ci binê îzolasyonî de. Vêşanîye, çimtersnayîş û îşkenceyî besenêkenê ey raya xo ra biçarnê.\nSerra 1985î de Ûrûgûay de ancîya demokrasî vejîna cayê xo cêna, Mujîca û hepsîyê sîyasîyê bînî benê azad. José Mujîca û hevalê xo kewenê partîya çepgiran a “Tevgerê Beşdarîya Şarî” (Movimiento de Participación Popular). Serra 1994î de Mujîca beno parlamenter û 1999 de kî senator çînîno we. Bi karîzmaya xo Mujîca partîya xo de her serre tayêna beno berz û serra 2009î de axir beno serekkomarê Ûrûgûayî.\nMujîca semedê stîlê xo yê qeseykerdiş, sîyasetê xo yê pragmatîkî û nasnameyê xo yê zerrîşenikî ra hetê şarî ra hes beno. Seba ke o “ziwanê şarî qesey keno”, şar ey sey xo vîneno. Mujîca tena zere de ney, welatanê cîranî û dewletanê bînan de kî têkiliya rinde nano ro. Problemê desserran ê bi Arjantîn hel keno, pagirêdayîşê welatî bi Venezuela keno pêt û Yewîya Ewropa rê beno nêzdî.\nWextê ey de bêkarîye nişte %7, feqirîya neteweyîye gina %18 û meaşo tewr kêmî bî di qatî.\nCuya xo ya taybetîye de Mujica serra 2005î de endama Tupamarosî ya kane Lucîa Topolansky de zewecîno. Pîya teberê şaristanî de banê aye de weşîya xo ramenê. Wextê serekkomarîye de kî her dîyan (hur demîne) qebul nêkerd ke seraya serekîye de ronişê, coka heta ewro bano basît de maneno, hêga bi xo rameno.\nStîlê cuya ey ê zerrîşenikî bala şaranê dîwelan antêne: erebeyê ey 35 serrî kan û qijkek o. Meaşê xo yê serekkomarîye yê 12.500 Dollaran ra tena xo rê %10 girewtêne. Qisimo bîn bexş kerdêne. Vatena ey ra gore „zêde“ lazim nîyo, “her kes nîya îdare keno”. Na zerrîşenikîya ci Mujîcayî rê naznameyê “serekkomaro tewr feqîr” ardo.\nMujîca derheqê armancê xo yê wextê Tupamarosî de yew rojnameyî de nîya qesey keno: “Ma dinyayêda bêqusure waşte. Ma waşt ke însan wayîrê zêdeyêr werd, yew serban, hîna zaf weşîye û perwerdeyêde rindî bo. Cuye ra rindek qet teba çin o, ney ra kî dima şar û qewm yeno. Antropolojîk ke qayît kerîme, însan sosyalîst o.”\nNuşteyo peyênJoe Biden kam o?\nNuşteyo verênDokumanter – Dr. Nûredîn Zaza
4,928
madlad400
CC 20220801
zza
Revizyonê 2 Şıbat 2021, seate 23:28 de\n400 bayti debiyay de , 4 months ago\nmalumat kerd a ser\nRevizyonê 10 Tışrino Verên 2020, seate 15:54 de (Bıvurne)\nRevizyonê 2 Şıbat 2021, seate 23:28 de (Bıvurne) (bıtekılne)\nOyo ke [[Zazaki]] verê coy tenê areze (fehm) kerdêne, emma qısey nêkerdêne. 1993 de dest kerd [[zıwan]]ê ma u piyê xo, gına sero, musa. 1996 de redaksiyonê pêseroka [[Ware]]y de ca gırewt. 2005 ra heta 2008 ki redaksiyonê pêseroka [[Miraz]]i de ca gırewt. Taê gurenayışê xoyê zıwani, nuştey, kılamê xo kıtaban u pêserokan u [[internet]] de veciyay (taê ebe namey xoyê keyey, Mesudê Keşki). Taê kıtabi u xeylê nuştey nuştekaranê Zazaki redakte kerdê. []ıne ra nat pêseroka [[MA]] de nuştan redakte keno, yew ki pela internetia Zazaki [[Zazakikozmos]] [[http://www.zazakikozmos.com]] de ki nuseno u editorine keno. Editorê pelga [[www.zazaki.de]] u ezaê diwanê idarey [[Enstitüyê Zazaki|Enstitüyê Zazakiy]] u [[Cematê Zazayanê Almanya]]<nowiki/>o. Taê nuştanê pêseroka [[Piltan|Piltani]] ki redakte keno.\nNıka [[Frankfurtê Maini|Frankfurtê Maini]] de diwanê idarey [[Enstituyê Zazaki]] de gureyeno u zemanê temsilkarê pêseroka [[Miraz]]iê EwropaoEwropa bi. 2005 ra heta 2008 [[Universıtey Frankfurtiê Goethey]] de qısmê [[ilmê zıwanan]] de [[ilmê têverşanaena zıwanan]] (ilmê qıyasê zıwanan) de lızgey [[Hindo-Ewropaistik]]i (''Indogermanistik'') wend. Paizê 2008ine de teza xoya mastıri dê zerre. Teza xo diyalektanê Zazaki sero nuşte. ÇeleÇıle (Kanuno Peyên) 2009 de wendışê universıtey qedena. 2009ine ra nat teza xoya doktora eyni universıte de vırazeno. Universıtey Frankfurti de 2009 - 2016 dersa zıwanê Zazaki dê. 2020 ra nat ki ê universıtey de gramerê Zazaki sero seminer dano. Yew ki Gulana 2020. ra heta nıka namey Enstitüyê Zazaki ra dersa Zazaki online (internet de) salıx dano.\nKeskini [[Şazadeo Qıckek]] ''Küçük Prens'' çarna Zazaki, serra 2009ine de kıtab de Almanya de veciya. Kıtabê eyê dersa Zazaki be terifê Almanki, be namey [[Zonê Ma zanena?]] Gağandê 2012i de be destê projey taê embazan u nuştekaran veciya. Guciga 2017ıne de ey çarnayışê Şazadey Qıckeki be halo rocanekerde newede İstanbol de, [[Dersim Yayınları]] de vet. Nê vetışxaney de ki Nisana 2017ıne de kıtabê xo'yê derse [[Zonê Ma Zanena?]] Almanki ra çarna Tırki u pê [[Zazakiyê Hemıne]] be namey [[Şıma Zazaki zanenê?]] ra vet. Kıtabê xo'yê ders'o peyên pê metodanê ilmi standardizekerdena Zazaki rê gamê da verêna. Karê etimolociya (rêçıkzanayışê) Zazaki sero ki gırwey xo hao dewam keno.\nRetrieved from "https://diq.wikipedia.org/wiki/Bağse:MobilVer/473680"
4,572
madlad400
CC 20220801
zza
Çelê û Sîdekan de çalakî: 3 eskerî ameyî kiştene ● Rojname Kurdish News Search Engine\nCinîyan ê femînîstan ê Swîsre seba Ocalanî çalakî viraşte\nANF - 2019-03-07 18:14\nBajarê Zurîhî yê Swîsre de Kolektîfa Cinîyan a Femînîste seba ke bale biancê tecrîdê serê Ocalanî Unîversîteya Zurîhî de çalakîyêk viraşte. ...\nLêlîkan de îşxalkarî ameyî pirodayene\nANF - 2019-03-04 13:25\nGerîlayanê HPG û YJA Starî Qilê Lêlîkanî de vera îşxalkaranê Tirkî çalakîyêk viraşte. Çalakîye de mewzî û stargehê eskeran bi hawayêkê bitesîrî ameyî prodayene. ...\nParîs de ciwanî vera tecrîdî vejîyayî meydanan\nANF - 2019-02-27 11:47\nAktîvîstanê Têgêrayîşê Ciwanan ê Şorişgêrî û JXK’yî herêma Sacrê Cœurî ya Parîsî de çalakîyêk viraşte û bale ante serê xoverrodayîşê grevê vêşanîye. ...\nANF - 2019-02-26 15:30\nHPG’yî da zanayene ke qezaya Siloyî ya Şirnex de yewîyêka çalakîyanê hawayîyî virazena vera Baregehê Eskerî yê Hazilarî çalkîyêk viraşte. Bano ke hedef ame girewtene 4 rey ame bombardûmankerdene. ...\nANF - 2019-02-22 09:27\nKurdistanijêk Hollanda de seba azadîya Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî Meclîsê Temsîlkaran ê Hollanda de wextê qiseykerdişê wezîrêkî de çalakîyêk viraşte. ...\nRojnamegere Ceyhane û xeylî kesê bînî ameyî tepiştene\nOperasyonê qirkerdişî yê sîyasîyî dewam kenê. Stenbol de rojnamegere Melîke Ceyhane zî tede xeylî kesî ameyî tepiştene. ...\nÇewlîg de şîdetê 3.7 de erdlerz\nÇewlîg de ewro seatenaê serê sibayî de şîdetê 3.7 de erdlerz virazîya. ...\nBaşûrê Kurdistanî de çalakîya gerîlayan ê HPG û YJA Starî\nANF - 2019-02-03 15:25\nGerîlayanê HPG û YJA Starî herêma Elî Dirêjî ya Sîdekanî de hemverê îşxalkaranê Tirkî de çalakîyêk viraşte. Çalakî de xeymêk ameye îmhakerdene û yew konteynir ame derbkerdene. ...\nSîyasetmedaranê Kurdan veng da CPT û Konseya Ewropa\nBi desan weçîniteyanê HDPyî vernîya Konseya Ewropa de seba wedartişê tecrîdî û azadîya Guvene çalakîyêk viraşte. ...\nAug 25 (647 news)
4,224
madlad400
CC 20220801
zza
Tırkiya de İslam - Wikipedia\nTırkiya de İslam\nİslam dino de tewr gırdo Tırkiya de. %99.8ê nıfusê Tırkiya Mısılmano. Sabancı-Merkez Cami, camiyo de tewr gırdo Tırkiya de. İslamo Sunni mezhebo İslamio de tewr gırdo Tırkiya de. %80- 85 ê Mısılmanan Sunniyo u %10 - 15 ê nıfusê Mısılmanan Elewiyo Tırkiya de.\n1 Tarixo İslam Tırkiya de\n1.1 Dewrê Selcuqıcano Gırd (Seserra 11ıne u 12ıne )\n1.2 Dewrê Selcuqıcano Anatoliya ( Seserra 12ıne u 13ıne )\n1.3 Dewrê İmperatoriya Usmanıcan ( 1299-1922 )\n2 Dewrê Cumhuriyeti de weziyetê İslami\n3 Ewro Weziyetê İslami\nTarixo İslam Tırkiya deBıvurne\nİslam erdê Tırkiya rê seserra 10ıne de ame. İslam ra ver erdê Anatoliya de İmperatoriya Bizansi hukım kerdo u no sebeb ra Xıristiyaniye dino de tewr gırdi biyo erdê Tırkiya de. Wexto ke Mıslımani quwetın u gırd biyo, miyandê İmperatoriya Bizansi u Mıslımanan de cengi sıfte biyo. Tewr ver Mısılmani politika Cihadi ra mıtewellıt, erdê Anatoliya rê tay seferi organize kerdo. O zeman de serê Mısılmanan de Xilafetê Ebasiyan biyo. Ebasiy tewr verên, rocvetışê erdê Anatoliya tay seferi organize kerdo u erdê Tırkiyao veroci terefê Mıslımanan ra feth biyo. Ebasiy, heta Meletye raver şiyê. Ebe xırabiyayışê Ebasiyan, raverşiyayışo Mısılmanan hêdiyao. No dewr de helqê ke verocê Anatoliya de cıwiyeno, ê Mısılman biyê ebe tesırê Mısılmanan. Seserra 1000i de Tırki ameyo erdê Anatoliya u raverşiyayışê Mısılmanan sur'et qezenç kerdo. Çunkê seserra 9ıne de ê zi mısılman biyê. Seserra 11ıne de İslamibiyayışê Anatoliya zaf leze biyo.\nDewrê Selcuqıcano Gırd (Seserra 11ıne u 12ıne )Bıvurne\nDewletê Selcuqıcano Gırd rıstım (esl) de erdê İrani de saz biyo ema ê serê İmperatoriya Bizansi rê zaf seferi organize kerdo u erdê inan heta miyanê Anatoliya reşto/ameyo. Ebe Cengê Pasinleri erdê rocvetışê Anatoliya İslami biyo. Cengê Pasinleri ra dıme Cengê Melazgirdi biyo u ebe no ceng İslamibiyayışê Anatoliya dest kerdo pey. Selcuqıcê Gırdi, erdê Anatoliya de zaf camiy, medresey, turbey u bini vıraşto. Eyni zeman de zıwano Selcuqıcano Gırdio resmi zıwanê Farski u Erebki biyo, no sebeb ra tesırê İslami erdê Anatoliya zaf biyo.\nDewrê Selcuqıcano Anatoliya ( Seserra 12ıne u 13ıne )Bıvurne\nEbe xırabiyayışê Selcuqıcano Gırd, erdê Anatoliya de Selcuqıcê Anatliyayıcan xoseriya inan ilan kerdo. Dewrê Dewletê Selcuqıcano Anatoliya de sûkê İznik, Antalya, Alanya, veroc, rocawan u zımey erdê Anatoliya terefê Mısılmanan ra feth biyo. No dewr de Xıristiyani erdê Anatoliya hucım kerdo u erdê Anatoliya de zaf cengi ameyo meydan. Ebe nê cengi, erdê Anadoliya zaf xırab biyo. Xıristiyani sûka İzniki, Trabzon u Antakyay destê Mısılmanan ra peyser grewto. No dewr de Ğeyrimısılmani seba erdê Anatoliya işğalkerdış zaf kar kerdo u zaf de cengi ameyo meydan erdê Anatoliya de. Tewr ver, Xıristiyani rocawan (ğerb) ra erdê Anatoliya rê cıkewtış kerdê u miyandê Mısılmanan u Xıristiyanan cengi (Seferê Xeçliyan) sıfte kerdo. Seferê Xeçliyanê Yewın de Xeçliy meğlub kerdo Mısılmani. Ema cengê yewıne ra dıme Mısılmani Xıristiyani meğlub kerdê u no ceng ra dıme erdê Anatoliya (heta seserra 20ıne) terefê Xıristiyanan ra işğal qet nêbiyo. Eyni dewr de hetê bini ra erdê Anatoliya hetê rocvetış ra terefê Moğolan ra işğal biyo. Moğoli heta sûka Anqera ameyo u erdê Anatoliya de medeniyetê İslami rê zaf zerar dao. Moğoli erdê Anatoliya de zaf mıslımani kıştê u her sûka Anatoliya xırab kerdê. SultanêMemlukıcan Sultan Baybars, Cengê Aynu Celudi de tarix de verên kez Moğoli meğlub kerdo. Ebe meğlubbiyayışê Moğolan, raverşiyayışê inan zi qadiyo. Ebe no hedisey İşğalbiyayışo Anatoliya terefê Moğolan ra ,serrê seserra 13ınê peyên de qadiyo.\nDewrê İmperatoriya Usmanıcan ( 1299-1922 )Bıvurne\nDewrê Usmanıcan de İslamibiyayışo Anatoliya qadiyo. No dewr de heme erdê Anatoliya İslami biyo sûka Estanboli ra xeric. Serra 1453 de sûka Estanboli terefê Usmanıcan ra feth biyo u İslamibiyayışo Anatoliya qadiyo. Medeniyetê İslami zaf raver şiyo Anatoliya de. Usmanıci erdê Anatoliya de zaf camiy, kumbeti, medresey, turbey u seray vıraşto. Heta serra 20ıne erdê Anatoliya de ebe ğeyrimısılmanan ceng nêbiyo ema no dest miyandê Mısılmanan cengi ameyo meydan. Rocvetışê erdê Anatoliya de, miyandê Usmanıcan u dewletê Safewiyan de cengi amey meydan. Serra 1638 ıne de Dewletê Usmanıcan u İran yew sulh kerdo u cengê Usmanıci-İrani qediyo. Mabênê seserra 13ıne - 20ıne de sûka Anatoliya da zaf eserê İslami vıraziyao. Tayê eseran ;\nCamiya Sultan Ehmedi\nDewrê Cumhuriyeti de weziyetê İslamiBıvurne\nSerra 1922 de İmperatoriya Usmanıcan xırab biyo u serra 1923 de Cumhuriyetê Tırkiya saz biya. Qanuniesasiyê Tırkiyao tewr verên de (1924) ebe cumley Dinê Dewleta Tırkiya İslamo u Tertibkerdışê qanuno şer'i (İslami) aidê hukımetê Tırkiyao dı nuştey nusiyao. Serra 1928 de qanunoesasi ra nê culmey esteriyao. Serra 1938 de qanunoesasi rê Sekuralizm cıkewto u seba karê Mısılmanan Dinayet İşleri Başkanlığı vıraziyao.\nEwro Weziyetê İslamiBıvurne\nEwro Tırkiya yew dewleto de sekulero. Tırkiya de İslam dino de tewr herao u Tırkiya de 80,000 ra zafêr camiy estê. Seba Mısılmanan Diyanet İşleri Başkanlığı esto u seroweziriye rê tebiiyo. Tırkiya de Mısılmani beno dı letey itıqad de ;\nEhl-i Sunnet : Hanefiy u Şefiyan ra yeno meydan.\nİslamo Şii : Caferiy,Bektaşiy u Elewiyan ra yeno meydan.\nRetrieved from "https://diq.wikipedia.org/w/index.php?title=Tırkiya_de_İslam&oldid=455843"\nVurnayışo peyên tarixê 12 Tışrino Verên 2020 de saeta 06:24 de bi.\nEna pele tewr peyên roca 06:24 de, saeta 12 Tışrino Verên 2020 de vurriya
4,607
madlad400
CC 20220801
zza
Hz. �sa(as)'In Kutlu D�nemi\nKitap boyunca Hz. �sa'n�n yery�z�ne ikinci kez gelece�ini ve bu geli�in yak�n oldu�unun alametlerini, Kuran ayetleri, Peygamber Efendimiz (sav)'in hadis-i �erifleri, �slam alimlerinin a��klamalar�, ayr�ca Tevrat ve �ncil'den �e�itli izahlarla detayl� olarak a��klad�k.\nKuran ayetlerinde Hz. �sa'n�n Allah Kat�na al�n��� haber verilmekte ve yery�z�ne ikinci kez geli�i �e�itli alametlerle bizlere bildirilmektedir. Peygamber Efendimiz (sav)'in de "...Vallahi muhakkak ve muhakkak Meryem o�lu �sa inecek, hem adil bir hakem, adaletli bir h�k�mdar olarak inecek..." (Sahih-i M�slim bi �erhin-Nevevi, cilt 2, s.192) gibi bir�ok hadisinde Hz. �sa'n�n geldi�inde yapacaklar� ve o d�nemin �zellikleri �e�itli �rneklerle anlat�lmaktad�r. Bu a��klamalar hi�bir ��pheye yer b�rakmayacak kadar a��k, detayl� ve i�inde bulundu�umuz d�nemde ya�anan geli�melerle uyumludur. Nitekim as�rlar boyunca �slam alimleri de eserlerinde Hz. �sa'n�n yery�z�ne ikinci kez geli�i ile ilgili �ok �nemli yorumlarda bulunmu�, ahir zamanda nas�l bir ortam olu�aca��n� insanlara aktarm��lard�r. Tevrat ve �ncil'de de Hz. �sa'n�n yery�z�ne geli�ine dair �ok a��k izahlar bulunmaktad�r. Tevrat'ta Mesih'in yery�z�ne hakim olaca�� "... g�klerin Allah'� ebediyyen harap olmayacak bir krall�k kuracak ve onun hakimiyeti ba�ka bir kavme b�rak�lamayacak" (Daniel, 2: 44) gibi s�zlerle, �ncil'de ise "... Sizden g��e al�nan bu �sa, g��e gitti�ini nas�l g�rd�n�zse, ayn� �ekilde geri gelecektir." (El�ilerin ��leri, 1: 11) �eklinde haber verilmektedir.\nAllah'�n iman edenlere hidayet rehberi olarak g�nderdi�i bu �� �lahi kitab�n Hz. �sa'n�n yery�z�ne ikinci kez geli�i konusunda bu kadar uyumlu olmalar� �ok dikkat �ekicidir. (Tevrat ve �ncil vahyedilmelerinin ard�ndan tahrif edilmi� olmakla birlikte, i�lerinde Kuran ayetleri ile uyumlu bir�ok a��klama bulunmaktad�r. Bu a��klamalar�n ilk vahyedildikleri d�nemden kalma izahlar olmalar� muhtemeldir. (En do�rusunu Allah bilir.)\n��te kitap boyunca detayl� olarak inceledi�imiz t�m bu deliller ve d�nya �zerinde ya�anan geli�meler dikkatle biraraya getirildi�inde Hz. �sa'n�n geli�ine en fazla 15-20 sene kald���, belki de Hz. �sa'n�n gelmi� bile olabilece�i ortaya ��kmaktad�r. Bu, yery�z�ndeki t�m insanlar i�in �ok b�y�k bir m�jdedir, sevin� ve �evk kayna��d�r.\nUnutulmamal�d�r ki, Hz. �sa, Allah'�n, do�umundan itibaren mucizevi bir ya�amla nimette bulundu�u ve peygamberlik makam�yla �ereflendirdi�i kutlu bir el�isidir. Allah bu m�barek peygamberin, "d�nyada ve ahirette 'se�kin, onurlu, sayg�nd�r' ve (Allah'a) yak�n k�l�nanlardan" (Al-i �mran Suresi, 45) oldu�unu bildirerek onu cennetle m�jdelemi�tir. ��te bu nedenle yery�z�ne ikinci kez gelecek olan bu m�barek peygamberi, t�m insanl���n olabilecek en g�zel �ekilde kar��lamas� gerekmektedir. �mkanlar� k�s�tl� olan bir ki�i dahi, evine s�radan bir misafir gelece�i zaman, g�nler �ncesinden haz�rl�k yapar, bu misafiri en temiz ve en g�zel �ekilde a��rlamaya, ikramda kusur yapmamaya �zen g�sterir. Oysa Hz. �sa t�m d�nya insanlar� i�in, hi�bir misafirle kar��la�t�r�lmayacak kadar �st�n �zelliklere sahip, �ok k�ymetli bir misafirdir. O nedenle de t�m insanl���n yak�n zamanda yery�z�n� �ereflendirecek olan bu Ulu'l Azmpeygamberi en g�zel �ekilde kar��lamas� gerekmektedir.\nHz. �sa'n�n geli�i t�m insanl�k i�in �ok b�y�k bir nimet, Allah'tan �ok b�y�k bir l�tuftur. Bu k�ymetli peygamberle kar��la�mak Rabbimiz'den �ok b�y�k bir nimettir. Hz. �sa geldi�inde masum, tertemiz ve nurlu y�z�yle, hikmetli, ak�ll� ve isabetli konu�malar�yla hemen dikkati �ekecek, d�nya �zerindeki t�m insanlar hayatlar�nda ilk kez en y�ksek insani vas�flara sahip m�barek bir peygamber g�receklerdir. Onun do�umu, hayat�, Allah Kat�na al�n��� ve yery�z�ne ikinci kez geli�i gibi, bu geli�ten sonraki hayat� da Allah'�n izniyle mucizelerle dolu olacakt�r. T�m insanlar onun �st�n ahlak�na ve benzersiz akl�na hayran olacaklard�r. Onun s�yledi�i her s�z, her hareket hikmetli, ald��� her karar isabetli ve Allah'�n ilham� ile olacakt�r.\nT�m insanlar�n, �zellikle de �ncil'e iman eden �seviler'in ve Kuran ayetlerine iman eden M�sl�manlar�n Hz. �sa'n�n geli�i i�in heyecanla, �evkle ve �ok b�y�k bir co�kuyla haz�rl�k yapmalar� gerekmektedir. Bu ki�ilerin i�inde, Allah'�n cennetle m�jdeledi�i bu k�ymetli peygamberin geli�i i�in haz�rl�k yapmayanlar ise �ok b�y�k bir hata i�indedirler.\n��nk� geli�i �lahi kitaplarla ve el�ilerin s�zleriyle haber verilmi� b�ylesine �nemli bir misafiri kar��lama konusunda yap�lacak gev�eklik ve tembellik �ok b�y�k bir vicdans�zl�kt�r. Allah'�n ayetlerine iman eden, d�nya �zerindeki geli�meleri ve ahir zaman�n i�aretlerini akl� ve vicdan�yla de�erlendiren hi�bir insan bu m�barek misafire haz�rl�k yapmadan bekleyemez. Ya da "Hz. �sa'n�n yery�z�ne ikinci kez gelece�ine iman ediyorum" dedikten sonra, "ama �imdi haz�rl�k yapmayay�m, daha sonra telafi ederim" �eklinde bir d���nce i�ine de giremez. Hangi vicdan sahibi, samimi H�ristiyan o m�jdeli d�nem geldi�inde "Biz Hz. �sa'y� bekliyorduk, ama bunun i�in haz�rl�k yapmay� gerekli g�rmedik" �eklinde bir a��klamada bulunabilecektir? E�er bu ki�iler hala bir haz�rl�k i�inde olmamalar�n�, 15-20 y�l� uzun bir zaman gibi g�rmeleriyle a��kl�yorlarsa bu �ok yanl�� bir d���ncedir. ��nk� onlar da 15-20 y�l�n, 15-20 g�n gibi h�zla ge�ip gidece�ini g�recek, Hz. �sa'n�n geli�ine kay�ts�z kald�klar� i�in �ok b�y�k bir pi�manl�k ya�ayacaklard�r. Hi� kimse unutmamal�d�r ki, 1970'li y�llarda ya�ayan insanlar da 1980'leri 90'lar� �ok uzak g�rmekteydiler. Ama zaman h�zla ak�p ge�ti ve 2000'li y�llar bir anda geldi. Ayn� bu �ekilde, Hz. �sa ile kar��la�aca��m�z g�n de Allah'�n izniyle �ok h�zla gelecektir.Hz. �sa gelmeden �nce yap�lmas� gereken haz�rl���n nas�l olmas� gerekti�ini hem Kuran ayetlerinden, hem Peygamber Efendimiz (sav)'in hadislerinden, hem de Bedi�zzaman Said Nursi gibi b�y�k �slam alimlerinin hikmetli yorumlar�ndan anlamaktay�z. Bu haz�rl���n en �nemli a�amas� ise yery�z�ndeki din kar��t� sistemlerle yap�lacak olan fikri m�cadeledir.\nBedi�zzaman'�n da dikkat �ekti�i gibi t�m iman sahipleri Darwinizm ve materyalizm gibi insanlar� din ahlak�ndan uzakla�t�ran ateist ideolojilerle fikri m�cadelede ittifak etmeli; bu gibi ak�mlar�n d�nya �zerinden silinmelerinde birlik olmal�d�rlar. Bunun i�in t�m imkanlar�yla Hz. �sa'n�n dinsizlikle yapaca�� m�cadele �ncesinde d�nya �ap�nda b�y�k bir haz�rl�k yapmal�d�rlar. Nitekim hadislerde bildirildi�i gibi Hz. �sa geldi�inde s�z konusu dinsiz ak�mlarla m�cadele edecektir. Bedi�zzaman Said Nursi'nin de bir s�z�nde belirtti�i gibi elinde "semavi k�l��" ile yani Allah'�n vahyi ile hareket edecek, bu sayede her karar� isabetli olacak ve t�m dinsiz sistemleri ortadan kald�racakt�r. (Mektubat, s. 6)\nHi� unutmamak gerekir ki, Hz. �sa'n�n geli�i d�nyan�n sadece belli b�lgelerini etkileyecek bir olay de�ildir. Onun geli�i t�m d�nyay� etkileyecek g��te, mucizevi ve metafizik bir olayd�r. Bu kutlu peygamberin geli�iyle d�nya �ap�nda sosyal ve siyasi alanlarda k�kl� de�i�ikler olacak, t�m d�nya Hz. �sa'n�n etraf�nda toplan�p birle�ecektir. ��te bu nedenle t�m H�ristiyanlar�n ve M�sl�manlar�n bir an �nce harekete ge�meleri ve birlik i�inde Hz. �sa'y� en g�zel �ekilde kar��lamak i�in ellerindeki t�m imkanlar� seferber etmeleri gerekmektedir. Tek bir Allah'a iman eden, O'nun be�enisini kazanmaya �al��an, O'na tam bir teslimiyetle teslim olmu�, O'na y�rekten ba�l�, O'nu y�celten, temelde ayn� de�erleri savunan H�ristiyan ve M�sl�manlar�n ortak hareket etmeleri en do�rusudur. Hem H�ristiyanlar�n hem de M�sl�manlar�n birbirlerine ho�g�r�yle, sevgiyle, anlay��la, bar��la yakla�malar� gerekti�i a��kt�r. As�rlard�r s�ren �eki�melere, �nyarg�lara, yanl�� anlamalara art�k bir son verilmelidir. ��nk� kaybedilecek zaman yoktur.\nSamimi iman sahiplerinin Hz. �sa'y� tan�mas� son derece kolay olacakt�r. Daha �nce de belirtti�imiz gibi �sa Peygamber, alametlerinden hemen tan�nacakt�r. Sahip oldu�u �st�n ak�l ve hikmetle di�er insanlardan ayr�lacakt�r. Tan�nmak i�in hi�bir ispata gerek duymadan tan�nabilecektir. K�sacas� Hz. �sa yapt��� i�lerle kendisini tan�tacakt�r. �nkarc� sistemleri, din ahlak�ndan uzakla�t�ran ideolojileri fikri bir m�cadele ile yenecektir. Vahiyle hareket eden bir peygamber oldu�u i�in, kolayl�kla insanlar� din ahlak�ndan uzakla�t�rmak isteyen ki�ilerin sistemlerini etkisiz hale getirecek, kurulan d�zenleri bozacak, tuzaklar�n� ge�ersiz k�lacakt�r.\nAyr�ca yery�z�ne ilk geli�inde oldu�u gibi ikinci kez geli�inde de Allah'�n izniyle pek �ok mucizesi olacakt�r. T�m insanlara Allah'�n dininin hak oldu�unu g�sterecek, �st�n gelecek olanlar�n her zaman i�in Allah'�n taraftarlar� oldu�unu kan�tlayacakt�r. Rabbimiz'in "Kim Allah'�, Res�l�'n� ve iman edenleri dost (veli) edinirse, hi� ��phe yok, galip gelecek olanlar, Allah'�n taraftarlar�d�r." (Maide Suresi, 56) ayetinin tecelli etmesine vesile olacakt�r.\nAyr�ca Hz. �sa, yery�z�nde hi�bir akrabas� ve tan�yan� olmamas�yla tan�nacakt�r. Onu, mesih oldu�unu iddia eden sahte ki�ilerden ay�ran en �nemli farkl�l�klardan biri d�nya �zerinde annesi, babas�, herhangi bir akrabas�, arkada��, tan�yan� olmamas� olacakt�r.\nKitab�n �nceki b�l�mlerinde de a��klad���m�z gibi Hz. �sa Allah'�n "Ol" emriyle babas�z olarak d�nyaya gelmi�tir. Allah, Hz. �sa'n�n bu durumunu Kuran'da Hz. Adem'in yarat�l���na benzetmekte ve ��yle buyurmaktad�r:\n��phesiz, Allah Kat�nda �sa'n�n durumu Adem'in durumu gibidir. Onu topraktan yaratt�, sonra ona "ol" demesiyle o da hemen oluverdi. (Al-i �mran Suresi, 59)\nAyette de belirtildi�i gibi Allah Hz. Adem'e "Ol" demi�tir ve Hz. Adem yarat�lm��t�r. ��te Hz. �sa'n�n ilk yarat�l��� da Allah'�n "Ol" demesiyle ger�ekle�mi�tir. Hz. Adem'in anne ve babas� yoktur, Hz. �sa'n�n ilk d�nyaya geli�inde ise sadece annesi Hz. Meryem vard�r; fakat yery�z�ne yeniden gelece�i ikinci seferde onun annesi de hayatta olmayacakt�r. Aradan y�zy�llar ge�tikten sonra bilinen hi�bir akrabas� olmadan yery�z�nde bulunacakt�r.\nKu�kusuz bu sayede Hz. �sa'n�n yery�z�ne yeniden geli�inde, onun Hz. �sa oldu�undan ��phe edilebilecek bir durum olu�mayacakt�r. Bu y�zden Hz. �sa'y� sahte mesihlik iddias�nda bulunan kimselerden ay�rmak son derece kolay olacakt�r. ��nk� t�m �ocuklu�u insanlar aras�nda ge�mi�, �ok say�da �ocukluk resmine sahip, kendisini k���kl���nden itibaren tan�yan say�s�z ki�iye sahip bir insan�n Hz. �sa oldu�unu iddia etmesi son derece mant�ks�zd�r.\nPeygamberimiz (sav)'den aktar�lan pek �ok hadiste, yery�z�nde �slam ahlak�n�n hakim olaca�� bir d�nemin ya�anaca��na dikkat �ekilmektedir. ��te bu d�nem Hz. �sa'n�n ve Mehdi'nin yery�z�nde bulunaca��, Kuran ahlak�n�n hakim olaca�� d�nemdir. "Alt�n�a�" ismiyle de bilinen bu d�nem, hadislerden de anla��laca�� �zere "Asr-� Saadet" benzeri bir devir olacakt�r. Peygamberimiz (sav)'in bu devri tasvir ederken cennet benzeri �zelliklerle anlatmas� sebebiyle bu devreye "Alt�n�a�" ismi verilmi�tir.\nKitab�n �nceki b�l�mlerinde ahir zaman�n ilk devresinde insanlar�n ya�ayaca�� s�k�nt� ve zorluklar� detayl� olarak anlatt�k. Hz. �sa'n�n geli�inin de alametleri olan bu olaylar�n hemen ard�ndan insanlar� Alt�n�a� gibi benzersiz bir d�nem beklemektedir. Bu, insanlar i�in b�y�k bir m�jdedir. Her �e�it �r�n ve mal bollu�u, emniyet, g�ven ve adaletin temini, huzur ve saadet, her t�rl� teknolojik geli�menin insanlar�n rahat�, konforu, ne�esi ve huzuru i�in kullan�lmas�, ihtiya� i�inde olan kimsenin kalmamas�, isteyene istedi�inden say�lmadan, kat kat fazlas�yla verilmesi, Alt�n�a�'�n belli ba�l� �zelliklerindendir. Hadis-i �eriflerde o d�nemde "silahlar�n susaca��"n�n bildirilmesi, bu devirde yery�z�n�n bar��la dolaca��n�n da m�jdesidir. Alt�n�a�'da, �nceden aralar�nda husumet olan halklar aras�nda �ok b�y�k bir karde�lik ya�anacak, her t�rl� kavgan�n yerini bar��, dostluk ve sevgi alacakt�r.\nTeknolojik geli�meler ahir zaman�n bu devresinde doru�a ula�acak, insanlar teknolojinin b�t�n nimetlerinden alabildi�ine faydalanacaklard�r. T�pta, tar�mda, ileti�imde, sanayi teknolojisinde, ula��mda �ok b�y�k geli�meler ya�anacak, s�rekli yeni bulu�lar yap�lacakt�r. Her yeni bulu� bir ba�kas�na �nc�l�k edecek, geli�meler �ok b�y�k bir h�z kazanacakt�r.\nSanatta �ok b�y�k ilerlemeler kaydedilecek, birbirinden g�zel eserler ortaya ��kacak, Allah'a olan iman�n insanlara verdi�i geni� ufuk ve derin d���nce, t�m sanat dallar�na �nc�l�k edecektir. �nsanlar Alt�n�a�'da hayatlar�ndan o kadar memnun olacaklard�r ki; bir hadisin ifadesine g�re "zaman�n nas�l ge�ti�inin fark�na varmayacaklar, bu g�zelliklerden daha fazla yararlanmak i�in Allah'tan �m�rlerinin uzat�lmas�n�" isteyeceklerdir. Peygamber Efendimiz'in bir di�er s�z�nde ahir zamandaki ortam �u �ekilde tarif edilir:\n… K���kler ke�ke ben b�y�k olsayd�m, b�y�kler de ke�ke ben k���k olsayd�m diye temenni ederler... �yi insanlar�n iyili�i artar, k�t�lere kar�� bile iyilik yap�l�r." (Kitab-ul Burhan Fi Alamet-il Mehdiyy-il Ahir Zaman, s. 17)\nHz. �sa'n�n yery�z�nde bulunaca�� Alt�n�a� ile ilgili Peygamberimiz (sav)'in di�er m�jdelerinden baz�lar� ise ��yledir:\nAlt�n�a�'da g�r�lmemi� bir bolluk olacakt�r\n�mmetimin sonunda �yle bir devlet reisi olacak ki avu� avu� mal ve para avu�layacak ve bu mal� adet olarak ihata edip saymayacakt�r. (�l�m-K�yamet-Ahiret ve Ahirzaman Alametleri, s. 433)\nMehdi insanlara mal� ve e�yay� da��t�rken, saymadan bol bol verecektir. (El-Kavlu'l Muhtasar Fi Alamatil Mehdiyy-il Muntazar, s. 24)\n… Yery�z� i�indeki hazineleri d��ar�ya f�rlatacakt�r. (El-Kavlu'l Muhtasar Fi Alamatil Mehdiyy-il Muntazar, s. 45)\n…Arz, i�erisinde gizledi�i b�t�n zenginliklerini, alt�ndan ve g�m��ten s�tunlar halinde d��ar� atacak. (�l�m-K�yamet-Ahiret ve Ahirzaman Alametleri, s. 464)\nMeryem o�lu (�sa) iner ve Deccal'i etkisiz hale getirir. Ondan sonra k�rk y�l bol nimet i�inde ya�ars�n�z. (Kitab-ul Burhan Fi Alamet-il Mehdiyy-il Ahir Zaman, s. 90)\nHer tarafta yemek kazanlar� kaynayacak, misli g�r�lmemi� bir bolluk ya�anacak, mala ra�bet olmayacak. (El-Kavlul Muhtasar Fi Alamatil Mehdiyy-il Muntazar, s. 66)\n�sa (as)'�n zekat� terk etmesi de mal�n bollu�u ve zekata muhta� fakirin kalmamas� sebebiyledir. (S�nen-i �bn-i Mace, 10/339)\nKi�i bir �l�ek bu�day� al�p �k�zs�z ve sapans�z ekecek, kar��l���nda yedi y�z �l�ek bu�day alacak. (�mam Suyuti, K�yamet Alametleri, �l�m ve Dirili�, s. 184)\nArt�k o g�n (�yle bolluk olur ki on ile k�rk ki�i aras�nda) bir cemaat bir tek nar meyvesinden ye(yip doya)rlar ve o nar kabu�unun �ana�� ile de g�lgelenirler. S�tlere de Allah Teala taraf�ndan o derece bereket ihsan edilir ki bir tek sa�mal devenin s�t� b�y�k bir insan toplulu�una muhakkak kafi gelir. Bir sa�mal s���r�n s�t� insanlardan bir kabileye muhakkak yeterli gelir. Bir sa�mal koyunun s�t� akrabalardan meydana gelen bir soy toplulu�una muhakkak kafi gelir. (�l�m-K�yamet-Ahiret, s. 493)\nHayat pahal�l��� ve darl�k y�llar� bitecektir\n... Mal da o kadar �o�alacakt�r ki, hi�bir kimse mal kabul etmeyecektir. (S�nen-i �bn-i Mace, 10/340)\n…�yle bir zaman gelecek ki o zamanda ki�i (ay�rd���) alt�n sadakas�yla (taraf taraf) dola�acak da sonra elinden sadakas�n� alacak hi�bir (fakir) kimse bulamayacak. (�l�m-K�yamet-Ahiret ve Ahirzaman Alametleri, s. 462)\n… O zaman �mmetim nimetlenecek, hayvanlar bolluk i�inde ve arz�n nebatat� �ok fazla olacak… (El-Kavlu'l Muhtasar Fi Alamatil Mehdiyy-il Muntazar, s. 26)\n… Muhakkak ki o zamanda mal �o�al�p su gibi akacak da, onu hi�bir kimse (tenezz�l edip) kabul etmeyecektir. (�l�m-K�yamet-Ahiret ve Ahirzaman Alametleri, s. 464)\nYery�z� bar��la dolacak, karga�a ve s�k�nt�lar kalkacakt�r\nKap su ile doldu�u gibi yery�z� bar��la dolacakt�r. Hi�bir kimse aras�nda bir d��manl�k kalmayacakt�r. Ve b�t�n d��manl�klar, bo�u�malar, hasetle�meler muhakkak kaybolup gidecektir. (Sahih-i M�slim, 1/136)\nSava� (erbab�) da a��rl�klar�n� (silah ve malzemelerini) b�racak. (S�nen-i �bn-i Mace, 10/334)\nHarp (erbab�) a��rl�klar�n� (yani silah ve saireyi) b�rak�r. (�l�m-K�yamet-Ahiret ve Ahirzaman Alametleri, s. 496)\nD��manl�k, k�s��me ve k�skan�l�k ortadan kalkacakt�r. (Ebu Hureyre r.a, B�y�k Hadis K�lliyat�, Rudani, 5. cilt, s. 379)\n�slam'dan ba�ka (hi�bir dini) kabul etmeyecek... Din muttehid olacak... Allah'tan ba�ka hi�bir kimseye ve hi�bir �eye ibadet edilmeyecek... Zekat kabul edecek kimse bulunmayaca��ndan zekat ve sadakay� terk edecek... Zaman�nda hazineler ve defineler meydana ��kacak. K�yamet yakla�t���n� bildi�i i�in, fazla mal kazanmaya ra�bet etmeyecek... �nsanlar aras�nda sebepleri ortadan kalkt��� i�in kin ve husumete yer vermeyecek...\nZehirli ha�arat ve hayvanlardan zehri bertaraf edecek, �ocuklar y�lan ve akreplerle oyna�acak... Onlar�n �ocuklara bir zarar� dokunmayacak. Kurt koyunla otlayacak da koyuna bir zarar� dokunmayacak... Yery�z� sulh ve selametle dolacak, m�cadele ve d�v��mek, harb ve sald�r�lar ortadan kalkacak... yery�z� nebatat�n� ayn� Adem (as) zaman�nda oldu�u gibi bitirecek. Bir salk�m �z�mle bir g�ruh insan doyacak. Atlar serbest b�rak�lacak, �k�zlere l�zum g�r�lmeyecek... ��nk� yery�z� kendi kendine ekilecek... (K�yamet Alametleri, s. 242-243)\n�sa (as) �mmetim i�inde, adil bir hakem, tam adaletli bir imam -h�k�mdar- olarak bulunur. (H�ristiyanlar�n) ha��n� k�rar (ha�a tap�nmay� kald�racak), domuzu �ld�r�r (domuz eti yemenin haram oldu�unu bildirecek), cizye vergisini kald�r�r, sadakay� terk eder de ne koyuna ne de deveye kar�� itibar edilmez. B�t�n d��manl�klar, bu�uzla�malar zail olur kalkar... Yery�z� g�m�� tabak gibi olur ve Hazreti Adem zaman�ndaki gibi (bol) bitkilerini bitirir... (�l�m-K�yamet-Ahiret, s. 496)\nSonra �sa, �mmetimin i�inde adaletle h�kmedecek; ha�� k�racak (ha�a tap�nmay� kald�racak), domuzu �ld�recek (domuz eti yemenin haram oldu�unu bildirecek), cizyeyi kald�racak, zekat� b�rakacak. Ne koyuna ve ne de deveye zekat memuru g�nderilmeyecek. �nsanlar aras�ndaki d��manl�klar ve kin kalkacak. Akrep ve y�lanlar�n zehirleri olmayacak, hatta bir �ocuk eliyle y�lanla oynayacak da y�lan onu sokmayacak. K�z �ocu�u arslan� ka��rmaya zorlayacak da arslan ona ili�meyecek. Kurt, koyunlar aras�nda sanki bir �oban k�pe�i imi� gibi bekleyip duracak. Kab�n su ile doldu�u gibi yery�z� din birli�i ile dolacak. Allah'tan ba�ka kimseye tap�lmayacak. Harp, kavga nam�na hi�bir �ey kalmayacak. Kurey� kabilesinden h�k�mdarl��� al�nacak. Yery�z� g�m�� sofras� gibi olacak. Bitkisini Adem'in zaman�ndaki gibi bitirecek. Bir salk�m �z�mle bir nefer doyacak. Bir grup insan tek narla doyacak. Bir �k�z�n fiyat� �u kadar olacak, birka� dirhemle bir at sat�n al�nacak." Denildi ki: "Ey Allah'�n Resul�! Neden at o kadar ucuz olacak?" "Harp olmayaca�� i�in ona pek l�zum kalmayacak." "Neden �k�z o kadar pahal� olacak? " "Yery�z�n�n tamam� ekilece�i i�in o, �ok gerekli olacak. (Ibn Mace benzerini Ebu �mame'den nakletti, B�y�k Hadis K�lliyat�, Rudani, 5. cilt, s. 370-371-372)\nSonra k�rk sene �m�r s�recek. Onun zaman�nda kimse �lmeyecek. Ki�i, koyun ve hayvanlar�na (haydi gidin, otlay�n) diyecek; onlar gidecekler, ekinin ortas�ndan ge�tikleri halde bir ba�ak bile a��zlar�na almayacaklar. Y�lan ve akrepler kimseye eza etmeyecekler. Y�rt�c� hayvanlar kap�lar�n�n �n�nde duracak da kimseye zararlar� dokunmayacak. (�mam Suyuti, K�yamet Alametleri, �l�m ve Dirili�, s. 184) �sa zaman�nda Deccal helak olacak. Yery�z�ne g�ven gelecek. �yle ki arslanlar develerle, kaplanlar s���rlarla, kurtlar koyunlarla birlikte yay�lacak. �ocuklar y�lanlarla oynayacak ve y�lanlar �ocuklara zarar vermeyecek. (Risalet�l Me�reb elverdi fi mezhebil Mehdi)\nHz. �sa yeni bir din getirmeyecektir\nK�rk (40) y�l Allah'�n kitab� ve benim s�nnetimle h�kmeder, vefat eder. (Kitab-ul Burhan Fi Alamet-il Mehdiyy-il Ahir Zaman, s. 92)\nHz. �sa �mmeti Muhammed'e peygamber olarak de�il; �eriat-� Muhammediyyeyi tatbik etmek i�in gelecektir, demektedir. (El-Kavlu'l Muhtasar Fi Alamatil Mehdiyy-il Muntazar, s. 68)\nHz. �sa (as) inecek ve Resulullah Efendimiz (sav)'in �eriat�na tabi olacakt�r. (Mektubat-� Rabbani, 2/1309)\nHazreti Muhammed (sav)'in �eriat� �zerine h�k�m verecek, kendisi Peygamber oldu�u halde Peygambere tabi olacak ve Muhammed (sav)'in �mmetinden olacak. Peygamberin �mmeti ve sahabisi olacak… �yleyse o, sahabelerin en efdali olacak… (K�yamet Alametleri, s. 243)\nOnunla (�sa ile) benim aramda hi�bir peygamber yoktur. O ��phesiz inecektir. Onu g�rd���n�z zaman tan�y�n! O, orta boylu, beyaza �alar k�rm�z� renktedir. Sar�ya boyal� iki elbise i�inde olacak. Ya�mur ya�masa da sa��ndan su damlayacakt�r. �nsanlarla �slam i�in sava�acakt�r. Mesihu'd-Deccal'i etkisiz hale getirecek, sonra yery�z�nde tam k�rk sene kalacak. Sonra �lecek ve namaz�n� M�sl�manlar k�lacaklard�r. (Buhari, M�slim, Ebu Davud ve T�rmizi, B�y�k Hadis K�lliyat�, Rudani, 5.cilt, s.380)
3,901
madlad400
CC 20220801
zza
‘Ma xover danî, şima zî xover bidêne’ - JINNEWS ZAZAKÎ\n‘Ma xover danî, şima zî xover bidêne’\n13:25 19 Nîsane 2019\nÎZMÎR - Hepsîyanê Zîndanê Cinîyan yê Şakranî ke 1ê Adare ra nata grevê vêşanîye de yî ra Esma Ayaze daye zanayene ke hemverê heme zextanê îdareya zîndanî de moralê heme hepsîyan baş o û wina va: “Ma bawerê ke serkewtiş yê ma yo. Heta ke ma serkewtiş nêgirî dest, ma fek çalakîya xo ra vera nêdanî. Netîce çi beno wa bibo, ma do ser bikewî. Ma bawer kenî, şima zî bawer bikerêne.”\nÇalakîya grevê vêşanîye ya bêdem û anêgêrayîşî ya Hemsereka Kongreya Komela Demokratîke (KCD) û Parlementera Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP) ya Colemêrgî Leyla Guvena ke seba wedarnayîşê tecrîdê serê rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî dabî destpêkerdiş 163. rojan xo dima vera daye. Badê Leylaye 16ê Kanûne de xeylê zîndanan de grevê vêşanîye dîyayî dest pêkedene û 1ê Adare de zî çalakî vilayê heme zîndananê herêm û Tirkîye bîye.\nHepsîya bi nameyê Esma Ayaze Zîndanê Cinîyan yê Şakranî yê Îzmîrî de 1ê Adare ra nata grevê vêşanîye de ya. Esmaye bi rayîrê keyeyê xo mesaj erşawite û daye zanayene ke her çiqas ke zextê îdareya zîndanî hepsîyan ser de bibo zî moralê heme hepsîyan baş o.\n'Serkewtiş do yê ma bo'\nEsmaye mesajê xo de wina va: “Rewşa kesê ke grûba yewin de ca gênî xeylê xirab bîya. Ma bi 3 grûban kewtî grevê vêşanîye. No grev bi moral û xoverdayîşêko gird dewam keno. Embazanê ma ra tayê înan xeylê kîlo dayî. hewteyanê peynî de dejê mi yê sere û made zêdîyayî. Vîşêrê înan moralê mi baş o. Ma bawerê ke serkewtiş yê ma yo. Heta ke ma serkewtiş nêgirî dest, ma fek çalakîya xo ra vera nêdanî. Netîce çi beno wa bibo, ma do ser bikewî. Ma bawer kenî, şima zî bawer bikerêne. Heta ke tecrîd nêwedarîyo, ma gamêk apey nêerzenî. Ma Leyla Guven û Nasir Yagizî rê silaman erşawenî. Ma heme xoverdekaran silam kenî. Di rojan de reyêk erzenî qawişê ma ser û cigêrayîşan kenî. Televîzyonê ma zî girewtî. Rojname û swb ti çîyan nêdanî ma. la seba ma problem nîyo. Ma do heta peynî xover bidî.”
4,212
madlad400
CC 20220801
zza
\tXoverrodayîş eîdîyetî ra yeno | E-Rojname\nXoverrodayîş eîdîyetî ra yeno\nU. Serhildan Andan\t 04.02.2019 - 09:27\nTarîxê merdimayîye reseno milyonan serran; merdim/e roja ke xo şinasnayo/a, heta nika mîyanê gêrayîşan de bîyo/a. Gêrayîş, hem seba temamkerdişê şinasnayîşê xo hem zî seba sibarojêko raşt û zelale, merdimayîye ra bîyo ferz. Seba merdimayîye rayo tewr verên gêrayîş bîyo û sere de merdimî nê gêrayîşî de resayî yewbînan; dima ra resayî mezgêko hempar. Resayîşê merdiman ê pêhetî ra dima komî virazîyayî; nê komî pîya têwgêrayî û gêrayîşê merdimayîye bi no qeyde dewam kerdo. Gêrayîşo ke ma rê bîyo ferz, ma ra tay çiyan waşto; mucadele û xoverrodayîş… Mucadele bikerên û xo ver bidên, do şima biresî amacê xo. Nê wirdî çiyî bîyê rayverê merdimayîye; kam ke waşto bireso/a amacê xo tim û tim xo ver dayo/a û mucadele kerdo/a. Helbet mucadele û xoverrodayîş bê bawerî û eîdîyet nêbîyê û qet nêraseyê amacê xo. Aye ra merdimo/a ke waşto/a xo ver bido/a û mucadele biko/a, bîyo/a wayîrê/a bawerîyêk û xo de hîsê eîdeyetî bica kerdo/a. Kurdistan nê wirdî çiyan ser o resayo nê rojan û heta nika Kurdistanijî bi bawerî û eîdîyetî lingan ser de vindertî.\nEwro hêna sey verî Kurdî mîyanê mucadele û xoverrodayîşî de yî. Bi bawerîya xo ya pîl û bi eîdîyatêko raşteqîn xoverrodayîşê xo domnenî. Gêrayîşê Kurdan roja ewilî ra nata nêvinderto û heta hetayî zî nêvindo. Senî ke Kurdistan de xo ver danî; bi ruhê eîdîyetî heme cayanê dinya de xoverrodayîşê xo domnenî. Demo ke ma tede yî de hêna sey her deman xoverrodayîşêk esto. No xoverrodayîş bi grevê vêşanîye ke Leyla Guvene da destpêkerdiş, dest pêkerd. Xoverrodayîşê Leyla Guvene sey roja ewilî ya merdimayîye bî û sey destpêkerdişê gêrayîşêko pîroz ma eşkenî qebûl bikî. Mîyanê nê gêrayîşî de hem bawerîyêka pîl hem zî eîdîyetêko xurt estî. Aye ra kesê ke Leyla Guvene teqîp kerdî zêdîyayî û zêdîyenî. Zindanan ra bigîrên heta çar perçeyê Kurdistanî, Kurdistanî ra zî çar hetê dinya; her ca de no xoverrodayîş vila beno û kesê ke wayîrê eynî bawerî û eîdîyetî yê dorê xoverrodayîşî de yenî pêhet.\nXoverrodayîşo nikayîn sey perçeyêkê xoverrodayîşo pîl o û bi îradeyêko pîl dewam keno. Tecrîdo ke Rayverê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî ser de yo sebebo en pîl ê xoverrodayîşî yo û tena tecrîd ney hêrişê ke Kurdan û dostê Kurdan ra benî zî sebebê xoverrodayîşî yê. Leyla Guvene seba ke xo eîdê welatê xo hîs kena û bi bawerîyêka pîle girêdayîya mucadeleyê xo ya kewte grevê vêşanîye, embazê aye ke zindanan de yî zî eynî tewir ê û ê zî nê sebeban ra bîyê perçeyê pîl ê nê xoverrodayîşî. Başûrê Kurdistanî de Nasir Yagizî zî eynî tewir o û o zî seba ke xo eîdê welatê xo hîs keno û wayîrê bawerîye yo kewt grevê vêşanîye. Kesê ke Ewropa û cayanê bînan de kewtî grevê vêşanîye û bîyê perçeyê nê xoverrodayîşî bi eynî hîs û îradeyî xoverrodayîşê xo domnenî. Bawerî û eîdîyet vernîya xoverrodayîşêko pîl akerdê, hînî se beno wa bibo kesê ke xo eîdê welatê xo, rûmetanê xo hîs kenî perçeyê nê xoverrodayîşî yê. Her çi ra ver meseleya esasin eîdîyet o û heta ke ruhê eîdîyetî ma de xo nêmojno ra ma nêeşkenî bibê perçeyê nê xoverrodayîşo pîroz. Aye ra xoverrodayîş eîdîyetî ra yeno!
3,329
madlad400
CC 20220801
zza
ANF | Pêşnîyaza persî ya kirmanckî nêameye qebûlkerdene\nParlamenterê HDPyî yê Çewlîgî Erdal Aydemîrî 21ê Sibate Roja Ziwanê Dayîke de pêşnîyaza persî ya kirmanckî daye meclîsê tirkî la pêşnîyaze hetê serekîya meclîsî ra nêameye qebûlkerdene.\nMonday, 24 Feb 2020, 14:37\nParlamenterê Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP) yê Çewlîgî Erdal Aydemîrî 21ê Sibate Roja Ziwanê Dayîke ya Dinya de bi waştişê cewabdayîşê Wezîrê Karanê Zereyî yê Tirkî Suleyman Soyluyî pêşnîyaza persî ya kirmanckî û tirkî daye la pêşnîyaze hetê serekîya meclîsî ra nêameye qebûlkerdene.\nPeşnîyaza persî ya ke kirmanckî amaya nuştene wina ya:\nUNESCOyî serra 2000î de, 21ê Gucige sey Roja Ziwanê Dayîke yê Dinyaye îllan kerd. Ziwan mahremê merdimîyo tewr muhîm o û estbîyayîşê kultûrî ancax bi ziwan yeno îfadekerdene. Serê rîyê erdî de hewt hezarî ra zêde ziwanî estê û nînan ra % ra 40ê xo xetere der ê û ziwanê dayîka ma Kirmanckî zî mabênê nê ziwanan de ca gêno. Ewro kirmanckî hîna zî hetê mîlyonan kesî ra yeno qisey kerdene, la seba ke sey ziwanê fermî yo nuştekî û sey ziwanê perwerdeyî nêno şuxûlnayene ver bi vîndîbîyayene şono.\nErdlerzê Xarpêtî de,wezîfedara xelesnayîşî yew cinîya ke binê enqazî de mendbî de bi kirmanckî tekilîye naye ro û cinîye bi no qeyde ame raxelesnayene. Bi nê qewimîyayîşî rayapêroyî dî ke ziwanê dayîkê çiqas muhîm o û ganî sazî û dezgeyan de sey ziwanê tekili û nuştişî ca bigîro. Bi ziwanê dayîke perwerde heqêde însanî û qanunî yo. Ma na heqê bi ziwanê xo îfade kenîme û seba pêroyê ziwanan taleb kenîme.\nNo xusus de:\n1-Yew ziwan o ke hetê bi mîlyonan kesan ra yeno qisey kerdene, binê xetereyî der o û şima na rewşe ver çi fikirîyenê?\n2- Rayîrwanan ra bi hezaran kesê ke tena ziwanê dayîka xo kirmanckîyî zanê meydanê teyareyî yê Îstanbulî şuxûlnenê. Nê meydanê teyareyan de bi 36 (hîris û şeş) ziwanan anonsî yenê kerdene û çira Kirmanckî anonsî nênê kerdene û sebebê nê çi yo?\n3-Ewro bi xeylê nimûneyan merdim eşkeno muhîmîya ziwanê dayîke bido îspat kerdene. Ziwanê Dayîkê ganî sey ziwanê fermîyî sazîyan de bêro qebûl kerdene. No derheq de yew xebatê şima esto, yan zî yew xebatê şima do bibo?\n4-Ziwan verê ciwîyayîşê kultûrî akeno û bê ziwan kultûr zî beno vîndî. Seba ke bi ziwanan kultûrî zî nêmirê, şima yew program kerdo xo ver?\n5-Derheqê perwerdeyîyê bi ziwanê dayîke yew xebatyê şima esto gelo?\n6-Hetê Wezaretê Kultır u Turizm ra, çend eseranê muhiman ê Zazaki çapkerdış, fikirêk yan zi niyetêk esto?\n7- Meselaya tayinê melimanê Zazaki di goreyê ixtiyaç tayin nêviraziyeno. Sebebê kêmdayişê kadroyê Zazaki di sebeb çi yo?\nWaştişê veradayîşî yê Alinakî ame redkerdene
3,939
madlad400
CC 20220801
zza
 CAYIN KADERI - Ufuk KARAGUL - Film Senaryolar� 1 - www.sizedebiyat.com SiZedebiyat Edebiyat Enstit�s�\nKARELER�NDE D�NEN YAPIT\nTelif Hakk� Sahibi: Ufuk KARAG�L\nSay�n KARAG�L' e, �rnek olmas� i�in g�nderdi�i bu senaryosundan dolay� te�ekk�r� bir bor� bilir, kendisine ve �rnek alacaklara ba�ar�lar dileriz.\nKISA METRAJ - ( toplam s�re = 23. 33 )\nSava�... Yurt d���nda �niversite, mast�r, staj derken zaman gelir ve oda yuvas�na gelir. Akl�nda bir an �nce meslek hayat�na ba�lamak vard�r. B�y�k �irketlerde �al��mak, �ok katl� binalarda ya�amak, l�ks arabalar kullanmak, patron olmak ve bir yerde de paraya personel olmak...\nYurt d���nda ge�irdi�i uzun y�llarda iyiden iyiye Avrupa k�lt�r�n� benimsemi�tir Sava�. �lkesine d�nd���nde bu uyumsuzluk sorunu kar��s�nda belirir. Sokaklar�, evleri, arabalar� be�enmez. �nsanlar� ve s�re giden sosyal hayat� be�enmez. Bir yerde de art�k insanlar� hor g�rmeye ba�lam��t�r. Kendini T�rkiye� ye d�nd�kten sonra �st s�n�fta g�rmeye ba�lar. Di�er insanlar� ve ya�ant�lar�n� kendinden altta g�r�r...\nAkl� i� hayat�nda ataca�� ad�mlarda olan Sava�� �n �n�nde ge�mesi gereken bir engel daha vard�r. Askerlik g�revi... K�sa s�re i�inde bu i�i de halledip yoluna devam etmek i�in memleketi Rize� ye gitmeye ve askerlik g�revi i�in gerekli belgeleri ve yap�lmas� gereken i�lemleri orada halletmeye karar verir...\nBir sabah saatinde bir otob�s�n bir koltu�una bilet ay�rt�r... Ertesi sabah yola ��kacakt�r, o ak�amda evinde ailesi ile a��r aksak birazda zoraki devam eden bir sohbetten sonra Sava� ertesi sabaha var�r. Sabah saatlerinde evden ��kar, terminale �ngiltere� den onunla beraber T�rkiye� ye gelen k�z arkada�� Jennifer ile gider... Sava�� �n ailesi bu yabanc�dan belli etmeseler de pek ho�nut de�illerdir.\nSava� onu terminale b�rakan Jen� in arac� uzakla�t�ktan sonra vuran sabah g�ne�inin kavuruculu�undan kurtulmak ve �zerindeki mahmurlu�u atmak i�in kafeteryaya y�nelir... Sa�a sola bak�n�r, insanlar� a�a��lay�c� bir y�z ifadesi ile s�zer... �ay i�mek ister hem de yabanc� �ngiliz Earl Grey �ay�... Bulamaz, yerli �ay� be�enmez... Sava� asl�nda arada kalm��l���n simgesi olma yolunda kal�pla�maya ba�lam��t�r.\nSonuca varamad��� bir fincan �ay aray���ndan sonra Sava� otob�s�ne biner, yerine ge�er oturur. Otob�s�n i�erisindeki heng�meden, �ocuk seslerinden, yerlerine ge�meye u�ra�an insanlar�n hareketlerinden rahats�z olur. Kendini ya�ad��� o an�n hezeyanlar�ndan soyutlamak i�in cama verir akl�n�. G�zlerini ve kulaklar�n� cam�n d���na �evirir, etraf� inceler. Yollar�, insanlar�, ge�enleri ve ge�ilenleri...\nG�ne� tepeye y�kselip Sava�� �n y�z�nde kayboldu�unda yolculu�a ve hayata mola verilir. �ner, gerinir, tuvaleti kullan�r, g�lgede bir k��eye ge�er, bir masaya oturur. Ve devam eder yabanc� men�eli �ay aray���na... Fakat b�y�k yerle�im merkezlerinden daha da uzak oldu�u i�in arad��� tad� hala bulamam��t�r... Ta ki o k���k gizemli k�z yan�na yakla�ana kadar. Ona bir bardak �ay ikram edene kadar...\nSava�� �n damak tad�na hitap eden �ay kadar onun hayat anlay���na derinden hitap edecek olaylar ya�ayacakt�r. K���k k�z Sava�� � hem benli�inden hem de ger�ek d�nyadan uzakla�t�racakt�r. �zerine yap��an Avrupa ahvalinden, sevimsiz felsefesinden yava� yava� kopacakt�r Sava�... Kendi hayat�n�, ya�ad��� olaylar� sorgulayarak, onlar�n pe�inden giderek� Sava� ger�ek hayat�nda ya�ad��� ger�ek bir r�yan�n pe�ine d��ecektir...\nSava�, zihninin perde oldu�u bir g�lge oyunun tam ortas�ndad�r. K���k k�z ve onunla geli�ecek olan hayal d�nyas�n�n gizemli ger�ekli�i Sava�� � bir yaylaya ve oradan da k���k k�z�n evine g�t�recektir. Ger�ek ile i� i�e ge�mi� r�yas�nda k���k k�z� ve k���k k�z�n oyuncak bebe�ini arayan Sava� tepedeki eve ula�acakt�r ve orada ger�ekten de ger�ek olan bir hayata g�zlerini a�acakt�r...\nSava� tepedeki evde g�zlerini a�t���nda ilk g�rd��� �ey odas�nda oldu�udur. Otob�se yeti�mek �zere evden ��kar, otob�sle beraber yola ��kar ve muavinle beraber de mola yerinde kafeteryaya ��kar... Rize de i�lerini halleder. Ama akl�n� kemirir durur g�rd��� o r�ya... Tepeye gider. O k���k k�z� arar... Bulur... Ya�ad�klar�n�n hayal-ger�ek aras�ndaki gelgitlerinde bir orman�n i�inde saatlerce y�r�r ve �nceki gece kapal�, uyuyan g�zleri i�inde belirmi� olan o evi bulur... K���k k�z�n tepedeki evini...\nBu ya Sava�� �n as�l r�yas�d�r ya da Sava�� �n kaderi �nceki gece r�yas�nda ona emretmi�tir...\nKader Sava�� a ona e�ini bulmas�n� emretmi�tir. Sava� r�yas�nda k���k k�z olarak g�rd��� Safiye� yi ertesi g�n uyand���nda o tepede, o evin i�inde ���k olaca�� kad�n olarak bulmu�tur... R�yas�ndaki k���k k�z�n oyuncak bebe�i Asiye ise Sava� ve Safiye� nin ileride do�acak olan �ocuklar�d�r...\nAskerlik ile ilgili i�lerini halletmek �zere memleketi Rize� ye giden Sava�� �n yolculuk hik�yesi...\nSava�� �n evi. Salon. Anne, baba, karde� ve Sava�. Televizyon izlerler...\nBaba : Otob�s ka�ta Sava�? Sen yatsana, yol uzun s�rer...\nSava�: Yatar�m birazdan.\nAnne : Hakikaten sen yat, yol 10 saat falan s�rer. Peri�an olursun uykusuzluktan. Zaten tutturdun kalmayaca��m, d�nece�im hemen diye.\nBaba : Kalsayd�n orada bir iki g�n. K�ye ��kard�n, b�y�k amcanlarda kal�rd�n i�te. Ne g�zel olurdu?\nSava� : Baba ne i�im var benim k�y yerinde ya? B�rt� b�cek dolu her yer. Zaten gidi� sebebim yeterince can s�k�c�. Birde �st�ne k�ye gidip avaml�k m� yapay�m?\nBaba : Sen bilirsin, ben do�du�un topraklar diye s�yledim.\n. . . Bir m�ddet sessizlik.\nSava� : Ben yatar, size iyi geceler.\nAnne : �yi geceler o�lum, Allah rahatl�k versin.\nKarde� : �yi geceler abi; komutan�na sayg�da kusur etme ha.\nSava� : Seni de g�rece�iz o�lum, Sen de gideceksin ayn� i� i�in onca yolu.\nBaba : �yi geceler aslan, sabah beni uyand�r b�rakay�m terminale.\nSava� : Gerek yok, Jennifer gelecek, o g�t�recek beni.\nBaba : Tamam, iyi yolculuklar ola. �yi uykular...\n. . . Sava� ayr�l�r odas�na gider.\nKarde� : Baba, abim neden burada yapt�rm�yor i�lemlerini, buradaki askeriyelerde olmuyor mu i�i?\nBaba : Oradan daha kolay olur. Burada i� uzar; muayenesi var, sa�l�k kontrol� var, i�lemleri var�\nAnne : Bir de bu Jennifer ��kt� ba��m�za!\nBaba : Onu �ocu�u yurt d���nda okumaya g�nderdi�inde d���necektin.\nKarde� : Abim iyice tiki olmu� ha.\nBaba : �i����...\nSava�� �n evi. Sava�� �n odas�. Sava�. Telefonla konu�may� bitirir; yata�a girer...\nSava� : Ok honey, see on tomorrow.\nSava� : Me too, bye.\nSava� : ( �� Ses ) Vay be, New York, Londra, Oxford �niversitesi sonra Ankara... �u semte bak, �u insanlara bak... Daha dur, yar�n ak�am�zeri g�zlerini Rize� de a��nca ne yapacaks�n bakal�m...\nSaatin alarm�n� 06.30� a ayarlar...\nSava�� �n evi. Sava�� �n odas�. Sava�, anne. Sava� uyuyor. Saat 6.45. Korna sesi ve annesi onu uyand�r�r...\nAnne : Sava� kalk, ge� kalacaks�n, �eyrek var saat.\nSava� : Eyvah, eyvah, ge� kalaca��m. Jen geldi mi ki?\nAnne : Geldi, a�a��da, hadi acele et yavrum, hadi g�zelim.\nSava� h�zl� bir �ekilde giyinir, �antas�n� al�r ve ��kar odadan...\nSava�� �n evinin ��k�� kap�s�. Sava�, anne, karde�. Vedala��rlar, korna sesi gelir...\nSava� : Ho��a kal�n aile bireyleri. Yar�n sabah g�r���r�z.\nKarde� : G�le g�le abicim, iyi yolculuklar.\nAnne : Aman dikkatli gidin o�lum, h�zl� gitmeyin ge� kald�k diye.\nBaba arkadan gelir, g�zlerini ovarak.\nBaba : Bu kim ya, y�kt� ortal��� sabah sabah, dat dat diye.\nAnne : M�stakbel gelinimiz, Sava�� � almaya geldi.\nTerminal �n�. Sava�, Jennifer. Araba yana��r, Sava� iner, ko�arak terminal binas�na girer...\nTerminal �n�. Sava�, �ayc�. Otob�s terminale yana��r, �ayc� Sava�� a do�ru gelir...\n�ayc� : Abi �ay vereyim mi, otob�s�n daha 15 dakikas� var?\nSava� : Yerli mi o, Earl Grey varsa alay�m bir tane?\n�ayc� : Bildi�in �ay abi, halis muhlis Do�u Karadeniz �ay�.\nSava� : Te�ekk�r ederim, kals�n, ben yolda i�erim.\nSava�, otob�se do�ru gider, biner ve yerine oturur, o giderken �ayc� da arkas�ndan s�ylenir...\n�ayc� : H�, i�ersin yolda �n gey �ay�n�... Dangoz...\nTerminal �n�. Otob�s hareket eder. Di�er otob�sten inmi� 2 turist �antalar� yanlar�nda oturur ve �ay yudumlarlar...\n�� ( Otob�s ), g�nd�z.\nSava�, muavin. Otob�s seyir halindedir. Sava� kafas�n� cama dayar...\nSava� : ( �� Ses ) . . . Ne kadar toz var bu memlekette? Ne kadar ��p var ortal�kta? Amerika� da ��p kutular� b�y�kt� ama aralar�ndaki mesafe fazlayd�. �ngiltere� de k���k ��p kutular� sokaklara daha s�k yerle�tirilmi�ti. �ngilizlerin ��pleri daha i�levseldi ama Amerikanlar�n ��p kutular� da g�zel tasarlanm��t�. Adamlar muhtemelen ��p kutusunu bir end�striyel tasar�mc�ya �izdirmi�tir... ��p tenekesi ve end�striyel tasar�mc� bir insan... O kadar yol ge�tik, h�l� bir ��p tenekesi g�rmedim. �niversitelerin end�striyel tasar�m b�l�m� m� yok yoksa?( hafif tebess�m eder ) Yoksa atacak ��p�m�z m� az oldu�u i�in? Yurt d���nda duydu�um kadar var m�d�r acaba? ��pleri kullananlar, beslenenler var m�d�r ki? Bir insan ��pten ald��� bir �eyi nas�l yiyebilir ki?\nMuavin : �yi yolculuklar efendim, biletinizi alabilir miyim?\nSava� : Tabii ki, buyurun.\nMuavin : Nerede ineceksiniz? Bagaj�n�z var m�yd�?\nSava� : Ben askerlik �ubesine gidece�im Rize� de. Nerede insem daha uygun olur?\nMuavin : Ben size haber veririm. Askerlik zaman� galiba?\nSava� : Evet, i�lemlerimi yapt�rmaya gidiyorum.\nMuavin : Oo, Rizelisiniz o zaman. Memleket havas� iyide gelir �imdi size.\nSava� : Do�rudur, tabii, mutlaka.\nMuavin : �yi yolculuklar, inece�iniz yerde haber verece�im size.\nSava� : Te�ekk�r ederim. Saat ka� acaba?\nSava�� �n evi. Anne, baba. �ay i�erler.\nBaba : Saat 1 olmu�. Mola verir bu aralarda Sava�� �n otob�s�.\nAnne : Ay bir �eyler yese molada bari. O be�enmez yemez hi�bir �ey oralarda.\nBaba : A� kald� m� �yle bir yer ki.\nBaba : Yahu Sava� Rize� ye ak�am �st�ne do�ru inecek. Mesai saatine yeti�emez ki.\nAnne : Bir gece kalacak can�m, internetten bulmu� bir otel. Temiz, y�ld�zl� bir otelmi�. Batar ya beyimize daha a�a��da olanlar�.\nBaba : O zaman o molada da bir �eyler yemez i�mez. Otele kadar bekler. Bak g�r�rs�n.\nMola yerinin �n�. Otob�s mola yerine yana��r. Sava� otob�sten iner, bah�edeki masalardan birine oturur. Bel �antas�n� masan�n �zerine koyar.\nMola yerinin �n�. Sava�, �ayc�, k���k k�z.\n�ayc� : Abim �ay vereyim i�er misin?\nSava� : Hay�r, te�ekk�r ederim.\nBir s�re oturur ve Sava�� �n yan�na k���k bir k�z yana��r. Elinde bir bardak �ay bard�r.\nK���k k�z : �ay i�er misin Sava� abi?\nSava� k�za do�ru d�ner, �a�k�nd�r. �a�k�nl���n� �zerinden �abuk atar. Bel �antas� masan�n d�� taraf�na do�ru bak�yordur. Ne olup bitti�ini anlam�� bir ifadeyle k���k k�za;\nSava� : �simlikleri hep okur musun sen?\nK���k k�z : Bazen.\nSava� : Ver bakal�m bir �ay i�eyim.\nK���k k�z : Sana �eker de getireyim mi?\nSava� : Hay�r, ben �ekersiz i�iyorum.\nK���k k�z : Peki, afiyet olsun.\nSava� : Senin ad�n ne bakay�m?\nK���k k�z : Safiye.\nSava� : Ne g�zel bir ismin var.\nK���k k�z : Senin ismin neden sava�?\nSava� : Be�enmedin mi?\nK���k k�z : Sava�mak i�in mi askere gidiyorsun?\nSava� yine �a��r�r, anlams�z bir ifadeyle k���k k�za bakar.\nSava� : Benim askere gitti�imi nereden biliyorsun?\nK���k k�z : Yani gidiyorsun?\nSava� k�z�n bu hallerine bir anlam veremez, k�za g�l�mser ve bu s�rada;\nK���k k�z : �ikolata alaca��m kendime. Hemen gelirim.\nK�z �ikolata almak i�in Sava�� �n yan�ndan uzakla��r, Sava� bu arada �ay�n� bitirir ve �ayc�ya;\nSava� : Arkada��m, bir �ay verir misin?\n�ayc� : Hemen geliyor abi.\nSava� bu arada bir sigara yakar, �ayc� yakla��r, elinde �ay tepsisi vard�r. Sava�� a bir bardak �ay b�rak�r.\nSava� : Sa� ol, te�ekk�r ederim.\n�ayc� : Afiyet olsun.\n�ayc� uzakla��r, bu s�rada k���k k�z elinde �ikolatas� ile gelir.\nK���k k�z : Senin evin uzaklarda m�?\nSava� : ( �� �ekerek ) Evim mi? Oras� uzak m� bilmiyorum.\nSava� : Sen bo� ver benim evimi. Sen burada ne yap�yorsun? Senin evin nerede?\nK���k k�z : Neden sigara i�iyorsun?\nSava� : Sen sak�n i�me b�y�y�nce.\nK���k k�z : Sen neden i�iyorsun b�y�k oldu�un halde?\nSava� : H�mm, sen �ok zeki bir k�za benziyorsun.\nK���k k�z : Ben gazoz alaca��m.\nSava� : Hadi git bakal�m, bekliyorum seni burada.\nK���k k�z Sava�� �n yan�ndan gazoz almak i�in uzakla��r. Birka� ad�m att�ktan sonra k���k k�z Sava�� a do�ru d�ner;\nK���k k�z : Bence sen kendinle sava�t���n i�in ad�n� Sava� koymu�lar.\nK�z arkas�n� d�ner ve y�r�meye devam eder. Sava�, afallam�� bir halde k�z�n arkas�ndan bakar. Bu s�rada otob�s�n�n kalk�� anonsu yap�l�r. �ayc� Sava�� a do�ru yakla��r ve;\n�ayc� : Abi senin otob�s Rize mi?\nSava� : Efendim, ha?\n�ayc� : Otob�s�n diyorum! Rize mi? Kalk�yor otob�s.\nSava� : Ha, evet, nedir benim borcum.\n�ayc� : Ne verdik abi sana, 1 �ay de�il mi?\nSava� : Bir tane de sizin ufakl�k getirdi, iki �ay var.\n�ayc� : Bizim ufakl�k m�? Kimmi� o?\nSava� : �u k���k k�z i�te! Buradayd� biraz �nce.\n�ayc� : Abi ne k���k k�z� olacak burada, iyi misin sen?\nSava� : ( �a�k�n ve anlams�z bir ifade tak�n�r ) Ben kar��t�rd�m galiba, yol yorgunlu�undan olsa gerek.\n�ayc� : 1 lira ver yeter abi. Deniz havas� �arpar bu memleketin yabanc�s�n�. Memleket neresi, yabanc�s�n galiba?\nSava� : Galiba...\nSava� paras�n� b�rak�r,\nSava� : Hadi kolay gelsin, hay�rl� i�ler.\nSava� otob�se do�ru y�r�meye ba�lar, bir yandan da etraf�na bak�n�r, g�zleri k���k k�z� arar. �ayc� da �a�k�n bir ifadeyle Sava�� � izler,\n�ayc� : Hasta m�d�r nedir karde�im, t�vbe t�vbe... K���k k�zm��! G�nd�z vakti kafa m� kurdun anas�n� satay�m?\nSava�, muavin, arkadaki yolcu, ya�l� kad�n yolcu. Sava� olduk�a �a��rm�� bir haldedir, otob�se biner, yerine gelir oturur, g�zleri d��ar� bak�n�r. Yerine otururken bel �antas�n� a�mak i�in kendine do�ru �evirir, isimlik bo�tur.\nSava� : ( �� Ses ) Kafay� oynataca��m ya, bu k�z ismimi nas�l ��rendi ki? Kimdi o k�z?\nOtob�s biraz ilerledikten sonra Sava� d��ar� bak�n�rken k���k k�z� yol kenar�nda kuca��nda oyuncak bebe�iyle ona el sallarken g�r�r. Sava� k�za el sallar. Sava�� �n arkas�ndaki yolcu Sava�� �n el sallad���n� fark eder, d�ner d��ar� bakar ve yol kenar�nda sadece oyuncak bebe�i g�r�r. Arkadaki yolcu �a��rm��, garipsemi� bir ifade tak�n�r.\nSava� : ( �� Ses ) Yat uyu biraz o�lum, u�tun iyice... Bu k�z hay�l de�ildi. Hay�l olamaz! o �ay� i�tim ben; s�cakt�! barda�� tuttum; en arkada oturan ya�l� kad�n k���k k�z� g�rd�, ona g�l�msedi.\nBu s�rada ya�l� kad�n yolcu yan�ndaki yak�n�na bir �eyler s�yler, hareketlerinden ya�l� kad�n yolcunun k�r oldu�u anla��l�r.\nMuavin : ��ecek bir �ey ister misiniz?\nSava� : Sade sert bir kahve verir misiniz?\nMuavin : Tabi, buyurun. Sizin inece�iniz yere yakla��yoruz. Haber veririm.\nSava� : Tamam, sa� olun.\nK���k k�z, anne, oyuncak bebek ve bebek. K���k k�z ve annesi s�k a�a�larla kapl� ormanl�k bir arazi i�indeki kul�be �n�nde konu�urlar. ( �kilinin her repli�inde ya�lar� ilerlemi� g�r�n�r )\nAnne : Misafirlerimize �ay ikram ettin mi k�z�m?\nK���k K�z : H� h�.\nAnne : Bebe�in nerede, kaybetmedin de�il mi?\nK���k k�z : Hay�r anne, i�eride, yerine b�rakt�m.\nAnne : Yemek haz�r, siz yeme�inizi yiyin, beni beklemeyin.\nK���k k�z i�eri girer, bebe�i yerinden al�r, bebe�in �zerinde ayn� elbiseler vard�r. Fakat oyuncak bebek art�k canl� bir bebektir.\nK���k k�z : Gel bakal�m, karn�m�z� doyural�m, yeme�imizi yiyelim. Sonra uyuyacaks�n ama...\nK���k k�z ya�� ilerlemi� g�r�nt�s�nde be�ikten bebe�ini al�r, masaya do�ru yakla��r, oturur ve bebe�ine yeme�i yedirmeye ba�lar. Bu s�rada anne, kul�benin �n�nde bah�ede oturmaktad�r. Elindeki Hac� tespihini �eker. Y�z�ne do�ru anl�k bir r�zg�r esintisi olur. Anne duraksar bir m�ddet ve eve do�ru d�nerek cama bakar. K�z� cam�n �n�nde oturup d��ar�y� izliyordur.\nAnne : ( �� Ses ) Yak�nda buradan gideceksin g�zel k�z�m. Bir k�z�n olacak, o k�z�n babas� seni g�t�recek uzak bir �ehre. Y�llard�r beraberdik. Sen, baban, karde�lerin... Sen ve ben kald�k geriye... Ge�mi�teki bir sava� benim babam� �ld�rd�, senin baban� kendi sava�� �ld�rd�... Yeni bir Sava� k�z�na baba olacak.\nK���k k�z ba�lardaki k���k haliyle evin kap�s�nda kuca��nda oyuncak bebe�iyle belirir, masumane bir tav�rla;\nK���k k�z : Sava� ne demek?\nAnne k���k k�za cevap verirken k���k k�z�n �zerinde oyuncak bebe�in k�yafetleri vard�r. K���k k�z anneyi dinlerken arkadan annesi bebe�e yemek yedirdi�i k�yafetiyle ge�er...\nAnne : Sava� hayat demek k�z�m. �lmek demek, do�mak demek. �ld�rmek demek, do�urmak demek... Zamanla daha iyi anlars�n, tan�d�k�a ��renirsin.\nSava�, muavin. Terminal �n�. Otob�s yana��r ve Sava� otob�sten iner.\nSava� : Te�ekk�r ederim, ne tarafta kald� �imdi askerlik �ubesi?\nMuavin : Abicim bak �u sokak da sa�da ilerde askeriye. Sizin otel de bir sonraki sokakta.\nSava� : Sa� olas�n, �ok te�ekk�r ederim, iyi yolculuklar size...\nMuavin : Eyvallah abi, �imdiden hay�rl� tezkereler diyelim, hay�rl� olsun.\nSava� : Eyvallah, sa� ol...\nMuavin otob�se biner, otob�s hareket eder ve uzakla��r. Sava� etraf�na bak�n�r ve terminalden y�r�yerek uzakla��r...\nSava�, resepsiyonist. Otel� in giri�i. Sava� i�eri girer, resepsiyondan odas�n�n anahtar�n� al�r, i�lemlerini yapar ve asans�re biner ve yukar� do�ru ��kar.\nSava� : �yi g�nler, Sava� Oflaz ad�na bir oda rezerve ettirmi�tim. Anahtar� m� alabilir miyim?\nSava�. Otel kat�. Sava� odas�n�n kap�s�n� a�ar, i�eri girer. �antay� yere b�rak�r, yata�a oturur ve ellerinin aras�na ba��n� alarak;\nSava� : Yol ger�ekten de zorluyormu� insan�.\nSava� : Du�, du�, du�...\nSava� du�a girer.\nSava�. Otel odas�. Sava� banyodan ��kar, ellerini havlu ile kurular. Odandan ayr�l�r.\nSava� : ( �� Ses ) Askerlik �ubesi bir alt sokakta. Bu saatte bo� olur umar�m...\nAsans�re biner, a�a�� inmeye ba�lar.\nSava�. Askerlik �ubesi �n�. Sava� �ubeden ��kar, o s�rada telefonu �alar.\nSava� : Alo, efendim anne.\nSava� : Evet, bitti i�im hallettim.\nSava� : Evet, �imdi ��kt�m �ubeden. Yol sonu asker oluyorum yani senin anlayaca��n.\nSava� : Otob�s yok ya! �ubeye gelirken bilet almaya gittim. Gece otob�s�nden ba�ka otob�ste yer bulamad�m. Mecburen gece binece�im. Yar�n ��lene do�ru inerim.\nSava� : Aman neresini gezeyim anne ya...\nSava� : Tamam, ho��a kal, sel�m edersin evdekilere.\nSava� telefonu kapar ve y�r�meye devam eder. Otob�s hareket saatine kadar ne yapaca��m diye d���n�r...\n�ehir meydan�. Sava�. Otob�se gece binecek olan Sava� zaman ge�irmek i�in oyalanacak bir �eyler arar ve yaylaya ��kmaya karar verir. Bir araba kiralar ve yola ��kar...\nSava� arabaya biner ve oradan uzakla��r, trafi�e kar���r.\n�� ( Araba ), g�nd�z.\nSava�. Sava�, �ehirden uzakla�m�� ormanl�k da� yoluna girmi�tir. Yolu ve etraf�n do�al g�zelli�ine hayran bir �ekilde s�r���ne devam eder.\nSava� : Cennet ya, resmen cennet. A�a�lar, hava, her �ey muhte�em.\nSava� yolda araba ile ilerlerken yol kenar�nda a�a�lar�n i�inde g�z�ne bir �ey �arpar. Bakar fakat tam g�remez, ge�tikten sonra ayandan bakar ve mola yerindeki k���k k�z� �al�lar�n aras�nda ona el sallarken g�r�r. Birden durur...\nOrman yolu. Sava�, k���k k�z. Sava�, arabay� durdurur, iner ve arkas�na bakar. Y�z�nde �a�k�n ve korkulu bir ifade vard�r. Etrafta hi� ses yoktur. Sadece �al�lar�n r�zg�r yard�m�yla ��kard�klar� ses duyulur...\nSava� : Ne oluyor lan, ne oluyor lan? Bir �ey de i�medim; bu kafa niye?\nSava� : Kimsin sen k���k k�z, ne istiyorsun?\nSava� k���k k�z� g�rd��� �al�lara do�ru yakla��r. �al�lar�n aras�nda orman�n i�ine do�ru giden dar, patika bir yol g�r�r. �al�lar�n aras�na girer ve yolu takip eder. Bir m�ddet ilerledikten sonra �al� ��t�rt�s� sesleri duyar. �n�nde bir tepe vard�r, oraya do�ru gider ve tepenin ard�na bakar. Tepenin ard�nda �ay tarlalar�n� g�r�r. Tarlan�n yan�ndaki yolda k�yl�ler s�rtlar�na sepetleri y�klemi� y�r�rler. Sava� bir m�ddet bu muhte�em manzaray� izler ve eline k���k k�z arkadan yakla�arak dokunur. Sava� korku ile irkilir.\nSava� : ( korkarak ve �a��rarak k���k k�za do�ru elini uzat�r, dokunmak ister ) Sen ger�ek misin?\nK���k k�z : Eve gidelim.\nSava� : Buraya nas�l geldin? Seni mola yerinde g�m��t�m en son.\nK���k k�z : Sen buraya neden geldin?\nSava� : ( �a�k�n bir halde ) Sen, ama bu nas�l olabiliyor? Onca yolu nas�l geldin, seni nas�l g�rmedi oradakiler?\nK���k k�z : Bal�k sever misin?\nSava� : Hay�r, hay�r. Sen bir hay�lsin. Zihnim yorgunluk ve bu stresli halim nedeniyle bana oyun oynuyor. Sen ger�ek de�ilsin, bu ya�ananlar ger�ek olamaz.\nK���k k�z : Sen ger�ek misin?\nSava� : Hay�r, yeter art�k. Ben gidiyorum, sende yok oluyorsun. Gidip otelimde biraz uyuyaca��m, dinlenece�im ve bu ya�ananlar� unutaca��m. Evet, en do�rusu bu, ben gidiyorum sende kayboluyorsun akl�mdan. Asl�nda sen diye bir �eyde yok, senide ben kendi akl�mda yarat�yorum.\nK���k k�z : �ay i�mek ister misin? Tazedir �ay�m�z.\nSava� : Tabii ya, �ay. Sen orada bana �ay vermemi�tin. O bo� bardak benden �nce orada oturan birisinin barda��yd�, ben hay�l g�rm�� olmal�y�m.\nK���k k�z : Eve gidelim, yemek ye, �ay i� ve biraz uyu. Sana iyi gelir.\nSava� : Ben hi�bir yere gitmiyorum. Sen gidiyorsun, uzakla� benden, kimsin, nesin bilmiyorum ama fazla uzad� bu durum art�k.\nK���k k�z : ��ti�in ilk �ay� be�enmi�tin. Daha da be�eneceksin.\nSava� arkas�n� d�ner ve h�zl� ad�mlarla oradan uzakla�maya ba�lar.\nSava�, k���k k�z. Ormanl�k arazi i�inde ikisi beraber eve do�ru y�r�rler. Bir yandan da konu�urlar.\nSava� : Onca ders, mast�r, doktora derken kafam sa�lam kalm��t�. �imdi ger�ekli�inden bile ��phe etti�im bir k�z�n elinden tutmu� evine gidiyorum.\nK���k k�z : Elim terledi.\nSava� : Korkmuyor musun ormanda tek ba��na gezmeye?\nK���k k�z : Bizden ba�ka kimse yok ki buralarda.\nSava� : Ay�, kurt yada ne bileyim ba�ka hayvanlar yok mu?\nK���k k�z : Onlar hayvan neden korkay�m ki?\nSava� : Do�ru ya...\nK���k k�z : Bebe�imin ad�n� sana s�ylemi� miydim? Ad� Asiye.\nSava� : Safiye, Asiye. G�zel bir uyum var aran�zda galiba.\nK���k k�z : i�te geldik!\nSava� eve do�ru d�ner, g�zel a�a�lar aras�nda bir evdir. Sava� eve bak�nmaya ba�lar.\nK���k k�z�n evinin �n�. Sava�, Anne, k���k k�z, oyuncak bebek. Sava� eve bak�n�rken evden Anne Sava�� � g�r�r ve d��ar� ��kar. Anne d��ar� ��kt���nda ya�l� halindedir. K���k k�z Sava�� �n arkas�nda durdu�u yerde yoktur.\nAnne : Buyur o�lum, nereye bakm��t�n?\nSava� : ( Arkas�na d�ner, k���k k�z yok olmu�tur. �a�k�nl�k ya�ar, garipser ve kem k�m ifadesiyle ) Ee, ben, araba. Evet, arabam bozuldu. Bir telefon bulabilir miyim acaba diye bak�n�yordum?\nK���k k�z : ( Ya�� ilerlemi� yeti�kin haliyle evin yan�nda g�r�n�r ) Kimmi� anne, ne olmu� hay�r ola?\nAnne : Gel k�z�m gel, arabas� bozulmu� bu gencin.\nK���k k�z : Arabay� burada nereye getirebildin ki bozas�n? Zor ��kar buraya araba.\nSava� : �u tarafta, orman�n alt�ndaki yolda kald� arabam.\nAnne : Ula o�lum, oradan buraya nas�l y�r�d�n, yar�m g�nl�k yol var neredeyse arada?\nSava� : O kadar olmam��t�r, 1 saat belki y�r�d�m.\nK���k k�z : 1 saat mi? 1 saatte orman�n yar�s�na bile gelemezsin.\nSava� afallam�� bir vaziyette arkas�n� d�ner ve ormana bak�n�r, etraf�na bak�n�r. Onu i�eri buyur ederler. Sava�� �n dikkatini k���k k�z �eker. �ok g�zel bir k�zd�r. Sava� bu k�za ���k olacakt�r.\nAnne : Buyur gir o�lum i�eri, ayakta kalma. Yorulmu�sundur sen. Asiye k�z�m bir so�uk ayran getir hadi.\nSava� k�z�n ad�n� duyunca bir an duraksar. �a�k�n bir ifadeyle anneye bakar.\nAnne : Bir �ey mi oldu o�lum, hay�rd�r �a��rd�n kald�n?\nSava� : Hay�r, yok, bir �ey olmad�.\nAnne : Senin ismin nedir o�lum?\nSava� : Sava�, teyzecim.\nAnne : Sava� demek... Benim ad�m da Safiye...\nSava�, aya�a kalkar, etraf�na bak�n�r. Panik ve �a�k�nl�k ya�amaktad�r. Olanlara bir anlam verememektedir. Biraz fenala��r, ba�� d�ner. Garip ifadelerle etraf�na bakar. Kalkt��� koltu�a oturur. Bu s�rada Asiye elinde bir bardak ayranla gelir...\nK���k k�z : Ayran i�in, iyi gelir yorgunlu�a.\nSava� : Bir �ey i�mek istemiyorum. Bana ne yap�yorsunuz? Kimsiniz siz? B�t�n bu olanlar�n o k���k k�zla bir ilgisi var de�il mi? Allah�m, delirmek �zereyim.\nAnne : Buraya sen geldin evl�t, biz sana bir �ey yapm�yoruz. Sen kendine yap�yorsun asl�nda. Ya da senin hayat�n sana kar�� bir �eyler yap�yor. Bizler senin hayat�n�n fig�ranlar�y�z. Senin hayat�n� yaz�p, y�neten sensin. O hayat� ya�ayan sensin. Sen ne ya�amak istiyorsan onu ya��yorsun.\nK���k k�z : ( K���k ya�taki haliyle, kolunun alt�nda oyuncak bebe�i ve elinde bir bardak ayran ile... ) T�pk� beni g�rmek istemen gibi. T�pk� bizi bulmak istemen gibi.\nSava� tamamen kontrolden ��kan bu olaylar kar��s�nda art�k kontrol d��� ve panik halinde bir psikolojiye girer. Elleri titremeye ba�lar, terlemi�tir, korkulu ve �fkeli bir halde aya�a f�rlar ve ba��rmaya ba�lar.\nSava� : ��k�n hayat�mdan art�k, akl�mdan ��k�n, b�rak�n gideyim, ben ne yapt�m size ki benimle oynuyorsunuz? Yeter, defolun buradan...\nAnne : ( Gen� ya�taki haliyle ) Sakin olmal�s�n. Yoksa kendi hayat�n�n da kontrol�n� kaybedeceksin.\nSava�, anneyi gen� ya��nda g�r�nce geri geri ad�m atar ve uzakla�maya �al���r. Bu s�rada tak�l�r, d��er, ba��n� vurur ve bay�l�r...\nSava� : Yok, hay�r, bunlar ger�ek olamaz. Rahat b�rak�n beni, rahat b�rak�n beni.\nSava�, anne, k���k k�z. K���k k�z�n evi. Sava� d���nce anne ve k���k k�z onu i�eri ta��y�p yat�rm��t�r. Ba��n� sarg�larlar.\nAnne : Biraz uyku ona iyi gelecektir. B�rakal�m uyusun.\nK���k k�z : Uyan�nca her �ey daha g�zel olacak.\nK���k k�z Sava�� �n telefonunu yatt��� yerin yan�ndaki sehpaya b�rak�r... Sava� uyur...\nSava�, anne. Sava� uyumaktad�r. Telefonun �alma sesi ile uyan�r, bir yandan da saat ve korna sesi duyulur. Sava� r�ya g�rmektedir, korku i�inde uyan�r, tam bu s�rada annesi de i�eri girer.\nSava�� �n r�yas�ndaki evden ayr�l�� sahnesi tekrar oynar...\nSava� : Berbat bir r�ya g�rd�m ya, �una bak ter i�inde kalm���m.\nAnne : Aman o�lum hay�r ola in�allah.\nSava� : Ver karde� ver, halis muhlis bir Rize �ay� ver. Anca ay�l�r�m herhalde.\n�ayc� : Buyur abi, halis muhlis Do�u Karadeniz ve me�hur Rize �ay�.\nSava� bir yandan �ay�n� yudumlar ve barda�� hafif yukar� kald�rarak �aya bakar. ��inden ge�irir...\nSava� : ( �� ses ) Ulan �ok i�ince uyutmuyorsun, kafa yap�yorsun, k�busa f�rlat�yorsun insan�. Sabah�na yine insan� sen ��kar�yorsun o k�buslardan...\nSava� gece g�rd��� r�yay� d���n�rken kula��na r�yas�ndan diyalog sesleri �al�n�r. Tebess�m eder ve...\nSava� : G�zel de k�zd� ya...\n�ayc� : Abi sizin otob�s geldi, ge� istersen otob�se...\nSava� : Ne kadar benim �aylar?\n�ayc� : 1 ver yeter abi.\nSava� : Buyur, hadi kolay gelsin, hay�rl� i�ler.\n�ayc� : Sa� ol, iyi yolculuklar...\nSava�, otob�se do�ru gider, biner ve yerine oturur... Otob�s hareket eder, uzakla��r...\nSava�, �ayc�, K�r kad�n yolcu ve torunu k���k k�z.. Terminal binas� �n�. Otob�s mola vermek i�in terminal binas� �n�ne yakla��r. Sava� otob�sten iner ve bina �n�ndeki masalara do�ru y�r�r. Oturur ve gelen �ayc�dan bir bardak �ay ister.\nSava� : �stat bir �ay verir misin?\n�ayc� : Buyur abicim.\n�ayc� Sava�� �n �ay�n� masaya b�rak�r ve arkas�n� d�ner, gider. Sava� bir sigara yakar. Bir yandan �ay�n� ve sigaras�n� i�erken bir yandan etraf�na bak�n�r. R�yas�nda g�rd��� yerlere dair bir benzerlik silsilesi g�zlerinde canlan�r...\nSava� : ( �� ses ) Hadi can�m, yok art�k...\nSava�� �n r�yas�ndaki arka tarafta oturan ya�l� ve k�r kad�n yan�ndan ge�er. Kad�n�n elinden tutan k���k k�z Sava�� �n yan�ndan ge�erken ona g�l�mser.\nK���k k�z : ( �� ses ) Bu hayat senin kaderin. Kaderine yolculuk yap�yorsun...\nSava� aya�a kalkar, yola do�ru h�zl� ad�mlarla ilerler. Yol kenar�na gelir ve ters y�ne giden ara�lara otostop �eker...\nSava� : ( �� ses ) Kaderden ka��l�r...\nMuavin, Sava�. Muavin otob�se binerken ba��yla garipsemi� ve �a��rm�� ifadesini verir. Arkaya do�ru y�r�r...\nMuavin : �yi misiniz biraz daha?\nSava� : �yiyim, iyiyim. Siz bana bir �ay verir misiniz?\nMuavin : Tabii, hemen.\nSava� ba��n� cama yaslar. D���nceli bir ifadededir. D���n�r...\nSava� : (�� ses ) Sen benim kaderim misin? Ne kadar takip edeceksin beni? Hayat kaderden mi ibaret? Ya da kaderin tek ibaresi ya�ad���m�z hayatlar m�?\nOtob�s duraca�� terminale yakla�m��t�r. Muavin Sava�� �n yan�na gelerek, ona gidece�i yerleri tarif etmek �zere konu�maya ba�lar...\nMuavin : Abi yar�m saate kadar terminalde olaca��z. �ndi�imizde Askerlik �ubesini tarif ederim. Yak�n�nda da istedi�iniz gibi bir otel var.\nSava� : Bo� ver �imdi Askerlik �ubesini, oteli. Ben yaylaya nas�l gidebilirim. Araba kiralamak istiyorum, nereden kiralaya bilirim?\nMuavin : Araba m�, yaylaya m� gideceksin? Tamam, hallederiz inince...\nTerminal �n�. Sava�, muavin. Otob�s terminale yana��r, Sava� iner, ard�ndan muavin yan�na gelir. El ve kol hareketlerinden muavinin Sava�� a nereye gidece�ini anlatt��� anla��l�r.\nSava� terminalden uzakla��r, muavinin tarif etti�i y�ne do�ru y�r�r.\n�� ( Araba ), ak�am�zeri,\nSava�. Sava� kiralad��� araba ile ilerler. Bir yandan da i�inden ge�irir.\nSava� : ( �� ses ) Kiral�k bir arabayla kaderime gidiyorum. Manevi ve maddi d�nyalar birbirine girmi� durumda.\nSava� : ( �� ses ) Orda m�s�n ger�ekten? Beni bekliyor musun?\nSava� Arabay� durdurur, �fkeli bir �ekilde a�a��ya iner ve ba��r�r...\nSava� : Ne yap�yorum ben ya? Sa�ma sapan bir hayalin pe�inde ormana gidiyorum. Delirece�im art�k, neler oluyor bu b..tan sakin hayat�mda?\nSava� aynadan arkas�na bakar, direksiyonu �evirir ve gazlar...\nSava�. Sava� arabay� durdurur. Orman yolunda k���k k�z� g�rd��� �al�lar�n yan�ndad�r. Camdan �al�lara do�ru bak�n�r ve arabadan iner...\nSava� : G�rmeden rahat etmeyece�im.\nSava� �al�lar�n aras�na girer, hava kararmaya ba�lam��t�r. Orman�n i�erisinde ilerler. Etraftan ku� sesleri ve r�zg�r u�ultular� duyar. Biraz korku ve biraz da panik i�inde y�r�mektedir...\nSava� : O�lum Sava� bu ormanda bu gece �l�rsen b.. yoluna gitmi� say�lacaks�n. Tam anlam�yla b� yoluna gitmi� olacaks�n. Kaderinde � kendi dangalakl���ndan �lmek � diye yaz�lacak sonradan. As�l kaderin her neyse onun yerine b�yle yazacaklar. Evet, dangalak�a �lmek...\nAnne, K���k k�z, Sava�. Anne ya�lanm�� halinde, k���k k�z ise yeti�kin ya�lar�nda... Onlar bah�elerinde yemek yemek �zere haz�rl�k yaparken bah�e kenar�nda Sava� belirir. �zeri toz ve toprak i�indedir. Orman i�indeki yolda bulunan �al�lardan eli ve y�z� de �izik i�indedir.\nSava� : �yi ak�amlar, rahats�z ediyorum, acaba yard�m edebilir misiniz?\nAnne : Esta�furullah yavrum, tabii ki, gel i�eri.\nSava� i�eri girerken k���k k�z ondan ho�land���n�, onu �ekici buldu�unu y�z ifadesi ve mimikleriyle belli eder.\nAnne : Safiye, k�z�m ko� bir bardak ayran getir.\nSava�, bu s�z�n �zerine duraksar. Rahatlam�� ifadesi gelir y�z�ne ve tebess�m eder... Sava� derdini anlat�rken ileti�im detaylar� Sava�� �n el ve kol hareketlerinden anla��l�r...\nAraba kiralama ofisi. G�revli personel ve sorumlu m�d�r... Ofiste telefon �alar. Telefon �al�nca personel elini telefona atar. M�d�r ise personele d�ner ve...\nM�d�r : Ben bakar�m.\nM�d�r : Alo,\nM�d�r : Buyurun evet buras�.\nM�d�r : Ge�mi� olsun Sava� bey, siz iyi misiniz?\nM�d�r : Size bir �ey olmas�n da araba sorun de�il.\nM�d�r : Anl�yorum Sava� bey, siz dert etmeyin biz sorunu hallederiz.\nM�d�r : Yar�n �ekici g�nderebilece�imizi sanm�yorum. E�er sizin i�in sorun olmazsa bir sonraki g�n g�nderebiliriz.\nM�d�r : Bizim a��m�zdan sorun yok efendim. Siz rahat�n�za bak�n, biz sonraki g�n araban�n sorununu ��zeriz.\nM�d�r : Rica ederim, size de iyi ak�amlar...\nM�d�r telefonu kapat�r, aya�a kalkar cama do�ru y�r�r, hafif bir tebess�m ile g�ky�z�ne bak�n�r... Bu s�rada arkas�nda kalan personel aya�a kalkar ve...\nPersonel : M�d�r�m ne olmu� ya?\nM�d�r : Ak�am�zeri araba kiralayan biri vard� ya, ormanda araba ar�za yapm��, oda bir ev bulup yard�m istemi� ama �al��t�ramam��lar. O da telefon edip haber verdi.\nPersonel : Ormanda bu karanl�kta iyi bir �ey olmam�� adama.\nM�d�r : �ans!\nPersonel : E, bu adam o evi nas�l bulmu�.\nM�d�r : ( G�l�mseyerek ) Kader, k�smet i�te...\n- - - - - 3 YIL SONRA - - - - -\nSava�, k���k k�z. Sava�� �n evi. Sava� ve k���k k�z evlenmi�tir. Alb�mden resimlere bak�n�rlar. T�m aile mutlu bir tablo �izmektedir. Alb�mde d���n foto�raflar� g�r�n�r...\n- - - - - - 10 YIL SONRA - - - - -\nSava�, k���k k�z ve k�zlar�... Sava� ve k���k k�z�n evi... Sava� ve kar�s�n�n ilk �ocuklar�n�n do�um g�n� partisi vard�r. Sava��n kar�s� hay�lindeki k���k k�z�n yeti�kin ya��ndaki halidir. Do�um g�n� kutlanan �ocuklar� ise Sava� ile konu�an terminaldeki gizemli k���k k�zd�r. Sava� ona hediye olarak oyuncak bir bebek alm��t�r...\nK���k �ocuklar�n�n ad� Asiye� dir. Pastada onun ad� vard�r...\nSava� : ( Kar�s�na ve k�z�na sar�larak ) Siz benim hayat�ms�n�z...\nK���k k�z : ( Sava�� �n kar�s�, Safiye ) Hayat�m�z bizim. Bu hayat� buldu�un i�in �ok mutluyum...\nSava� : Evet, �imdi bana bir �ay doldurursan daha da mutlu olaca��m...\nMutlu ve birlik i�inde bir aile tablosu resmi ile g�r�nt�lenirler...\n: Ufuk KARAG�L, Ankara, 2005, Di�er Bir Film senaryosu i�in
5,036
madlad400
CC 20220801
zza
Adem u Hewa - Wikipediya Zazaki, ensiklopediya xosere\nAdem u Hewa\nAdem u Hewa mit u şanıka ke dinanê İbrahimi de ca gêna. Na şanıke Xıristiyaniye, Cıhudiye u İslam de vêrena ra. Şanıke ra gore, Adem oyo ke merdumo vêreno ke Homay ey vıraşto u tepeya Homay semedê (seba, qandê) Ademi Hewa vıraşta. Her hirê dinan de zi wına vaciyeno ke aferiyayışê Homay ra dıma, Adem u Hewa meywa werda, tayê cayan de saye weriyaya vaciyena, u dıma Homay inan ceneti ra ardê cêri, ceza daya inan ra. Vaciyeno ki her senê beno se şeytan kewno ceneti u uca de Adem u Hewa, şeytan xapneno inan. Adem (tayê çımeyan de raveri Adem weno meywa vaciyeno, tayê çımeyan de zi raveri Hewa wena u tepeya Adem wena vaciyeno) weno meywa ra u pêro wucıdê Ademi rut u vıran maneno. Heto bin ra dıma meywa ra werdışê Heway ra, wucıdê Heway zi rut u vıran maneno. Dıma vaciyeno ki Homay veng dano inan ra u teber keno (qewırneno, teberneno) inan cenet ra. Cezaya inan zi dınya ra kewtış bena. Çımê Cıhudi ra şanıka Adem u Hewa wına qısey bena: Tekwin de leteyê 2 u 3yın de vaciyeno ki: Tenya mêrdek mıl ra aferiyeno ki bostanê ke tede o cıwiyeno (yani cenet) de mocniyeno u nameniyeno zey Adem (yani (merdum)), aferiyayışê ganiyanê bina u hetê merdumi ra namenayışê inan; semedê (seba, qande) mêrdeki rê, pıza (navıke, nake) cı ra aferiyayışê cêniye. Mar xapneno cêniya (yani xapnena Hewa), cêniye zi xapneno mêrdek (yani Hewa zi xapnena Ademi) u her dı piya wenê meywa dari ra u her dı zi bostan (cennet) ra teber benê, teberiyenê. Coke ra mar pa u lıngê xo vıni keno u cêniyan rê dışmen beno, cêniye zi pêmendışi ra dec vênayış rê u mêrdekê xo rê vıle namıtış (çewtkerdış) rê, mêrdek zi semedê (seba, qandê) weşiya xo ramıtene, karkerdış, dec vênayış u merdış rê mehkum keriyenê.\nÇımê İslami de zi şanıke dinanê İbrahimiyê binan ra nezdi qısey beno. Homay İslami Allah Adem u cêniya xo Hewa vırazenê, yani afernenê. İnan ceneti ra caynenê (ca kenê) u tepeya inan rê dare illegal keno u vano na dare ra dur bımanê. Adem zi weno, Hewa zi wena dare ra u bedenê inan rut u vıran manenê. Adem wucıdê xo agırewtene (racayış) wazeno u Homay her dı zi (Adem u Hewa) ano cêri. Adem u Hewa cenet ra teberniyenê. Mısılmanan çım de Adem peyğambero verên u piyê insanan vêniyeno; Hewa zi maya insanan vêniyena. Miyandê qıcanê (doman, qıj) Adem u Hewa de zeweciyayış beno, (yani mınasebetê ensesti beno, lacek be waya xo zeweciyeno u waye be bıray xo zeweciyena) u merdumi gam be gam zêde benê.\nŞanıka Adem u Hewa sero werênayışiBıvurne\nMiyandê ilimdaran (merdumê ke zanayê) de heqa mitolociya Adem u Hewa de zaf mıxtelif qaytkerdışi (ewnayışi u vênayışi) estê. Hata seserra 20ıne ra çımê ilimdaran de u cayanê zanışi (ilmi) de Adem ,zey raşta merdum zey Ademi est biyo, raşt vêniyayo. Hema be averşiyayışê zanışiye (ilim) u teknolociye ra zaniyayo ke merdum zey Adem est nêbiyo. Yani mumkınatê biyayışê Ademi çıniyo. Ewro teoriya evolusyoni çımê ilimdaran de qabul bena u raşt vêniyena. Coke ra Adem u Hewa zey şanıke vêniyenê, vaciyeno ke na şanıke mitolociya yani raşt niya.\nŞanıka Adem u Hewa de her hirê dinan de zi (Xıristiyan, Cıhudi u İslam) vaciyeno ki Homay raveri mêrdek (yani Adem) vıraşto u mêrdek ra tepeya cêniye (yani Hewa) vıraşta. Naca de heni aseno ki sistemê patriarkali (yani mêrdeki cêniye ser de vênayene) esto. Xetta Cıhudiye deha averi şona (şına) ki vana ki cêniye xapıto mêrdeki (yani vana ki Hewa Ademi xapıto). Yani tiya ra aseno ki Homay Cıhudan cêniyan mêrdekan ra peyi/apeyi vêneno. Heto bin ra, her hirê dinan de zi Adem u Hewa, ê meywa wenê hama (la, labelê) cezaya inan (vıreniya dı merduman) heme insanan ancenê. Yani vênayışê nê dinan de edalet cawiyeno, bınê payan ra gêriyeno.\nRetrieved from "https://diq.wikipedia.org/w/index.php?title=Adem_u_Hewa&oldid=354308"\nVurnayışo peyên tarixê 20 Çele 2017 de saeta 10:54 de bi.\nEna pele tewr peyên roca 10:54 de, saeta 20 Çele 2017 de vurriya.
2,423
madlad400
CC 20220801
zza
(Wikipediya Zazaki ra ame ardış)\nWikipediya Zazaki yew versiyonê wikipediyayo Zazakiyo. Keşkelun, 2020 ra tepiya 5,984 meqaleyi tede estê. Heta nıka 362533 reyi vurnayışi tede biyê. Wikipediyay Zazaki 2006 de sıfte kerd.\nÇapê zıwanê Wikipedia (d)\nWeqıfê Wikimedia (en)\nCreative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported (d) u GNU lisansê dokumaniya xoseriye (en)\nFacebook de pela heyrananê Wikipediyay ZazakiBıvurne\nVarayki (war:) * Ruski (ru:) * İtalyanki (it:) * İspanyolki (es:) * Vietnamki (vi:) * Polonki (pl:) * Japonki (ja:) * Portekizki (pt:) * Çinki (zh:) * Ukraynki (uk:) * Erebki ar:)\nFarski (fa:) * Sırbki (sh:) * Katalanki (ca:) * Norwecki (Bokmål/Riksmål) (no:) * İndonezki (id:)\nFinki (fi:) · Rumenki (ro:) · Macarki (hu:) · Çeki (cs:) · Koreki (ko:) · Malayki (ms:) · Tırki (tr:) · Minangkabau (min:) · Esperantki (eo:) · Qazaxki (kk:) · Baskki (eu:) · Danki (da:) · Slowakki (sk:) · Bulğarki (bg:)\nRetrieved from "https://diq.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipediyay_Zazaki&oldid=406412"\nVurnayışo peyên tarixê 31 Çele 2020 de saeta 15:50 de bi.\nEna pele tewr peyên roca 15:50 de, saeta 31 Çele 2020 de vurriya
2,287
madlad400
CC 20220801
zza
ANF | Yadkerdişê Mîrogluyo ke polîsan qetil kerd rê cipêrsayîş\nYadkerdişê Mîrogluyo ke polîsan qetil kerd rê cipêrsayîş\nMîraç Mîroglu 3ê êlule de qezaya Hezexî ya Şirnexî de netîceya pirodayîşê wesayîtê zirxinî de dinyaya xo bedilnayebî. Derheqê aktvîteya yadkerdişî ya ke semedê Mîrogluyî ameye kerdene de cipêrsayîş dîya desptêkerdene.\nTuesday, 12 Oct 2021, 19:27\nDerheqê aktvîteya yadkerdişî ya ke semedê Mîraç Mîrogluyo hetê polîsan ra ame qetilkerdene, ameybî kerdene de cipêrsayîş dîya desptêkerdene.\nMîraç Mîroglu 3ê êlule de qezaya Hezexî ya Şirnexî de netîceya pirodayîşê wesayîtê zirxinî de dinyaya xo bedilnayebî. Rêxtina Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP) ya Hezexî cayê qewimîyayîşî de aktîvîteya yadkerdişî kerdebî. Derheqê aktvîteya yadkerdişî ya ke semedê Mîrogluyî ameye kerdene de cipêrsayîş dîya desptêkerdene.\nSerdozgerîye Endama Meclîsê Pêroyî yê HDPyî yê Bajarî Elfesya Nas ya ke wezîfeyê ci ame xespkerdene û Hunermendê MKMyî Abdullah Ayavo ke aktîvîtede deyîrî vatî bî bu sûcê 'şarî dişmenîye rê tehrîq kenê' sûcdar kerdî. Elfesya Nas yadkerdiş de eşkerayîye wendîbî. Nase saetanê serê sibayî de şîye Mudirîya Asayîşî ya Hezexî û îdîayî red kerdî. Nase ard ziwan ke seba ke hinî serebûtê winayênî mebê înan eşkerayîya çapemenîye daye û sûcê ke ci rê ameyî kerdene qebul nêkerdî.
2,334
madlad400
CC 20220801
zza
A esore beyn du Huyodo d'Urifi u dTurkiya mwatın - SyriacPress Syriac\nMe gabo hreno, a esore beyn du Huyodo d’Urifi u d’Turkiya kull dkothe zıttır kmi’watın. Bu knuşyo dsımlın a hadome du parlamento d’Urifi grışlın u zuhoro cali aykanoyutho da esorani beyn d’Bruksel udi şultonutho d’Ankara.\nA hadome du parlamento mawdaclın, da esore uda droşe cam Turkiya klozım dmitaklın, en Ankara dlo mşahlıfo u darbayda u dsaymo reforme demoqratoye.\nAthmıl layimi a hadome du parlamento d’Urifi lknuşyo u drışlın calu maşıqlo haroyo ucal sebwotho hrene frişe. Hdo ma sebwothani, u taşroro şatonoyo dımqadamle u mşalo Urifioyo dcali tablitho d’Turkiya Nacho Sánchez Amor. Bu taşrorano’ste griş u zuhoro cala esore dkito adyawma beyn du Huyodo d’Urifi u d’Turkiya.\nMawdıc,dhathe inaqla qamayto’yo bu makthabzabno dkıtne a esore hawxa mwatye beyn du Huyodo Urifi u Ankara. Bıthır mıd qre u taşrorano, mafıt bu quwolo u maqbıl me 480 hadome u rfid me 64 hrene wu 150’ste lo huwlın u qolathe. Sanchez mawdacle, du taşrorano balki inaqla qamayto’yo dkıtyo hawxa qaşyo u dsim sturyo i aykanoyutho d’Turkiya.\nA hadome du parlamento d’Urifi mawdaclın, d’Turkiya kıruhqo ma timoyotho da Urifoye u kımdawmo dımhalxo laxalf ba qonune du athro wu rişqutno maqşele i mdabronuthayde, uba 2 eşne haroyani maqşın’ste a hçome cali saqıbloyutho ucalu tbocofroso. Walaw qaşyo i aykanoyutho b’Turkiya, naqla hreto fayışo mraşahto lu Huyodo d’Urifi hani 15 eşne u calathe klozım da droşe di hadomutho d’Turkiya dmitaklın kulonoyith-en dothe Ankara dlo mşahlıfo u xtutayda.\nTurkiya athro bnayqyomo d’Urifi’yo bu haqlo di methcadronutho di mşaynutho uda galwoye wu walaw a hadome du parlamento kubci dmaklın a droşe cam Ankara, hın hadome hrene Urifoye kubci dobın mkono hreno l’Turkiya leşan a droşe. U qoyumo Manfred Webber mırle; Turkiya layba dhuwyo hadımto bu Huyodo d’Urifi, elo kibe dmisım hawrutho acma xıd athro şbobo.\nPrevious article ESU frısle buyono bi cohnutho du yawo du duxrono şatonoyo du qtolğenso da Yawnoye Pontosoye\nNext article Hiw u fağro qadmoyo l’mınyono d’nacime bi qastra d’Zaxo
2,516
madlad400
CC 20220801
zza
Karber:Ghybu/test - Wikipediya Zazaki, ensiklopediya xosere\nHeta nıka 24,041 nuştey tede estê.\nPortalê cemaeti · Embassy (for English)14 Temuz 2020, Sêşeme (UTC)\nİtalya yew dewleta. Caye xo mıntıqa ra verocê Ewropa dero. Zımeyê İtalya de İsviçre û Awıstırya; veroc de Deryayo Sıpê (Deryayo Miyanên); rocawan de Fransa; rocvetış de Deryayo Adriyatik, Arnawudiye û Slowenya estê.\nAdeyê Sicilya û Sardinya gırêdayiyê İtalyayê. Paytextê İtalya Romayo. Dewletê Vatikan û San Marino zerreyê İtalya derê.\nTarixê İtalya zaf kıhano. Merkezê İmperatoriya Roma İtalya bi. Wextê İmperatoriya Roma, erdê İtalya zaf gırd bi. İspanya, Portekiz, mıntıqaya Balkani, Yunanıstan, Anatoliye, Suriya, Fılıstin, Mısır, Afrika Zımey gırêdayiyê İmperatoriya Roma biy.\nFeqet Attila Huni Roma kerde xırabe. Wextê esrê 15ıne de İtalya biya merkezê Ronesans û Reformi. Zaf senatkari İtalya ra veciyay. Verê coy, dıwelê xoyê padişatiye (qraliye) zaf biy. Feqet serra 1861ıne de qral Emmanuel II yewiya İtalya vıraşte. (dewamê cı)\nRamıtena hêgay be estoran\nRetrieved from "https://diq.wikipedia.org/w/index.php?title=Karber:Ghybu/test&oldid=351397"\nEna pele tewr peyên roca 11:32 de, saeta 19 Kanun 2016 de vurriya.
2,391
madlad400
CC 20220801
zza
Rocawan - Howling Pixel\nRocawan, çehar hetanê bıngeyınan ra yewo. Heto ke roc beno vindi.\nEbe nameyanê binan ra\nğerb (Na çekuye Erebki ﻏﺭﺏ ra yena.)\nrocwar (vateyo newe)\nşiwar (vateyo newe)\nZımey rocawani Zıme\nRocawan ◄ ► Rocvetış\nVerocê rocawani ▼\nVeroc Verocê rocvetışi\nAnqara (Engürü verê 1930i de) yew wılayetê Tırkiyayo. Merkezê wılayetê Anqara sûka Anqaraya.\nDormey Anqara ra rocvetış de Qırşeher u Qırıxqele, rocawan de Bilecik u Eskişeher, zıme de Çanqıriye, zımey rocawani de Bolu, veroc de Qonya u Aqserayiye estê.\nAnqara hetê gırdiye ra Estamoli ra dıme wılayetanê Tırkiya miyan de ê dıyına. Riyê erdê wılayeti pêro piya 30.715 km²yo.\nAzerbaycan (be Azerki: Azərbaycan û Азәрбајҹан) mıntıqa ra verocê Kofkasi dero. Cayê xo rocvetışê Ewropa û verocê rocvetışê Asya de, sinorê Deryay Xezeri dero. Zımey Azerbaycani de Rusya, zımey rocawani de Gurcıstan, rocawan de Ermenıstan û veroc de İran estê. Paytextê Azerbaycani Bakuyo.\nÇin, yew dewleta qıtay Asyayo. Cayê xo mıntıqa ra rocvetışê Asya dero. Dewleta Çini zaf gırda; dınya de ê hirêyına. Zımeyê Çini de Rusya u Moğolıstan; veroc de Hindıstan, Nepal, Myanmar, Laos u Vietnam; rocawan de Efğanıstan, Qazaxıstan, Pakıstan, Qırğızıstan u Tacikıstan; rocvetış de Koryay Zımey, Koryay Veroci u Okyanuso Pasifik estê. Paytextê Çini Pekino. Çin 22 (vist u dı) eyaletan ra yeno pêra (mıteşekkılo). Çin ezayê Mıletê Yewbiyayey u G8io. Sistemê siyaseti sosyalizmo, ema sistemê ekonomi kapitalizmo. Ekonomiya Çini serra 2014 de vêrdo ekonomiya Amerika ra u dınya ser de biya ekonomiya en gırde.\nDanimarka mıntıqa ra zımey Ewropa dera. Zımey Danimarka de İswec u Norwec; veroc de Almanyaya Federale; rocawan de Deryay Zımey; rocakewtene de Deryayo Baltik estê. Paytextê Danimarka Kopenhageno.\nDewleta Danimarka hirê leteya. Erdê Danimarkayê seri nêmadeyo (Jylland). Welato Khewe u Adeyê Forey gırêdayeyê Danimarkayê; feqet pêro otonomê. Erdê Danimarkayê seri xeylê adeyan ra ibareto. Sistemê Danimarkayo siyasi monarşiya qanuniya, labelê Danimarka dewleta demokrasiya. A ezaya NATOy u Yewiya Ewropa u Mıletê Yewbiyayeya.\nFransa mıntıqa ra zımey rocawanê qıtay Ewropa dera. Zımey Fransa de Deryayê Manşi, veroc de İspanya u Deryao Sıpê, rocakewtene de Belçıka, Luksemburg, Almanya, İswiçre u İtalya; rocawan de Okyanuso Atlas estê. Paytextê Fransa Pariso. Fransa ezay NATOy, ê Yewiya Ewropa, Mıletanê Yewbiyayiyan (UN) u G8ia. Sistemê idarey demokrasiyo.\nHindıstan, yew dewleta. Cayê xo verocê Asya dero. Dewleta Hindıstani zaf gırda; dınya de hewtına (7). Zımey Hindıstani de Nepal, Tibet, Çin u Buhutan; verocê cı de Okyanuso Hind u Sri Lanka; rocvetış de Bengladeş u Burma; rocawan de Pakıstan u Deryayê Erebi ca gêno. Paytextê Hindıstani Newê Delhiyo. Hindıstan 28 eyaletan ra yeno pêra (mıteşekkıla). Hindıstan ezayê Mıletê Yewbiyayey u G20iyo. Sistemê idarey demokrasiya.\nMamekiye (be Usmanıcki: قالان Kalan, Tırki: Tunceli) namey merkezê suka Dêsımiya. Dormey Mamekiye de, hetê zımey de Pulur u Pılemuriye, rocawan de Xozat, rocvetış (rocakewtış) de Nazmiya u veroc de zi Pêrtage u Mazgerd estê.\nMısır, yew dewleta qıta Afrikao. Caê xo zımey (şımalê) Afrika u rocawanê (ğerbê) qıta Asya dero. Nêmadey Sinayo ke aidê Mısırio qıta Asya sero mariyeno. Zımey (şımalê) Mısıri de Deryao Sıpê (Deryao Miyanên); veroc (cenub) de Sudan; rocvetış (şerq) de Deryao Sur, İsrail u Ğeze; rocawan (ğerb) de Libya estê. Paytextê Mısıri suka Qahireo. Mısır ezaê Mıletê Yewbiyayey u Yewiya Erebio.\nRusya (Росси́я, Rossiya) ya zi Federasyonê Rusya (Российская Федерация\nRossiyskaya Federatsiya), yew cumhuriyeto federalo ke qıtayanê Ewropa u Asya sero ronayiyo. Dewleta Rusya zaf gırda; dınya de ê yewına (1). Zımey (Şımalê) Rusya de Okyanuso Arktik; veroc (cenub) de Azerbaycan, Gurcıstan, Qazaxıstan u Çin; rocawan (ğerb) de Ukrayna, Belarus, Letonya, Litwanya, Estonya, Polonya u Finlanda; rocakewtene (rocvetış, şerq) de Japonya, Dewletê Amerikaê Yewbiyaey u Okyanuso Pasifik estê. Paytextê Rusya Moskowao. Rusya 6 eyaletan u 21 cumhuriyetan ra yena pêra (mıteşekkıla). Rusya ezaa Mıletê Yewbiyayey, u G8ia.\nTırkiya (be Tırki: Türkiye Cumhuriyeti; tadayış be Zazaki: Cumhuriyetê Tırkiya), mıntıqa ra rocvetışê verocê Ewropa u rocawanê Asya dera. Zımey Tırkiya de Deryao Siya; veroc de Deryao Sıpê, Suriya u Iraq; rocawan de Deryay Egey, Yunanıstan, Bulgarıstan; rocvetış de İran, Ermenıstan, Azerbaycan u Gurcıstan estê. Paytextê Tırkiya Anqaraya.\nDewleta Tırkiya wılayetan ra yena pêra. 81 (heştay u yew) wılayetê xo estê. Tırkiya ezay NATO, Mıletê Yewbiyayey, OECDya.\nXarpêt, Xarpıt ya zi Xarpiyêt (be Tırki: Elâzığ ili) yew wılayetê Tırkiyayo. Merkezê wılayetê Xarpêti bacarê Xarpêtio. Cayê xo mıntıqa ra rocvetışê Anatoliye dero. Zımeyê Xarpêti de Dêsım u Golê Kebani; veroc de Diyarbekır; rocvetış de Çolig rocawan de Meletiye estê.\nXetay yew wılayetê Tırkiyayo.\nMerkezê wılayetê Xetayi sûka Xetayo.\nRiyê erdê wılayeti pêro piya 5.403 km²o.\nDormeyê Xetayi de wılayetê Edene, Usmaniya u Qaziantebi estê. Verocê wılayeti de sinorê Suriya u rocawan de ki Deryayo Sıpê esto.\nYunanıstan, yew dewleta. Cumhuriyetê Yunanıstani (Yunanki: Ελληνική Δημοκρατία, Eliniki Dimokratia) ya zi Yunanıstan (Ελλάδα, Elada, tarix de Ελλάς, Ellas vaciyeno.\nCayê xo verocê (cenubê) rocvetışê Ewropa dero. Zımey (Şımalê) Yunanıstani de Bulgarıstan u Makedonya, veroc (cenub) de Deryayo Sıpê (Deryayo Miyanên), rocawan (ğerb) de Deryayo Adriyatik, Arnawudiye, rocvetış (şerq) de Deryayê Egey u Tırkiya estê. Paytextê Yunanıstani Atênayo.\nYunanıstan ezayê NATO, Yewiya Ewropa u Mıletê Yewbiyayeyiyo. Yunanıstan de adeyê qıci zafê. Bacaro ke derya ra 80 km ra zêdı duri bo, çıniyo. Girit, Midil, Sakız adeyê pilê.\nÇolig (ya zi Çewlig, bı resmi: Bingöl)) yew wılayetê Tırkiyayo. Cayê xo mıntıqa ra rocakewtenaTırkiya dero. Zımey (Şımalê) Çewligi dı Erzurum u Erzıngan; veroc (cenub) de Diyarbekır; rocvetış (şerq) dı Muş; rocawan (ğerb) de Xarpêt u Dêsım estê. Çolig 39°-54 u 41°-21 verıniya zımey be 38°-27 u 40°-27 derganiya rocakewtene miyan de ca gêno.\nİran (be Farski: جمهوری اسلامی ايران Jomhurī-ye Eslāmī-ye Īrān) ya zi be nameyo resmi Cumhuriyetê İranio İslami, yew dewleta qıtay Asyaya. Zımeyê İrani de Deryay Xezeri, Ermenıstan, Azerbaycan û Tırkmenıstan; veroc de Korfezê Farsi; rocawan de Tırkiya û Iraq; rocvetış de Efğanıstan û Pakıstan estê. Paytextê İrani Tehrano. İran 30 eyaletan ra yeno pêro û ezayê Mıletê Yewbiyayeyan (UN) û OPECio. Sistemê idarey cumhuriyeto İslamiyo, labelê sistemê Ekonomiye sosyalisto.\nİspanya, yew dewleta Ewropaya. Cayê xo mıntıqa ra verocê Ewropa dero. Zımey İspanya de Okyanuso Atlantik, Andorra u Fransa; veroc u rocvetış de Deryao Sıpê; rocawan de Portekiz estê. Paytextê İspanya Madrido. İspanya ezay NATOyi, Yewiya Ewropa u Mıletê Yewbiyayeya. Adey Kanarya u Baleriki gırêdayeyê dewleta İspanyayê. Sistemê idarey İspanya monarşiya parlamentereyo. Feqet İspanya de demokrasiye esta. Labelê sistemê iqtısadi sosyalizmo.\nİswec mıntıqa ra zımey Ewropa dero. Veroc (cenub) de Danimarka; rocawan (ğerb) de Norwec; rocakewtene (rocvetış, şerq) de Finlanda u Deryaê Baltiki estê. Paytextê İsweci Stockholmo. İswec ezaê Yewiya Ewropa u Mıletê Yewbiyayeyio.\nİtalya, yew dewleta. Cayê xo mıntıqa ra verocê Ewropa dero. Zımey (şımalê) İtalya de İsviçre u Awıstırya; veroc (cenub) de Deryao Sıpê (Deryao Miyanin); rocawan (ğerb) de Fransa; rocvetış (şerq) de Deryao Adriyatik, Arnawutiye u Slowenya estê. Paytextê İtalya Romayo. İtalya ezayê NATOy u Yewiya Ewropaya. Adey Sicilya u Sardinya gırêdayiyê İtalyayê. Dewletê Vatikan u San Marino zerrey İtalya derê.
2,936
madlad400
CC 20220801
zza
Weşanxaneyê Roşna ra Pancna Kitabî\n08 Oktobre 2013 Sêşeme 18:10\nWeşanxaneyê Roşna ra hîrê kitabê şîîran, yew kitabê hîkaye û yew zî bîyografî, panc kitabî reyke de weşanîyayî. Pa nê kitaban, mîyanê serrêk de bîyî 19 kitabî Weşanxaneyê Roşna ra weşanîyenê.\nKitabê şîîran ra yew yê Umer Farûq Ersozî yo. Kitabê bi nameyê “Kekû” 136 rîpelî yo û tede 66 şîîrî estê. Şîîrê Umer Farûqî terzê kilasîkî de yê, yanî heme bi qafîye û her rêze yewendes hece ya. Nê hetî ra bingeyê şîîranê Umer Farûqî pêt o.\nSeke zanîyeno, hema vajîme ke edebîyatê klasîk yê kirdkî çin o. Yanî kirdkî de, şaîrê sey Elîyê Herîrî, Feqîyê Teyran, Melayê Cizîrî, Sîyahpoş, Nalî, Şêx Rizayê Talebanî heta ke şaîrê ma yê sey Cîgerxînî zî nêbîyê. Eke ma metnê mewlidan bidîn kîştêk, şaîrê kirdkî yê winasî ke kirdkî de şîîre bi hece û wezn, bi qafîye bişuxulnê çin ê. Coka şîîrê Umer Farûqî nê hetî ra seba kirdkî muhîm ê; venganeya çinbîyayîşê şiîranê ma yê kilasîkan dekenê.\nŞîîranê Umer Farûqî ra yew nimûne:\nMêrik cinê yi bîb niweş û merdîb’\nYew lac û yew keyna, di heb qic verdîb’\nQîc qijêk bî, pûnc û şeş-serre hema\nO zî qîc zî gunek î, bizewecn ma\nMa yew cinêk ci r’ bîyar, kîye tado\nKîye zî şeyî bo, wa bibo şado\nBabî qicûn yega-kîye, şino yen\nVa, zewac bi ferz, bizewic îz niwîyen\nFeqîrê qicûn ha eysena, çim a\nIn qêde wa niben, dadî lazim a\nHema qic qijêk î, xizmet heq kenî\nQicûn ser ra dadî çin bî, se kenî\nKitabê şîîran o diyin yê Wisif Pîrbabî yo. Kitabê bi nameyê “Derdê Hîris û Heştî” 63 rîpelî yo û tede 28 şîîrî estê. Şîîrê Wisivî zî terzê klasîkî de, heme bi qafîye yê.\nGanî ma tîya îfade bikîm ke Wisiv zî sey Umer Farûqî ekolê zindanî ra yo. Şîîrê Wisivî zafane Dêrsimî ser o yê. Eşîrê Dêrsimî, zîyar û dîyarê Dêrsimî, terteleyê hîris û heştî, rewşa nika ya Dêrsimî babetê sereke yê şîîranê Wisivî yê. Mesela, Wisiv heme eşîranê Dêrsimî bi ziwanî şîîre wina dano şinasnayene:\nKurêson ê kurêso\nNameyê xo çi şîrin û wes o\nOcaxê pîran û dewrêso\nCara feqîr û fiqareyî de bireso\nHeyderan ê heydero\nWelatê xo asê û kemer o\nYeno secde ci rê dar û bero\nXiziro Sipêla yo, ey ver o\nAbason ê abasa\nGul û nêrgizê wertê vasa\nHemgênê zerê tasa\nVilikê pêtago û barsa\nKitabê şîîran o hîrêyin yê Roşan Lezgînî yo. Kitabê eyê şîîran “Dêsan de Sûretê Ma Nimite” sey çapa diyine newe ra weşanîyayo. Kitab 64 rîpelî yo û tede 24 şîîrî estê. Şîîrê Roşan Lezgînî terzê serbestî de şîîrê modern ê. Şîîranê ey ra yew nimûne:\nMi her di destê xoyê hubrênî sey di şaxanê nazikan ramitî\nZimistanî da piro, pûk ser de şi û xezeb û bêwayîrî…\nMi kefaretê xo da, qîyamet û mehşerê xo vîyarnayî\nMi fêkîyê Baxçeyê Adenî serê engiştanê xo ra çînayî\nÛ mi kederê xo ra ezber kerde na sanika raştikêne\nAx her kes qîyametê xo ano û her kes mehşerê xo\nHer kes Adenê Baxçeyê xo yo, ey xerîbê welatê xo!..\nKitabê Seyîdxan Kurijî yê hîkayeyan o. Kitabê bi nameyê “Grev” de heşt hîkayeyî estê û 80 rîpelî yo. Seke yeno zanayene, Seyîdxan rewna ra nuseno, çend kîtabê eyê bînî yê folklorî û tarîxî ser o weşanîyayê la no kitabê eyê yewin yê edebî yo.\nSeyîdxan Kurij hîkayanê xo de ziwanêko sade û bi qiseykerdişê xoyê realîstî hîna zaf derûdormeyê Çewlîg û Xarpêtî ra hîkayan neql keno:\n“Ap Xelîlî hertim vatên:\n-Lîya vanî kurdperest û komunîstî amey grev kerdo. Êla Homa înan ra razî bo! Sayey înan de yewmîyê ma bî zêd. Patronî nieşkenî ma rê sey verî muamele bikerî. La şima hinî nê feqîran de çi dewa kenî!\nXora ney ra pey her serre ocaxan de her daîm qal qalê grevî bî. Eke yew patronî neheqey bikerdêni karkeran ca de vatêni bow ma şinî grev ha!...”\nKitabê pancin zî kitabêko bîyografîk o. Wendakara Unîversîteya Artuklu Sevîm Aydin, çarçewaya wendişê xo yê lîsansê berzî yê bêtezî de deyîrbazanê Dêrsimî ra cuya Saît Bakşî û deyîranê ey ser o yew xebata başe kerda.\nKitabê bi nameyê “Deyîrbazê Dêrsimî Saît Bakşî” 40 rîpelî yo. Qismê verên de derheqê dengbêjîye de melumatî estê. Dima rasterast fekê Saît Bakşî ra cuya ey qisey bena. Ney ra dima zî deyîrê ke Saît Bakşî bi xo nuştê û vatê, înan ra dima deyîrê ke arêdayê û vatê, badê, deyîrê ke hetê Dêrsimî de meselayanê komelkî ser o ameyê vatiş, heme arêdîyayê û tesnîf bîyê.\nNa xebere 5002 rey wanîyaya\nCa de şime û bigeme, biwaneme.\n10 Oktobre 2013 Panşeme 01:02
528
madlad400
CC 20220801
zza
USUP maslamle imcadronutho du camo li marcitho dı Xuroyo Alyas Jirjıs - SyriacPress Syriac\nUSUP maslamle imcadronutho du camo li marcitho dı Xuroyo Alyas Jirjıs\nU gabo du Huyodo Suryoyo Tibeloyo d’USUP kımdawım dımqadım mcadronwotho noşoye lu camaydan dkıtyo sniqoyo bu taro du kriz momunoyo dıkloqele Lebnon.\nXuroyo Alyas Jırjıs bi socurutho dsımle l’USUP mbaraxle u qentrun du gabo du Huyodo Suryoyo, u maslım ele sahme di mcadronutho du muklo, laşan dımfaraqlın la yaqrotho sniqoye di marcithayde du turo d’Lebnon.\nU gabo du Huyodo Suryoyo Tibeloyo d’USUP, kımdawım dloqe rişone da marciyotho du camaydan b’Lebnon, laşan dmaslamlın asahmaththe di mcadronutho du muklo udmifarqo la yaqrotho sniqoye du camaydan bu taro di kampanya dmahıt ışma “mu lebo lu lebo”.\nBu tarano, u notarrozo da sebwotho kenşoye du gabo d’USUP Josef Hajjar msıtaqbele bu qentrun gawonoyo du gabo bi erişkoyto d’Bayrut, xuroyo Alyas Jırjıs dkıtyo u rişono di marcitho di dayro d’Mor Gabriel da Suryoye di fnitho d’Cıjıltun Kısırwan bu turo d’Lebnon.\nLi ytawtathe, mıştawtafleste ahadome du mawtbo qentrunoyo du gabo du Huyodo Suryoyo d’USUP. Bu şuroyo di ytawtathe, xuroyo Alyas bi teşmışto dmaqımle bu leşono Suryoyo mbaraxle u qentrun du gabo, u tlıble m’Aloho dnofıq moro lu rişono, li mdabronutho ula hadome du gabo du Huyodo Suryoyo Tibeloyo, udobelın haylo aminoyo laşan dımdawmi u ağunaththe wu snodaththe lu camo Suryoyo ulu athraththe Lebnon.\nBu huthomo di ytawtathe, Josef Hajjar maslamle xuroyo Alyas Jırjıs sahme mi mcadronutho du muklo, laşan dımfaraqla la yaqrotho sniqoye di marcithayde.\nPrevious article HPG kımdawmo a hfitwotheyda mqabıl da hayle Turkoye\nNext article İmarcitho du Swed zwınla makinat du test di Corona laşan a kohne u şamoşe\nHawi furcoqo bu zabno dseymiwo dawriya ahayle d’Rusya u d’Turkiya\nMtayıb knuşyo cama came bi fnitho d’Tel Tamer
801
madlad400
CC 20220801
zza
'Cizîr 3 serrî verê sere nêtewêna do nika zî nêtewêno' - JINNEWS ZAZAKÎ\n'Cizîr 3 serrî verê sere nêtewêna do nika zî nêtewêno'\n13:05 13 Adare 2019\nŞIRNEX - Hacer Yîgîta ke wextê qedexeyê Cizîrî de xeylê merdimê aye birîndar bî û 3 lajê aye ameyî tepiştiş û wina va: "Cizîr sere nêtewêna, do qetî sere nêtewênê. Ma bedel da. 40 domanê mi bibê, domanê mi bibê ez do bi 40 domanê xo dir têkoşîn bikerî."\nCizîr de hîrê serrî verê qedexeyê tebervejîyayîşê kuçeyan ame îlankerdiş û bi aşman binê abluqa de mend. Tedayê vera Cizîrî hîna dewam kenê. Hacer Yîgîte reaksîyon nîşanê çîyê ke ameyê kerdene da û va her roje bi xeberê tewqîfkerdişan û tepiştişan şîyar benê û va îradeyê xo yê binê tanq û topan de teslîm nêkerdê do nika zî teslîm nêkerê.\n'Pêwa her çî ma fek vera nêda'\nHacere da zanayîş ke wextê qedexeyî de keyeyê xo yê Taxa Yafesî ra nêvejîyaya û bi rojan vêşan mendê. Hacere arde ziwan ke tornê aye û xeylê merdimê aye birîndar bîyê, 3 lajê aye cezayê hepsî girewtê. Hacere wina va: "Qedexe ra dima çîyê ke nêmend ame sereyê ma. Ma vêşan, teyşan, heqaret û her çî dî. Ma tanq, top û merdiş dî. Pêwa nê ma fek dewaya xo û kulturê xo vera nêda. Hende çî bi la hîna ma Kurd ê. Ma do heta merdiş zî vera dewlete nêtewênê. Ma bedel da. 40 domanê mi bibê ez do bi 40 domananê xo dir têkoşîn bikerî."\n'Ma çîyê ke ameyî sereyê ma xo vîr ra nêkenê'\nHacere wina va: "Ma tepişnenê, îşkence kenê. Ewro zî eynî çî kenê. Lajanê mi tepişnayê. Merdimê mi qedexe de birîndar bîyê. Her roje teda yenê kerdiş. Ma nê rojan xo vîr ra nêkenê. Qiyamete zî wirzo ma do xo vîr ra nêkerî. Çîyê ke dewlete kerdê nînê xovîrakerdene. Kurdan ra tersenê. Şarê Kurdî qetî fek kulturê xo ra vera nêdanî. Ma do heta merdiş fek kulturê xo ra vera nêdê."\nHacere tewr peyîn qiseykerdişê xo de da zanayîş ke qedexeyî de tu kes mîyanê înan de çinbi, heme şar bi û va: "Vera şarî bî dişmin. Cizîr sere nêtewêna. Do qetî zî sere nêtewêno. Ma verê ra tewr xurt ê. Ma bi îradeyê. Qedexe serê ma ra derbaz bi ma xurt bî û ma nê ferq kerd."
3,215
madlad400
CC 20220801
zza
\tHeq u hıquq u serbestiye ro derbi dewam kenê... - TIRKİYA - Zazaki Kozmos\nSerpele » TIRKİYA » Heq u hıquq u serbestiye ro derbi dewam kenê... Heq u hıquq u serbestiye ro derbi dewam kenê... Tarıx: 06-10-2016 13:13:38\nNewebiyayiş : 06-10-2016 14:15:38 Tırkiya de cerrebê derbe ra tepeya ke OHAL gırewt de, de nêgırewt, hıkumet derban dano serbestiya dewesi (basın) u huquq ro. 12 kanalê TV u 11 kanalê radyoy amey gırewtene. Heto bin ra vızêr İlhan Çomako ke xora 22 serre zerre dero, cezay muebbedi gırewte. Tweetle\nHıkumetê AKP be viyaney (maney) derbe ke OHAL nay bi ro u xo rê pê kerd fırset ke FETÖyıcan ra ğeyr ki çıqas organê mıxalıfi estê, inan werte ra wedaro ya ki serbestiye inan dest ra bıgêro, vızêrnao ancia xo mocneno (musneno) ra. Pêro piya 12 kanalê televizyoni u 11 kanalê radyoy amey gırewtene. Nê kanalan miyan de IMC TV, Hayatıın Sesi, TV10, Zarok TV, Jiyan TV u Özgür Radyo estê. Ninan ra Jiyan TV be Zazaki ki pêl daêne, Zarok TV de ki taê filmê ğazi (çizgi) be Zazaki biy. Demey pêldayışê cındey (giyane) de polisan peroc eşt studyoyê IMCy ser u pêldayış (delğedayış) qapan kerd.\nHıkumeti baziyê (ermey) xo’yê dergi ki resnay Ewropa u ard werê ke pêldayışê MedNûçey ki vındarna. Oyo ke MedNûçe Tırkiya ra nê, Ewropa de satelitê Fransa Eutelsat sera pêl dano.\nQısê da Bakunini esta ke vano, ‘hıquq fahişay iqtıdario’; a qısa xo hına nışan da. Vızêr şair u nuskar İlhan Çomako ke 22 serri hepıs dero, bes nêbiyo ke sero ki mehkemey, cezay muebbedi dawa cı.\nNa xebere 857 rêy amê wendene Etiketi :
3,988
madlad400
CC 20220801
zza
Karber:Mirzali - Wikipedia\nWezifeyê idarekari: Ena pele zey kontrolbiyayiye nişan ke\nNo karber Zaza, Tırkmen, Ermeni, camêrd, gey, ateist, humanist, sıpê nêyo, "insan"o.\n28 Hezirane 2022 Sêşeme Wikipediya de 40,160 meqaley estê.\nNo karber kamo ?\nNo karber hetê aştiye pêgêno. Na dınya de endi herb mebo!\nfr-2 Je sais contribuer avec un\nniveau moyen de Français.\nfa-2 دانش فارسی این کاربر در سطح متوسط است.\nku-2 Ev bikarhêner kurmancî normal dizane.\nnl-2 Deze gebruiker bezit gemiddelde kennis van het Nederlands.\nNameyo raştıkên : Yaşar Kaya\nLeqeme : Mirzali Zazaoğlu\nCayê biyene : Pılemoriye / Tırkiya\nTarixê biyene : 10.10.1967\nKok : Dêrsım: Hetê pi İbkıco (hezbeta aşira Çarekan), Raştan /Qızılmescid ra; hetê maye Lolıco, Mazra /Pılemoriye ra...\nCayê cüyayene : Berlin / Almanya\nKar u gure : Terzi (deştoğê kıncan)\nZonê ma u pi : Zazaki ()\nMirzali Zazaoğlu (nameyê xoyo raştıkên Yaşar Kaya) serra 1967ıne de dewa Pılemoriye Qızılmescidi de ame riyê dınya. Keyeyê xo tayê serran ra têpiya bar kerdo, amo Gemlik (Bursa). Tiya mektebo verên qedêna. Serra 1980ıne de piyê xo, o be ma u bıran u waya xo ra ardi Almanya. Aye ra nat na dıwele de weşiya xo rameno. Uca şi mektebê miyanêni (Gesamtschule).\nMektebi ra dıme xeylê serri mıxtelıf cayan de kewt kar guriya. Mabênê na serran de kari ra dıme şandane şi mektebê şani (Abendschule) u tebera diplomê mektebê serêni (lisa) (Realschulabschluss) gırewt. Serra 1995ıne de kewt yew firma tekstili (Blusen Neumann), senate mısa u bi terzi (deştoğê kıncan). Na firma de anciya moda u dizayni sero terbiyet di.\nEy verênde ra (domaniya xo de) Zazaki fam kerdêne u pilanê xo de qesey kerdêne, hema nuştena cı nêzanıtêne. Serra 1990ıne de dest kerd zıwanê ma u piyê xo, gına sero, mısa. Seba zıwani ra serra 1990ıne de şi Pılemoriye xeylê aşmi mend. Uca xeylê dewan ra feteliya u çekuy u sanıkê Zazaki day arê. Na semed ra ey xeylê kıtab u pêserokê Zazaki day ardene u wendi.\nSerra 2006ıne de zaf bi nêweş. Seba qanseri ra mabênê heşt aşman de têdıma şeş seansê kemoterapiye diy. Hewna ki tedawiyê xo dewam keno u na sebeb ra ilacan gêno. Nêmserre de reyê şono qontrolo pil u çekap dano vıraştene.\nHetan nıka hewna çekuyanê Zazaki keno arê u gramerê zıwani sero guriyeno. Nıka Berlin de interneti sera, ebe tayê embazanê binan ra pela Wikipediya Zazaki idare keno.\n1 Ez be ho\n4 Lista gıreyan\n5 Kıtabê Zazaki\n5.1 Adet u tore\nEz be ho\nEz teyna fetelinane serê na raa ke heyat name bena. Ez nonê ho wenane u awa ho teyna sımenane. Uyo ke kıtabanê ho nusneno ezane u uyo ke ine waneno oncia ezane. Ez peyê çê ho de vecinane ro kou; ez verê çê ho de mosu dere ra pêcênane. Her roz, serba fıkıriyaen u ğeyalkerdene rê ez vecinane ro serê tumu, teyna ez be ho. Waxto ke ez çê ra düri biyane, mı mordemê bini di; ine ra taê amey welatê mı. Ez dine rê rınd biyane. Mı werd u awe dê dine, i çê mı de araşiyêne ra.\nNote: Na jü hêkata ke mı jü albazê do Macari (Eino81) ra gurete u çarnê ra Zazaki. Na mesela seha ke zon u mıletê ma sero vata.\nZazaki de formo pasif\nZazaki de wexti (gramer)\nZazaki de zemiri\nZazaki u Zazayan sero meqaley\nZazakipediya:Aferin to rê\nZazakipediya:Akademiyê Macera ê Swêd\nZazakipediya:Ali Fuat Fırat\nZazakipediya:Alık u Fatıke\nZazakipediya:Alımê Zıwani Dr. Zılfi Selcani de Reportac\nZazakipediya:Ap Mıxsiyê Kheça de mucıliye\nZazakipediya:Astore yena ra Ap Kheki viri\nZazakipediya:Awranci ve Semiri ra\nZazakipediya:Bava Asmêni vat ke\nZazakipediya:Belucki - Zazaki\nZazakipediya:Beqa ke wast hondê gay gırs bo\nZazakipediya:Beqi ve awrêşi ra\nZazakipediya:Bom Osman beno şêr Osman\nZazakipediya:Bonê cemê Hacüliye\nZazakipediya:Bıze ve hirê bıjêku ra\nZazakipediya:Cefê Çarekıji de kıtabê xoyê newey u Qoçgiriye sero mobet\nZazakipediya:Dewa Zazayan, mıcadeley Ebubekir Pamukçuy u ê ma\nZazakipediya:Edebiyat senin destpêkerd\nZazakipediya:Edet u tore\nZazakipediya:Ermenki - Zazaki\nZazakipediya:Ferqê Zazakiyê zımey u merkezi\nZazakipediya:Fonetikê çekuyanê ğeriban\nZazakipediya:Gerek sistemê Tırkiye bıvıryo\nZazakipediya:Gıramerê Zazaki - Zuwanrêznayi\nZazakipediya:Hera u Ju Biyayenda Awrupa Senin Ame Merhéleyê Ewro\nZazakipediya:Héreketê Miliyê Zazayan\nZazakipediya:Hêkata vilıka sermonıke\nZazakipediya:Kar u Zenati\nZazakipediya:Kay u Wext Ravêrdenı\nZazakipediya:Keke be Kerzıki ra\nZazakipediya:Kerge u Veyvey Kerge Kerdenı\nZazakipediya:Khalkêk (Khalê Gağani)\nZazakipediya:Kurmancki - Zazaki\nZazakipediya:Lawık û deyiri be zıwanê Zazaki\nZazakipediya:Mewlud u Sedeqe\nZazakipediya:Mitolociya Dêrsımi de “Mesela Pire”\nZazakipediya:Namey rê serkerdena name u sıfeti\nZazakipediya:Palikerdenı u Cıwên\nZazakipediya:Pilê Dêrsımi sıma ma viri derê!\nZazakipediya:Politika dı mana ixanet u ajani\nZazakipediya:R u RR sero\nZazakipediya:Semedê Zıwanê Standardi\nZazakipediya:Siya Nişani Eştenı\nZazakipediya:Standardê çekuyanê ğeriban\nZazakipediya:Sımnanki - Zazaki\nZazakipediya:Sınet u Kerwayinı\nZazakipediya:Tewafkerdena Ziyaret u Tırban\nZazakipediya:Tırki - Zazaki\nZazakipediya:Varyantê fekanê Zazaki\nZazakipediya:Vilıkê koy mepermeliyê ro\nZazakipediya:Weliyê Uşênê İmami\nZazakipediya:Xal ve werezay ra\nZazakipediya:Zaza-TV sero qeseykerdene\nZazakipediya:Zazaki - Almanki\nZazakipediya:Zazaki - Ermenki\nZazakipediya:Zazaki - Soranki\nZazakipediya:Zazaki - Swêdki\nZazakipediya:Zazaki - Tırki\nZazakipediya:Zazaki - İngilizki\nZazakipediya:Zazaki de Tırki sera gırewtena qısanê Erebki u Farski\nZazakipediya:Zazaki de çekuyê ğeribi\nZazakipediya:Zazakiyê Fonetikio Standard\nZazakipediya:Zazakiyê Grafematikio Standard\nZazakipediya:Zereweşiye, inkar u humanistêni sero\nZazakipediya:Zonê Ma Zazaki\nZazakipediya:İhtırasê İsa Mesihi\nZazakipediya:İzoglosê Zazaki u Zıwananê İranki\nZazakiyê serê fekan\nMirzali/Keke be Kerzıki ra\nMirzali/The flea and the tick\nArşivê Forumê Zıwan u Grameri\nQesebend - Sözlük\nWörterbuch Deutsch - Zazaisch\nAdet u tore\nGulvang u itıqatê Kırmancu: Ali Dikme, Zazaki, Kayhan Matbaa, İstanbul, ISBN: 978-605-030-315-5\nFerheng: Çeko Kocadag, Zazaki - Kurmanci, Kurmanci - Zazaki, Weşanên Komkar, Berlin 2010, ISBN: 978-3-927213-40-1\nEbe Vatena Tırki Kıtabê Musaena Zazaki: Haydar Şahin, Zazaki û Tırki, Fam Yayınları, Istanbul 2013, ISBN: 978-605-5293-12-3\nZaza Dili’nin Tarihi Gelişimi Dr. Zülfü Selcan\nDosyeyê ke mı embar de bar kerdê\nRetrieved from "https://diq.wikipedia.org/w/index.php?title=Karber:Mirzali&oldid=485872"\nEna pele tewr peyên roca 04:45 de, saeta 5 Gulane 2022 de vurriya
4,555
madlad400
CC 20220801
zza
Şerefname De Mîreyê Mirdasîyan | Kirdkî.com\nŞerefnameyê Şerefxanê Bidlîsî semedê miletê Kurdan çimeyêko wayirê qiymetê yo. Çar sey serrî verê cû destê yew Kurdê Kurmancî ra ameyo nuştiş. Her çiqas ke no kitab bi destê yew Kurmancî nusîyayo zi behsê heme şaxê Kurdan tede est î. Nê şaxan ra yew zi yê Kirdan o. Yanî yê dimilîyan o. Nê serranê peyênan de derheqê kokê Kirdan de zaf çîyî vajiyayê. Labelê tu kesî xebatêka îlmî ser ra tebayêk nêvato. Ma nê warî de kêmasî dî û destê xo kerdî we û panceyê xo şamarnê û ma kewtî miyanê xebate. Verê cû ma Şerefname de qisimê ke behsê mireyanê Kirdan kenê ma bi rez açarnayê Kirdkî. Ewilî Şerefname de qismo ke behsê Suweydîyan keno o qisim ma açarna Kirdkî û neşr kerd. Nika zi ma hewna Şerefname de qismo ke behsê mireyanê Mirdasîyan keno, ma ey açarnênî Kirdkî ser. Qismê Mirdasîyan hîrê şaxan ra yeno pê. Mîreyê Bulduqîyan, Palo û Çêrmûg. Ewil qisimo ke behsê mîreyanê Gêlî keno, ma ey açarnenî dima zi yê bînan açarnenî û neşr kenî. Semedê açarnayişê nê qisimî zî metno Fariskî yê Şerefname ke bi destê V. Veliaminof Zernof serra 1860 de bajarê Rusya, Saint-Petersbourg de ameyo çapkerdiş ma o metn xo rê binge girewt. Şerefxan heta serra 1597 behsê nê mîreyan keno. Na serre ra pey heta serra 1684î zî katibê mîreyanê Mirdasîyan Şem’î nuşt û kerd metnê Şerefxanî ser. Ma no îlawe zi açarna û kerd ser. Na xebata xo de ma çimeyê tarîxê ê çaxî ra zî îstîfade kerd. Malumatê înan û metnê Şerefname na têver. Cayê ke metn de viyartî ma fotografê înan zî guret metn. Ma waşt ke derheqê nê mîreyanê Kirdan de xebatêka îlmî bêro verê wendoxan. Nê xebatê îlmî hem tarixê Kirdan kenî zelal hem zî şek û şupheyan sereyê însanê ma ra wedarenî.\nFeslo diyin derheqê hukimdaranê Mirdasîyan de yo. No fesil hîrê şaxan ra yeno pê\nMergê vistanikanê hukimdaranê Şabîyeyan ra û gulistanê eseranê mîreyanê namdaran ra boya nê xeberan vejiya û resa zincîya nuştoxê nê kitabî. Nê xeberan gore nesebê hukimdaranê Mirdasîyano pak reseno apê hezretî Mehemedî yo pîl hezretî Ebas (Homa teala ci ra razî bo). Nînan ra merdimo tewr verên o.\nQubaya Pîr Mensurî\nPîr Mensur, lajê Seyîd Husênê lengî yo. No dîndar yew zat bi û merdimêko wayîrê teqwa bi. Rey-rey pê goşanê xo yê manewîyan sirrê îlhamanê Homayî yê xeybî eşnawitêne. Şecereyo ke hama zî qijanê eyi dest de yo, tede des û hewt babiyan ra pey nesebê înan reseno Seyid Elî lajê Ebdulah lajê Ebasî. (Homa teala ci ra razî bo)\nSereyê şecereyê mîreyanê Gêlî yê ke înan resneno Ebasîyan.\nPîr Mensur ewîlî welatê Hekarî de ciwîyen o. Tîya ra bar kerd şi welatê Gêlî (Egîl). Diza Gêl ra nêzdîyê dewa Pîran de na ro. Na dewe de xo dest ra yew îbadetxane viraşt û tede bi îbadet û teatî ya meşxul bi. Şew û roj riyazet û sûlik de bi. Şarê yê welatî teşwîqê îbadet û teatî kerdîn. No qayîde ser o şar û êsayeyê ê welatî derheqê ey de biyî wayîrê qenaetêko başî. Xeylêk murîd û mensubê ey viraziyê. Wexto ke Pîr Mensur nê diyarê xapî ra wedar bi şi serayê şabiyayîşî.\nLajê Pîr Mensurî, Pîr Musa herinda babiyê xo de secadeyê îrşadî de ronişt. Dewa Pîranî de xangahêke (tekke) viraşt. Semedê terbiye û averşîyayîşê murîdan ked û karê bêhesabî kerd ke nênî humartiş. O tewir ke eşîra Mirdasîyan ra xeylêk merdimî binê bandurê hal û waziyetê Pîr Musa yê başî de mendî. Qalan û emelanê ey ra zaf tesîr wedaritê. Însanî semedê xizmetê eyî heme welat û diyaran ra ameyî ey het. Roj bi roj vengê teqwa û îbadetê ey bî zîyade, nameyê salihtîyê ey zî bi berz. Esaye û dewijanê yê welatî, semedê eleqeyê îbadetê ey û hîrakerdişê secadeyê terîqetê ey zî zaf xebate kerdîn.\nWexto ke Pîr Musa şi alema ebedî Lajê Pîr Musayî, Pîr Bedir bi serekê gureyanê îrşadî. Pîr Bedirî goreyê xo ra, ver silsileyê terîqetî ra payeyo berz qezenc kerd. Îxlas û bawerîya eşîrê Mirdasîyan qasê mertebeyê ey bî zîyade. Seltenetê şeklî û hukimdarîya manewî kerdê pêser. Pê quwetê baziyê xo dizê Gêlî girewt kerd binê hukimê xo. Diza Gêlî sereyê kemerêko berz de ya. Na kemere o tewir çewto ke kam aye bivîno xof û ters kuweno zereyê yê merdimî. Rîwayeto ke fekan û ziwanan ser de yo ke vanî; holanê Homayî ra merdimêk resa no ca û no kemer mot ra (nawna) û bi Tirkî va ‘Egîl’ yanî ‘çewt bi’ bi hewl û quwetê Homa Tealayî o kemer bi çewt. Zanayişo tewr baş Homay hetî de yo.\nEşîra ke na dize de û no welat de cuwiyena nameyê aye Mirdasî ya. Mirdas lajê Îdrîs lajê Nuseyr lajê Cemîl, pîl û serekê eşira Kîlabî yo. Bi eslê xo dormaleyê Heleb de cuwiyenî. O çax bajarê Helebî binê destanê hukimdaranê Îsmaîlîyan yê Misir de bî. Hukimdaranê Misirî beynateyê yewbînan de xusumet û dişmenatî kerd. No rid ra şarê yê welatî perîşan kewtî. Wexto ke no waziyet Salihê lajê Mirdasê lajê Îdrisî rê bi eyan niyetê hukimatbîyayiş ra eşt na dize ser. Mudeyêko zaf kilm de yê ke dize de mehsur mendibî hal û waziyet înan bi xirab. No rid ra dize teslîmê Salihî kerd.Wexto ke na xebere Misir de resa Zahîr lajê Hakimê Îsmaîlî ca de tay merdimî erşawitî Heleb. Serra 420‘ ina hîcrî de lajê Salihî ame kiştiş. Eşîra Mirdasîyan welatê Helebî ra wedarit û ver bi hetê Gêlî ra amey. Nê tarixî ra nato ke nê welatî de cuwiyenî. Welhasil Pîr Bedir pê destegiriyê eşîrê Mirdasî dize û welatê Gêlî girewt binê destanê xo. Yew mude xîlafê baw û kalanê xo de hukimdarî û mîretî kerd. Sultananê Selçuqîyan ra yewî çim verda welatê ey. Mecbur mend welatê xo ra rema. Teferuatê na mesela pê destegîrîya Homa Tealayî do cuwa pê bêro zikirkerdiş.\nŞerefname ra hebêk mînyatur o ke bajarê Gêlî mojneno\nŞaxo ewîlin, derheqê hukimdaranê Gêlî ra o ke bi nameyê Bulduqanî name beno yo.\nZaf gilange, merdimê ke bawerî bi înan bena, ma înan ra eşnawito. Semedo ke nameyê Bulduqanî diyo ci vanî, wexto ke Pîr Bedir Sultananê Selçuqîyan dest ra rema şi hetê Mufarqînî. Şi verê mîreyê nê bajarî Emîr Husamedînî het. Yew mude uca de nimitik cuwîya. Dima Sultan Alparslanê Selçuqî, Emîr Artuq nameyê xo ser o kerd waliyê Mardîn û Amed. O wext qijanî Emîr Artuqî zi heta Heleb û Bexdad hukim kerdîn. Tarixzanayî, înan şaxanê mîreyanê Selçuqîyan miyan de hesibnayêne. Înan ra hewt tenî resayê payeyê hukimdarî. Serê hukimdarîya Hesen Begê Bayindirî yê Aqqoyunlî de Melîk Nasiredîn ke merdimo tewr peyênê na famîla bi, pê destê Hesen Begi ra ame kiştiş. Qetilkerdişê nê merdimî ra pey dewleta Artuqîyan dest pêkerd şîya we. Welhasil Emîr Artuq semedê girewtişê diza Mufarqînî Alparslan ra ferman gîrewt û ca de na ferman ard ca. Dormeyê na dize girewt. Merdimê ke na dize de cuwiyayêne, zaf tenganî de mendî. Fermanê Homayî ra teqdîrê ezmanî ame ca û tîrê çerxê felekî eskeranê Emîr Artuq dest ra vejiya û şî hukimdarê diza Mufarqînî Husamedin kişte û ey şawit dinyaya ebedî. Merdimanê Husamedinî ra zî vera Emir Artuqî de hêzê vindertişî nêmendbi. Roj bi roje eserê sistî û hal ra kewtiş û elametê eciztî û kemasî xo kerdibî eşkera. Hetanî ke yew şewe Emir Artuq pê cebr û zordarî na dize girewt binê destanê xo. Dima zi şarê nê bajarî hemeyî nayî kalmeyan fek a. Merdim û eskerê ke na dize de bî, înan ra çewî ganî nêverda. Pîr Bedir zî no şer de şerbetê şehidî tehmnabi. Hukimdaranê Gêlî ra kes ganî nêmend. Tena cinîya Pîr Bedirî xelisyabî. A cinî hevî kerdêne ke Homa xiznayê xeybî ra cewherêk û bircê seadetî ra estareyêk bido înan ke pê wareyê înan şên bibo. Her roje êsayeyê nê welatî ameyêne verê berî a cinî û halê aye persêne. Roja biyayişê qijî ke bî nêzdî, ameyê verê berî. O wext zere ra merdimêk ame teber bi Tirkî va: Çoq şukur xudaya kî îstedugimîzî bulduq yanî Homay rê henzar bar şikir ke ma waştişê xo dî. No vate ser ra nameyê ê qijî niya pa Bulduq û pê nê nameyî bi namedar. Hukimdaranê Gêlî zî bi nameyê Bulduqanî name dîyayî. Welhasil Mîr Bulduq ame dinya û dadiya ey zî na hele merdibî. Pîlî eşîrê Mirdasîyan Mîr Bulduq sey pîlê xo dîyênî û qiymet dayêne ci. Mîr Bulduq wexto ke resa û bi pîl bi camerd, pêro qewm û eşîrê yê welatî ey rê sere na ro û goşareyê koletî kerdi xo goşan. Mîr Bulduq herinda babiyê xo de textê hukimdarî de ronişt. Veresîyê edalet û holî de eşîrê Mirdasîyan ser ra berê xirabî vera riyê dinya gire da. Zemanêk welatê Gêl de hukimdarî kerd. Cilê bîyayîşî hetê axretîya ser kaş kerd. Lajî ey o pîl Mîr Îbrahîm goreyê qabiliyet û hunerê xo herinda babîyê xo girewt. Labelê hukimdarî nekerd. Veyveyê hukimdarî ra bi hîrê telaq abirya, vera nê zehmetîyê qesrê axretî tercîh kerd û nê meqamê ferahî û weşî de ciwîya. Badê mergê ey lajî ey Mîr Mehemed kewt herinda babiyê xo. Mudeyêk hukimdarî kerd û dima pey wehdeyê xo na dinya ra wedart û şi axret. Ey ra hîrê hebî lajî delal û holî mendî.\nEwîlî Mîr Îsa yo. Badê mergê babiyê xo kewt herinda ey û bi hukimdarê Gêlî. Dîyin Mîr Tîmurtaş o. Wexto ke babiyê ey weş bi o, diza Baxîn û dormeyê ci rê mîretî kerd. Hukimdarê Palo, neslê ey ra yê. Derheqê înan de şaxo dîyin de bi tefsîlata ma malumat danî. Hîrêyin Mîr Huseyn o. O zi wextê babiyê xo Mîr Mehemed de mîretîya diza Berdinc û bajarê Çermûg kerdînî. Hukimdarê Çermûg neslê ey ra yenê. Labelê vateyê tay verînanî gore Mîr Huseyn lajê Mîr Mehemedî niyo dedzayanê ey ra yew o. Mîr Mehemedî wextê hukimdarîya xo de mîretîyê Çermûg û diza Berdinc teslîmê ey kerdbi. Welhasil, derheqê Mîr Huseyn û qijanê ey yê bînan de pê destegirîyê Homayo ke wayîrê hewl û quwetî yo, şaxê hîrêyinî de ma behsê înan kenî.\nMîr Îsayo lajê Mîr Mehemedî, Badê mergê babiyê xo bi hukimdarê Gêlî. Bi bira û merdimanê eşîra xo de hol viyarna, şar û eskerê ey edalet û holiya ey ra weş û minetdar bî. Mudeyêk cuwa pey dawetê heqî ra va e û hetê axret a şi.\nDewletşah Bego lajê Mîr Îsayî Wasiyetê babiyê ey gore, pey destegirî û paştcidayişê eşîra Mirdasî bi hukimdarê Gêlî. Mudeyek hukim kerd û dima merd. Lajê ey Mîr Îsayî textê mîretî de ronişt. Şarê xo rê zaf hol bi. Wextê ey de welatê Gêlî bi yew cayêko mamur û şênayî. Hela ke merd ey ra di heb lajî mendî. Yew Îsfendiyar, o bîn zi Şah Mehemed bi.\nŞah Mehemed beg lajê Mîr Îsayî pê heqê xo kewt herinda babiyê xo. Labelê lez û bez na dinya ya fanî ra xatir waşt şi rehmet. Ey ra panc lajî mendî. Qasim , Îsa , Mensur, Isfahan, Emîran.\nQasim begê lajê Şah Mehemed Beg pê Fazîlet, zanayîş, cesaret, exlaqo hol û xûyo rind, miyanê hemserranê xo de yewek û vîjnaye bi. Kar û gureyanê welatê xo pawitiş û şarî xo sînayîş de mîyanê mîreyanê Kurdistan de vera pêro hemserranê xo û eqrananê xo de sereyê ey berz bi. Wextê hukimdarîya sultananê Aqqoyunîyan de payeberz bi û îtîbarê ey zî xeylêk ziyade bi. Aqqoyunîyan, Mîr Qasimî qijanê xo ra yewi rê kerdbi lele. No rid ra miyanî şarî de bi nameyê Lele Qasim namedar bi.\nCamîyê Lele Qasimî\nMeşhur a ke sera 913 (1507-1508) de Şah Îsmaîlo Safewî Diyarbekir vist xo dest. Labelê Lele Qasim sere ey bin ra nêkerd û vera ci vindert. No rid ra Xan Mehemed Ustaclu esker ramit Gêlî ser û no welat Qasim Begî dest ra vet û da Qizilbaşan ra Mensur Begî. Gêl hewt serre bînê zordarîya înan de bindest mend. Şerê Çaldiran a pey Lele Qasim pey destegirîyê Sultan Selîm Xan welatê bawkalanê xo binê destanê Qizilbaşan ra vet û reyna textê hukimdarî de ronişt. Goreyê yew vateyî vanî Lele Qasim wextê Qaraxan de pey xapa bacarê Amed Qizilbaşan dest ra vet teslîmê mîrêmîranê Diyarbekirî Mehemed Paşayi kerd. Wextê Osmaniyan de roj bi roje payeyê Lele Qasim bî berz û aver de şî. Peynî de bi wehdeyê xo merd û şi axret. Tera qijo lajîn nêbi. No rid ra hukimdarîya Gêlî birarzayê xo Murad Begî rê wesiyet kerd.\nBerkoleyê mezelê Lele Qasimî\nMurad Bego lajê Îsa Begi Wesiyetê apê ey gore hukimdarîya Gêlî, hetê diwanê Sultan Suleyman ra dîya ci. Murad beg merdimo salih, dîndar, adil û holîyê şarî xo rê qayil bi. Merdimanê corînan û cêrînan, xerîban û nasan kam beno wa bibo tede hol viyarnênî. Mezelê apê xo ser a yew qubaya berz viraşt.\nQubaya Lele Qasim û birarzayê ci Murad begî\nKişta ey de zi yew xan û karwanseray viraşt. Her roje merdimê ke amên uca û viyêrtîn şinî, nan û wer diyên înan. Yanî kam ke bi amên tîya no wer ra îstîfade kerdîn. No ca bajarê Amed ra yew menzîl dûr cayek o. Bi nameyê xano Şerbetîn yeno namekerdiş.\nNuşteyo ke tarixê viraştişê xanê Şerbetîn mojneno\nÇend serrî hukimdarîya ey ser ra vîyart dima na dinyaya fanî ra wedar bi hetê cayo ebedî ser şi. Ey ra bi nameyê Elîxan û Qasimî di heb lajî mendî. Her di birayan zi pêdima Gêl de hukimdarî kerd. Labelê hukimdarîya înan sey mewsimê gul û sunbulan zaf derg nêkerd. Lez û bez na dinyaya fanî ra bar kerd şî. Qasim begi ra bi nameyê Cafer beg û Xezenfer beg di heb lajî mendî.\nBerkoleyê mezelê Murad bego birarzayê lele Qasimî\nCafer Bego lajê Qasim Begi Badê mergî babiyê xo serran de qij bi zî fermanê Sultan Selîm xan gore hukimdarîya Gêlî dîya ey. Nika tarîxo hîcrî de serra hezar û panc a, vîst serrî ra ziyede ya ke tîya de sey verê ho hukimdarî keno.\nDestnuşteyê Şem’î ke behsê mireyanê Gêlî ra behs keno ey ra rîpelêk\nCafer begi dima yew laj mend bi. Namê ey zî Mumîn beg bi. Ehlê zewq yew merdim bi û meylê ci zî keyf û sefa ser bi. Çend girangî padişahê Osmanîyan reyde şi bi sefer. Nameyê ci her hetê welati de vila bi. Pey fermanê padişahê Osmaniyan Sultan Ehmed xan Gêlî rê bi mîre. Merdimê îdareyî û seltenetî bi. Panc heb lajî ci rê bî. Nameyê eyin Merdan Elî, Xezenfer, Musa, Mistefa û (?) beg bi.\nMerdan Elî bego lajê Mumîn begi begzadetî rê razî nêbi. Waşt ke Gêl rê mîre bo. Pey fermanê Sultan Mehemed Xan Gazî bi mîreyê Gêlî. Merdan Elî beg yew merdimo hol, namedar, seyad bi şeklê xo de mendînî şêrî. Mudeyek cuwa pey lajê Qucur begî Ehmed beg pey destegirîyê qeymeqam Mistefa paşa –ke cuwa pey bi wezîr- paytextê Osmanîyan ra semedê hukmatê Gêlî rê ferman vet û Gêl guret xo dest. Naye ser Merdan Elî beg, Ehmed begî kişt. Babiyê Merdan Elî begî Mumîn beg dest kar û gureyanê dinya ra antbi. Hukmatê Gêlî zî dabi lajê xo Merdan Elî beg. Dima Mumîn beg waşt ke şêro Beytullah ziyaret bikiro. No semed ra Homay ra dua waşt. Humay duayê ci qebul kerd. Mumîn beg şi hec, tewafê xo kerd. Agêra bêro welatê xo rayîr de Çêrmug de merd, şi rehmet.\nBadê cû lajê Mumîn beg o bîn Musa begî waşt ke herinda babiyê xo bigiro. Na hêvî ra şi paytextê Osmanîyan. O zi pey destegiriyê qeymeqam Mistefa paşa qeybi kiştişê birayê xo Merdan Elî beg diwanê Osmanîyan ferman vet. Ferman bi nameyê waliyê Diyarbekir –ke verê cû defterdarî ra ame bi guretiş- vejîya. Waliyê Diyarbekirî na ferman ser Merdan Elî begî da kiştiş. Bade cû padişahê Osmanîyan semedê seferê Emmanî eyaletê Diyarbekirî rê ferman erşawit. Na ferman ser, eskerê eyaletê Diyarbekirî kewt rayîr. Musa beg zî miyanê nê eskerî de bi. Musa begî emrê Ellahî ra aqil eşt û xo da têmîyan û dima zî vîndi bi.\nŞerefname ra hebêk mînyatur ke diza Gêlî mojneno\nHerinda ey birayê ci Mistefa beg pê fermanê padişahê Osmanîyan girewt û bi mîreyê Gêl î. Homa emir ey û dewletê ci heta roja qiyametî ebedî bikiro. Mistefa beg sey darê rêzê Îrem bi, hênîyê sexîtî û keremî bi, madenê cewheran û wayîrê sifetanê kamilan, estareyê talih û îqbalî bi. Her tim goşdarîya şîîr û qalê hikmatînan kerdîn. Welatê Kurdistan mîyan de pey sexîtî û camerdî erjîyaye yew merdim bi û pey nê sifetan wesifyenî. Serra hezar û heştay û new ê hicrî de (1089/1678) Qeplan paşa walîyê Dîyarbekir bi û diwanê Osmaniyan ra yew ferman vejîya ke va bêrîn seferê Çehrîn. Mistefa beg nê fermanî ser pa mîreyê Pali, Mehemed Qucur beg kewt rayîr şi sefer. Mîreyê Pali Mehemed Qucur beg camerdê sexî û egîd yew merdim bi. Mistefa beg û Mehemed Qucur beg vateyê xo kerd yew û miyanî xo pê heskerdiş û sînayîş viraşt. Yew hel zî yewbînan ra ca nêmendîn. Raywanîyê xo de xeylêk keyf û sefa kerdîn. Wexto ke pirdê bacarê Benderî ra vîyertî ca de a herind de xeymê xo û barê xo têkişte de rona. Bade cû zi des hezar eskerê mîreyî hetê diza Çehrîn kerdi rey. Hîn paw ke biresî dizê Çarin, muhafizê bendê Osmanîyan ra Yusuf paşa ame înan hete û va hetan ke vîst hezar esker çin bi desturê padişah qeybi nê şerî çin a. Labelê înan goş ey nêkuwa û xo da binê yeşê înayet û destegiriyê Homa yî. Yew wexto ke bimbarek de hela nêmrojî de xeymê xo bar kerdî û têreyde hetê diza Çarîn a kewtî rayîr. Homay destegirî da înan sax û silamet şer qedîna û xeylêk xenîmet kewt înan dest. Her diyan zî qeymeqam Mistefa paşa destî ra xelatê fexrî girewt pira. Dima zî kewtî miyanê eskerê walîyê Dîyarbekirî yê Qeplan paşa yî. Badê cû zî xizmetê padişahê Osmanîyan de bî. Her di mîreyan zi her xusus de qedrê yewbînan zanenî û xatirê yewbînan pawitîn. Yew seraskerê qiralê Mosqowî ke nameyê ci Remedensko bi pa hîrê sey-çar sey hezar eskera Ozusu de taburê xo rona bi. Fermanê wezîro pîlê osmaniyan Mistefa paşa waliyê Diyarbekir Qeplan paşa pa hendê ra beg û paşayanê xo bi sereskerê Osmanîyan. Wexto ke şer û cerg têra bî, mîreyê Gêlî Mistefa beg û mîreyê Pali Mehemed Qucur beg egidîya pîl mot ra. Mîreyo erjîyaye Mehemed Qucur begî estorê xo ramit eskerê kafiran ser, kafiran ra yew kişt. Kamî ke o dî, ci rê heyran mendî. Yew estorê Mistefa beg zî pey topê kafiran ame kiştiş. Serra hezar û newayê (1090/1679) hicretê peyxemberî de (selat û selamê Homay ey ser bo) Mistefa beg şerê Çarin ra agera welatê xo û cuyê xo vîyarna. Yew mude cuwe ra pey birarzayê ci Qasim bego lajî Merdan Elî beg şi paytextê Osmanîyan û mudeyêk uca de mend. Aşmê Rebîulewwelê serrê hezar û neway panc de (Sibat 1684) Qasim beg diwanê Osmanîyan ra hukmatê Gêlî xo rê girewt. Naye ser Mistefa beg şi paytextê Osmanîyan û mîretiya Gêl hewna pey de girewt. O zî pey lutuf û destegirîyê Homayî textê xo de ronişt. Ma hêvî kenî ke emir û dewletê ci dewam biko.\nŞecereyê Mîreyê Mirdasîyan\n Fotografê nê şecere, mi Tarik Konuksever ra guret. Ez ey rê zaf teşekur kena.\n Derheqê nê mîreyî de tarîxzanê Memlukîyan Meqrizî wina vano: “Serra 820 hîcrî û 1417 mîladî de hukimdarê Memlukîyan amebi welatê Semsûr û eştbi diza Kexta ser. Mîreyê ke dormeyê nê welatî de bî heme ameyî dergahê ey û ci rê sere rona. No hengame de qasidê Mîreyê Egil/Gêl Mehemed bego lajê Dewletşah beg zi Diyarbekir ra ame û mefteyê diza Gêlî zî xo reyde ardbî. Mefteyê ey tepiya diya ci û di heb qıyafetî qumaşo atlasî ra bî ey zî diyayî qasidê Mîreyê Gêlî.” Meqrizî, el Suluk fî me’rîfetî Duwelîl Muluk, tehqîqê Muhemmed Ebdulqadir Eta, Beyrut, 1997, cild 6, rîpel 444. Ma no îfade ra fehm kenê ke nameyê babiyê Mehemed begî, Dewletşah beg o. Çunke Meqrizî hemdemê nê mîre yo. No rid ra ma çim de malumatê ey hîna rast o.\n Derheqê nê mîrey de Meqrizî vano: “Serra 836 hîcrî û 1432 mîladî de hukimdarê Memlukiyan Melik Eşref Mueyyed ame Amed. Mîreyê Gêl Dewletşah beg şi ey vera. Melîk Eşref ey hol kerd mêman.” Meqrizî, el Suluk fî me’rifeti Duwelil Muluk, cild 7, rîpel 254.\n Serra 903 hîcrî û 1498 mîladî de hukimdarê Aqqoyunîyan Qasim lajê Cîhangir Îsfendiyar beg rê yew berat erşawit bi. No berat de Îsfendiyar beg ra bi leqabê Emîr-i A’zam Ekrem behs keno û welatê Gêlî ra teber îdareyê bajarê Baxîn û Hênî zî dano ey. V. Minorsky, A Soyurghal of Qasim b. Jahangir Aq-qoyunlu (903/1498), Bulletin of the School of Oriental Studies, IX/4 (1939), cild 9, qisim 4, rîpel 929.\ntweet Verên: Şerefname De Mîreyê Suweydîyan\nPeyên: Şerefname De Mîreyê Mirdasîyan Qismê Paliyî
4,976
madlad400
CC 20220801
zza
Na Dınya ra Nelson Mandela Vêrd ra - Zazaki Kozmos\nZend Pigar Gulane 25, 2020 0 1653\nNelson Mandela Afriqa Veroji rê têyna nê, welatanê dınya pêrinêde, seba ma pêrine bibi timsalê şerê serbestiye. Ê 28 serê xo hepısde viyarnayra, onciya ki dawa xo ra düri nêkewt. Êmrê Mandelay ma pêrinê rê pırê dersano...\nMart 25, 2020 - 09:45 Newebiyayiş: Nisane 10, 2020 - 04:07\nSerê Domanêni u Xortênya Xo\nNelson Rolihlahla Mandela 18ê Aşma Amnaniya Wertêne 1918de dewê de Afriqa Verojide ame dınya. Domantênya xo dewede, ebe çıraynayêna mal-dawari vêrdera. Maa xo xırıstiyane biye, Mandela khe bi hawt sere, maa dê o rışna mektevêde xırıstiyana. Mandela uja vaftiz bi u malımê dê vernamê de İngılızki na pıra: Nelson. Çawo khe Nelson Mandela new sere bi, piyê xo merd. Merdena piyê dê dıma, maa dê o berd teslimê qonağê şefê qebila dina kerd. Waxtê Mandelay hatani des u şeş serine uja vêrdra. Nê serade maa xo hondê nêdiye, hema şefê qebila u cênya xo zaf rınd qaytê Mandelay kerd. Heto jü ra ki Mandelay mektevê kaleka qonağide wend; ê mektevide İngılızki mısa, mırdya xo tarıx u coğrafya wende, taê ki verva xırıstiyanêni şi.\nMandela, gorê vatena xo, ê serade hona rınd heşarê zılmê Awrupayıca nêbibi. Hona kolonyalizm zê çiyê de rınd diyênê; Mandelayê o tawi çımde, Awrupayıci zılımkar nêbi u xısmeta dina rêştênê şarê Afriqa. Şerê Dınyayê Dıdinede ki Mandelay hetê İngiltera guretibi. Dirê serê bini, Mandela kewt üniversita, hıquq wend. Waxte üniversitede ki onciya zêde elaqadarê siyaseti nêbi; mesafo derg vazdênê, boks kerdênê, şiyênê partiyanê dansi. Feqet dolımê, derheqê werdena talebade üniverstede protestoyê bi; Mandela ki kerdoğanê nê protestoy ra bi u nae ser çiyê waxt üniversite ra ame dürkerdene. Mandelay na üniversite nêxelesnê u cavırdê. Ê tawa şefê qebila Mandelay rê jü çênekhe dibi, waştêne khe Mandela a çênekhe de bızewejiyo. Mandelay na sate zewaj nêwaştênê feqet gere heto bin ra ki qesa şefê qebila nêşıktênê. Mandelay verde jü raye mendibi: rem. Xora ê ki hêni kerd, welatê xo ra rema, ame Johannesburg.\nEbe Siyaset Têrü Amayiş\nMandelay Johannesburgde vırêndiye jü şirketê madenide kar dozkerd, uja bi phawançiyê şewe. Feqet werte ra khe taê waxt vêrd ra, welat ra remaişê dê bi eşkera u nae ser kar ra ame êştene. Karê phawançiyêni ra dıme, mordemê de dê cı rê jü şirketê hıquqide, lêê jü awkatê Cuhidi de kar di. Wayırê nê şirketi u awkatê khe şirketde xebetinê, nezdiyê Kongra Afriqawa Milliye (KAM) u Partiya Qoministe (PQ) bi. Mandela ebe na qêyde emrê xode defa vırêne xo nezdi rê siyaseti kerd. Nae ra tepya êndi rew rew şi pêseramayişanê siyasiya u ê dormade xêlê hevalê newê naskerdi. Ebe qesanê dê, atmosferê nê pêseramayişa dê sero tesirê de gıran vırdabi. Çıkhe ê hatani nıkha Afriqanıci, Awrupayıci, Cuhıdi niya têdüştde, niya zê wau u bıraa u hevala nêdibi. Onciya ki, hona taê qısawetê xo bi; mesela ateizmê nê partiya u xırıstiyanêniya Mandelay nêkewtênê pê.\nVuriyayişê Fıkri u Qerarê Xoverdayişê Radikali\nMandela nê serade onciya kewt üniversita, hetê ra wendişê hıquqı dewam kerd, hetêra xebetiya, heto bin ra ki pıra pıra wertê karê siyasetide kewt vırêndiye. Mandelay çımde, bê KAMi komelê de bine lazıme biye khe, wa xort u azeba biyaro zerê hereketi. Ê u hevalanê xo sera 1944inede Jüwaniya Gêncanê Kongra Afriqawa Milliye kerde şên. Mandela be xo ki na komelede endamê komita raeraberdişi bi. Onciya ê serade Mandelay endamê de KAMi, Evelyn Mase naskerde u têy zewejiya. Mase ra dı domani bi, jü layêk jü ki çênekhe; çenekhe khe biye new aşme, nêweşiya menenjiti ver merde.\nSera 1948ide Afriqa Verojide weçinıtena biye u na weçinıtenede şarê süpêy têyna rae dênê, heqê şarê siyayi u raye dayene çinêbi. Na weçinitenede partiyê de şarpereste, Partiya Milliye vêjiye u pıra pıra dest kerd be ardena rejimê apertheidi. Na jüye sero, Mandela u hevalanê xo qerar dacı khe êndi nae ra tepya ê verva nê rejimê şarperesti gere karê de tayina radikal bıkerê. Nata bota dirê protestoy kerdi, taê caa şi grêva. Feqet dewelete nêvırdênê khe tewr ê çımanê xo rakerê. Heto bin ra khi, Mandela nê sera derheqê siyasetide xo be xo vuriyênê. Êndi xırıstiyanêni ra tayina düri, materyalizm ra tayina nezdi bi. Dest kerdibi wendena kıtavanê Marks u Engelsi. Rejimê Jüwaniya Sovyeta ki ê sera pışti dênê şaranê bınedesta; na jüye ki Mandela verva sosyalizm u qomınizmi berdênê. Onciya nê serade Mandela pıra pıra vêjiyênê meydana u cematanê gırsa rê qesekerdeni kerdênê. Gegane nê qesêkerdenanê xo sero amênê guretene, waxtê de kılm zerede mendênê, pêyjo amênê ravırdiyayêne. Feqet cênya xo Evelyne na şiyayiş ra hondê weş nêbiye; ae nêwaştênê khe Mandela niya zaf wertê siyaseti kuyo. Jü ki, şık kerdênê khe Mandela sare re dae çarneno. Axriyede Mandela u Evelyne Gulana 1958ide jübini cavırda. Evelyne şiyê kewte wertê Şahadanê Yehovay, Mandelayi ki dirê aşmê bini Winnie Madikizela naskerde u dolıma dıdine zewejiya.\nGuretene u Ceza Emri\nMandelay ê waxta onciya karê siyaseti u karê hıquqi piya rae ra berdêne. Çiyo khe bi, êndi protestoa ra pıra pıra biyênê zereserd, çıkhe dwelete qet nêvırdênê khe ê xo bılewnê. Çımê Mandela u hevalanê dê nafa şero silayınde bi. Seba dozkerdena silaa, Mandelay qasıdê rışna Çin; feqet Çini çımde Kongra Afriqa Milliye hona şerê gerilla rê hazır nêbiye u seba nae ra ki Çini silay nêday. Onciya ki Mandela u hevalanê xo şero silayın ra fek ranêvırda, pıra pıra têvdirê xo di. Plan o bi khe, zerê KAMide grubê de dızdiyaye şênkerê u na grubê ki sabotaja bıkero. Sera 1962inede KAMi Mandela dızdiya rışna dewletanê Afriqaanê bina; Mandelay uja hem seba silaa ra perê day arê hemı ki ebe xo êrdımê şerê gerilla gurêt. 5ê Aşma Amnaniya Pêêne 1962de, çawo khe Mandela hona newe cêrabi re Afriqa Veroji, ame guretene. Vırêndiye şüjê xo zaf gıran nêbi; ebe hazırkerdena grêva u xerepnayêna zagonê dewlete ame şüjkerdene u 4 seri ceza diye cı. Feqet serê tepya, operasyonê de binide, derheqê şerê silayınide ewraqê newey kewti re dewlete dest. Nafa newe vırêndiya ra dawa biye ra. Axriya na dawade Mandela u hevalanê xo ceza emıri gurête.\nSerê Hepısi u Sermiyanêniya Afriqa Veroji\nMandela 1962 ra hatani Gujiga 1990i, yanê 28 seri hepısde mend. Serê hepısiyê vırêni zaf çetın vêrdira; Mandela qawışanê zaf tengade têyna mend, cênya xo domanê xo şeş aşmide dolımê ya di ya nêdi, hevalanê xo ra ame vısnayêne. Feqet seranê pêênade dewlete şertê dê tayina kerdi sıst. Mandela 11yê Gujige 1990êde ame ravırdayêne. Ravırdayêna dê dınya şa kerde; feqet dê çımde şer hona nêxelesiya bi, hatani ajê rejimê apartheidi werte ra niyamênê wedardayene, dawa Afriqa Veroji nêxelesiyênê. Hokmatê o tawi êndi gelê bibi nerm; hokmati u Mandela dirê seri projê de werêmayişi sero piya xebetiyay. Na proja pêyjo çarniye re Koalisyono Milli. Weçinıtena sera 1994inede KAMi zafêriya raa gurêt u Mandela bi sermiyano siyawo Afriqawo vırên. Mandelay 1994 ra hatani 1999 sermiyanêniya Afriqa Veroji kerde u wertê nê sera de rejimo khan kokhe ra ame wedardayene, heqê şarê süpê u heqê şarê siyay bi zê jübini. Mandelay êndi xo çımde wezifê xo ardibi ca: 29ê Marti 1999de ebe qesêkerdenê de pêêne siyaset cavırda.\nÇıqa khal u nêweş bone ki, hona zeriya xo kerdênê cêniya. Hetê zeri ra hêni têzık bi khe, 80 seriya biyayêna xode onciya zewejiya! Cênya xuya pêêne de ki 15 seri viyarnay. Nê seranê pêêna de nêweşiyê xo êndi bibi zêde, rew rew berdêne nêweşxane. Payizê 2013ide nêweşiya xo tayina biye gırane. Mandela roja 5ê Çelê Vırêni 2013de şi heqiya xo. Merdena dê sero hokmatê Afriqa Veroji 10 roji siya ilan kerd. Ceneza Mandelay 15ê Çelê Vırêni 2013de êna wedardayêne.\nRama heqi re cı bo...\nTım qelbê made maneno...\nVeli Kişioğlu Amnano Wertên 19, 2020 0 1386\nCemal Atila Mart 29, 2020 0 1996\nMesut Asmên Keskin Gulane 24, 2020 0 1608\nCemal Atila Nisane 10, 2020 0 2024\nÊyr ruec 2500 serr ser şiya, awı go numê Sokratesi pê nızono, çınêko, la numê heyetê...\nYo katedrala tarixiya ke biya semboli bacari Milanoy\nSûkê Uruk, sûkê qralê efsonewi Gılgamışia
1,933
madlad400
CC 20220801
zza
Alîye rayîrê meclîsî de ya,e-Rojname\nNamzedê Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP) ya Rihaye ra yewe Alîye Kizildamare ya. Kizildamare bi serran têkoşînê sendîkal yê Egîtîm Senî de ca girewte û eynî wextî de DOKHî reyde xebatan daye meşnayîş. Kizildamara ke weçînayîşê 2014î de bîye namzeda hemşarîdarîya Partîya Herêmê Demokratîkî (DBP), mamosteyî ra îstîfa kerde û beşdarê xebatê sîyasî bîye.\nKizildamare qiseykerdişê xo de wina va: “Goreyê mi HDP cayê çareserî yo. HDP sey problemê xo nêzdîyê problemê şaran beno. Pêşnîyarê çareserî keno. Problem tespît keno û nuktaya çareserî de hewl dano. Mi sey cinîyêke bi taybet no tewr zêde hîs kerd.”\nKizildamara ke 18 serrî mamostayî kerda va ‘na mintiqa de cinî heqê perwerde û weşî ra feyde nêgînê û keyeyî goreyê domanê lajan, tewr tay îmkan danê domanê kêneyan’ û wina dewam kerde: “Ez do babeta têduştîya îmkanî bera meclîs û çareserî bi ca bîyara. Babeta perwerdeyîyê ziwane, heqêko muhîm o. Na babete de bi taybet Riha de problem yenê cuwîyayîş. No wareyê perwerdeyî de zî xo dano dest. Bi taybetî zî heqê weşî de. Warê îstîmlaqkerdişî de seba xizmetê bi ziwanê maye bêro dayîş do waştişê ma zaf xurt bo.”\nCinîyî pêroyê komelî yê\nKizildamare daye zanayîş ke cinîyî nîmeyê komelî yê û eynî wextî de netew ê, cinî pêroyîyê komelî yê. Kizildamare qiseykerdişê xo yê peyênan de bale ante ewnîyayîşê HDPyî yê derheqê cinîyan de û dîyar kerde ke ganî heme cinîyî binê sîwana HDPyî de bêrê têhet. RIHA\nHeta şilka gonîya xo ya peyên\nUrf û adetê wayîrvejîyayîşê kede\nHetêk de gonîye hetêk de şewat! - Nûşteyê U. Serhildan Andan\nŞima bi rayêk eşkenê zaf çîyan bivurnê\nTêkoşîna Mayan - Nûşteyê Mamoste Silêman\nAşitîya vindîkerde! - Nûşteyê U. Serhildan Andan\nSeba sucdarê Qetlîyamê Dîlokî jestê ‘weşî’\nKerrayê tebîî şîfa vila kenî\nHeta muhakemekerdişî, ez nêmirena\nKesê ke îxraçan protesto kerdî rê cezaya pere
1,391
madlad400
CC 20220801
zza
Roportajê "Star"î bi Îsmaîl Beşîkçî - Dersiminfo.com\nKeyepel Aktuel Roportajê “Star”î bi Îsmaîl Beşîkçî\nRoportajê “Star”î bi Îsmaîl Beşîkçî\nRojnameyê Tirkîya Starî sosyologo namdar Îsmaîl Beşîkçî de ju (yew) roportaj viraşt. No roportaj de Îsmaîl Beşîkçî kî fikrê xo kurdan ser o ard zon (ziwan).\nMesela, roportaj de Beşîkçî armenîyan ser o qisey kerd va: “Seba ke 1915 de xeylê armenîyî hetê kiştoxanê kurdan ra amey kiştene, tayê welatanê rojawanê Ewropa hîna duştê şar û heqanê kurdan der ê.”\nBoyna, Beşîkçî va ke ronayîşê dewleta federal a Kurdîstanî û pîlbîyayîşê aye zaf muhîmo. Seba Kurdîstanê Vakurî merdim (mordem) şikîno vajo ke 40-50 serran ra gore qezencê muhîmî vejîyayê meydan. Labelê bedelêde zaf giran ra gore no hîna zaf qijkek o. “Milet û dewleta milî hîna wenêdarîyayê. Nê tena vanê ke şarê kurdan wayîrê çîyê mebo. No slogan ra gore mezgê kurdan bêro têwerte kerdene. Mîsal, êyê ke nîya vanê, wazenê ke ju (yew) dewleta Filîstînî ya kî Sûdanê Vakurî bêro ronayene. Heto bîn ra kî Tirkîya ceribnena ke Qibrisê Vakurê bibo xoser. Naye her ca de, MY, Konseyê Ewropa, Yewîya Ewropa û Konferansê Ereban de anê ra zon (ziwan). Olîmpîyatê 2004 Atîna de 206 dewletî beşdar bîbîy, 2006 de na hûmara înan Pekîng de 206 bîye. Ewro 207 dewletî tede estê. Bi Sûdanê Başûrî benê 208. Têkilîya mîyanneteweyî de “birayîye” zaf yeno qisey kerdene. Eke di hetî têduşt nîyê, heqê xo ju (yew) nîyê, birayîye uca (uza) de çin a. Mîsal, eke Filîstîn de birayîye bivejîyo meydan, ereb û yahudîyî gerek erebanê Filîstîn rê ju (yew) dewlete rono ke merdim (mordem) birayîye ra qisey bikero.”\nSosyolog Dr. Îsmaîl Beşîkçî şarê kurdan nêzdî ra nas keno. Tawo ke her kes tersê kurdan Tirkîta de vila bîbî, Beşîkçî o wext derheqê kurdan de kitabî nuştî û heyatê xo ra 17 serrî hepisê Tirkîya de vêrd ra, pêro 32 kitabê xo ameybî qedexe kerdene. Îsmaîl Beşîkçî Çorum ra yo û naznameyê xo werteyê kurdan de “Mamostayo Çeqer” o.\nNuşteyo peyênHûmara adare ya “Le Monde Diplomatique Kurdî” vejîya\nNuşteyo verênFîlmê rojnamegeranê kurdan: Press\nBaydemîr: Na dewlete yê kurdan nîya
18
madlad400
CC 20220801
zza
24 Gulane 2019 Îne 21:46\nMehmed Selîm Sert\nDewa Pîranî Dêrey de yew merdim estbi. Werd ra birîyabi. Sifreyî ser roniştiş û wariştişî ey yew bi. Şehtîyabi û bibi sey yew texteyî. Ina rewşe kewtibî ganê ey. Xwu rî yew derman yew çare nêveynabi. Ino merdim yew roc embazanê xwu ra vano "Embazên, zaf wext esto ke ez nişna çî biwera, ez senewa sifre ser roşena, eynen wina zî wardena. Mehdê mi çin o. Mi yew çare xwu rî nêdî. Ez nêzana se bikera, çi bikera embazên. Şima yew aqil bidê mi. Şima vanî se?"\nEmbazê ey ewilî ey peygoş kenî. Vanê ino derd zî derd o qay? Ti beno ke qeşmereya xwu ma kenî.\nBadê ewnîyenî ke ino merdim cidî yo. Yew embazê ey vano “Eger ti şinî se, şo Ziyara Mehdenî ser.” Merdim biheyecan û meraqi reydi perseno vano “Ziyar ziyare çi ya bira?”\nEmbazê ey vano “Kam şino ina ziyare û pîzeyo safî ra duayan keno, waştişî ey yeno ca. Beno ke ti zî fayde biveynî.”\nMerdim vano “Ina ziyare kure de ya bira, vaci mi ra.” Embazê ey vano “Qezaya Mehdenî de ya. Ti şêrî ina ziyare ser beno ke ti êdî sey cinawiran çî biwerî.”\nIno merdim zî bêçare bi. Gelek wext esto ke mehdê ey padaye yo. Zaf qahrîyeno, seba ke nişno çî biwero.\nIno fikir weş bi ey şino. Kuweno rayir...\nRayirî Ziyara Mehdenî. De rayir rayir nîyo ke. Koyî, tepeyî, dereyî nêqedyenî. Bêteqet û bêmecal maneno. Yew wext ra pey rastê yew dewi yeno û xwu rê vano ez tayê biarisa û badê dewam bika. Sereyê dew de yew keyeyo berakerde veyneno. Dano ber ro, wayirî keyî vecîyeno teber. Merdim xwu dano şinasnayiş û wayirî keyî ey gêno zere. Tayê tereqnayişî dima merdim vano hal-hewal, ez ino sebeb ra kewta rayirî Ziyara Mehdenî. Wayirî keyî vano "Wullayî embaz ti bêmehdî la ti bêsiûd nîy. Cinîya mi ewro kifteyî viraştî. Goştî zerencan dekerdo zereyî înan.”\nHele yew deki fekê xwu, ma biewnî ti şinî biwerî yan nê.” Merdim vano “Tamom. Biyari ma biewnî.” Cînîya wayirî keyî sifre ranena û yew tabaxi pir kifteyan kena.\nMerdim dest pê keno weno weno weno...\nKifteyî mehdê ey akenî. Ne nefes gêno ne yew daqa vindeno. Pîr pêser hewt hebî kifteyan weno.\nDe kifteyî verî zaf xişn bî. Yew kifta sey sereyî yew înson bî. Wexto ke merdim wina kifteyan weno, wayirî keye zî fekakerde yew hal de temaşeyî ey keno. Merdim hewt hebî kifteyan qedineno û giştanî xwu lîseno, destanê xwu pank keno. Dima paşta xwu dano dîs û meşka xwu ra ewnîyeno.\nWayirî keyî şaş biyo. Ageyreno meymanî xwu ra vano "Keço to mi ra va, seba ke mehdê mi çin o, ez şina Ziyara Mehdenî. La to hewt hebî kifteyî werdî. To yew nefes zî nêgirewt. Mi zî va herhal ti zaf nişnî kifton biwerî û mi cînîya xwu ra va pîro kifteyan biyari meymanî ma rî. La to tabax de çiyek nêverda. Şamîya ma qedîyay. Mi to di wayirî nayo! Ino çi mehde yo, çi çinbiyayiş o, ina çi qeşmerey a? Kutikzay kutikî!..."
844
madlad400
CC 20220801
zza
TEDRİSAT DİYA 770 QURSİYERON\nBelediyeya Çoligi serra 2017 dı çarçewaya fealiyetonê mesleg u sosyal dı qursonê xu dı tedrisat da 770 tenon.\nMudiriyeta Gureyi Kultır u Sosyal ê Belediyeya Çoligi raporê fealiyetonê serra 2017 kerd eşkera. Rapor dı vaciya ki qursonê muteşebisi, neqışnayişê kuiyon, taqı tasarım, sabunê mis, paraşutê verard, Muay Thai, Qur’onê Kerim, tiyatro, nuştoği, wendış u nuştış, Erebki, ney, keman u saz dı 770 tenon tedrisat diyo.\nRapor dı ina vaciya: “Hetê Gruba Şehr-i Bingöl ê Belediyeya Çoligi kayi Tırki u Zazaki kay biyi. Kayi M4hmud, Teyyare u Aqıl Şenık Bar Gırun, İstanbuel dı zi kay biyi. Festivalê Hesarek ê Ğıjbiyayişi zi Hesarek dı vıraziya. Fealiyetê 8 Edar Ruecê Ciniyonê Dınya zi tertib bı. Pê paştdayişê universite gelêk konferans u fealiyeti tertib biyi. TRT Kurdî dı programê Çepik ê Aydın Aydın tertib bı. 5 qezayon u Merkezê Kultır ê Çoligi dı fealiyetê Biyayişo Bımbarık vıraziya. Pê desteğê Mudiriyetê Kultır u Turizm ê Çoligi musabaqaya wer vıraziya. Aşmê Remezon dı her şew fealiyeti vıraziyayi. Semedê yadkerdışê Ruecê Aşure, aşure diya talebeyonê universite. Aşmê Muharrem dı semede ciniyon programi vıraziyayi. Ma programo ki İstanbuel dı pê nomeyê Rueci Daşınasnayişê Çoligi vıraziya, ma uca dı stand kerd a.\nYaşamspor serrêka serkote viyarna\nRapor dı vaciya Kuluba Yaşamspor ê Belediyeya Çoligi emserr serrêka serkote viyarna. Rapor ina dewom kerd: “Kulubê ma Maratonê Nim ê İstanbuel dı bi çaharın, ê Trabzon dı bi yoyın, maçonê U17 Grubê Mıntıqa dı bi dıyın, musabaqayê asnawi dı bi dıyın, Maratonê Nim ê İstanbul dı bi yoyın, Xırvatiston dı Maratonê 26ın ê Zağreb ê Şampiyoniya Maraton ê Balkan dı pê atleto milli Yavuz Ağralı bi yoyın, musabaqayê Finalê Ligê Kros dı miyonê taxımonê Tırkiye dı bi hiriyın, Vazdayışê Pil ê Ataturk dı bi yoyın, musabaqayê Ligê Kros, Qademeya dıyın ê Bınatê Kulubon ê Mıntıqa dı bi dıyın ê mıntıqa u Ligê Kros ê Amasyda dı bi dıyın. Kuluba ma serra 2017 dı heq kerd ki şiyer Şampiyoniya Lig ê Kulubonê Tırkiye. Zobina, Mektebê Umnon ê Edeti ê newın dı zi serroni 09-12 dı 500 tenon iştiraq kerd cı.\nHetkariya ki vıraziyaya\nRapor dı derheqê hetkariya ki belediya kerda, inan ra zi behs bı. Pê nomeyê “Semedê Heleb Rayir Akerên” 3 tıri malzemeyonê çiyi weri, kınci u çiyi bini erşawiyê Heleb. Aşmê Remezon dı 2 henzar aileyon ri qoliyê ardımi vıla biyi. Xemê fıtari dı her ruec hınzar u 500 tenon fıtarê xu kerd a. Semedê feqiron, xeseten semedê yetimon kınci diyayi 385 tenon. Pê nomeyê fealiyetonê sportif, malzeme diya 17 kulubonê amator.\nTarıxê Vıraştışi : 02-02-2018 09:44\nOmarê Wendışi : 161
4,512
madlad400
CC 20220801
zza
Taqiyuddin - Wikipedia\nTaqiyuddin bin Meruf (be Usmanıcki: تقي الدين محمد بن معروف الشامي السعدي) yew asmêşınas, hezarfen, mıhendis u matematikero Usmanıco. O serra 1521ıne de İmperatoriya Usmanıcan de suka Şami de marda cı ra biyo. Dıma musnayışi cı, qadiyi tenısi biyo. Çı waxt o biyo qadi, o zaf cerrebi kerdo u erd sero çım eşto. Be karanê cı ra namdar biyo. Serra 1571 de dıma merdışi Mehmed Ii dewri Selim I de serêmunecıman biyo. 1574 de veciyo kuleyê Galata u asmên sero çım eşto. Be destegi Hoca Saadettin u Sokullu Mehmet Paşay ra padişah Selim I ey rê dayo yew resatxane. Emma resatxaney cı serra 1580 de be erziyayışi topi ra xırabe amey kerdene. Taqiyuddin Trigonometriye sero zaf kari kerdo u terimi sinus, kosinus, tancant u kotancanti rakerdo, isbati inan dayo u inan sero cetveli vıraşto. Ekliptik u Ekvator miyan de açı 23° 28' 40" diyo be eno hareketi cı ra zaf biyo namdare. Tayê nuşteyani Taqiyuddini ewro desti ma de esti u suka Estaboli deri.\nResatxaney Taqiyuddini ra asayış\nRetrieved from "https://diq.wikipedia.org/w/index.php?title=Taqiyuddin&oldid=329540"\nVurnayışo peyên tarixê 12 Çele 2015 de saeta 06:31 de bi.\nEna pele tewr peyên roca 06:31 de, saeta 12 Çele 2015 de vurriya
168
madlad400
CC 20220801
zza
 Ayla �ZG� - Bu Yazar veya Bu Yapit Hakkinda - www.sizedebiyat.com SiZedebiyat Edebiyat Enstit�s�\nKendi Kaleminden: �anakkale ilinin, peyniriyle �nl� il�esi Ezine' de do�dum. O topraklar i�in �ehit olmu� b�y�k dedemin torunuyum. Atat�rk ilkelerine ba�l� bir Anadolu kad�n�y�m. Birisi k�z di�eri erkek iki �ocuk annesiyim. Gazeteciyim. Yazar ya da �air olabilir miyim bilmiyorum. Bildi�im tek �ey, edebiyat�n her dal�na olan b�y�k a�k�m. Her yaz� yazd���mda ya da duygular�m� karalad���m �iir denemelerimde, ayaklar�m yerden kesiliyor. Sevda topra��nda filizlenen a�a� olup meyve verecek eserlerime imza atmay� hedeflemekteyim. Sayg� dolu sevgilerimle SiZedebiyat ailesine ve herkese merhaba diyorum...\nAyla Han�m merhaba, sizi ve �abalar�n�z� tan�maktan mutluyum. �iirlerinizde anlatmaya �al��t�klar�n�z� bazen �z�lerek, bazen ne�eyle, bazen ilgiyle izliyorum. Zaten b�yle olmas� gerekmez mi? Bu da amac�n�za ula�t���n�z� g�steriyor bence. �uras� bir ger�ek ki SiZedebiyat' a renk getirdiniz. En iyilerle kal�n. Alp ARPAD, 05.01.2011, 23:56
1,942
madlad400
CC 20220801
zza
Bedıliyayiş - Franz Kafka - Vate Yayınevi\nFranz Kafka\tVate Yayınevi\nYew sere sibayi hila ke Gregor Samsa Hewnane xiraban ra xo aqiliya di ke bediliyayo biyo yew kuska dewse. Qafike xo ye sey zirxe hişki ser, dergkewte bi. Bineki sereye xo ke berz kerd pizeye xo yo xişno kulbeyen qeweyi u kirteyen di.Lihef pizeye ey ser o resabi u bineki mendbi ke bikewo erdi ser. Linge ey gore leşa ey sey pijike biy, çimane ey ver de bereqiyaye kaydiyayene.\nFranz Kafka Bedıliyayiş Vate Yayınevi Jehatı Zengelan 9789756278819
620
madlad400
CC 20220801
zza
'Mi azadî nêdî la semedê azadî mi bedel da' - JINNEWS ZAZAKÎ\n'Mi azadî nêdî la semedê azadî mi bedel da'\n12:35 16 Teşrîna verêne 2021\nMÊRDÎN -Tarîxê verê ra heta ewro şarê kurdî bi qirkerdiş û asîmîlasyonî dir rî bi rî mendo. No zî tewirêk tecrîdî yo. Labelê sey xeylêk cinîyê kurdî Fehîme Yilmaz zî hemverê tecrîdî xoverdayîşêk pîl daya. Xeylêk rey kewta grevê vêşanîye û beşdarê çalakîyan bîya. Fehîme wina qalê cuya xo kena: "Mi azadî nêdî la mi semedê azadî bedel da. No zî nîmeyê azadîye yo."\nKoçberî, tepiştiş, vînîkerdiş, îşkence û kerdişê ke serê merdeyê kurdan de yenê kerdiş qet nêvuryayê. Ma ewnîyenê kam ci cuye dayîke ra rastê nê yenê. Serranê 1980î ra heta nika hetê dewleta tirkî ra xeylêk nêheqî kurdan rê ameyo kerdiş. Dayîka Aştîye û dayîka tepişteyan Fehîme Yilmaz (86) zî cinîyêka hemverê nînan de sere wedarnaya û vera tedayan têkoşîn kerda.\nFehîme kam a?\nFehîme Yilmaz serra 1935 de dewa Zonî ya girêdayê merkezê Mêrdînî de yena dinya. Pîyê Fehîme hem aye tut bena dinyaya xo bedilneno û dayîka ci bi kedêke pîl 4 tutanê xo pîl kena. Fehîme û wayê xo emrê qijî 13 serrî de yenê zewicnayîş. Nê şertê bîyayeyî Fehîme ameyox rê amade kenê. Aye do zehmetîyê pîlan biciwîyo la dayîka aye ra mîrasê xoverdayîşî ci rê mendo û aye zî xo ver dana.\n'Waştêne îdareyê ma bişikinê'\nFehîme ke bi lajê datê xo dir yena zewicnayîş, bena dayîka 7 tutan. Tutanê ci ra Nesîh Yilmaz (Rênas) serra 1992 de tewrê mîyanê refê azadî beno û hêrişê leşkeran serê keyeyî de hîna zêde beno û keye vera nê xo ver dano. Fehîme vana wexto leşkerî ameyîne dayîne înan ro û wexto ke kêfî înan ameyîne silam dayîne ma. Fehîme wina dewam kerd: "Reyke leşkeran eşt serê keyeyî û tutanê mi û embazanê mi kerd rêze. Dayî heminan ro û mi ra persê çekî kerdî. Ma ziwanê înan nêzanayîne zî ma zanayîne çi wazenê. Mi qet cewabê înan nêdayîne. Çend rey zî verê dewe de rêz kerdî. Ameyîne silam dayîne ma. Semedo ke ez silamê înan nêgîrî mi vatêne, ez ker û lal a. Îradeyê mi nê çî qebûl nêkerdêne. La nê hêrişê înan bî sebeb ke ma koçber bê. Tutê mi yewbînan ra visîyayî û vila bî. Tena lajêk mi dewe de mendo."\n'Ma do pey dewaya înan de bê'\nSerra 1999 bi hêrişêk leşkeranê tirkî ra Nesîh dinyaya xo bedilneno. Bi rojan zî mîyanê destê înan de maneno. Rexmê teşîsê keyeyî cenaze yena vindarnayîş. Êdî dayîka Fehîme tewr zêde beşdarê xebatan bena. Mîyanê Meclîsê Dayîkê Aştîye de ca gêna. Hemverê tecrîd û bêmafî serê kurdan d eyenê kerdiş, xeylêk rey kewena çalakîya grevê vêşanîye. Fehîme vana tu wext hemverî şehadetî ma sere nêtewênenê. Ma do pet dewaya înan de bê. Ez dayîka heme şehîd û şerwanan a.\n'Ma poşman nîyê'\nCiwanê keyeyî zî nê çîyan ra tesîr benê. Ê zî mîyanê kar û xebatê ciwanan de ca gênê. Serra 2011 de zî tornê ci Azad Yilmaz (Renas) ke nameyê xo datê xo ra girewto, tewrê refê azadîye beno. Dimayê nê 2013 de zî Zeman Yilmaz (Azad Zonê) ke nameyê xo datîzayê xo ra gêno beşdarê refê azadîye beno. Her di zî eynî tarîx de 2016 de resenê şehadet. Tornê Fehîme, Zana Yilmaz zî zîndan de yo. Fehîme wina vat: "Semedê dayîkêke nê bedelê zaf giran ê. Ma zerrî ra bi dej ê. Coka ma reyna serfîraz ê. Têkoşîno ke yeno dayîş ma serberz keno. Ma poşman nîyê."\n'Ganî kurdî bibê yew'\nFehîme semedê emr û weşîye xo êdî nêeşkena beşdarê xebatan bibo. La aye bi duanê xo tim çalakgeran de ya. Fehîme tewr peyîn wina vat: "Ma kurdan ra zaf ant. No têkoşîn semedê serfîrazî yo. Ma dayîkî gerek vernê de bê. Çîyo ke mi dejneno qorîcîtîyê ke Tirkîya r yeno kerdiş. Vatişêk kurdî esto û vano, ‘Tena asin eşkeno asin bibirno' tena ma kurdî eşkenê bi kurdan. Çekê dişminê ma tewr pîl zî no îxanet o. Hêvîdar a ke vera ke bimirî ez yewîye kurdan bivînî. Ma bêveng nêmendî û no zî semedê tutanê ma, semedê torinanê ma bî mîrasêke."\nFehîme tewr peyîn kilamêke semedê tutanê xo ke bîyê cangoriyê azadî vana.\nWisarê ma wisarêke rew yeno,\nPayîzê ma nêweş o ha pey yeno\nÇimê dayikê zemanê mi tarî yê,\nCiwanêk yeno vano ka zemanê şima se bi?\nMi rê bi hawar û qêrîn\nÛ mi vat dewa Zonê birijîyo,\nHewar û vengdayîş Nesîhê mi ra yeno,\nNesîhê mi kerd qêrînayîş!\nDewa ma birijîyo,\nKesêk ber Nesîhê mi rê anêkerd.\nNêvatê ne bi birîn o û ne zî merde yo,\n10 rojan mîyanê destê dişminî de maneno,\nBerdî Qoserê mîrat î, kam şino nas nêkeno.\nWaya ci Stenbol ra yena ci temaşe kena.\nVana, lê lê dayê! Ma çimi to tarî yê?\nZemanê birayê mi nêaseno, pêro bi birîne yo…\nMi vat zerrîya mi, zerrî vana,\nZerrîya mi çi pêlê behrî ya,\nHekara veşnaye de bi hewar û vengdayîş,\nWa homa bigîre berêk şoforê teyarî yo.\nÇira derbêk dayê ro bejn û bala tutê min o reben,\nAzadê Methetê mi yewo tena yo.
1,036
madlad400
CC 20220801
zza
BELEDİYA SEMEDÊ EXTİYARON Bİ SEFERBER\nExtiyari ki riyê virusê korona ra mudeyo derg ra nat keye dı moneni, ruejonê kıfşkerdeyon dı eşkeni bıveciyi teber. Belediyaya Çoligi setê hijyeni dona extiyaron. Reis Arıkan va; “Ma semedê hina rehet cuyayişê pilonê xu heme çi keni.”\nBelediyaya Çoligi, semedê virusê korona tedbironê xu zidnayiş ri dewom kena. Ekibi Belediyayi ki seranserê rueci xebata dezenfeksiyoni keni extiyaron ri zi beni desteg.\nEkibi çarçiwaya yo plan dı keyeyonê hemwelatiyonê 65 serron ra cuer ziyaret keni. Ekibi sılam u hurmetê Reisê Belediya Erdal Arıkan hemwelatiyon ra voni u setê hijyeno ki tede dezenfektanê desti, kolonya, maske u broşurê melumati esti doni hemwelatiyon. Hemwelatiyi ki hediyeyonê xu geni voni, ma pê ıni desteg beni paşt raşt u Reisê Belediya Erdal Arıkan u ekibon ri teşekur keni.\n“Weşiya hemwelatiyonê ma heme çi ra ver a”\nReisê Belediya Erdal Arıkan derheqê mewzu dı eşkeraya xu dı va, ma semedê hemwelatiyonê xu yê diyarê 65 serron risk ra pawıtış, setê hijyen keni vıla.\nReis Arıkan hına qısey kerd; “Vera Covid-19 mucadeleyê ma her het ra dewom keno. Ma ına çarçiwa dı semedê hemwelatiyonê xu yê diyarê 65 serron setê hijyeno ki tede dezenfektanê desti, kolonya, maske u broşurê melumati esti kerd hazır.”\nReis Arıkan, semedê weşi u huzurê hemwelatiyon heme tedbiron guretış ri cehdkerdış ser vındert u va; “Semedê ın proseso zor ra xelısiyayiş ma piya şew u ruej xebıtiyeni. Ma Belediyaya Çoligi heme tedbironê pawıtışi u verniguretışi het dı zobina projeyon zi oni ca. Xebatoği ma yi sıheti mucadeleyê Kovid-19 safa verin dı yi. Ma her ruej fıtar doni xebatkaronê sıheti, ma semedê extiyaronê xu setê sıheti, hemwelatiyi ma yi ki keye dı moneni semedê yin sewiyeya mektebo verin, mektebo miyanin u lise dı kıtabi kerdi vıla. Heto bin ra zê xebata dezenfekte, maske vılakerdış xebati ma zi dewom keni. Peyniya xebatonê pilon u muhimonê dewleta ma dı weziyetê ma her ruej beno hol. Ma xu sıst nikeni, xu gueşon ser nitexerneni, tedbironê xu ri dewom keni u pê Homayi ma ın bela ra xelısiyeni.”\nTarıxê Vıraştışi : 08-05-2020 02:44\nOmarê Wendışi : 247
3,744
madlad400
CC 20220801
zza
HZ. �SA'NIN YERY�Z�NE D�N���\nBu b�l�me kadar anlat�lanlardan, Hz. �sa'n�n �lmedi�i ve Allah kat�na y�kseltilmi� oldu�u a��k�a anla��lmaktad�r. Ancak Kuran'da dikkat �ekilen bir ba�ka �nemli konu daha vard�r: Hz. �sa yery�z�ne yeniden d�necektir...\nHz. �sa'n�n yery�z�ne ikinci kez gelece�i konusu Kuran'da �ok a��k olarak bildirilmi�tir. Pek �ok ayette bu konu ile ilgili kesin ifadeler bulunmaktad�r. Kuran'da bildirilen bu deliller �u �ekildedir:\n(1) Hz. �sa'n�n ikinci kez yery�z�ne inece�ine dair i�aretler ta��yan ayetlerden ilki Al-i �mran Suresi'nin 55. ayetidir:\nAyetteki "sana uyanlar� k�yamete kadar inkara sapanlar�n �st�ne ge�irece�im" ifadesi dikkat �ekicidir. Kuran'da k�yamete kadar inkar edenlere �st�n olan ve Hz. �sa'ya ger�ekten tabi olan bir grubun varl���ndan s�z edilmektedir. Peki kimdir bu tabi olanlar? Hz. �sa d�neminde ya�ayan havariler mi, yoksa g�n�m�zde ya�ayan H�ristiyanlar m�?\nHz. �sa hayatta iken ona uyanlar�n say�s� �ok azd�. Ve onun d�nyadan ayr�lmas�n�n ard�ndan da h�zla dinde dejenerasyon ba�lad�. Ayr�ca havariler olarak tan�nan insanlar, ciddi bir bask� alt�nda ya�amak zorundayd�lar. Sonraki iki y�zy�l boyunca da, Hz. �sa'ya iman edenler (�seviler) ayn� bask�lara maruz kald�lar; zira hi�bir siyasi g�ce sahip de�illerdi. Bu durumda ge�mi�te ya�ayan H�ristiyanlar�n, inkar edenlere �st�n geldiklerini ve bu ayetin onlara bakt���n� s�yleyemeyiz.\nDaha sonras�na yani �u anda ya�ayan H�ristiyanlara bakt���m�zda ise zaten H�ristiyanl���n �z�n�n bozuldu�unu, Hz. �sa'n�n anlatt��� hak dinden farkl� bir din olu�tu�unu g�r�r�z. Hz. �sa'n�n Allah'�n o�lu oldu�u �eklindeki sapk�n inan� benimsenmi� ve teslis inanc� (��leme; Baba, o�ul, kutsal Ruh) kabul edilmi�tir. Bu durumda, dinin asl�ndan iyice uzakla�m�� olan g�n�m�z H�ristiyanlar�n� da Hz. �sa'ya uyanlar olarak kabul edemeyiz, ��nk� Allah, Kuran'�n bir�ok ayetinde "��leme"ye inananlar�n inkar i�erisinde olduklar�n� bildirmi�tir:\nBu durumda "sana uyanlar� k�yamete kadar inkara sapanlar�n �st�ne ge�irece�im" ifadesi a��k bir i�aret ta��maktad�r. Hz. �sa'ya uyan ve k�yamete kadar ya�ayacak olan bir topluluk olmas� gerekmektedir. B�yle bir topluluk, ku�kusuz Hz. �sa'n�n yery�z�ne tekrar geli�iyle ortaya ��kacakt�r. Ve ona tekrar d�nyaya geli�i s�ras�nda tabi olanlar, k�yamete kadar inkar edenlere �st�n k�l�nacakt�r.\n(2) Konu ile ilgili olarak ele ald���m�z Nisa Suresi'nin 156-158. ayetlerin arkas�ndan Allah, 159. ayette ��yle buyurmaktad�r:\nAndolsun, Kitap Ehlinden, �lmeden �nce ona inanmayacak kimse yoktur. K�yamet g�n�, o da onlar�n �zerine �ahit olacakt�r. (Nisa Suresi, 159)\nBurada baz� tefsirciler "o" zamirinin Hz. �sa yerine Kuran'a bakt���n� d���nm��ler ve ayete Kitap Ehlinin �lmeden Kuran'a iman edece�i �eklinde bir yoruma gitmi�lerdir.\nOysa bu ayet �ncesindeki iki ayette de "o" zamiri tart��mas�z bir bi�imde Hz. �sa i�in kullan�lm��t�r:\nBu ayetlerin hemen arkas�ndan gelen ayette kullan�lan "o" zamirinin Hz. �sa'dan ba�ka bir �eyi kastetti�inin hi�bir delili yoktur.\nAndolsun, Kitap Ehlinden, �lmeden �nce ona inanmayacak kimse yoktur. K�yamet g�n�, o da onlar�n �zerine �ahit olacakt�r.\nDi�er taraftan ayetin ikinci c�mlesinde yer alan "K�yamet g�n�, o da onlar�n �zerine �ahit olacakt�r" ifadesi de dikkat �ekicidir. Kuran'da k�yamet g�n� insan�n dilinin, ellerinin ve ayaklar�n�n (Nur Suresi, 24, Yasin Suresi, 65), i�itme, g�rme duyular�n�n ve derilerinin (Fussilet Suresi, 20-23) kendi aleyhlerine �ahitlik edecekleri bildirilmektedir. Kuran'�n �ahitli�i ile ilgili ise hi�bir ayet yoktur. �lk c�mle -gramatik olarak veya mant�k a��s�ndan hi�bir delil bulunmamas�na ra�men- Kuran'a bak�yor kabul edilirse, ikinci c�mlede yer alan "o" zamirinin de Kuran'a bakt��� iddia edilmi� olur. Oysa bunu s�ylemek i�in a��k bir ayet gerekir.\nKuran'a bakt���m�zda ayn� zamirin, Kuran'� i�aret etti�i durumlarda, (Tar�k Suresi, 13, Tekvir Suresi, 19, Neml Suresi, 77 ve �uara Suresi, 192-196'da oldu�u gibi) ayetin �ncesinde ya da sonras�nda mutlaka Kuran'dan bahsedildi�ini g�r�r�z. Dolay�s�yla tart��maya a��k bir nokta b�rak�lmam��t�r. Ayetin �ncesinde, sonras�nda veya ayetin i�inde Kuran'dan bahsedilmiyorsa, bu ayetin Kuran'� tarif etti�ini s�ylemek yanl�� olur. Ayet �ok a��k bir bi�imde Hz. �sa'ya inan�lmas�ndan ve onun inananlara �ahit olmas�ndan bahsetmektedir.\nAyetin manas� hakk�nda belirtece�imiz ikinci nokta ise "�l�m�nden �nce" ifadesinin yorumu ile ilgilidir. Baz�lar� bu ifadenin "Kitap Ehlinin kendi �l�mlerinden �nce" inanmas� anlam�nda oldu�unu d���nmektedirler. Bu yoruma g�re Kitap Ehlinden olan her ki�i kendisine �l�m gelmeden Hz. �sa'ya mutlaka iman edecektir. Oysa Hz. �sa d�neminde Kitap Ehli tan�mlamas�na dahil olan Yahudiler ona iman etmemekle kalmam��, onu �ld�rmek i�in tuzak kurmu�lard�r. Hz. �sa'dan sonra ya�ay�p �len Yahudi ve H�ristiyanlar�n ise Hz. �sa'ya -Kuran'da bildirildi�i �ekilde- iman etmi� olduklar�n� iddia etmek ger�ek d��� bir yakla��m olacakt�r.\nSonu� olarak ayeti sa�l�kl� bir bi�imde de�erlendirdi�imizde, anlam�n �u �ekilde oldu�u sonucuna varmaktay�z: "Hz. �sa �lmeden �nce t�m Ehli Kitap ona iman edecektir".\nBirincisi, ayette gelecekten bahsedildi�i a��kt�r, ��nk� Hz. �sa'n�n �l�m� s�z konusudur. Oysa o �lmemi� Allah kat�na y�kselmi�tir. Hz. �sa d�nyaya yeniden gelecek ve her insan gibi ya�ay�p �lecektir. �kincisi Hz. �sa'ya t�m ehli kitab�n iman etmesi s�z konusudur. Bu da hen�z ger�ekle�memi� ancak kesin olarak ger�ekle�ece�i bildirilen bir olayd�r.\nDolay�s�yla buradaki "�l�m�nden �nce" denilerek, zamirle bahsedilen ki�i Hz. �sa'd�r. Kitap Ehli onu g�r�p bilecek, ona ya�arken itaat edecek ve Hz. �sa da onlar�n durumlar�yla ilgili ahirette �ahitlik edecektir. (Do�rusunu en iyi Allah bilir.)\n(3) Hz. �sa'n�n ahir zamanda yeniden yery�z�ne d�nece�i ile ilgili bir ba�ka ayet de Zuhruf Suresi'nin 61. ayetidir.\nBu surenin 57. ayetinden itibaren Hz. �sa'dan bahsedilir:\nMeryem o�lu (�sa) bir �rnek olarak verilince, senin kavmin hemen ondan (keyifle s�z edip) kahkahalarla g�l�yorlar.\nDediler ki: "Bizim ilahlar�m�z m� daha hay�rl�, yoksa o mu?" Onu yaln�zca bir tart��ma-konusu olsun diye (�rnek) verdiler. Hay�r, onlar 'tart��mac� ve d��man' bir kavimdir. O, yaln�zca bir kuldur; kendisine nimet verdik ve onu �srailo�ullar�na bir �rnek k�ld�k. E�er biz dilemi� olsayd�k, elbette sizden melekler k�lard�k; yery�z�nde (size) halef (yerinize ge�enler) olurlard�. (Zuhruf Suresi, 57-60)\nBu ayetin Hz. �sa'n�n ahir zamanda yery�z�ne d�n���ne a��k bir i�aret ta��d���n� s�yleyebiliriz. ��nk� Hz. �sa, Kuran'�n indirili�inden alt� as�r �nce ya�am��t�r. Dolay�s�yla bu ilk hayat�n� "k�yamet saati i�in bir bilgi" yani bir k�yamet alameti olarak anlayamay�z. Ayetin i�aret etti�i anlam, Hz. �sa'n�n, ahir zamanda, yani k�yametten �nceki son zaman diliminde yeniden yery�z�ne d�nece�i ve bunun da bir k�yamet alameti olaca��d�r. (En do�rusunu Allah bilir.)\nBu ayette ge�en "O, k�yamet saati i�in bir ilimdir" kelimesinin Arap�a kar��l��� �u �ekildedir: "�nnehu le ilmun lissaati."\nBu ifadede yer alan "hu" zamirini "Kuran" olarak yorumlayanlar vard�r. Ancak yukar�da da belirtildi�i gibi Kuran i�in "hu" -"o" zamiri kullan�ld���nda mutlaka ayetin �ncesinde veya sonras�nda veya ayetin i�inde Kuran'� anlatan ba�ka ifadeler de bulunmaktad�r. Ba�ka bir konu i�inde "hu" zamiri ile Kuran'dan bahsedilmez. Ayr�ca bu ayetin �ncesindeki ayete bak�ld���na orada da a��k�a Hz. �sa kastedilerek o zamiri kullan�ld��� g�r�lecektir:\n"O, yaln�zca bir kuldur; kendisine nimet verdik ve onu �srailo�ullar�'na bir �rnek k�ld�k."\nBu zamirin Kuran'a i�aret etti�ini s�yleyenler ise ayetin devam�nda ge�en "Ondan ku�kulanmay�n, bana uyun" ifadesini delil olarak g�sterirler. Ancak bu ifadenin �ncesindeki ayetler tamamen Hz. �sa'dan bahsetmektedir. Bu nedenle "hu" zamirinin bir �nceki ayetlerle ilgili olmas� ve Hz. �sa'y� anlatmas� daha uygundur. Nitekim b�y�k �slam alimleri de bu zamiri gerek ayetlere gerekse sahih hadislere dayanarak Hz. �sa olarak a��klamaktad�rlar. Elmal�l� Hamdi Yaz�r'�n tefsirinde �u �ekilde a��klanmaktad�r:\n"Muhakkak ki o saat i�in bir ilimdir de -saatin gelece�ini �l�lerin dirilip, k�yam edece�ini bildiren bir delil ve alamettir. ��nk� �sa gerek zuhuru ve gerek emvati ihya (�l�leri diriltme) mucizesi ve gerek emvat�n k�yam�n� (�l�lerin kalk���n�) haber vermesi itibar�yla k�yametin vaki olaca��na bir delil oldu�u gibi hadiste varid oldu�una g�re e�rat� saattendir (k�yamet alametidir)." (http://www.kuranikerim.com/telmalili/zuhruf.htm)\n(4) Hz. �sa'n�n ikinci geli�ine i�aret eden ba�ka ayetler de ��yledir:\nHani Melekler, dediler ki: "Meryem, do�rusu Allah Kendinden bir kelimeyi sana m�jdelemektedir. Onun ad� Meryem o�lu �sa Mesih'tir. O, d�nyada ve ahirette 'se�kin, onurlu, sayg�nd�r' ve (Allah'a) yak�n k�l�nanlardand�r. Be�ikte de, yeti�kinli�inde de insanlarla konu�acakt�r. Ve O salihlerdendir. "Rabbim, bana bir be�er dokunmam��ken, nas�l bir �ocu�um olabilir?" dedi. (Fakat) Allah neyi dilerse yarat�r. Bir i�in olmas�na karar verirse, yaln�zca ona "ol" der, o da hemen oluverir. Ona Kitab�, hikmeti, Tevrat� ve �ncili ��retecek. (Al-i �mran Suresi, 45-48)\nAyette, Allah'�n Hz. �sa'ya, Tevrat'�, �ncil'i ve bir de "Kitab�" ��retece�i haber verilmektedir. Bu kitab�n hangi kitap oldu�u ku�kusuz �nemlidir. Ayn� ifade Maide Suresi'nin 110. ayetinde de yer almaktad�r:\nAllah ��yle diyecek: "Ey Meryemo�lu �sa, sana ve annene olan nimetimi hat�rla. Ben seni Ruhu'l-Kud�s ile destekledim, be�ikte iken de, yeti�kin iken de insanlarla konu�uyordun. Sana Kitab�, hikmeti, Tevrat'� ve �ncil'i ��rettim. �znimle �amurdan ku� bi�iminde (bir �eyi) olu�turuyordun..." (Maide Suresi, 110)\nHer iki ayette de ge�en "kitap" ifadesini inceledi�imizde, bunun Kuran'a i�aret etti�ini g�r�r�z. �ncelikle Tevrat ve �ncil d���nda yery�z�nde bilinen tek bir ilahi kitap vard�r; o da Kuran'd�r. (Hz. Davud'a verilen Zebur da Eski Ahit'in i�indedir) Bunun yan�nda, yine Kuran'�n bir ba�ka ayetinde, Al-i �mran Suresi 3. ayette, "kitap" kelimesi, �ncil ve Tevrat'�n yan�nda Kuran'� ifade etmek i�in kullan�lm��t�r:\nAllah... O'ndan ba�ka �lah yoktur. Diridir, kaimdir. O, sana Kitab� Hak ve kendinden �ncekileri do�rulay�c� olarak indirdi. O, Tevrat ve �ncil'i de indirmi�ti. (Al-i �mran Suresi, 2-3)\nKitap kelimesinin Kuran'a i�aret etti�i ba�ka bir ayet de �u �ekildedir:\nBu durumda, Hz. �sa'ya ��retilecek olan ���nc� "Kitab"�n Kuran oldu�unu ve bunun da ancak Hz. �sa'n�n ahir zamanda d�nyaya d�n���nde m�mk�n olabilece�ini d���nebiliriz. ��nk� Hz. �sa Kuran'�n indirilmesinden 600 sene �nce ya�am��t� ve hen�z indirilmemi�ken onu biliyor olmas� s�z konusu olamazd�. �yleyse Kuran'� d�nyaya yeniden geldi�inde ��renece�ini d���nmek yegane mant�kl� d���ncedir. Peygamberimiz (sav)'in hadislerine bakt���m�zda yeniden geldi�inde Hz. �sa'n�n �ncil ile de�il Kuran'la h�kmedece�ini anl�yoruz. Bu da ayetteki manaya tam olarak mutab�k d��mektedir. (��phesiz en do�rusunu Allah bilir.)\n(5) T�m bunlar�n yan�nda "��phesiz, Allah kat�nda �sa' n�n durumu, Adem'in durumu gibidir..." (Al-i �mran Suresi, 59) ayeti de Hz. �sa'n�n d�n���ne i�aret ediyor olabilir. Tefsirciler genellikle bu ayetin her iki peygamberin de babas�z olma �zelli�ine, Hz. Adem'in Allah'�n "Ol" emriyle topraktan yarat�lmas� ile Hz. �sa'n�n yine "Ol" emriyle babas�z do�mas�na i�aret etti�ine dikkat �ekmi�lerdir. Ancak ayetin bir ikinci i�areti daha olabilir. Hz. Adem cennetten nas�l yery�z�ne indirildiyse, Hz. �sa da ahir zamanda Allah'�n kat�ndan yery�z�ne indirilecek olabilir. (En do�rusunu Allah bilir.) G�r�ld��� gibi Hz. �sa'n�n yery�z�ne yeniden d�nece�ine ili�kin olarak Kuran'da ge�en ayetler �ok a��k ve d���nd�r�c�d�r. Kuran'da ad� ge�en hi�bir peygamber i�in bunlara benzer ifadeler kullan�lmam��t�r. Ayr�ca hi�bir peygamberden "k�yamet i�in bir bilgi" olarak bahsedilmemi�tir ve di�er peygamberler i�in kullan�lan hi�bir ifade yery�z�ne tekrar d�nmelerine i�aret edecek t�rden herhangi bir anlam i�ermemektedir. Ancak t�m bu ifadeler, Hz. �sa i�in kulan�lm��t�r. Bunun anlam� ise olduk�a a��kt�r.\n(6) Kuran'da Hz. �sa'n�n �l�m�n� ifade eden bir di�er ayet ise Meryem Suresi'nde ��yle haber verilmektedir:\nBu ayet Al-i �mran Suresi'nin 55. ayetiyle birlikte incelendi�inde �ok �nemli bir ger�e�e i�aret etmektedir. Al-i �mran Suresi'ndeki ayette Hz. �sa'n�n Allah kat�na y�kseltildi�i ifade edilmektedir. Bu ayette �lme ya da �ld�r�lme ile ilgili bir bilgi verilmemektedir. Ancak Meryem Suresi'nin 33. ayetinde Hz. �sa'n�n �lece�i g�nden bahsedilmektedir. Bu �l�m ise ancak Hz. �sa'n�n ikinci kez d�nyaya geli�i ve bir s�re ya�ad�ktan sonra vefat etmesiyle m�mk�n olabilir. (En do�rusunu Allah bilir)\n(7) Hz. �sa'n�n tekrar d�nyaya gelece�i ile ilgili bir ba�ka delil ise Maide Suresi'nin 110. ayetinde ve Al-i �mran Suresi'nin 46. ayetinde ge�en "kehlen" kelimesidir. Ayetlerde �u �ekilde buyrulmaktad�r:\n"Allah ��yle diyecek: "Ey Meryemo�lu �sa, sana ve annene olan nimetimi hat�rla. Ben seni Ruhu'l-Kud�s ile destekledim, be�ikte iken de, yeti�kin (kehlen) iken de insanlarla konu�uyordun�" (Maide Suresi, 110)\nHz. �sa'n�n gen� bir ya� olan otuz ya��n�n ba�lar�nda g��e y�kseldi�ini, yery�z�ne indikten sonra k�rk y�l kalaca��n� ifade eden ve �bni Abbas'tan rivayet edilen hadise dayanan �slam alimleri, Hz. �sa'n�n ya�l�l�k d�neminin, tekrar d�nyaya geli�inden sonra olaca��n�, dolay�s�yla bu ayetin, Hz. �sa'n�n n�zul�ne dair bir delil oldu�unu s�ylemektedirler. (Muhammed Halil Herras, Faslu'l-Makal fi Ref'I �sa Hayyen ve N�zulihi ve Katlihi'd-Deccal, Mektebet�'s S�nne, Kahire, 1990, s.20)\n�slam alimlerinin bu yorumunun isabetli oldu�u s�z konusu ayetler dikkatle incelendi�inde kolayl�kla anla��lmaktad�r.\nKuran ayetlerine bak�ld���nda bu ifadenin, yaln�zca Hz. �sa i�in kullan�ld���n� g�r�r�z. T�m peygamberler insanlarla konu�up, onlar� dine davet etmi�lerdir. Hepsi de yeti�kin ya�lar�nda tebli� g�revini yerine getirmi�lerdir. Ancak Kuran'da hi�bir peygamber i�in bu �ekilde bir ifade kullan�lmamaktad�r. Bu ifade sadece Hz. �sa i�in ve mucizevi bir durumu ifade etmek amac�yla kullan�lm��t�r. ��nk� ayetlerde birbiri ard�ndan gelen "be�ikte" ve "yeti�kin iken" kelimeleri iki b�y�k mucizevi zamana dikkat �ekmektedirler.\nHz. �sa'n�n be�ikteyken konu�mas� bir mucizedir. Bu, g�r�lm�� bir olay de�ildir ve ayetlerde bu mucizevi olay bir�ok kez zikredilmektedir. O halde bu kelimenin hemen ard�ndan gelen "yeti�kin iken de insanlarla konu�mas�" �eklindeki ifadenin de bir mucize olmas� muhtemeldir. E�er "yeti�kin iken" ifadesi, Hz. �sa'n�n Allah kat�na al�nmadan �nceki hayat�na i�aret ediyor olsayd�, o zaman Hz. �sa'n�n konu�uyor olmas� bir mucize olmayacakt�. Bir mucize olmad��� i�in de be�ikteyken konu�mas�n�n ard�ndan ve bu mucizevi durumla e� de�er bir anlamda kullan�lmazd�. O zaman "be�ikten yeti�kin oluncaya kadar" �eklinde bir ifade kullan�l�rd� ve Hz. �sa'n�n g��e y�kselmeden �nceki tebli�i anlat�l�rd�. (En do�rusunu Allah bilir) Ancak ayette iki b�y�k mucizevi zamana dikkat �ekilmektedir. Bunlardan birincisi be�ikteyken konu�mas�, ikincisi ise yeti�kin iken konu�mas�d�r. Dolay�s�yla mucizevi bir d�neme i�aret eden bu ifade, Hz. �sa'n�n tekrar yery�z�ne d�nd�kten sonraki d�nemde, yeti�kin iken insanlarla konu�mas�d�r. (En do�rusunu Allah bilir)\n"Bu ifadeler (Maide Suresi, 110), Hz. �sa'n�n �mr�n� tamamlay�p ya�l�l�k d�neminde insanlarla konu�abilmesi i�in g�kten inece�ine i�aret etmektedir. ��nk� o, gen� ya�tayken g��e kald�r�lm��t��\nBu ayette (Al-i �mran Suresi, 46), Hz. �sa'n�n hayatta oldu�una delil vard�r ve ehl-i s�nnet de bu g�r��tedir. ��nk� ayette, onun ya�land��� zamanda da insanlarla konu�aca�� ifade edilmektedir. Ya�lanmas� da ancak, semadan yery�z�ne inece�i zamanda olacakt�r." (Taberi Tefsiri, �mam Taberi, cilt 2, s. 528; Cilt 1, s. 247)\nAncak baz� ki�iler "yeti�kin" kelimesini ger�ek anlam�ndan uzakla�arak yorumlamakta ve Kuran'�n genel mant��� i�inde de�erlendirmemektedirler. Bu ki�iler peygamberlerin her d�nemde olgun ve kemale ermi� kimseler olduklar�n�, dolay�s�yla bu ifadenin peygamberlerin t�m hayatlar�na i�aret etti�ini �ne s�rerler. Elbette peygamberler Allah'�n kemale eri�tirdi�i, olgun kimselerdir. Ancak Allah Ahkaf Suresi'nde olgunluk ya��n�n 40 ya� oldu�una i�aret etmektedir. Ayette �u �ekilde bildirilir:\nBiz insana, 'anne ve babas�na' iyilikle davranmas�n� tavsiye ettik. Annesi onu g��l�kle ta��d� ve onu g��l�kle do�urdu. Onun (hamilelikte) ta��nmas� ve s�tten kesilmesi, otuz ayd�r. Nihayet g��l� (erginlik) �a��na erip k�rk y�l (ya��n)a ula��nca, dedi ki: "Rabbim, bana, anne ve babama verdi�in nimete ��kretmemi ve senin raz� olaca��n salih bir amelde bulunmam� bana ilham et; benim i�in soyumda salah� ver. Ger�ekten ben tevbe edip Sana y�neldim ve ger�ekten ben M�sl�manlardan�m." (Ahkaf Suresi, 15)\nDolay�s�yla "kehlen" kelimesinin, Hz. �sa'n�n tekrar yery�z�ne geli�ine i�aret etti�i Kuran ayetleriyle de ortaya ��kan bir anlam ta��maktad�r. (Do�rusunu en iyi Allah bilir.)\nKuran'da ya�am� s�ras�nda yery�z�nden y�zlerce y�l ayr�l�p sonra d�nen ba�ka �rnekler de vard�r\nY�ZYIL SONRA D�R�LT�LEN ADAM\nBu �rneklerden biri, Bakara Suresi'nde anlat�lan "y�z y�l �l� kald���" belirtilen bir kimsenin hayat�na ili�kindir:\nYa da alt� �st�ne gelmi� �ss�z duran bir �ehre u�rayan gibisini (g�rmedin mi?) Demi�ti ki: "Allah buras�n� �l�m�nden sonra nas�l diriltecekmi�?" Bunun �zerine Allah onu y�z y�l �l� b�rakt� sonra onu diriltti. (Ve ona) Dedi ki: "Ne kadar kald�n?" O: "Bir g�n veya bir g�nden az kald�m" dedi. (Allah ona:) "Hay�r y�z y�l kald�n b�yleyken yiyece�ine ve i�ece�ine bak hen�z bozulmam��; e�e�ine de bir bak; (bunu yapmam�z) seni insanlara ibret-belgesi k�lmam�z i�indir. Kemiklere de bir bak nas�l biraraya getiriyoruz sonra da onlara et giydiriyoruz?" dedi. O kendisine (bunlar) apa��k belli olduktan sonra dedi ki: "(Art�k �imdi) Biliyorum ki ger�ekten Allah her�eye g�� yetirendir. (Bakara Suresi, 259)\n�nceki sayfalarda belirtti�imiz gibi ayetlerde Hz. �sa'n�n can�n�n al�nd���ndan bahsedilmemektedir. Yukar�da verdi�imiz ayette ise tam bir �l�m (mevt) s�z konusudur. Dolay�s�yla kesin olarak �len bir insan�n bile Allah'�n dilemesiyle bu d�nyada tekrar diriltildi�i Kuran'da bildirilen bir ger�ektir. Kuran'da buna benzer ba�ka olaylardan da �rnekler verilmektedir.\nKEHF EHL�'N�N YILLAR SONRA UYANDIRILMALARI\nAllah'�n, ya�ad�klar� d�nemin din kar��t� h�k�mdar�n�n zulm�nden korunmak i�in ma�araya s���nan bir grup gen�ten bahsetti�i bu k�ssada, onlar�n uzun y�llar uyuduktan sonra tekrar uyand�r�ld�klar� anlat�lmaktad�r. Ayetler ��yledir:\nKuran'da gen�lerin ma�arada ka� y�l kald�klar� tam olarak bildirilmez. Bunun i�in y�llar y�l� tabiri kullan�l�r ki s�renin �ok k�sa olmad��� buradan anla��lmaktad�r. Ayr�ca kal�� s�resiyle ilgili insanlar�n tahmini de olduk�a uzun bir s�re olan 309 y�ld�r:\nElbette burada �nemli olan s�renin k�sa veya uzun olmas� de�ildir. �zerinde durdu�umuz konu Allah'�n baz� insanlar� d�nyadaki bildi�imiz hayattan, uyutmak veya canlar�n� almak suretiyle uzakla�t�rd�ktan sonra onlar� tekrar canland�rmas�d�r. T�pk� uykudan uyanan insanlar gibi ki�ileri tekrar hayata d�nd�rmesidir. Hz. �sa da bu insanlardan biridir ve zaman� geldi�inde tekrar d�nya �zerinde ya�ayacak, g�revini yapt�ktan sonra "Dedi ki: "Orada (d�nyada) ya�ayacak, orada �lecek ve oradan ��kar�lacaks�n�z." (Araf Suresi, 25) ayetinin h�km� gere�i her insan gibi d�nyada �lecektir.
1,497
madlad400
CC 20220801
zza
\tPolîsan reyna eşt awanîya HDPyî ya Amedî û xeylê keyeyan ser | E-Rojname\nPolîsan reyna eşt awanîya HDPyî ya Amedî û xeylê keyeyan ser\nAwanîya HDPyî ya Amedî de bi tewrbîyayîşê parlamentera HDPyî ya Amedî Dersîm Dage 6 kesan grevê vêşanîye dîya destpêkerdiş. 8 Adare de zî bi tewrbîyayîşê parlamenterê HDPyî Tayip Temel û Murat Sarisaç û 2 hemwelatîyî zî tewrê grevî bîyî. Polîsan heta nika 3 reyan eştî serê awanîya HDPyî. Polîsan sereştişê reya 3. de 3 çalakgeran tepiştî. Polîsan Mêrsîn û Erziromî de zî eştî serê keyeyan û xeylê kesan tepiştî. Gimgim de zî 11 kesê ke ameyî tepiştiş ra 3 kesî ameyî tewqîfkerdene\nGrevê vêşanîye yo ke semedê wedartişê tecrîdê serê Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî banê HDP’yî yê Amedî de yeno viraştene, reya hîrêyîne polîsan eşt ser û 3 çalakwanî destbend kerdî.\nBanê Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP) ya Amedî de grevê vêşanîye yo ke semedê wedartişê tecrîdê serê Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî hetê parlamenter Dersîm Dage, Tayîp Temel û Mûrat Sarisaç û endamanê partîye Sevîcan Yaşare, Salîh Cansever, Îsmet Yildiz, Salîh Tekîn, Bîlal Ozgezer, Abdulhalîk Kurt û Yusuf ateşî ra yena domanyene, rixmê heme hêrişanê polîsan dewam keno. 7 çalakwanê ke ameyîbî destbendkerdene înan ra 4 kesî ameyîbî tewqîfkerdene. Sereştişê 8ê Adare ra dima çalakwanî Abdulhalik Kurt, Yusuf Ateş û Salîh Canser ê ke serbest ameyîbî veradayene û çalakîya xo domnayene ewro sereştişê hîrêyîn ê polîsan de reyna ameyî destbendkerdene.\nMÊRSÎN / ERZIROM\nPolîsan Mêrsînî de zî saetanê serê sibayî de eştî xeylê keyeyan ser û cigêrayîşan kerdî. Polîsî sereştişê keyeyan de heme çîyan têmîyan kerdî û dest ronayî heme çîyê teknolojîkî ke keyeyan de bî. Polîsan sereştişê keyeyan de xebatkarê Rojnameyê Yenî Yaşamî Murat Sekmen û Tuba Salmane zî mîyan de endamê Meclîsê Ciwanan yê HDPyî yê Mêrsînî Rojda Salman, Diyar Turgut, Vedat Turgut, Hizbullah Ekinci û xeylê kesan tepiştî. Kesê ke ameyî tepiştene berdî mudirîya polîsan ya Mêrsînî.\nPolîsan qezaya Tatosî ya Erziromî de zî eştî serê keyeyan û heme çîyan dayî têmîyan. Polîsî netîceyê sereştişê keyeyan de namzedê hemşaredarîye yê Tatosî zî tepiştî. Polîsan serêştişê keyeyan de namzedê HDPyî yê Tatosî Muzahit Karakuşî, xebatkarê HDPyî Mehtap Demirkaya û taxa Çukuryayla de zî Abdulhadin Eserî tepiştî û berdî mudîrîya polîsan.\nPolîsan qezaya Gimgimî ya Mûşû de zî 9 Adare de 11 kesan tepiştbî.11 kesê ke ameyî tepiştene sewqê mehkema ameyî kerdene. 11 kesan ra 8 kesî serbest ameyî veradayene û 3 kesî zî ameyî tewqîfkerdene. Endamê Meclîsê HDPyî yê bajar Şerafettin Ozturk, lajê ci Îsmet Ozturk û Mehmet Ertaşî bi îdîaya ‘Endamîya rêxistine’ ameyî tewqîfkerdene û erşawîyayî Zindanê Tîpa Eyî yê Mûşî.
4,949
madlad400
CC 20220801
zza
Ayak �st� R�portajlar\nGe�ti�imiz Nisan ay�nda Ankara'da yap�lan �izgi Roman�n Etraf�nda Bulu�malar etkinli�indeki at�lye �al��mas�na kat�lan d�rt �izerle r�portaj yapt�k. Kenan Yarar, B�lent �st�n , Memo Tembel�izer ve Ersin Karabulut s�rayla sorular�m�z� cevaplad�lar. Sorular�n baz�lar� �ok “sabun k�p���” oldu, kimileri ise daha konu�ulsa olur t�r�nden.\nMutlaka komik olmas� gereken �al��malardan olu�an bir dergide �al��mak sizi k�s�tl�yor mu ?\n�nceleri �ok k�s�tl�yordu. Art�k pek �nemi yok. Son 4-5 y�ld�r kendi tarzlar�m�za y�nelik bask� hissetmiyoruz, mutlaka komik olsun diye bir �ey s�z konusu de�il. Kendini ispatlayan �izerler i�in �ok daha rahat bir d�nem oldu. G�rg�r ekol�nden gelen insanlar�n s�yledi�i kadar�yla �ok �ok rahat�z , hatta �ansl�y�z bu konuda.\nAyda 4 ile 6 sayfa aras� i� yeti�tiriyorsunuz. Avrupal� �izerler ise �ok daha rahat bu konuda. Bu bir handikap m�?\nAz �nce Divin� ile konu�urken bunu sordum. Senelik bir alb�m� nas�l ��kart�yorsunuz, bu sene boyuna ne yiyip ne i�iyorsunuz diye sordum. �ok fazla rahat ko�ullarda olmad�klar�n� s�yledi, k�s�tl� paralar kazan�yorlarm��. Bir avans oluyormu�, i� tesliminde geri kalan� al�yorlarm��. G�rd���m kadar�yla onlar i�in rahat olan s�rekli �izmek zorunda olmamalar�. Alb�m �al��mas� yap�yorlar, �yk�ler �ok �nemli. Biz bir dergide �al���yoruz. 15-20 ki�ilik bir kadrosu var. Arkam�zdan s�rekli yeni bir ku�ak geliyor. Yeni ku�aklar s�rekli de�i�en gen� okuyucunun ilgisini �ekebilecek yeni fikirlerle ortaya ��k�yorlar. Bizdeki �izer �mr�n� k�saltan bu. Gen�lere yer vermek zorundas�n, onlar da senin okuyucunu kap�yorlar. �o�u �izer de bir yerden sonra k�s�p ba�ka bir �ey yap�yor. (G�lerek) Alan hem ���t�c� hem de �ok dar.\n�lk �izgilerinizle bug�n� k�yaslarsak tavr�n�z epey de�i�ti. Enki Bilal havas� giderek kayboldu mesela. Bu yoruma kat�l�r m�s�n�z?\n�izgi anlay���ndaki de�i�im �yk�lerle beraber �ekilleniyor. Tamam bir �ok ak�mdan etkileniyorsunuz ama ne anlatt���n�z �ok �nemli. Etkilendi�iniz ak�m i�inde o �izerler anlatt�klar� �yk�leri o �izgiyle �ok g�zel anlat�yorlar. Siz �izgiden etkilenebilirsiniz ama o fantastik d�nya sizin anlatt�klar�n�z ile uyu�muyorsa mecburen kendi anlatt���n�z d�nya ile ilgili bir �izgi tarz� olu�turuyorsunuz. Sizin d�nyan�zda o �izgi �ok g�zel olabilir ama anlatt���n�z �eylerle o �izgi uymuyor. Bir yerden sonra ba�ka bir desene d�n���yor. Daha karamsarsan�z daha siyah kullan�yorsunuz bu da git gide �izginin size g�re �ekillenmesine neden oluyor.\nPeki bu karamsarl�k, at�lyede �izdi�iniz �izerin �izerken yaln�z kalma temas�... karamsarl�k hayat�n�za yans�yor mu?\nElbette.. hayat�n�zdaki insanlara yans�yor. �izerlerin b�y�k b�l�m� asosyaldir, asosyal de�ilse ar�zal�d�r.\nHilal’i seviyor musunuz?\n(G�lerek) Tabii ona a����m.\n�erafettin, B�lent �st�n’den �nl� m�?\n�izerler zamanla �izdikleri karakterlere benzerler mi?\nYani �u a��dan benzeyebilir. �izer bir yandan da akt�rd�r asl�nda, o rol� oynar. O rol� �ok da uzun oynad���n zaman bir �ekilde ona benzeyebilirsin ama profesyonellik gere�i de benzemezsin asl�nda. Profesyonelce yap�lm�� bir rol bu.\nBukowski, Crumb ve Vuillemin size neyi �a�r��t�r�yor?\nMarjinal ve g�rmeye al���k olmad���m�z t�rden bizi �ok eden, kendi dallar�nda hepsi �ok samimi, uyar�c� isimler olarak g�r�yorum onlar�.\nPolitikayla ilginiz nas�l?\n�ok az ama yapt�klar�mda bir politik tav�r oldu�unu d���n�yorum. Onu ama�lam�yorum ama d���nd���mde ne t�r bir politik duru� var bunlarda dedi�imde nihilist, sald�rgan ve biraz anar�ist n�anslar buluyorum.\n�al��malar�n�z i�in politik olarak k�t�l��� ve i�ren�li�i komikle�tirerek mevcut d�zeni yeniden �retti�iniz ele�tirisi yap�labilir mi?\nBen d�zeni yiyim ya... Burada �izgi roman hakk�nda bir �ey konu�ulacak, sen orada patlat�yorsun �izgi roman armuttur karde�im da��l�n... Aksine nerede bir d�zen g�r�rsem onu �izerek bombalamak gibi bir refleks var bende.\nT�rkiyeli bir �izer olarak yapt���n�z i�in kar��l���n� ald���n�z� d���n�yor musunuz?\nT�rkiye’de evet ! maddi ve manevi olarak al�yorum diyebilirim. ��imle ilgili �ikayetlerim olabilir ama mutsuz de�ilim.\nYeniden d�nyaya gelseniz �izer olmak ister miydiniz peki?\n�stemezdim. Bunu ya��yorum sonra bir daha geliyorum bir daha �yle mi? Aman abi ne yapt�n �yle.\nBiraz �nce at�lye �al��mas�nda da konu�uldu. �izdi�iniz �yk�ler m�stehcen mi, karar�nda m�?\nBen m�stehcen mi de�il mi tart��mas�na girmemeyi tercih ederim. Ama m�stehcen olsa da bunlar�n yay�nlanabilmesinin gerekti�ini d���n�yorum. Yasal d�zenleme farkl� yorumlara a��k. Ummad���n�z herhangi bir �eyden bir dava a��labilir veya g�zden ka�abilir ve �ok acayip �eyler yay�nlan�r. Bu yasal d�zenlemenin belirginle�tirilmesi gerekiyor. D��ar�da ya� s�n�rlar�yla ilgili �ok ayr�nt�l� d�zenlemeler var. Bizde ise yasakt�r ya da de�ildir deniliyor. O y�zden �izilebilecek �eyleri anlatamaz hale geliyorum.\nTarz olarak kendinizi kime yak�n/benzer buluyorsunuz?\n(G�lerek) Valla... ayn� dergide �al��t���m ki�ilerle benzer bir tarz�m�z var... �izgi olarak benzemesek de �izgileme ve �yk� anlay��� olarak ku�a��mdan ayr� g�rm�yorum kendimi.\nNeden tembel�izer? Rivayete g�re i�lerinizi en son siz teslim ediyormu�sunuz �yle mi?\n(G�lerek) Genelde biraz a��rkanl� bir insan�m. �al��mak gerekti�inde kendimi son performansta kullanmaya �al���yorum. Onun d���nda hayatta biraz yava� insan oldu�umu s�yleyebilirim.\nLombak’� L-Manyak’tan ay�ran nedir?\nValla... Lombak’ta belli bir anlay�� i�inde, belli bir s�re� i�inde toplanm�� insanlar�z. Yani ortak bir anlay��a uyan insanlar�z. L-Manyak’�n ba�lang�c�nda birbirini se�erek bir araya gelmi� bir gruptuk. O y�zden bir bak�� a��s� ortakl��� mevcuttu. Bug�n L-Manyak olu�mu� olan bu anlay�� do�rultusunda daha sonra �retilen i�lerle y�r�yor diyebilirim.\nPenguen’i Leman’dan ay�ran nedir?\nPenguen daha �ok siyasi tav�rdan s�k�lm�� �izerlerin olu�umu herhalde... Ben kendimi Penguen-LeMan ayr��mas�n�n i�inde bir ki�i olarak g�rm�yorum.\nKurgusal �yk�ler anlatt���n�z i�in soruyorum edebiyat anlam�nda kendinize yak�n hissetti�iniz birileri var m�?\nEdebiyat��lardan var diyemem ��nk� edebiyatla �ok ilgilenmiyorum. Daha do�rusu okudu�um zaman seviyorum ama pek okumuyorum (G�lerek) Ben daha �ok teknik kitaplar� severim, tane tane anlatan bu i�ler nas�l olur diye anlatan kitaplar� severim. Roman okumak bana uymuyor galiba. Ama gen�li�imde okudu�um Stephen King vard�, baz� hikayelerde ondan etkilendi�im olmu�tur.\nLevent Bey de s�yledi, gelece�in �izerlerinden biri oldu�unuz s�yleniyor. Bu konu hakk�nda siz ne d���n�yorsunuz?\nBilmiyorum, �yle iddiam yok, kendi �ap�mda bir �eyler yapmaya �al���yorum. Be�enileri duyduk�a cesaret geliyor, benim i�in burada bulunmak bile alk��. Sonu�ta T�rkiye’nin �izgi roman�n� temsil ediyor gibi bir durumda oluyoruz. Yan�mdaki �� dev adam diyebilece�im insanla burada olmak �ok g�zeldi.\nPeki yapt���n�z sanat daha �ok ilham ve yarat�c�l�k �st�ne dayal�. Sizin ilham ald���n�z, tarz olarak kendinize yak�n buldu�unuz isimler kimler?\n�simler... Buraya birlikte geldi�im �� isim her zaman ilham kayna��m olmu�tur bana. �zellikle Kenan Yarar’dan �ok etkilendim. Yabanc� �izerlerden do�rudan hi� etkilenmedim, ama etkilendi�im insanlar sonu�ta Frans�z �izgi roman�ndan �ok�a etkilenmi�ler, bir s�r� yerli �izer var tabii �u an hat�rlayamad���m... Onun d���nda ilham al�rken sosyal hayat�n handikaplar�ndan yola ��k�yorum.\nPeki yan�n�zdaki �izerlerden bahsettiniz. Onlar�n tiplemeleri var Hilal gibi, K�t� Kedi gibi. Siz b�yle bir tipleme yaratmay� d���n�yor musunuz?\nLombak’ta �yle bir �ey yapacakt�m. Penguen ��k�nca “Sand�ki�i” k��esinde ben kendimi tip olarak koydum. O bir tip olunca istedi�iniz �yk�leri o tipe y�klemek gerekiyor. Penguen’de �yle bir �ey yap�nca vazge�tim, belki ileride olabilir.\nGenelde hikayelerinizde insanlar birbirlerine g�venmiyorlar, �o�unlukla i�e kapan�klar bencil ve egoistler. B�yle bak�nca sizin hayata bak���n�z i�in karamsar diyebilir miyiz?\nDiyebiliriz. Her zaman sosyal hayatta ba�ar�s�z oldum. Burada bulunmak, d�nden beri prova yap�yoruz, ne yapsak, nas�l �izecez, ka� ki�i olacak. Zor bir durum insan �n�ne ��kmak... Karamsar�m evet.\nPeki bu karamsarl�k t�m �izerler i�in ge�erli mi?\nBenim tan�d�klar�m�n y�zde doksan be�i �yledir. Yani sosyal olmay� ba�aran �izer �izgiden kopuyor bir s�re sonra... Zaten yaln�z kal�nca ancak b�yle bir �ey �retebiliyorsun. Korkunca, tiksinince, birilerine k�z�nca �yle bir �eyler ka��da aktarabiliyorsun.\nSizce T�rkiye’de �izgi romanc�y� ba�ar�l� k�lan �l��tler nelerdir? Yerellik mi, samimiyet mi, anlat�m bi�imleri mi?\nAnlat�m bi�iminde bir yenilik olu�turmas� gerekir diye d���n�yorum. Yani varolan anlat�lardan farkl� olmas� �art bir de en �nemlisi samimiyet. Bunu derken kendi fikirlerini anlatmas� de�il de samimi bir �ey hissettirmesi gerekiyor. Dil �ok �nemli. Yabanc� �eyleri sevmiyor, yak�n bulmuyorum kendime. Yabanc� bir k�lt�rden aktarma yap�lsa onun “samimi” bir �ey hissettirmesi gerekiyor herhalde. Tam da bilmiyorum bunun nas�l oldu�unu, ahkam kesmeyeyim.\nTarama ucu mu f�r�a m� desem size hangisi daha yak�n ?\nTarama ucu... kesin tarama ucu.\nGeni� bilgi Ser�ven, �izgi Roman Ara�t�rmalar� dergisinin 2.say�s�nda...
2,878
madlad400
CC 20220801
zza
Vaten:Wikipedia - Wikipedia\n@Vuzorg, Mirzali, u Asmen: ezo vana ma wikipediya Kırmancki aktiv keme. Prpjey rê hirê çehar merdımi besi. Dı hirê aşmi tede dê ê kenê a. Şıma vanê se? Xorasan (mesac) 13:17, 11 Tişrino Verên 2019 (UTC)\nMa tiya hiri çehar merdımi, tiya ma pêrıne rê beso. Ma raver tiya bıkırışi aver. Kam esto ke şıro ê Kırmancki. Labelê, eke tı wazenê, şenê be Kırmancki tede zi bınuş. Vuzorg (mesac) 13:41, 11 Tişrino Verên 2019 (UTC)\nhttps://incubator.wikimedia.org/wiki/wp/kiu Xorasan (mesac) 13:48, 11 Tişrino Verên 2019 (UTC)\nEger tı mı ra persenê, ê Kırmancki luzım nêkeno. Ha, hewna ke wazenê, tı şenê bıpaw ke karberê bini zi bêrê fıkırê xo vacê. Eger konsenus veco, ez zi dest erzenan ser. Vuzorg (mesac) 13:51, 11 Tişrino Verên 2019 (UTC)\nRetrieved from "https://diq.wikipedia.org/w/index.php?title=Vaten:Wikipedia&oldid=395582"\nEna pele tewr peyên roca 13:52 de, saeta 11 Tışrino Verên 2019 de vurriya
3,794
madlad400
CC 20220801
zza
Emser Kurdîstan de Varitî Nêvara\n07 Kanûne 2010 Sêşeme 12:53\nEmser Kurdîstan serra xo ya tewr ziwa de yo, payîzî her çar parçeyanê Kurdîstanî de yan varitî qet nêvara yan zî zaf kêmî vara.\nMuawînê mudirê meteorolojîyê mintiqa yê Dîyarbekirî Mehmed Yergînî derheqê ziwayîya emserî de va, “Her serre dereceyê sewîyeya normale yê germîya Dîyarbekirî aşma teşrîne de 9.6 o. La dereceyê emserî yê germîya Dîyarbekirî yê aşma teşrîne 11.1 bi. Hewna, goreyê serranê verênan her serre aşma teşrîne de 54 kilogramî şilî Dîyarbekir de varayêne la emser qet nêvaraye.” Mehmet Yergînî, dewamê qiseykerdişê xo de da zanayene ke teşrînê serra 1970 de zî Dîyarbekir de qet şilî nêvaraya.\nMudirê meteorolojîyê Mêrdînî Zekî Tekînî zî da zanayene ke aşma teşrîne de Mêrdîn de qet şilî nêvaraya û wina dewam kerd: “Mudirîya ma 71 serrî verê cû ronîyaya. Coka reqemê 71 serran destê ma de estê. Emser mîyanê nê 71 serran de serra tewr ziwa ya. Her serre 11 aşman de teqrîben 700 kîlogram şilî varayêne la 11 aşmanê emserî de Mêrdîn de tena 269 kîlogramî şilî varaya.”\nSerekê odaya zîretî yê Bismîlî Heybetula Ayî zî da zanayene ke welatê ma de emser tehlukeyê ziwayîye esto, coka citêrê ma zaf teredud de yê û va: “Tayê citêranê ma serê aşma oktobre de tov eşto hêgayan la nêzdîyê di aşman o ke şilî nêvaraya, coka mehsulo ke zîl dabi, heme bi huşk. Eke nê hewteyanê ma ra ver de şilî bivaro zî ancax se ra pancasê tovî xelisêno. Mi emrê xo de hende ziwayî nêdîya. Citêrê ma wazenê duaya varite bikerî. Ez hêvîdar a ke na ziwayî nêbo sedemê felaketêk.”\nSerekê odaya zîretî ya Mêrdînî Malîk Ozkan zî vano, “Serra 2008î zî ziwayî bî. A serre wisarî şilî nêvarabî la emser payîzî nêvara. Bi no qayde tov do binê herre de bimano. Emser destpêkê aşma oktobre de tayê citêranê ma tov eşt hêgayan. Eke nê hewteyê vera ma de şilî nêvaro, tovo ramite heme huşk beno.”\nMuftîyê Mêrdînî Mehmed Kizilkayayî zî da zanayene ke zafê muxtarê dewan û citêran înan ra teleb kerdo ke duaya varitî bikerê.\nRewşa parçeyanê bînan yê Kurdîstanî zî eynî wina ya. Roja îneyê peyênî yê aşma oktobre Kurdîstanê Başûrî de Yewîyîya Zanayanê Dînî yê Kurdîstanê Başûrî bi hemkarîya Wezaretê Dîyanetî 30 şaristananê Kurdîstanê başûrî de seba şilî duaya varite kerde.\nNa xebere 2356 rey wanîyaya
2,461
madlad400
CC 20220801
zza
Munaqeşeyanê Ziwanê Dayîke û Zafziwanîye de Dîyalektê Kurdkî: Zazakî û Kurmancî – DÎSA\nMunaqeşeyanê Ziwanê Dayîke û Zafziwanîye de Dîyalektê Kurdkî: Zazakî û Kurmancî / Di Nîqaşên Zimanê Dayîkê û Pirzimanîyê de Dîyalektên Kurdî: Zazakî û Kurmancî\n21 sibate Roja Ziwanê Dayîke yê Cîhanî ya û hemeyê dinya de bitaybetî hetê şaranê ke ziwanê înan ameyê qedexekerdiş, tada dîya û tehqîr bîyê ra pîroz bena. Sedemo ke na roje sey Roja Ziwanê Dayîke ameyo qebulkerdiş zî no yo ke, roja 21 sibate 1952 de aktîvîstê ziwanî yê şarê Bangladeşî ke zafê xo wendekarê unîversîte bî, gama ke seba ziwanê xo numayîş kerd, hetê polîsan ra ameyî kiştiş ra dest pêkeno. Na bîyena ke ma behsê aye kenê, badê ke dewleta Pakîstanî ziwanê urduyan sey ziwano tekane yo resmî îlan kerd, bitaybetî bi beşdarbîyayîşê wendekaran hetê aktîvîstanê ziwanî yê bangladeşîyan ra no numayîş virazîyeno. Na roje ra pey, seba yadkerdişê nê aktîvîstan û seba ke vernî ro vîndîbîyayîşê bilez yê ziwanan bigêrîyo, hetê Lijneya Zanist û Perwerdeyî yê Yewîya Neteweyan (UNESCO) ra roja 21 sibate sey Roja Ziwanê Dayîke îlan bîya. Amanc zî no yo ke hem aktîvîstê bangladeşî bêrê yadkerdiş hem zî derheqê ziwananê cîya-cîyayan ke hetê polîtîkayanê dewletan ra yenê vîndîkerdiş de warê cayî û gerdûnî de yew ferqkerdiş bêro meydan, ziwanî dezgeyanê resmîyan de (sey perwerdeyî) bêrê bikarardiş û muhafezekerdiş, vernî ro vîndîbîyayîşê zaftewirîya ziwanî ya dinya bêro girewtiş.\nMa sey dezgeyê DÎSA ke wazena kurdkî perwerde de û her warê rayapêroyî de bi hawayêko azad û seypê bêro bikarardiş û seba naye mucadele kenê, bi munasebetê 21ê sibate Roja Ziwanê Dayîke, ma hewce vînenê ke ancî îfade bikîm ke ma perwerdeyê bingeyê ziwanê dayîke ser o cuyêka zaf-ziwan û zaf-kulturî ya demokratîke ra bawer kenê û piştgirîya naye kenê. Çarçewaya programê ma yê “Verî Ziwanê Dayîke” de ma xebata xo ya derheqê na roje seba lehçeya kurdkî zazakî kenê dîyarî ke “Atlasê Ziwanê ke Binê Tehlukeyî de” yê UNESCOyî de ca gêna. Verî ma wazenê di broşurê ke ma bi zazakî amade kerdê pêşkêş bikîn (disa.org.tr).\nhttps://disa.org.tr/cdn/2018/04/disa_kapak.jpg 434 800 Admin https://disa.org.tr/cdn/2021/04/DisaLogolarKUrdce.png Admin2021-03-09 21:53:142021-03-09 21:53:24Munaqeşeyanê Ziwanê Dayîke û Zafziwanîye de Dîyalektê Kurdkî: Zazakî û Kurmancî\nDISAyê pirtûka “Heman Mal Zimanen Cuda” çap kir ko ew pirtûk guherîna... Heman Mal Zimanên Cuda
1,622
madlad400
CC 20220801
zza
ANF | Gerîlayan Xakurkê de derbeyê giranî dayî îşxalkaran ro\nHPG’yî da pêhesnayene ke çalakîyanê gerîlayan ê vera îşxalkaran ê ke Xakurkê de çarçeweya Hemleya Şorişgêre ya Şehîd Bager û Şehîde Ronya de ameyî viraştene de xeylî eskerî ameyî kiştene.\nTuesday, 16 Jul 2019, 16:12\nMerkezê Çapemenî û Îrtîbatî yê HPG’yî bi eşkerayîyêk derheqê çalakîyanê gerîlyan û hêrişê artêşa Tirkî de zanayîş da.\nEşkerayîye de ca dîya nînan: ‘’ Çarçeweya Hemleya Şorişgêre ya Şehîd Bager û Şehîde Ronya ya ke Wareyê Pawitişî yê Medya de yena domnayene de hêzanê ma herêma Xakurkê de vera îşxalkaran xeylî çalakîyî viraştî. Na çarçewe de:\n''13’ê Temmuze de gama ke artêşa Tirkî ya îşxalkare eskerî kirişti Qilê Koordîne, hêzanê ma vera înan çalakîya sabotajî viraşte. Çalakîye de 2 îşxalkarî ameyî kiştene. 15’ê Temmuze de îşxalkarê ke Qilê Derwêşî de ameyîbî cakerdene hetê hêzanê ma ra ameyî pirodayene. Çalakîye de konteyniryêk ame îmhakerdene û 4 eskerî ameyî kiştene. Heman roje de Qilê Helîkopterî de çalakîya sabotajî ameye viraştene. Çalakîya ke xeylî îşxalkarî ameyî kiştene de hûmara înan safî nêbîye. 16’ê Temmuze de hêzanêma Qilê Şehîd Dewêşî reya diyîne îşxalkarî hedef girewtî, ekserêk ame kiştene.\nÇewlîg de Operasyon Peyser Acnîya\nArtêşa Tirkî ya îşxalkare 1’ê Temmuze de herêmanê Şehîd Hesen, Lameç, Şevdîn û Baravî yê qezaya Dara Hênî ya Çewlîgî de operasyonêk da destpêkerdene. Operasyono ke heta 10’ê Temmuze ame dewamkerdene de hêzê dişmenî destveng peyer ancîyayî.’’
4,180
madlad400
CC 20220801
zza
10 Kanûne 2017 Yewşeme 11:34\nMintiqaya Senceqî hetê vakûrê rojawanê Çewlîgî de, mîyanê hardê merkezê Çewlîgî de ya. Serra 1936 ra ver ke Çewlîg hema nêbibi bajar, mintiqaya Senceqî pabesteyê Gêxî (bi tirkî: Kiğı) bîya. Wexto ke dewlete nameyê dewan û cayanê kurdan bedelnayê, nameyê tirkî nayê pa, nameyê mintiqaya Senceqî nayo dewa Xoşkarî ya û nameyê dewa Xoşkarî kerdo “Sancak”. Nika Xoşkar (Sancak) sey nehîye hetê îdarî ra pabesteyê merkezê Çewlîgî yo. Yew qismê dewê mintiqaya Senceqî zî bîyê mehlayê Xoşkarî.\nMintiqaya Senceqî de 29 dewî û mezrayî estê. Dewê ke şarê înan bawerîya Raya Heqî (elewî) ra yê, nê yê:\n1-Bûban/Biwûn (bi tirkî: Oğuldere)\n2-Dereyê Silî/Newala Silî (bi tirkî: Kurtuluş)\n3-Qerepar (bi tirkî: Karapınar)\nDewa peyêne, se ra çewre kirmancê (zaza) û îtiqadê Raya Heqî (elewî) ra yê. Se ra şeştî zî kurmancê sunnî yê.\nMintiqaya Senceqî de dewê kirdanê sunnîyan:\n1-Geylanê Ewasî/Şîrnûn (bi tirkî: Sudüğünü) (Na mintiqa de dewa tewr gird a. Na dewe ra wet hînî vakûr de dewê kirdan çin ê.)\n2-Mezrê Gîdîş/Mezrê Dîyar (bi tirkî: Akbudak)\n3-Qerweliyûnê Corî (bi tirkî: Yazgülü)\n4-Wiswat/Ûsewat (bi tirkî: Uzunsavat)\n5-Xurxurik (bi tirkî: Ünlüce)\n6-Masala (bi tirkî: Balıklıçay) (Nîmeyê na dewe kurmanc nîmeyê ci zî kird ê. Hem kurmancî hem kirdî sunnî yê. Dewe de her di lehçeyî zî qisey benî.)\n7-Mergê Henî (Mezraya Geylanê Ewasî ya)\n8-Mezrê Melkûn (Mezraya Geylanê Ewasî ya)\n9-Mergê Mîrûn (Mezraya Geylanê Ewasî ya)\n10-Mezrê Sayer (Mezraya Geylanê Ewasî ya)\n11-Îsûwirt (Mezraya Wiswatî yanî Uzunsavatî ya)\nMintiqaya Senceqî de dewê kurmancanê sunnîyan:\n1-Xoşkar (bi tirkî: Sancak) (Nika nahîye ya û beledîyeya ci esta. Merkezê na mintiqa ya. Pêro kurmancê sunnî yê. Tena çend keyeyê şarê îtiqadê Raya Heqî (elewî) ra tede estê.\n2-Başkoya Mezin (bi tirkî: Büyük Başköy) (Nika mehlaya Xoşkarî ya)\n3-Başkoya Piçûk (bi tirkî: Küçük Başköy) (Nika mehlaya Xoşkarî ya)\n4-Geylanê Xelîl (bi tirkî: Kuşkondu)\n5-Kûmax/Kemax (bi tirkî: Yaygınçayır)\n6-Lek (Çimenli) (Nika mehlaya Xoşkarî ya. Dewa zaf kan a. 800 serrî ra nat tîya de Begê Lekî estê. Nê begî eqrebayê beganê Çewlîgî keyeyê Mutelyûn (Mütevellizade) ê.)\n7-Mezracûx (bi tirkî: Güngören)\n8-Mezrê Biro (bi tirkî: Tepebaşı)\n9-Şuex/Şox (bi tirkî: Şoğ, Arıcılar)\n10-Wexrebasî/Oxirbasî (bi tirkî: Uğurova)\n11-Wişkdar (bi tirkî: Üsküdür)\n12-Xilbizûn (bi tirkî: Yeşilova)\n13-Zax (bi tirkî: Zağ, Sütgölü)\n14-Qerepar (bi tirkî: Karapınar) (Se ra şeştîyê na dewe kurmancê sunnî, se ra çewresê zî kirmancê Raya Heqî yê. Kirmancê (zaza) tîyayî exlebê xwu mintiqaya Karêrî ra ameyê.\n15-Sîmsorê Senceqî (bi tirkî: Sarıgümüş) (Nîmeyê na dewe îtiqadê Raya Heqî (elewî) ra, nîmeyê ci zî sunnî yê. Hem elewî hem zî sunnîyê na dewe kurmanc ê. Nika mehlaya Sencaqî ya.\n16-Axdad (Cuwa ver mezraya Sîmsorê Senceqî bîya, nika mehlaya Xoşkarî ya)\nBaşûrê ena mintiqa de bi nameyê Golê Uzunsavatî ya (Awbendê Xêydî) yew gola viraştîye esta. Ena gole semedê awdayişê erazî davîst serrî cuwa ver virazîyaya. Awa ke ena gole de top bena şina rişyena Awê Xeydî ser û yena merkezê Çewlîgî ra şina Muradî ser. Vanê bê ena gole, deşta Senceqî de wextêk yew gola tebîî zî bîya. Ena gola a deşta ke verê Qereparî de ya, Başkoya Mezin û Başkoya Piçuk de bîya. Vernîya a gole zî qirrikê Lek (Çimenli) de bîya. Vanê wextê Usmanîyan de însananê a mintiqa vernîya a gole naya a û îstîqametê awe vurnayo. Dima uca yew erdlezo pîl bîyo. Erdlerzî ra dima awa gole teqanê erdî ra şîya war û gole bîya ziwa. Erdlerzo pîl ke 2003 de Çewlîg de bi, merkezê ê erdlerzî zî dewa Lek (Çimenli) bi.\nBaşûrê rojawanê ena mintiqa de Koyê Qûrûcayî (Kuruca Dağı), vakûr de zî Koyê Qerebabayî (Karababa Dağı) esto. Berzîya Koyê Qûrûcayî nizdîyê 2400 metreyî, yê Qerebabayî zî 2150 metreyî ya. Serê Koyê Qerebabayî de zîyara Qerebabayî esta. Dewê Başkoya Mezin û Başkoya Piçûk binê Koyê Qerebabayî de yê. Raharê mekanê Qerebabayî enê dewan ra şino uca. Cayê mekanê Qerebabayî sînorê Azaxpêrt (Adaklı), Gêxî û merkezê Çewlîgî de yo û hetê vakûrî ra yew cayo berz ra ewnîyeno deşta Senceqî ra. Uca ra hem koyê merkezê Çewlîgî hem Azaxpêrt hem Gêxî hem zî mintiqaya Xolxolî (Yayladere) eysenê.\nVanê Qerebeba yew merdimo ewlîya û bimbarek bîyo. Wextê herbê rûsan de verba îstîlakerdişê rûsan vinderto û ridê Qerebabayî ra rûsan a mintiqa de derbê giranî guretê, peyser agêrayê şîyê. No rid ra şarê a mintiqa Qerebabayî sey ewlîya vîneno û şino serê zîyara ey duayan keno, qurbanan serbirneno, seba nêweşanê xwu ci ra şîfa wazeno. Hetta şarê Senceqî vano Hesar Babayo ke mintiqaya Karêrî de yo, Qerebaba birayê ey o. Yeno zanayene ke mekanê Hesar Babayî zî mintiqaya Karêrî de yew zîyara bimbarek a, şar şino ser, duayan keno. Raşta ci, cayê Qerebabayî ra mekanê Hesar Babayî eyseno û enê her di mekanî ewnîyanê yewbînan ra.\nSînorê Kirdaneyî hetanî ena mintiqa yeno. Dewê kirdanê sunnîyan ena mintiqa de hetanî dewa Geylanê Ewasî estê. Ena mintiqa de dewa tewr girde Geylanê Ewasî ya. Geylanê Ewasî ra hîna wet hetê vakûrî de dewê kirdan çin ê. Uca ra dîyar, hinî dewê kurmancan û kirmancan dest pêkenê. Hardê Dêrsimî o tarîxî sînorê ena mintiqa ra dest pêkeno.\nMerkezê Xoşkarî de yew hewza qije esta, tede maseyî estê. Maseyê ena hewze sey maseyanê gola Ruha, yanî sey mekanê Îbrahîm Xelîlî yê. Labelê hewza Xoşkarî zaf qij a. Şarê Senceqî dest nêdano ê maseyan û hewze ra nêvejeno. Vanê maseyî bimbarek ê. Uca yeno vatiş ke cuwa ver, a hewze ra di eskeran maseyî vetê berdê pewtê werdê. Werdiş ra dima eskerî merdê. Enê hedîseyî ra dima şarê Xoşkarî hinî ê maseyan nêweno û muhafeze keno.\nGeylanê Ewasî ra Tahîr Barmanî va "Vanê cuwa ver, dewê ma de arminî zî biyê. Nê arminî hetê Gêxî ra ameyê û dewê ma de hard erînayo, ena mintiqa de bîyê waharê hardî. Beynateyê şarê ma û arminîyan de qet problem çine bîyo, beynateyê zafine de kerwatî bîya. Hewna, vanê wextêk dewê ma de yew veyveyê arminîyan bîyo. Arminîyan şewa veyveyî lênan de werd powto werdo. Labelê werd ra dima nizdîyê çewres hebî bîyê nêweş, merdê. Vanê ê lênê ke tede werd pewto cengarin bîyê. Ridê cengarî ra werd bîyo axuyin û kamî ke werdo merdo. Her çiqas nika defînecîyan mezelê arminîyan texrîb kerdê zî ancî cayê mezelanê ê arminîyan dewê ma de, Alyerûn de belî yo."\nHecî Husên Barman Geylanê Ewasî ra yo, serra 1940 de maya xo ra bîyo. Wexto ke ma tey qisey kerd 77 serre bi. Ey roja 26.08.2017 de dewa Geylanê Ewasî de qiseykerdişê xo de derheqê tarîxê Senceqî de va: "Vanê wextêk Senceq pêro gole biya. Tîya ra pê qayix a şîyênî verê koyê Qerebabayî û uca ra ameyêne dewe. Vernîyê golê Senceqî Lek (Çimenli) de bîya. Bajê, çi qêde bîyo, ez nêzana, vanê, vernîyê gole naya a û gole bîya ziwa.\n"Nameyê dewê ma Geylanê Ewasî (bi tirkî: Sudüğünü) yo. Ewas nameyê pîrikê ma yo û ey dewê ma kerda şên. Pîrikê ma hetê Darê Hênî ra Şîyernûnê Werrî ra hêverî ameyo dewanê Çewlîgî ra Guerîz (Çevrimpınar). Uca de yew mude mezrayê Guerîz Hebsuer de mando, dima ameyo tîya. Dewê ma yanî Geylanî Ewasî di qisiman ra yeno meydan. Yew qisim ra vanê 'Şîrnûn', qisimo bîn ra zî vanî 'Alyerûn'. Raharê wesaîtan ke mîyanê dewê ma ra vîyereno ra şino hetê Xoşkarî ya, cêrê ê raharî, yanî hetê başûrê dewê ma, yê Alyerûn o. Hetê serê raharî zî, yanî hetê vakûrê dewê ma zî yê Şîrnûn o. Cuwa ver Çewlîg hema nêbibi bajar, o wext Senceq pabesteyê Gêxî bi. Erazîyê dewê ma zî Gêxî ra ayê Keyê Yazicîyan bîyê. Famîlyayê Yazicîyan eslê xwu tirk ê, wextê Usmanîyan de dewlete ardê Gêxî, ca dayo înan. Labelê dima mîyanê kurdan de bîyê kurd. Yazicîyan tîya sey dewlete hukum kerdo. Pîrika mi vatêne Yazicî her payîz ameyêne îcarê erazîyê dewa ma ra guretênê û şîyêne. Famîlyayê Yazicîyan mintiqaya ma de dewa Şuex/Şox (bi tirkî: Arıcılar) de zî estê.\n"Yew pirîka mi bî, nameyê aye Qudrete bî. Cînîyêka tarîxî bî, her çî zanayne. Aye vatêne, pîrikê şima Weyîs Axa hesyeno ke Kuçuk Axa (bi tirkî: Yurtsever) yê Karêrî wazeno erazîyê dewê ma Yazicîyan ra bierîno. No semed ra semedê erînayîş û tapukerdişê erazî Weyîs Axayê ma tîya ra dano ra, şino Gêxi û uca de hîrê aşmî maneno. Labelê dewê ma o wext feqîr bîya, pereyê ma çinê bîyê. Weyîs Axa semedê peydakerdişê pereyî dano ra şino dewa Temran (bi tirkî: Bağlarpınarı) û Çenaxçî (bi tirkî: Çanakçı). Nê her di dewî zî cuwa ver pabesteyê Gêxî bîyê. Nika Çenaxçî reyna pabesteyê Gêxî ya, la Temran pabesteyê Azaxpêrtî yo. Şino arminîyanê enê dewan ra pere deyn keno û pê erazîyê dewê ma erîneno. Pîrika mi pê çimanê xwu ya dîyo, yanî nêeşnawito. Vatêne arminîyan yow heqbe zerdî û mecîdîye ardî dayî ma. Deyn girewtiş û erînayîş ra dima Weyîs Axa arminîyan ra vano şima wazenê ez bajê pereyê şima bidî, yan zî yew qismê erazîyê dewa ma bidî şima. Şima kamcîn wazenê ez aye kena. Arminî vanê ma pere nêwazenê, ma wazenê ti yew qismê erazîyê dewe bidê ma. Naye ser o Alyerûn dano arminîyan. Aye ra dima arminî ameyê dewê ma de bîyê waharê erazî û tîya mendî. Yanî arminîyê dewê ma Temran û Çenaxçî ra ameybî dewê ma. Mintiqaya Senceqî de armenîyê yerlî, yanî cayîyê Senceqî teyna Lek û Xoşkar da bibî. Tabî wexto ke fermanê arminîyan vecîya, yanî tehcîr bî, arminîyan ra kes nêmend. Dima dewlete erazîyê arminîyan kerdî vila. Kamo ke eskerîye qedînaya û ameyo, dewlete panc donimî erazî dayêne ci.\n"Wextê meseleyê Şêx Seîdî de dewê ma zaf feqîr kewta. Çimkî dewê ma meylê xwu dayo hereketê Şêx Seîdî ser. Mintiqaya Senceqî de dewanê zazayan paştî daya hereketê Şêx Seîdî. Mîyanê dewanê kurmancan de zî helbet terefdarê Şêx Seîdî bibî labelê nimite bî. Feqet exlebê xwu kurmancan tîya de desteg nêda Şêx Seîdî. Ridê paştdayişê hereketê Şêx Seîdî ya, dewa ma hetê eşîranê Dersimî ra talan bîye. Eşîrê Dêrsimî zî o wext bibî tor eskerê hukmatî û pîya hareket kerdêne. Çi destê ma de bîyo, dêrsimijan talan kerdo berdo, çîk nêverdayo. Înan ra vatênê eskerî mîlîsî. Vatêne kam dewa ke towrê Şêx Seîdî ya hereket kerdo, a dewe talan kerda. Dewijanê ma vatênê, dewarê ma talan kerdibî. Ma tîya ra weriştî, ma bar kerd şî Rûtê Qêm. Rûtê Qêm vera Sîrin (Kartal köyü) de yew cayo birr û daristûn o. Vatênê, ma şî kewtî uca ke wa çow ma nêvîno. Yew çutê gayûnê ma û yew bizê ma talûn ra mendibî, ma ê guretî û berdî uca, ma pê îdare kerdêne. Bizî, mêşnayî û dewarê ma, pêro talan kerdibî."
3,097
madlad400
CC 20220801
zza
Nak yew organê insanan u heywanano. Pize vêre insanan u heywanan ra vaciyeno. Pize de werde beno muhêfeza u nu werde ra eneriye cıwiyayış/weşiye ramıtene veciyeno. Werde (food) yo ke insan bı feke xo weno ya zi şımeno, o reseno pize. Uca de zi xeylê raye gêno u xeyle texlilê hücreyan ra vêreno ra. Pize de werde ra proteyinan, vitaminan u ron/run veciyeno.\nRetrieved from "https://diq.wikipedia.org/w/index.php?title=Nak&oldid=381914"\nEna pele tewr peyên roca 04:14 de, saeta 24 Nisane 2019 de vurriya
3,896
madlad400
CC 20220801
zza
Raa Ma xêr ama! – RAA MA\nAlbazê delali, vetoğê “Raa Ma”ê qêretkêşi, wendoğê qedırgırani, ma be xêr di!\nBultenê “Raa Ma”o ke Zonê Ma de vecino, xêr amo, pay na çımanê ma do, heni amo, ma rê mijdania xêre, tania welati, zon u zagon/kulturê ma ser tirıca tici tey arda.. Ma ke vêneme, xort u gêncê ma çıturi ebe goi u qêret merem kenê, ro kuno astanê ma, roc erzeno zerrê ma. Fêl u emelê sıma raşt şêro.\nHer çıqa ke destebera mı yena, zonê ma u pi, pirık u khalıkanê xo rê xızmete kenane. Çıqa jêde bıkeri ki hunde senıko.. 20 serro ez zonê mao ke hem taê de ma, hem zonanê dina de cı rê vanê Zazaki, hem musenu, hem sero gurinu, çı waxto ki ro domananê ma universıte de hefte de reyê salıx danu. Umıd kenu ke hata peyniya emrê xo cı rê xızmeta mı vêrena.\nSuka Frankfurti hetê na azet u xızmete ra cao de hewlo ke rınd ber (ürün) do. Akademisyenanê sarê Universıtê nacay de Zonê Ma u Sarê Ma sero 5 tezê doktora u jü teza masteri nuştê. nejdiyê 20 serre zonê ma ra pêseroka (dergi) Ware u Tija Sodıri itha redakte biyêne ya ki veciyêne. Enstitüyê Zazaki, ebe mordemanê ilmê zoni, senatkaran u nuskaranê ma ra pia 2004ine de na ro. Awa ke ma hetê ekonomiye ra destê ma tım tenge dero, jêde imkanê ma ki çino ke çiyo zaf gırs raurznime ra ser ya ki dezgey, pêseroki, qezetey lıngu ser bımanê. Labelê, zerrê ma de çıqa her tım çhiki bıperrê, her waxt adırê zerrê ma ki ebe umıdo de newe uncia beno gur.\nMa vênenime ke Almanya u Austriya u Holanda u İsveç u Fransa u İsviçre de, tepia metropolanê Anadoliye de u welatê ma de namê zonê ma u sarê ma ya ki mıntıqa u sukanê ma ra komeli (dernegi) benê ya, kıtabi, pêseroki, qezetey vecinê. Pêro kunete, dayağ danê ma, qêretê ma kenê jêde, dina de hurendia ma kenê qaim, zonê mao ke kıtab u nuştene de hona domanekiya xo dero, beno bıngeyin (bıngeli).\nNi zerrn u ğezna ma ra jüyê ki RAA Mawa. RAA MA xêr ama. Şiya cı zonê ma u sarê ma sera kemi mebo, a ki roşti berzo raa mawa derge ser. Raa ma sımaê, sıma raa maê. Her daim bıbê, bımanê. Na lınge xatır be sıma, hata reyna, wendoğê qedırgırani.
1,321
madlad400
CC 20220801
zza
üff şunu da şeyapayım da içeri gideyim artık biraz. şimdi bi tane kız var. kızın sevgilisi var bi de. sevgilisi bizim okuldandı sanırım, kız da ortaokulda bizimleydi ama tanışıklığımız yoktu, sonra üniversite zamanında bi partide tanışmıştık filan. neyse işte, bu kız a, çocuk b olsun. hahahah yok artık. bi tane daha kız var, o da bizim okuldan, bu da c ok. geçenlerde c'nin facebook'unu gördüm, b ile sevgililermiş. sonra a'nın bloğuna baktım, allam yazdıkça kendimden tiksinmeye başlıyorum, baktım a ile de hala sevgililer. sonra herhalde ben karıştırıyorum lan dedim, 2 tane birbirine benzeyen çocuk var. ama az önce çok güzel aydınlattım olayı - ya da daha da karışmış da olabilir- o çocuktan bi tane varmış. ama kızların 2siyle de sevgili. hani olmayacak şey değil ama bunu uluorta da yapamaz herhalde ya? ahahah beynim yandı lan resmen. hayır bi de sarhoşken kızla karşılaşırsam çenemi tutamayıp sorarım kesin. hoş olmayabilir.\n31 nihat doğan:\nsırf görebilmek için kızla arkadaş oldum demin :/\nlol yapma bana bunu\nböyle de kişiliksiz bi orospu çocuğuyum :(\nciddiyim,yapma sunu nasil karaktersiz bi insansin ya?\nneyse burda seninle baya kavga edicekdim insanlarin ozeli bilmemne ama kacmak zorundayim artik bi dahaki sefere\nyarraam linki sen istedin? ben de sana verip herkes göremesin diye sildim? ayrıca o kadar özelse özel yaşanır, bunlar herkesin görebildi yerlerde açıkca duran şeyler. üzdün beni.\nben bakalim vericen mi diye istedim.kadinin buyuleyici memelerine bakmadim.\nbüyüleyici değildi zaten, bi şey kaçırmamışsın. yukarıda da dediğim gibi, sonrdun söyledim, bakınca söyle kaldırayım dedim. bunu herhalngi bi arkadaşımla oturmuş muhabbet ederken ona göstermiş de olabilirdim yani. bi fark görmüyorum, ama görene de açıklamamı yapıp daha fazla bi şey demiyorum.\nsikayet edicem seni buyuleyici memeleri olan kadina neydi gulcicek gulcihan miydi\nlol sil bunlari hep vicodinli sacmaliklar hep bunlar\nkesin beni sikiyo diye güldüm başta zaten ama sonra bilemedim bi, her ihtimale karşı açıkmalamı yaptım slkjd\nüzüldüm ama lan bi, ne yalan söyliyim.\nbi de gulebiliyosun utanmadan ya\nsana yapilsa bu?\nbenim büyüleyici memelerim yok ki :(\nben 30 yorum diye gorsem aha doguma aldilar kizi herhalde derim\ncidden bi daha link versene\nprntscrn yapmistim painte pastelemeyi unuttum baska bise kopyaladim az once gitti\ndesinler? sen mi doğurtacaksın?\nüff kapadım sayfaları valla ya. şey bi de, insanın özeli, ayıp falan flan sdkşs\nYA BEN SENİN BLOGA YORUM YABMIŞTIM.\nhiç ettin hep. BENDEN UTANIYO MUSUN GÖT DELİĞİ BEBİŞİM?\norda baska yorum goruyo musun?\ngörmüyorum çünkü kimse seni sevmiyo.\nyorum istemesen de kapatırdın diye düşündüm. akıllıyım azcık di mi?\nhic degilse hergun hatasiz bi sekilde bloggera sign in yapabiliyosun ve ben bununla gurur duyuyorum\nbu laflara ne alınacağımı, ne kızacağımı, ne de aşağılanmış hissedip çemkireceğimi anlamışsındır bence artık.\nakilliyim azcik di mi?\nço akıllısın bile.
144
madlad400
CC 20220801
zza
CD çalar hakkında\nKonu: CD çalar hakkında\nArkadaslar megane coupe aracımdaki cd çalar orjinal cd leri sorunsuz çalıştırıyor. kendim track cd si yaptıgımda da çalıştırıyor ama ben kendi istegimle bir sonraki parcaya geçiş yapamıyorum. mecburen cd ye attıgım bütün parçaları tek tek dinlemek zorunda kalıyorum. cd yaparken yanlış bir şey mi yapıyorum acaba ? yoksa bu durum normal mi ? onfused: onfused:\n6 lı cd çalar olan megane sahipleri bu durum normal mi acaba onfused:\nbi sorun var ama nerde onu bende bilmiyorum\ntekerleği dönderdiğinde ne tepki veriyor?\nTR 2 diye diger parcaya gecio ama çalmıyor. tek tek dinledigim zamanda TR 2 hiç olmuyo hep 1 de çalıyor. 1 tane parca varmıs gibi. Track CD si ni yanlış yapıyorum sanırım\nNerodan atarken kayıtlar arası duraklama yok şeçeneğini tıkladıysan olabilir. hepsini tek track olarak görebilir. ayrıca yazdırma hızınında 24X ten fazla olmaması lazım .bir bak dene düzelir inşallah kardeş\nhem media playerla hemde neroyla dediginiz şeklde atmıştım. yarn bi cd daha bulup deniyim bakalım teşekkürler
3,509
madlad400
CC 20220801
zza
Hunermend û roşnvîrê kurdî semedê yewîya neteweyî veng dayî - JINNEWS ZAZAKÎ\nHunermend û roşnvîrê kurdî semedê yewîya neteweyî veng dayî\n13:23 26 Teşrîna peyêne 2019\nMERKEZÊ XEBERAN - Înîsîyatîfê Hunermend û Roşnvîranê Kurdan şaristanê Kolnî yê Almanya da kom bîyî û seba yewîya neteweyî vengdayîş kerd. Kombîyayîşî de xebatê Înîsîyatîfê Hunermend û Roşnvîranê Kurdan zî ameyî destpêkerdene.\nHunermend û roşnvîranê Kurdan şaristanê Kolnî yê Almanya de kom bîyî û yewîya neteweyî muneqeşa kerde. Her parçeyê Kurdîstanî ra zaf kesî tewrê kombîyayîşî bîyî.\nKombîyayîşî ra dima 47 hunermenda, nuştox, zanyar û akademîsyenan deklarasyonêko hempar weşana. Deklarasyonî de bale ameye antene hêrişanê vera Rojawanî ser û venga pêro hêzan ame kerdene ke binê banê yewîya neteweyî de kom bibê.\nDeklarasyon de wina ame vatene:\n"Ma dinyayêka winasêne de yê ke dormeyê ma bi barbarîye, mergî û kerdişanê vera merdimîye ame girewtene. Nê dewirî de têna çîyêk seba ma yeno waştene; nêciwîyayîş. Ma bi hawayêkê eşkera vînenê ke şexsê şarê kurdî de qirkerdişêk dest pêkerd. Serekê nê qirkerdişî zî Dewleta Tirke bi xo ya.\nTabloyo ke vejîya meydan tede aseno ke waştişê înan bi temamî çinkerdişê kurdan o. Dewleta Tirke çayê dinya de beno wa bibo wazena destkewteyanê kurdan, estbîyayîşê kurdan û statûyê kurdan çin bika û înan seba xo sey dişmenan vînena. Hunermend û roşnvîrî pawitoxê merdimîye, roştîye, hêvî û azadîye yê. Ma sey hunermend û roşnvîranê kurdan pawenê ke hunermend û roşnvîrê dinya ma teyna nêverdê û vera qirkerdişê kurdan tewirê xo bimojnê. Ma pê bawer ê ke şima do goş bidê ma ser û nê prosesî de şarê ma têna nêverdê.\nMa hunermend û roşnvîrî seba ke ruhê ma, keda ma û renganê ma biresê yewbînan ma dest pê awankerdişê yewbîyayîşêkê xurt kerd. Ma hêvî kenê ke na yewîye tesîrê her kesî do bikê. Yewîye û têkoşînê hemparî ra ber, ma destkewteyanê estbîyayîşî vîndî kenê nêeşkenê nînan bipawê. Eke destkewteyê kurdan bêrê pawitene no bi têkoşînê hemparî, bi hêz û serkewtişê têkoşînî û bi yewîya neteweyî do bibo. Ganî rewşa parçebîyaye meydanî ra bêro wedaritene.\nMa sey hunermend û roşnvîranê kurdan ê ke xo sey wîjdanê komelî vînenê venga pêro hêzanê berpirsîyaran kenê ke seba yewîya neteweyî kom bibê."
1,198
madlad400
CC 20220801
zza
Faruk Ge�, Ger�ek Hayat Hik�yeleri: ��hretin Bedeli\nFaruk Ge�in �nemli �al��malar�ndan, yerli �izgi roman�n kay�p hik�yelerinden biri ��hretin Bedeli. Bir d�nemi sembolize eden ilgin� kad�n y�ld�zlar�m�zdan birinin hayat�yla olan benzerlikleri ise hik�yeyi daha ilgin� k�l�yor.\nFaruk Ge�, (m�ptelalar�n�n d���nda) elinizdeki derginin ilk say�s�nda kendisiyle yap�lan s�yle�iden tan�d���m�z bir �izer. Fakat yine ayn� sayfalarda yay�mlanan ve 1990 y�l�na kadar s�rd�recek oldu�u Ger�ek Hayat Hik�yeleri serisinin ilki olan Bo�azi�i R�zg�rlar� adl� dizisinin ele al�nd��� yaz� d���nda, �retimleri hakk�nda neredeyse hi� �al��ma yap�lmam�� bir isim. Oysa �zellikle 1968�de ba�lad��� Ger�ek Hayat Hik�yeleri, o y�la kadar daha �ok �talyan fotoromanlar�n� �izgiye uyarlayan Faruk Ge�i �ok okunur k�lan ve emeklilikten al�koyan bir seri olmu�tur. Ge�, 1981�de verdi�i emeklilik karar�ndan G�ne� gazetesinden gelen teklifle cayar ve 19 �ubat 1982�de ba�lad��� ��hretin Bedeli�yle (1) �al��malar�na devam eder.\n��hretin Bedeli, hen�z lise ikinci s�n�fta olan �Gen� K�z��n okul d�n��� eve geldi�inde, kap� kilidinin �st�nde �iple ba�lanm�� k�rm�z� balmumuyla m�h�rl� bir k���t�� as�l� bulmas�yla ba�l�yor. Salon kap�s�n�n yan�nda, yerdeki telefon d���nda evde hi� e�ya yoktur. Akl�ndan babas�n� aramay� ge�irir, vazge�er: �Yok yok� Aramayaca��m onu.� Gen� k�z, babas�n� aramayacakt�r ama bu duygusal gerginli�i kald�racak h�li de yoktur: �Yakla�makta olan ak�am�n karanl��� gelip k�rpe y�re�inin �st�ne oturmu�tu t�m a��rl���yla� Duvar�n dibine ��kt�. Ba��n� ellerinin aras�na ald�. H��k�rarak a�lamaya ba�lad�.\nBir s�re sonra okul kitaplar�na ba��n� koyar ve ge�mi�i d���nmeye ba�lar. Yedi ya��nda, benzer bi�imde bir olay daha ya�am��, kap�n�n �n�ne y���lm�� e�yalarla kar��la�m��t�r. Annesi, Asl��ya art�k babas�yla kalaca��n� s�yleyerek evi terk etmektedir. On be� g�n sonra babas� onu annesine, ziyarete g�t�r�r. Asl�, annesine kar�� �rkek davran�r: ��bu so�uklu�un nedenini bilemez(�) Ama babaannesinden duyduklar�n�n etkisi b�y�kt� ku�kusuz.�\nAsl��n�n ailesi olduk�a varl�kl�d�r. Babas� �apk�n bir adam, annesi ise �g�zel, zengin ve ma�rur� bir kad�nd�r. Annesinin ilk evlili�inden bir o�lu vard�r. �Yuvas�n� da��t�p� sevdi�i adamla (Asl��n�n babas�) evlenir. Kocas�n�n ba�ka kad�nlarla olan ili�kisi nedeniyle bu da mutsuz ve huzursuzluklarla s�ren bir evlilik olur. Asl� da bu ortamda giderek h�r��n ve asi bir �ocuk olup ��kacakt�r. Arkada��n�n �g�z�n� ��karan�, hocas�na moruk deyip kafas�na k�ll�k f�rlatan Asl��n�n annesi s�k s�k okula �a�r�l�r. Okulu de�i�tirilir, anne ve babas�n�n evleri aras�nda mekik dokur (�Baban da sen de �ld�receksiniz beni. Biraz da o u�ra�s�n seninle��, �Haz�rlan annene gidiyorsun��), intihar giri�imlerinde bulunur ve herhangi bir karede g�sterilmese de belli ki s�k�a dayak yemektedir: �Yeni bir dayak korkusuyla..� ifadesinden anla��laca�� gibi� Kopya �ekerken yakaland��� bir g�n, okulda iki saat cezal� kal�r. ��kt���nda onu her g�n okula getirip g�t�ren �zel arabay� bulamaz: �Otob�s dura��nda beklerken �zel otolar�n �n�nde durarak g�t�rme teklifini �ok yad�rgad�. Ya�� hen�z on d�rtt� ama iri v�cudu daha olgun g�steriyordu onu. Otob�ste �evresindekilerin g�z�n�n hep �zerinde oldu�unu fark etti. Biraz s�k�lmakla birlikte ho�lanm��t� bundan� Garip bir his kaplad� i�ini: Neden bak�yorlar �yle? Beni g�zel mi buluyorlar yoksa? Ger�ekten �yle miyim ben?� Bu bak��larla gelen d���nceler, Asl��ya, annesi ve babas�ndan alaca�� �intikam�n� bi�imi hakk�nda ilham vermeye ba�lar.\nBir g�n annesiyle birlikte babas�n�, bir �ay bah�esinde, yan�nda bir kad�n ve k���k bir k�z �ocu�uyla g�r�rler. Asl� hemen yanlar�na gidip tepki g�sterir: �Babas�n� �ok seviyordu ama onu ba�ka kad�nlarla g�rmek �fkelendirmi�ti(r) Asl��y�...� Kar��l���nda tokat yiyen Asl�, babas�n�n yan�nda kald��� g�nlerde onun eve ge� geldi�i ya da hi� gelmedi�i g�nlerde de h�r��nla�maktad�r. Yine bir g�n, plajda, babas�n�n arabas�nda ayn� kad�n ve �ocu�u g�r�r, araban�n �n�ne at�l�r. Babas� frene bas(a)maz ve Asl��ya �arpar. Asl� kaza sonras�nda kendisine yard�mc� olmak isteyen gence (Sami), �nceleri biraz teredd�t ederek, kendisini b�rakmas� i�in annesinin adresini verir. �Teredd�t�, Asl��n�n ya�am�nda daha sonra da uzat�lacak olan yard�m ellerine verece�i kar��l�k �ncesinde, hep anahtar kelime olacakt�r. �lk a�amada �bilmem ki nas�l olur� deyip d���nen Asl�, �srarlar sonucunda hep yanl�� kararlar verir. Asl�, Sami�yle �e�itli vesilelerle tekrar kar��la�acak, teklifleri kar��s�nda yine �teredd�t� edecek ve sonunda yine �yanl��� karar� verecektir.\nFaruk Ge�, geriye d�n��lerle Asl��n�n ge�mi�ine dair ipu�lar� vermi�tir. Asl� uyan�p kendine geldi�inde, evdeki tek e�ya olan telefonu s�k�p g�t�ren annesini g�r�r. Anne, babas�n�n haciz koydurdu�u e�yalar� ka��rd���n� s�yleyip adres vermeden ��k�p gider. Asl�, babas�na durumu anlatmaz, ondan biraz para al�r ve Taksim�de bir otele yerle�ir. Ertesi g�n okul ��k���nda Sami ve arkada�lar�na rastlar: Sami�nin �Diskoteke gidiyoruz. Siz de gelir misiniz?� sorusuna Asl�, ba�lang��ta �teredd�t� etse de bu ortam� �ok sever ve okulu k�r�p diskote�e gitmeye devam eder. Diskotekte arkada�lar�n�n i�ki i�mesi y�n�ndeki �srarlar�na yine k�sa bir �teredd�t� s�recinden sonra evet dedi�i bir g�n, polis bask�n�nda annesiyle kar��la��r. Annesi on sekiz ya��ndan k���k olan Asl��n�n okulu k�r�p diskoya gitti�ini ��renmi�tir. Oradan, hemen bek�ret kontrol� i�in doktora g�t�r�r Asl��y�. Genelinde �ok da fazla ��plakl�k bulunmayan hik�yede, Asl��n�n ilk ve en a��k g�r�nt�s� doktorda oldu�u karelerde �izilir. Bek�ret kontrol� i�in doktora g�t�r�l��� de son kez olmayacakt�r. Anne h�l� bakire olan k�z�n�n bir an �nce evlenmesini istemektedir: �Senin pe�inde ko�maktan b�kt�m art�k.� Ve Asl�, �nceleri itiraz etse de sonunda raz� olur, k�sa s�rede bir ni�an t�reni yap�l�r aile aras�nda. Hatta Asl��n�n da ho�una gitmeye ba�lar bu i�: �Be�enilmek, ilgi g�rmek, bir de�eri oldu�unu hissetmek... Tatl� bir oyun oynan�yordu sanki.� Bu oyundan �abuk s�k�l�r Asl� ve k�sa zamanda ni�anl�s�ndan ayr�l�r. �te yandan bu ni�anl�l�k s�reci ona daha rahat d��ar�ya ��kabilme, gezebilme �ans� tan�m��t�r. Bu f�rsat� en iyi �ekilde de�erlendiren Asl�, Beyo�lu�nda yaln�z ba��na dola��rken yolunu kesip kart�n� uzatarak y�netmen oldu�unu ve onunla �al��mak istedi�ini s�yleyen bir adamla kar��la��r. K�sa bir �teredd�t� s�reci sonunda annesini de ikna eden Asl�, ��hretler d�nyas�na ad�m atar. Bir s�re film artistli�i yapacak, sonra da �ark�c�l��a ba�layacakt�r. ��in ba�lang�c�nda abisinin ve babas�n�n sert itirazlar�yla kar��la�sa da ald�rmaz ve yoluna devam eder.\nFaruk Ge�, hik�yenin bundan sonraki k�s�mlar�nda sinema, m�zik ve e�lence sekt�r�n� ele�tirir. Asl� da sekt�r�n olumsuzluklar�ndan pay�na d��enleri ya�ar ve oradan oraya savrulur durur. Oyunculuk deneyimi s�ras�nda deneyimsizli�i istismar edilir, do�ru d�zg�n �ark� s�ylemeyi bilmemesine ra�men birka� saatlik ders al�p be� on �ark� ezberleyerek �ark�c�l��a ba�lar, tecav�ze u�raman�n e�i�inden bakire oldu�unu s�ylemesiyle kurtulur. Bu kez tecav�z etmek isteyen adam onu bek�ret kontrol�ne zorlar ve bakire oldu�unu anlay�nca evlenmek ister. Bu adamdan yakas�n� kurtar�r bir ba�kas�ndan hamile kal�r, evlenir, k�rtaj olur, �al��t��� gazinolar�n kulisleri pe�ini b�rakmayan adamlar taraf�ndan bas�l�r, bo�an�r, terk eder, terk edilir vs� Ya�ad�klar� ne olursa olsun hayat�na giren erkeklerle ba� etmek zorundad�r. Kulise g�nderilen m�cevherler, edilen iltifatlar, onunla tan��mak isteyen zengin i� adamlar�, art�k ���hretli� biri olan Asl��n�n ya�am�n�n bir par�as� olmu�tur: �Koskoca neon ���klar�yla ad� yaz�l�yordu gazino kap�lar�nda. Gen�li�i ve g�zelli�i yetiyordu salonlar� doldurmaya. Gazete ve dergilerde boy boy resimleri ��k�yordu. Bir�ok gen� k�z�n d��ledi�i bir ��hrete eri�mi�ti. Ama mutsuzdu Asl�. Severek evlendi�i Nahit de terk etmi�ti onu sonunda� Bunca g�n�l maceras�ndan geriye ne kalm��t�? D�� k�r�kl��� ve elem��.\nHik�yenin sonlar�na do�ru, Banker K�smet ad�yla tan�nan zengin bir adam�n �srarl� tan��ma talepleriyle kar��la��r. Asl� reddetse de Banker K�smet vazge�ecek gibi de�ildir. Banker K�smet, d�zenleyece�i bir kokteylde Asl��n�n sahneye ��kmas�n� istedi�ini iletir. Asl� kar��layamayaca�� bir miktar talep ederek (�on dakika i�in iki milyon isterim�) bu tekliften s�yr�laca��n� d���n�r. Ancak sonu� d���nd��� gibi olmaz. Banker K�smet, Asl��n�n talebini kabul eder. Asl� bu olaylar geli�irken sevgilisinin onu aldatt���n� ��renir ve Banker K�smet�in verdi�i kokteyldeki i�inden sonra, dinlenebilmek i�in �al��maya �� ay ara verir. Bu �� ayl�k i�siz ge�irdi�i ara sonras�nda, gazeteden, kokteyl s�ras�nda sadece k�saca selamla��p tan��t��� Banker K�smet�in intihar etti�ini ��renir. Haberde onu as�l heyecanland�ran, kendisinden de bahsedilmesidir. Ertesi g�n gazeteciler, konuyla ilgili bir r�portaj yapmak i�in Asl��n�n evine gelirler. Asl�, a�larken g�r�nd��� foto�raflar�n� �ekmek isteyen gazetecilere itiraz etmez ve Banker K�smet�in ne kadar iyi bir insan oldu�una, kendisinin de bu �l�m haberine ne kadar �z�ld���ne dair s�zler s�yler. Haberin, �poz verdi�i� foto�raflar�yla birlikte, gazeteye birinci sayfadan girdi�ini g�ren Asl�, �ok sevinir. Bir iki g�n sonra menajeri Bekir, bir s�r� teklifle Asl��nn kap�s�n� �ald���nda �Ne tuhaf� Banker K�smet�in intihar� yarad� bana galiba.� der. Asl��n�n bu s�zlerine kar��l�k Bekir�in verdi�i yan�tla hik�ye son bulur: �Sende bu g�zellik ve gen�lik oldu�u m�ddet�e daha �ok Banker K�smetler ��kacak kar��na.� ��hretin bedeli, bu ��hreti ta��may� gerektiren yolda, Asl��n�n ya�ad�klar�n�n yan� s�ra, gerekirse bir ki�inin �l�m haberini �teredd�t� bile etmeden istismar edecek kadar ac�mas�z olmakt�r.\nFaruk Ge�, kendisiyle yap�lan bir s�yle�ide, ��hretin Bedeli�nde anlat�lan �ger�ek ya�am hik�yesi�nin Ahu Tu�ba�ya ait oldu�unu s�ylemi�tir. Fakat bu serideki Ger�ek Hayat Hik�yeleri ifadesi, Ahu Tu�ba�n�nki de d�hil olmak �zere, biraz abart�l�d�r. Hik�yede ge�en bir�ok olay�n Ahu Tu�ba�n�n ya�am�nda bir kar��l��� bulunmakla birlikte �o�undan dolayl�/y�zeysel olarak bahsedilmektedir. Ayr�ca Asl��n�n ba��ndan ge�enlerin bir k�sm�, hik�yenin kurgusal b�t�nl���n� zedelememek i�in Ahu Tu�ba�n�nkinden farkl� tasarlanm��t�r. �rne�in Ahu Tu�ba �ilk filmini 9, ikinci filmini 12 ya��nda �evirmi�tir� (2) veya babas�n� bir kad�n ve k���k bir k�zla g�rd�kten sonra kaybolan Ahu Tu�ba�y� arayan Ayval�k polisi, onu, �otelin merdiveninin alt�na girmi�, bah�e hortumunu beline ba�lay�p uyuyakalm��� (3) olarak bulmu�tur. Perihan Ma�den, Pazartesi dergisi i�in yapt��� s�yle�ide Ahu Tu�ba�y� �T�rk sinema ve sahnelerinin en �iddetli, depremli Elektra vakas�� olarak tan�mlar. Ma�den�e anlatt�klar�na g�re, bir d�nem bileklerini kesip kan�yla duvara �Baba seni seviyorum� yazm��t�r Ahu Tu�ba. S�yle�i s�ras�nda yan�nda bulunan annesi i�in �Bu okulun m�d�ran�m� anneniz galiba?� diye soran Ma�den�e �Hayat�m�n m�d�r�! Hayat�m�n!� diye cevap verecektir. Faruk Ge� ise Asl��n�n annesinin hayat�ndaki etkisinden �ilk cinsel deneyimini� ya�ad��� gecenin sonunda, ona �Neden yapt�m bunu? Anneme inat olsun diye mi?� dedirterek de�inir. Asl�, �ilk kez bir erke�in oldum� dedi�inde �bir eziklik ve pi�manl�k� duyar i�inde: �Herkesten her �eyden nefret ediyordu o anda... Bir inat u�runa nas�l bir hata i�ledi�ini daha iyi anl�yordu �imdi. Telefonu a��p annesini arad�...\n-Alo! Anne! Sana bir m�jdem var.\n-Art�k bakire raporlar�yla u�ra�maktan kurtuldun.\n-Ne demek bu Asl�?\n-Yani art�k bakire de�ilim. ��fal edildim ben.\n-Nas�l yapars�n bunu...\n-Sana inat olsun diye yapt�m bunu, evlenmek i�in de�il.�\nHik�ye boyunca Asl�, babas�yla buna benzer �ekilde, do�rudan bir �hesapla�ma� i�ine girmez. Faruk Ge�, elindeki Ahu Tu�ba�n�n ya�am�na ili�kin verileri, hik�yesinde, annenin bask�n ve h�kmedici �varl����yla, babas�n�n ise �yoklu�u�yla i�ler. Bu a��dan bak�ld���nda yaln�zca ya�anm��, �ger�ek bir a�k hik�yesi� de�ildir ��hretin Bedeli. Asl��n�n merkezdeki karakter oldu�u hik�yede, ili�kiye girdi�i erkekler de, aile i�i sorunlar�n onun hayat�ndaki izd���m� ve ���hretli bir kad�n� olman�n zorluklar�n� yans�tan birer fig�rd�r. Genel olarak melodramlarda g�zlendi�i �zre, hi�bir karakter �k�t�� olarak resmedilmemi�tir ya da ba�lang��ta �k�t�� diye adland�raca��m�z herhangi bir karakter hakk�nda, birka� kare sonra, yapt��� k�t�l���n �anla��l�r� bulunaca�� bilgiler verilir. Asl� ise saf iyi bir melodram karakteri olarak sunulmaz. �zellikle hik�yenin ba��nda, �ba��na geleceklerin fark�nda olmayan�, ya�am�n�n kontrol�n� elinde tutamayan ve kaderinin onu g�t�rd��� y�ne savrulan bir dram kahraman� gibi g�r�nse de hik�yenin sonunda kontrol� eline alm�� ve �n�ne gelen f�rsatlar� ��kar� i�in kullanabilecek k�vama gelmi� bir anti-kahramana d�n���r. Bu noktada hik�yenin yay�mland��� y�l ve temel al�nan hik�yede kimin ya�ant�s�ndan esinlenildi�i b�y�k �nem ta��yor. ��hretin Bedeli, �nceki Ger�ek Hayat Hik�yeleri�yle kar��la�t�r�ld���nda, hemen her yaz�da bir �milat� olarak kar��m�za ��kan �80�ler�le ilgili yarg�lar� hakl� ��kar�r niteliktedir. Asl��n�n zaman i�inde d�n��t��� karakter ve Faruk Ge�in hik�yeyi herhangi bir olayla ya da d���mle de�il de; tam da Asl��n�n karakterinde gelinen bu noktada sonland�rmas�, gelece�e ili�kin birtak�m ipu�lar� verir. Bunun i�in Ahu Tu�ba�n�n se�ilmesi de anlaml�d�r (ya da bu, anlaml� bir tesad�ft�r). 1950�li ve 60�l� y�llarda kendine �zg� i�leyi�iyle bir gelenek olu�turdu�unu s�yleyebilece�imiz Ye�il�am melodramlar�n�n T�rkan �oray, Filiz Ak�n, Fatma Girik ve H�lya Ko�yi�it�in isimleriyle an�lan �d�rt yaprakl� yonca�s�n�n 80�lerdeki kar��l���n�n Banu Alkan, Oya Aydo�an, Serpil �akmakl� ve Ahu Tu�ba oldu�u s�ylenebilir. 50�li ve 60�l� y�llar�n her daim �iyi niyetli�, �aresiz ve kadersiz kad�nlar�n�n yerini, 80�lerde, sistemin i�leyi�ini ��zm�� ve pastadan alacaklar� pay i�in becerilerini sergilemekten ka��nmayan vamp kad�nlar alm��t�r (4). ��hretin Bedeli�nde Asl��n�n karakterindeki d�n���m de bundan farkl� de�ildir. Bu d�n���m�n, hik�yenin sonunda a��k b�rak�lan ucuyla ortaya ��kan bo�luk ise, y�llar i�inde, artist k�zlar�n�n pe�inden ayr�lmayan, onlar�n etinden s�t�nden iktisadi verimlilik ilkesiyle azami �l��de faydalanan anneler ve varl�klar� yokluklar�ndan menkul babalar�n ��hretli k�z �ocuklar� taraf�ndan doldurulacakt�r.\nGer�ek Hayat Hik�yeleri, Faruk Ge�in ilk hik�yesi olan ve �kimsesiz Dalila ile John Sally�yi anlatt��� A�k Arzusu�nu (1955) izleyen yabanc� kaynakl� uyarlamalar�n �tesine ge�meyi ba�arabilmi�; ad�yla daha �ok merak uyand�rmay� ama�lam�� g�r�nse de bu kez T�rkiye�den �ger�ek� ya�amlar�n uyarlanmas�yla, onu daha somut problemlere ve sorunlu alanlara e�ilmeye zorlam��t�r. Fakat 1968 y�l�ndan 1990�a kadar yay�mlanan ve elliye yak�n hik�yeyi i�eren bu dizi, yay�ld��� zaman dilimi itibariyle, topyek�n de�erlendirilemeyecek kadar geni�tir. Bu bak�mdan, hik�yeler, i�lerinde, yay�mland�klar� zamana ili�kin ipu�lar�n� ta��d�klar� i�in de olduk�a �nemlidir. Ger�ek Hayat Hik�yeleri ba�l���yla tek bir �at� alt�da bulu�mu� olmalar� ise hik�yeler aras�ndaki farkl�l�klar� ve de�i�imi kolayl�kla fark edilir a��kl�kta ortaya koymu�tur.\nFaruk Ge�e gelince... �izgi romanlar�n olduk�a geni� ilgi g�rd��� ellili y�llarda mesle�e ad�m atan Ge�, sava� hik�yeleri ya da tarihi roman denemelerinin yan� s�ra (ya da bunlardan ziyade), kendi aralar�nda birbirlerinden farkl� alt metinleri bulunsa da, �a�k hik�yeleri�yle an�lan, hat�rlanan bir �izer olmu�tur. �u anda ellili ya�lar�n� s�rd�renlere Faruk Ge�i sorsan�z muhtemelen size ��yle diyeceklerdir: �Biliyorum Faruk Ge�i. �ok okurduk biz. A�k hik�yeleri �izerdi. G�zel kad�nlar, yak���kl� adamlar olurdu. �ok okurduk. Babam k�zard�, gizli gizli okurduk�� (5)\n1-Hik�ye, 278 g�n, 7 Aral�k 1982�ye kadar s�rm��t�r.\n2 Ma�den, Perihan (1998), �T�rk mal� Elektra: Ahu Tu�ba�, Pazartesi Yaz�lar� ya da Hi� Bunlar� Kendine Dert Etmeye De�er mi i�inde, �leti�im yay�nlar�, �stanbul, s.26.\n4 Buradaki yarg�lar, bahsi ge�en isimlerin ger�ek karakterlerinden ba��ms�zd�r ve rol ald�klar� filmler ya da o d�nemde verdikleri r�portajlarda oynad�klar� ki�ilikler do�rultusundad�r.
4,233
madlad400
CC 20220801
zza
Çewlîg-Daristanê Karacehenemî yeno talankerdene\n14:5912 Oktobre 2021\nDaristanê Karacehenemî yê Kanîreşê Çewlîgî de birnayîşê daran dewam keno. Şarê herême vera birnayîşê daran nêrazîbîyayîş ramojna.\nDaristanê Karacahenemî yo ke mabênê dewanê Meşelî û Qizilaxaçî yê qezaya Kanîreşî ya Çewlîgî de yo, bi rojan o darî bi bahaneya 'asayîşî' yenê birnayene.\nDaristanê Karacehenî yo ke waro tewr sixletî yê daristanê bajarî yo sey depoyê oksîjenî yeno zanayene. Şarê herême seba ke daristanê seserran yeno qirkerdene hersbîyaye yo.\nDewijê Qizilaxaçî Hatîp Kapurî ard ziwan ke înan Mudirîya Daristanî ya Çewlîgî reyde pêvînayîş kerd ke wa birnayîş bêro vindene la înan ra ameyo vatene ke seba ke daristanî zafêr zergûn bî têna tiraş kenê. La leşkeran înan ra vato ê semedê 'asayîşî' daran birnenî. Kapurî ard ziwan ke selahîyetdarî zanayîşê zelalî nêdanê û vat: ''Ma nêwazenê daristanê ma bêrê birnayene. Nê daristanî damarê ganê Çewlîgî yê. Eke nê daristanî çînêbî Çewlîgî de şilî nêvarena. Tîya bi mîlyonan ganî estê. Ganî naye rê cade çareyêk bêro vînayene.''\nKapurî vist vîrî ke warê birnayîşê daran de şewat zî vejîya û vat: ''Mudirê Daristanî semedê hewnakerdişê şewatî çîyêk nêkeno. Xora dewijî rîyê 'asayîşî' ra nêeşkenê dewbikewê nê warî. Kamî nê şewat vet. Eke karadeniz û rojawan de darî bêrê birnayî veng vejîyeno la tîya ne vera şewat ne zî vera birnayîşê daran vengê çewî nêvejîyeno.\nDewa Meşelî ra Ferhat Çelikbilekî zî vat: ''Yenê daristanê ma birnenê. Ma nêwazenê darê ma bêrê birnayene. Ma daristananê xo ra hes kenê û tim pawenê. La çend rojî yo sey dizdîye bê hayîdarîya dewijan yenê daranê ma birnenê. Wa pêro vengê ma bieşnawê. Ma vizêr waşt şirê warê birnayîşê daran la leşkeranê destûr nêda. Ganî verê nê biranayîşê daran bêro girewtene.''\nPîran de mamostayî 7 wendekarê kênayî tacîz kerdî Yekem car e du Kurdên Kakeyî dibin parlamenterên Iraqê
2,738
madlad400
CC 20220801
zza
kpss kasım memur alımı - KPSS Rehber\n23 May 2014 - 21:57- KPSS Rehber Güncelleme: 22 Nis 2020 - 22:37\nkpss kasım memur alımı\nyeliz küçükoğlu Adlı üyemiz soruyor;merhaba hocam 2012 p3 puanım 85.\nyeliz küçükoğlu Adlı üyemiz soruyor;\nmerhaba hocam 2012 p3 puanım 85.98 vhki ağırlıklı liste oluşturdum. çevre bakanlığında memurluk mu yoksa göç idaresinde vhki mi ön sırada yazmalıyım? sizce böyle bi listede bu puanla şansım nedir? teşekkürler,iyi akşamlar...\nPuanınız gayet iyi görünüyor.Hele ki p3 olarak düşündüğümüzde çok güzel.Memurluk ile vhki arasında pek fark yok sadece vhki bir adım önde gibi.Göç idaresi ilk kez kadro açıyor sanıyorum gözüme ilk kez çarptı çünkü.Onun için tam anlamıyla yorum yapamıyorum ancak bakanlık derseniz olumlu bakarım.\n# KPSS, kasım, memur, alımı\n23 May 2014 - 21:57 - KPSS Rehber Yazdır
546
madlad400
CC 20220801
zza
ZazaPress Amor 5\nDi ziwaney, di kültürey;\nZiwanê di nêy babeti estê;\nXo bizon wa sar to bizon;\nHera u jubiyayenda Awrupa;\nAwnayis u Vinayis;\nNo Kancin Dewro?\nMa Werdê Her Sarrime\nMergê Pirkeki, Mêsi u Disiwaney\nRozê Yena Ki\nPiro Seyid Riza\nÇimemi korbi yene\nTarixê nusnaye ra-5\nAw zelala bırıqêna, ZazaPress şewq dana.\nZazaPress, ze awa zelala u bırıqêna, ze aşmiy u tijiya şewqêna. Cepheyê adıran dı vala şariyê Zazayana. Şaranê bındestan inkar nê kena, héme şekıldê zordarey ver, bı şaranê binena vala akena u qirena. ZazaPress, qandê vêyşaneya merdeni dı bı hépsana piya teber u zeredê welati dı vala akerd u mêydanan dı protesto kerd. Na protestoyan dı cayê xü gırot u Konsolosê Tırkan ê Stockholm ver tabutê siyah verda. Êy kı wuca dı hadırey bi bı ju veka qiray u vay; "Yaşasın faşizme karşı ölümsüz mücadelemiz Devrim şehitleri ölümsüzdür. Yaşasın Zazaistan. Ölüm adın kaleş olsun uêb"\nBı no pırotestoya, ma şarirê fına mısna kı, ma estê u ver sistemê zorderey veri dı ma zeydê dêsi (qela) vınderde yê. Na qirayena ma qandê şarê Zazayan bi. Rengê ma Zazatey, raya Zazaistan u serbetey a. No karê ma verdı êy kı dêsiyê, ma do bı destana u bı torzinana biyarê war. Ma dêsi anti demokratik u zordarey bı ıngıştanê xü ma do ju bı ju cayê cı ra werzanê.\nZazaPress meydanan dı ro u xü pêyniyê fêsadey u zuran dı nê nımneno. Zeriyê ma pak, vatenê ma raşt u gamê ma qandê serbestey a. Nêy ra wa kes écız nê bo u pizeyê xü siya nê kero. Ewro qandê Zazayan, çiyê do en mühim pênaskerden u pêrê wahêr vıcyayen o. Tenya bı sereyê xü ya, ma vekê vergan dı étoriyê. O kı ewro Zazayan inkar keno se, ser no esasiyet inkar keno. Eger ewro roşnayox u welat hézkerdoxê Zazayan wazenê bıpelçıknê se, sebebê no çi bêvengeya u bê paşti biyayenda ma ya. Ma do ze ZazaPress şarê xü, roşnayox u welat hézkerdoxê Zazayan, nêy zınciran ra bıreynê. Şarê ma bı kameyê xü ya şaranê binan miyan dı cayê xü bigirê.\nZazaPress, héme cüwayışê Zazayan kar u barê inan qebul keno u wahêr vıcêno. Kesi xayın nê vineno u kesi rê rotox nê vano. Héme Zazay bıra, way, dezayê pêyê. No wuni biro qebul kerdış. Vatey u vinayış kı, teberê ma dı, bı fekê maya yenê vatış ma qebul nê kenê u inkar kenê. Ma, vinayışê xü, vatenanê xü ZazaPressi dı, bı vengêno berza, bê ters qirenê u ma do bı qirê zi. Na vatenê ma rê qinê (inanê) şıma bıbo.\nHer roc, bı tersana merden camêrdey niyo. Camêrdey, qandê şarê xü tenya rocê ser hewadaye, fıkrê xü bê ters qirayen dı merden, merdenê canêrdano.\nDı zıwaney dı kültürey\nPilanê ma vato; Jew zıwan jew merdım, dı zıwaney dı merdımiyê. Qeçê (Domanê) ma yê kı teberdê welatê xu dı gırd benê u wıjanan dı heyat ramenê, dı zıwan biyayena inan hım zıwanê marda xu rınd nêzanayenı ra u hım zi welato kı tey heyat ramenê, zıwanê ê welati rınd nêzana-yenı ra ravêreno. Dı zıwan biyayenı teniya domanê ma yê kı teberdê welatê xu dı jiyenê inan dı nê, ê kı welati miyan dı jiyenê inan dı zi esta u xu mısnena. Tabi, domanê ma yê kı teberdê welatê xu dı heyat ramenê, dı zıwan biyayena inan kışta tay qûwet u serdestan ra zaif vıstenı u vinayenda kûltûr u zıwandê cı, sınıfda dıdını dı vinayena gore zi, bı ûrf u edetandê xu ya, bı zıwandê xu ya têmıyan dı jiyankerdena cı dıha vêşiya.\nDomanê ma yê kı teberdê welatê xu dı rê; Qandê kı cemeatê xu ra, kombiyayen-andê xu ra, zıwan u kûltûrdê xu ra duri heyat kenê, ramenê, zey ma fıkır biyayena inan, gırêdayena inan a bı qûwetı u nêbıyayena hatıratandê inan, xu resnayena cı ya dı zıwanan xeylê zor u zahmeta. Kışta binı ra teberdê welati dı, zehmeteyê taypê-ardenı, egitımê (mısnayena) zıwandê xu rê, bı zıwandê xu ya kıtab, malzeme u metarial vinayenı, wexto kı kes bıwazo u zeri bıkero bêters, rehatey u serbesteya qısekerdenı esta. (Kes ray kesi ver nêgêno u zor nêdano kesi)\nPeki; Na dı zıwaneya kı bı waştena ma sero vındenê çıçiya? Zanaye u Uzmanê kı, dı no merxele dı kar u bar kerdo, dı sınasnayenı u tanımê dı zıwaney seni kerdo u sero çıçi vato? Sınasnayenı u tanımdê dı zıwaney ser, zane u uzmanê kı kar kerdo zahfiyê. Ninan ra o kı en sıfte nê meseli sero kendenı kerda u gırweyayo inan ra gorey Leonard Bloomfields'i (1933), dı zıwaney "Nativelike control of two or more languages" Yanê, jew insan dıdı yan zi bol zıwanan, zekı şarê wıyayo, şarê ê\n3- Dı zıwaneya kulturiyo. No zi mekteb di bi wendana dest fineyeno. No waştenzi waştenanda burjuvazi yo. No talebê burjuvazi se armancê burjuwazi yê ê seyhet kerdiş, geyrayış u vinayışi rê xızmet keno. Burjuwazi no talebe xü di wazeno ki her kes zıwanê kultura ra jew yan zi çend teney bızano. Qandê kı bol zıwan zanayış veşi kultur sınasnayış, merdimi dıha bı kultur u zanê keno.\n4- Dızıwaneya binzi esto ki o zi dızıwaneya zümre yê ê eliti yo; no dızıwaney zi bi wendayena serê dergano. No zi teberê welati di zıwanê bini tım u tım çiyeno zey konferans dayeni u gırwey bini di kar ardeni ra beno.\nQandê ki qeçek miyan dê cemeêt xü di harmonik, bı balans(denge), o ki baawerêy ya cı xü bı xü esto bo, serkew-te u baxtiyar bo, gereg bi familye (aile) xü, bi merdım-anê xü, wexto ki tepya ameya-yana welatê xü di bi cemeêtê xü yê ê welati di , qandê ki da-yen u gırotena bıramno, gereg qeçek cayê ki wuja ra ameyo, koke xü, kameya xü, çiçi biya-yena xü bol weş bızano. Ger-eg qeçek zıwanê maya xü Zazaki bol weş bı zano u bı gırweyno u kulturê xü zi bol weş bısınasno u bızano.\nKışta bini ra qandê ki qeçek miyande no newe cemeêti di rawey şıro u serkew; gereg qeçek mektebê sıfteyeni di, çiyê ki waneno bol weş fehm kero, egitimê no rındi ra rawero, karêno weş, mewkiyên do weş xü dest fino, miyandê cemeêtê newe di u ê xü di tesir bıkero, bivirno û dıha rınd kero. Qandê qeçek her dı (2) cemeti dı tesir kero gerek qeçek no dı (2) zıwani û kulturi bol rınd bı zano.\nNê wextê newe yê dınya dı heme çi yeno vırnayış, tekno-loji dı gamê newey yenê eştışi, dınya her roj dıha enternasyo-nal (beynelminel) beno. Rawer şiyayena dınya yê wûnasini dı, dı (2) zıwaneya qeçekanê ma zi nê şeno ina cemetê xu rê bı kero merdımê no bı fayde bo. No dı zıwaney qandê serkew-teni kılidêno bı sêhêr (sihir) niyo. Nêy hetı gerek qeçekê ma dersê xu yê bini zi bol rınd hadıre kerê û bıramê û ziwanê ‹ngilizi zi bol rınd bımısê. Bı ûmûmi mektabandê Awrûpa dı mısnayena ‹ngilizi yê ê moderın bol rındo. Gerek qeçekê ma yê teberdê (macırey dı) welatî dı, no zıwan zi bol weş bımısê û kar bar bîyarê. Bı no şekla qeçekê ma do zi dı (2) zıwaney ra bıvıciyê ê do bıbê wêhêrê vêşi (bol) zıwaney û qeçekê ma do dınya yê meşti dı hetê şarê xu Zazayan dı xu zey dê Zazaya hiskerê û wûni hereket kerê. O cemeêt ki miy-an dı rê zeydê ferdê o cemeêti xü his kero u wuni zi hereket bıkero. Bı no şıkla mabenê nê dı kulturi di zeyde masiya as-naw kerê‹ngilizi ye ina zi ina bi kero enternasyonal ina bı-kero hem welataya Dınya.\nFına gore Tove Skutnab Kangas; qandê ki qeçek bıbo wıherê dızıwani gereg qeçek sıfte zıwanê xü weş bımıso zıwanê a bini zi bahdo bım-uso. Halbuki, gorey zıwan za-neyê ‹zlandi Leonore Arnberg eger ma wazenê qeçekê ma her dı zıwana dı qısey bıkerê, gereg ma desteg bıdê qeçkanê xü ey zı nê her dı zıwanan zi paralell berê.\nHer çendi qeçekê ma mensu-bê cemeêti bini yê se zi, fına zi ê do nê cemeêtê newe dı heyatê xü bıramnê, qandê coy zi gerg qeçekê ma o zıwani dı serkewtê bê. Qandê ney zi gereg roja ki Homa qeçeki dano, a roj ra merdim destpeykerdana zıwanê may kero. Gereg merdim goşê qeçkanê xü bi tarixê, ıstanikê, pehuwateyê, kaye u fiqranayê xü yê şirinara bigiro. Gereg merdim qeçkanê xü bıbo şew-andê Zazayan, dawetandê Za-zayan. Gereg embazê qeçkanê ma yê dimili zi estbê ki qeçanê ma bışê, zıwanê xü bıgırwey-nê.Gereg merdim, qeçandê xü rê ferqê mabendê nê dı zıwan-an fehm kerdış do. Qeçkandê xü rê feydê yê dı zıwaney rınd fehmkerdış bıdo ki; êy zi bı-zanê qandê çiçi ina rê dı zıw-aney lazım o. Bı no şıkla mer-dim şeno qeçkanê xü serê be-rz kero. Wa qeçekê ma ver dê dızıwaneya xü ra gurur bıgirê.\nWexto ki qeçek serê sıfte-yêni di dest pê mektebê qeçakan kero, o do eyni wexti dest pê no zıwano newe zı bıkero u êy zıi bımuso. Qeçek tenya mektebê qeçakan dı no zıwanê newê nê museno, eynı wext dı medya yê, televizyonê, xezete yê nê newê welati ra zi museno. Bı no şıkla qeçek musayen a xü her dı zıwanan dı zi paralell rameno.No para-lell bıyayen do mekteb dı zi bıramo.\nEger mümkün o se gereg may u pi yê qeçekan qeçekane xü her ser berê welat dê xü u ina rê imkanê qısey kerdişe zıwanê xü yê mayi, hezim kerdişê kulturê xü bıdê.\nEger eksê ney bıbo se, eger qeçek zıwanê xü yê keyi rınd musayo se, zıwan u kulture ê bini ihmal kerdo se, o do dın-yay xü dı xü bı xü bahtiyar, wıherê baweri bo, o do bı çorş-mey xü yê nezdi miyandê har-moni dı bıjiyo, laberê miyandê nê cemeêtê newe dı kar u cayê xü yên do rınd nêbo. O do tım u tım marjinal dı bımano.\nEger qeçek zıwanê xü ye may rınd nê musayo, laberê zıwanê bini u kulture bini rınd musa-yo se o do o ziwan dı serkewo, belki karê do ci yo rınd bibo la-berê o do rınd nê zanıbo kam o koti ra ameyo, çiçi yo. Qandê ki kulturê xü nas nê keno u nê zano, o do xü bê kok, bê kultur bê kamey hisbikero.\nNo zi qeçeki yan zi ferdi şeno no, welatê newe dı teberdı ser kewtê bıkero laberê o do dinya-yê xü yê hissan dı nê rıhat bo, xü xırab hiskero.\nMa mecburiyê qeçkandê xu re mıl bıdê, paşti bıwıcyê, o çi-yo ki ina bıkero wıherê dı ziw-aney bıdê inan. Bı no şıkla qeçeki no welatê xü yê newe dı hem " neslendo vini " bıyayen ra veco hem zi xü bı xü rê hem zı gurubê xü yê etniki rê hem zi cemeêtê ki ê miyan dı jin kenê êy rê bıkero insanêno bıfaydê. Destegê ki ihtiyacê qeçkan esto gereg merdim wexte cı dı bıdo.\nBı no şıkla ked herckena qeçekê ma do u ma bı xü zeydê may u pi do bê netice nê mano. Netice kı ma wazenê ma do bı no şıkla bıresê.\n1-Tove Skutnab Kangas, Tvåspråk-ighet\n2-Lenore Arnberg, Så blir man två-språkig\nvengê zerida mı nêaşnawut\ntı, nêdi zeri da mıdı\nçı adıri veşay\nçı wolqani teqay\nAdır u veşnayenda\nna guniya surın\ntamê cı ze lewanê to ya.\ndost peynira dano pıra\nnêşeno biro ver\nnêşeno bıdo pa\ngüleyê kı teqa wo\nlulık dı nêvındena\ndestê dostı miyan dıra\nbena dıha vêşi\nhérsanê xü bınımnı\nZıwanê dı nê babeti estê\n1- Diyalekt (Lehçe): Zıwano kı fekandê cı dı dıha vêşi pêra abıryayeney estê, nê abıryayeneyê kı zıwani miyan dı rê diyalektê ê zıwaniyê. Diyalekti zıwanê miyan dı kışta tarix, Cografya, Herem u tay sebebandê siyasi ra, veng u vıraştenda üzelixandê qısana pêra abırênê. Vıraştenı u veng dayena nê qısan ca bı ca pêra abırêna. Diyalekt tarixê zıwani, semedandê siyaseti ra heremanê cı kışta veng, vıraştenı u rêzandê qısana tam pera abırneno.\n2- Fek: Sinorandê qısekerden-da zıwanê miyan dı, gorey sınıf u bülgeyan (Hereman) vırnayenı u vatenda cı rê fek vanê.\nZıwandê ma dı zi xeylê pêra abırnayey u feki estê;\n3- Şive (Vatenı, vatış): Zıw-ano kı berzeya kültürdê cı zey pê niya u dı no wardı pêra abırênê, a abırnayenı rê vanê şivey zıwani. Dı şivandê zıwanan dı tax-tax, herem-herem, ca bı ca zey pê nêbeno u pêra abırêno. Kültürê nê cayan zi zey pê niyo. Dı zıwanê miyan dı cayê kı kültür u edet, telafuz u qısey cı pê nêtepşenê u bı şeklêna pêra abırênê, ê şivey ê zıwaniyê.\nHERUNNAMEY (CAYNAM, ZAMİR)\nHerunnam rıstan miyan dı qıseyê kı ravêrenê herunda nami kes inan rê vano herunnam, yan zi caynami. Herunnami heruna nami gênê u ê nami temsil kenê.\nHerunnamey dı xo miyan dı, bı şeş halana pêra abırênê.\n1- Herunnamê kesan (şexsan)\n2- Herunnamê nişankerdenı\n3- Herunnamê perskerdenı\n4- Herunnamê alaqe ronayenı (Dayenı u gırotenı)\n5- Herunnameyê belli\n6- Herunnameyê nebelli\n1- Herunnamê kesan: Qıseyê kı ravêrenê herunda namandê bıgan u bêganınan, inan rê vanê herunnamey kesan. Herunnamey heruna namandê kesanê (şaxsanê) miyandê rıstan gênê. Herunda ê namandê inan dı ê xo danê ver.\nEz: Ez nan wena\nTı: Tı nan wenê\nO: O nan weno\nA: A nan wena\nMa: Ma nan wenê\nŞıma: Şıma nan wenê\nÊ: Ê nan wenê\nMı: Mı nan werd\nTo: To nan werd\nEy: Ey nan werd\nAy: Ay nan werd\nMa: Ma nan werd\nŞıma: Şıma nan werd\nİnan: İnan nan werd\nEz: Ez ameya\nTı: Tı amey\nO: O ame\nA: A amê\nMa: Ma amey\nŞıma: Şıma amey\nÊ: Ê amey\nMı: Mı va wına nêbeno\nTo: To va wına beno\nEy: Ey va zey şıma nêbeno\nAy: Ay va zey şıma nêbeno\nMa: Ma va bêrê ma wına nêkerê\nŞıma: Şıma va bêrê ma wına bıkerê\nİnan: İnan va şıma nêşenê zey inan bıkerê\nEz o koli şıknena\nTi yê koli şıknenê\nO yo koli şıkneno\nA ya koli şıknena\nMa yê koli şıknenê\nŞıma ye koli şıknenê\nÊ yê koli şıknenê\nEz do koli bışikna\nTı do koli bışıknê\nO do koli bışıkno\nA do koli bışıkno\nMa do koli bışıknê\nŞıma do koli bışıknê\nÊ do koli bışıknê\nEz do bira\nTı do birê\nO do biro\nA do biro\nMa do birê\nŞıma do birê\nÊ do biré\nMı koli şıknay (ê)\nTo koli şıknay (ê)\nEy koli şıknay (ê)\nAy koli şıknay (ê)\nMa koli şıknay (ê)\nŞıma koli şıknay (ê)\nİnan koli şıknay (ê)\nEz ameya (amebiya)\nTı ameyê (ameybi)\nO ameyo (amebi)\nA ameya (amêbi)\nMa ameyê (ameybi)\nŞıma ameyê (ameybi)\nÊ ameyê (ameybi)\nEz şiya (şibiya)\nTı şi (şiyê, şibi)\nO şi (şiyo, şibi)\nA şi (şiya, şibi)\nMa şi (şiyê, şibi)\nŞıma şi (şiyê, şibi)\nÊ şi (şiyê, şibi)\nDemo hera u nebelli\nQey ez do bira\nQey tı do birê\nQey o do biro\nQey a do biro\nQey ma do birê\nQey şima do birê\nQey ê do birê\nEz do rojê şira\nTı do rojê şırê\nO do rojê şıro\nA do rojê şıro\nMa do rojê şırê\nŞıma do rojê şırê\nÊ do rojé şîrê\nZozana şına wendexane.\nZozanı şiyê wendexane.\nZozan do şıro wendexane.\nZozanı şiya wendexane.\nZozanı şibi wendexane.\nZozan do qey şıro wendexane.\nZozan do qey biro.\nZozan do emser biro.\nO yo koli şıkneno.\nO yo şıno erdan miyan.\nEz o şına taqi.\nEz o nan wena.\nTi yê ey benê keye.\nO do koli bışıkno.\nXo bızon wa şar to bızon\nEger ke xor nıb se,yew ker nıben. Ver hemeçi gerek ma mıletey xor bıb,namey mıletey xo ra nırem. Şar ma xo ra von ma Zaza´y u bı en name yen şınasnayış. Lazım maz sey Tırko, Kırdo, Érebo, Farıso, bıname´y Zaza`y ra iftıhar bık. Zaza nişon name´y şeref u nomıs ma Zaza´yonew.Enır wayer vetış wazifey her inson Zaza`wuk şexsiyet yi est. Mıletey Zaza´y tarıx ya ponk. Xayiney,bıbextey,pisey rı gırewteya. Miyon xo dı dest dona yemno,paştey yemno gına.Şıktey u qusır lez lez afu nıben.Qaydey u qural akerde yen kaykerdış. Hile,fesadey nıbena. Ayık fesadey iblısey bıkuz ca yi miyon cemétıd nêmonen. Ercon u ponc pere ben. Yen kay.Cay xo dı Zaza´y carmıd. Tebera ona ni.Yew vatey verino est:”Von kera cay xo ra lekay se, sıvık bena, kera cay xo dı gırona”. En zı ombaz ma yik macirey dey, raştey yina. Teyino tı çend vac xo kerd sıvık.\nHem xo inkarken,hem zı fek xo erzen hemeçi. Bê şansızey-akyak yin ha miyodey wazen, şar rı mal ki. Goya ”mıletey Zaza´y xo ra nıvona ma Zaza´y”vona ma çinay? Raştey xo ra dur kewtışey u bı nêzonayey, çım gırêwtışey, idoloji u ê din insono ken en hal? Bısılmonatey nıbena kimlik milli, Komonistey, Faşistey usey in çiyo nıben kımlik milli. Yew bısılmone benuk Kırdıb, benuk, Tırkıb u benuk Zazab. Her inso yew mıletey yi esta. Lê pırey inson bısılmoney niy. Semed idoloji zı en qaydew. Herkes wa xo bıarqelyew.Eyr durum mıletey Zaza´y durum vızêri niw.Eyr durum ma hin tehluked niw.Çik kı heta ınka roşeÍnberon mar zelal nıb, eyr hin zelal. Zaf het ra méhlumat bı teferuat ome nuştış. Ma eyr hin nêtersen. Mesulatey ma eyrin ê vızêr ra heyna zıdera. Ver şar xod sorımlılı€ey xo heme hetra lazım ma biyar ca. Tercubey ma eyr zafew imkon u teftal (malzeme) ma zı estu. Mılet ardış pêser u komey (Kimlik) ma ser xebat vıraştış kar mawu verinu (sıfteyinu). Mıletey ma kar akerde u éşkera ra héskena. Çik kı ma on yew ca zon u kultur maw. Xebat ser komey mıletey ma, ê zon u kultur ma. Semed pêrey mıleto nuştış çarey xo bewlikerdış, yew heq, semed mıletey Zaza´y zı heq. Çik sey serbestey niw. U cay serbestey nıgên.\nSemed serbestey Zaza´y lazım kom desta çına yena ay çi bık. Bıkeda ponk u arek çari çikewuk nêvırazyewçinkew.\nsenin ame merhéleyê ewro?\nWezirê ê teberi Fıransa Robert Schuman qıseyê xü dı wuni vano (na qıseyê xü zi Jean Monnet ra gino); "Gerek siyê siyayê (komır) Fıransa u asın, polayê Almanya ju institüsyon dı biyarê pêser u no zenginey qandê welatê Awrupa akerde bo.\nNa waştena cori EKSG (ju biyayenda siyê siya u asıni) ya beno raşt u bı hetê 6 welatiya Paris dı yeno qebul kerdış.\nWaştena ju biyayenda pawutışê Awrupa, Paris yeno qebul kerdış.\nFransa waştena ju biyayenda pawutışê Awrupa red keno u qerarê xü peydı gino.\n20-23 payızê verên (october)\nDıma konferansê Londra, waştenda paketê Bırüksel hera biyayenda rocawanê (batı) Awrupa, Paris dı imza bi (VEU).\nWezirê teberi ê ézayê şeş welatê Awrupa Messina dı yenê pêser u qererê newe ginê. Bı no qererê newe Awrupa bı hetê ekonomik zi sınoranê xü hera kerê\nPê ameyaenda EEG (Piyabestenda Ekonomiyê Awrupa) u EURATOM (Piyabestenda Enerjiyê Atom ê Awrupa) Roma dı ame qebul kerdış.\nÊy qanuni u piyabestenê Roma kewno dewre. Komisyonê EEG u EURATOM Brükseli dı ca benê.\nPê ameyenda Stockholm qerarê EFTA (Jubiyayenda Serbeteya Ticaretê Awrupa) bı insiyatifê İngiltere yeno qebul kerdiş.\nQerarê piyabestenda ziréti yeno qebul kerdış.\nReisê cumhurê Fıransa General de Gaulle xezeteciyan rê vano; -Ma nê wazenê UK (İngiltere) bı kewo miyanê Ju bÏyayenda Awrupa u ma heqê xü yê -Veto anê kar.\nJBA (EU) 18 welatê Afriqa ya pêyenêu Yaoundé bın protokolı imzayê xü erzenê.\nPê ameyenda pê miyandı hélıyayenı (fusion) qandê piya-bestenda ju Meclis u ju Parlamento yeno qebul kerdış. Na qanun 1 temuz 1967 dı kewno dewre.\nWarêy ameyenda Lüksemburg, Fıransa meclis dı newede ra cayê xü gino. Bı şertêna, gerek Fıransa her wext germey bımısno Ju Biyayenda Awrupa.\n1,5 ser verê werzeynayenda qererê sınoran, sınori ézayê welatê Ju Biyayenda Awrupa werzêna. Heqê zsınoran beno şirikey.\nHaag dı ézayê JBA yenê pêser. Na cüwayışi dı Serdemê Cumhuri u Serdemê Hükmeti ca ginê u qereê kı heta na ser ameyo gıroten qebul kenê u nêy qanuni kewnê dewre.\nLüksemburg dı qererê xü finanse kerdenı dayêno u Parlamen-toya Awrupa bı qanunana otoriteyê ci vêşi kenê.\nLüksemburg dı welatanê JBA yenê pêser u qerar danê kamcin welat bıbo ézayê JBA. Êy kı waştê bıbê ézayê JBA nêyê; Danimarka, İrland, Norweç u İngıltere.\nBrükseli dı qererê qebul kerdenda Danimarka, İrland, Norweç u İngiltere yeno dayış.\no do bıramo..\nAwnayış u vinayış\nHer cara her çi, her wext nê aseno. Her kesok awna nê vineno, qey vinayışê imkani mısaiti bê merdım şıkeno bıvinê. İmkanê pêroyi çıni xeyret, du'a, ézım, xebata mili u manewi, itifak, itihat, wéhted (piya) ra vırazênê. Bê imkanıkı pêro bı aqubetê, ixtilaf, fêsadi, çımê pisi (pis awnayış), pis vatış, pis tefekür biyayış, zeripisı, émel pisı, bê heviti, bê umudi, bê xeyreti, bê ézım, bê céht, bê téut ibadetı Homa ira; vırazenê.\nTürkiye ékser (bızéfi) nêyari dewlet biyayenda Zazayana. Êma gavag şoreşgeranê ma Zazayan dımra bê xeberi dımiyandê ébru mileta ma dı héreket kerdo dı karşıdê nêyardê wéhşi (Tırk) dı imkanek do bê hıdudo, bê peynida nê yariyo, gencan (énwananê) ê mayik, herı ehli xıyreti bi, labelê lej ra duri bi ini mileta xü ra kerdi serdı, u mileta ma eşti vırarda nê yardê wéhşini bê wujdani, pêrdo bin ra naleno roşnayoxê mileto Zaza cüwok kerdo xü verdano ez nê bawerak nımune ezi çidê cayek dıdınyayê bini dı bıbı.\nQasok roşnayoxê Kürdan bê xêyreto, qasok roşnayoxê ê Kürdan tariyo, qasok roşnayoxê ê Kürdan zeri siyawo, qasok roşnayoxê ê Kürdan qıc tefekür beno, qıc ray ra şıno, qıc xeberi dano, qıc lıngan (gaman) erzeno, qıc hivi keno, qıc iman ano, qıc tarix zano u qıc qıc qıc. Welhasıl ê roşnayoxê Kürdan her çi iy cıni qıco. Héme çi zano.\nÉsıl meselak ez wazena bini ser enawa: hébek sazmanekdo dı karşi dı Zazayan dı mücadele kenê estê nameyê cı Tırk u Kırdo. Ez raduna cırê her wext goşdarey kenoa Eno sazman taraftaranê xü déweti fıkırdo tewhidi keno, milet ra vanok; Zazay çınêbi, tüçık nê beno feqat ema qırıka xü bı destê xü qelışnenê. Verek nêyar ine sere bıbırnı eb desdê xü, xü sere bırnenê. Çımka xü bı destê xü şıknenê haldê xü ra razi benê, mılê xü bı destê xü qet kenê, la vanê çırê destê ma derg niyo. Merdımok, bı destê xü mılê xü cıra kerd, qey nê zanok kesi mılê xü kerdo kılmı mılê xü nê reseno her ca. Xü ver dayını fenê mılê dı dergiyo. Eyro ma rê genci Zazay, roşnayoxê cı bê xeyretê. Lazımok ma bışkin nê yari mütecuwazi xü sera teber keni. Hakimyetê xü mili u manewi têmin u inşa bıkerê.\nRocekêkı mın dı radunda Ameriqa dı şan tari dı goşdarey kerd, êni ardi müxalifê Zazayan nêza konca şêhrandı dınya ra rıza bi serdı mesrefdê pili resnay pê ina ra wazenok derheqdê gürweyê Zazayandı karşidı ê xeberi bıdê labelê o kı vıcya kürsi yani xeberi bıdê la wulı mı di va; Bı nameyê homayê gırdiya u dest bı xeberdayış kerd ena ray bahdo coy egdê radunı dı xeberi day va; Eno çı dano rama şanık mileta Zazay dı xuriti da qelp fıtretıê xü dı miletek da dindara ha hédisi şerifi Hz.Peyxemberi wendı." Eger dı ridı érdan ra din pêroyê cı medranê beri dı estarandı héps bıkerê go zazay sılımkê (merdifan) pêyda bıkerênê éynê xü bırısnê dinê go din biyarê rıdê érdan." Bênatera, ez goştareya radunda ê Kırdan u ê Tırkanê münafıqan kena tede mileta Zazay déwetê rayda xüya leymıni kenê. Ema roşnayoxê kı ma déwetê Zazayini bıkero zaf kemiyo. Tü béhır (dengız) çiniyok bınê cı çınibê. labelê, merdımo bı aqıl u béhran xü rê teriyok bıbino. Merdımok dı her hal u şartı dı dı her wexti dı nobetdari menfeédı mileda xü bı gübı, inayetdı Homa téala iy müfak u muzafer bıbı. Vazifewok mildeê ma ser enowo: Mileta xü ra hékerdış u dı oxır dı cayê dı bışkın can u mal héta axreta xü kı bıdın. Mileta mı, ax, ax, ax, şar berxê xü keno beran, ma ê şari kenê beran. Şar ma sero goşt u estandê ma sero bı meqesandê destandê xü mıseno doxtorey u hémaley ma yinra bê xebero bê héyeyo.\nGeliyek de çar cınêki u mêrdekek bi\ndı kêynay ju dadwo ju pirek bi\ngeliyek de panc pêyey bi xeberi day\ndı zonê mıno şirina geliyek de\nju geliyek do weşıkde\nqeflek cınêkan u merdekek\nray ra şiyo bı zonê mı xeberi dayê\nveng u vatış vengê cınêkda şairê\nu vengê merdekekdey\ndınyay dê xü teslimê şêytani nê kerdo\nu pak mendo u weşık mendo\ngeliyek de günakarekdog\nxü ra şerm keno geliyekdog\ntede varıtı varena, darı u cınêk u mêrdeki\ntede bı Zazaki xeberi nuri asmani\nhışinayiya déhlano wesari\naw berıqnayiya çeman varıtag bı réhımı varena\nwiçewiça teyreko tırodano u serê sıbay zerxi roci\nenê pêroyık qastê Zazakida mı weşıkê geliyekde\ngeliyekdo bı nuri asmeni dı\nkêynekek bı Zazaki xeberi dayê.\nMirê ma ser\nbı adırê mana\ndest u riyê xü\nbı awa mana\nçımê xü érdê ma ra wedarê\nu érdê ma yê şirini\nşıma rê kena\nmezelê do bê tırbe.\nê mısk u émbariya\n25 u 38 ê Zazayan o\nçımê şıma vecena\nqatê homayan ra\ntenya bı sereyê xü ya\nNo kamcin dewro\nTeyrê wesari bê veng mendi\nKoyandê Zazaistan'i sero\nBêriwan nêşna bêri tıyad\nGülistandi perri nêabyay\nMerdımi bê nan u aw mendi\nQirina keçan vıjyê azmên\nNo fınji gonyama rıjyêna\ntıfıngandê goni werdanra\nno çı zılmo vareno ma ser\nQabırxeyma biyê pê nıfsi\nDestandê zaliman dı anci\nNo kamcin dewro?\nCihani no zılm nêdiyo\nBındestey çıçya ma vinenê\n*Ellahnêtew pêro hewnda\nNo kamcin dewro.\n*Ellahnêtew: Şar, Millet\nHer tair (their) ve zonê xo waneno.\nHer their halenê xo ve xo vırazeno.\nHer tenge ra dıme hirayiyê esta.\nHer was koka xo sero roeno.\nHer wela adırde gevız nêdano.\nHêrdisa to biya sıpê, serm nêkena.\nHerdise bızera ki esta.\nHerdise ra gore sane beno.\nHêrê bê perire bar beno zaf.\nHeremus wele kıneno, keno xo sera.\nHerirê mom şiya vato: " ya koli, ya ki awa qediya (areyê, Ayre qediya).\nHer bê kirawo.\nHeri vato: "azna zon", şiyo çêmi ver, vato: "mı xo vira kerd"\nHer haut azna zonê, şiyo fekê çêmi pero xo vira kerdê.\nHer kes moa (Maya) mı perskeno (perseno), piyê mı kês pers nêkeno (nêperseno).\nHer bê kira wo her kes niseno ro cı.\nHero ke qever beno, verg ra nêterseno.\nHêrsra ke ustara, zerar ra nisena ro.\nHes gemera herdiyo, xevera geme çine biya.\nHes ke bi kokım çıyê xo de kaykeno.\nHeştirê çımu jê la u laşer şi.\nHewnê isonê vêsani nino.\nHewnê xo, hewnê awreşiyo (hargoşiyo).\nHewnê xo zur qesey meke, dıdanê pexamberi dezenê.\nHeyvano ke peyê xo khul bi, qılancıke kotra yena zoneno.\nHirrayisê osteri, phoştiya gayê nêrira wo.\nHirê xo ame şi.\nHona boa sıt fekra yena.\nHona oster (astor) nêgureto, nalu ceno (geno)\nHonde ke ma va, tuk ame zonê maro.\nHonde kutiki qımetê xo çino.\nHonde xode pil mebe (meve).\nHot mıluzu gureto zu herera, besenêkerdo barkerê vato: "Ax bêkêşiye ax".\nHurdine piya sare naro (sere) zu (yew) balisna.\nHuska husk qemetiyo pıra.\nHı vato pırnıkera pero.\nWerd, ye ma bi\nMa nê, ara de di\nNeki, perojiye de\nNeki, sami de\nNêki ju sope de\nWalat ye ma wo\nNê gerila, ye ma wa\nNe parti, ye mayê\nNeki serdar, ye mawo\nNêki pilê xu, ye mawo\nHard ye mao\nNê zunê ma, tey veyn beno\nNê name ma sero esto\nNêki qese ma perey keno\nZun ye sarrio,qal ye sarrio\nWelat ye mao tawaê tey nemendo\nSarr ye mao sarrê de çiye nemendo\nEsker esto, ye ma niyo\nGerila esta, ye ma niya\nÇepçi - mepçi estê, ye ma niyê\nTey ju sarr esto name xo Zazao\nXora yan Tırk vano yanki Kurr vano\nFekt dê Tırkiyo\nTey Zazaki nemendo\nEke vana Zazaki,vano; puan sono\nTaê Zazay estê\nVanê; ma Zazaki xelesnenime ra\nÇênekê ke hin vanê, ciamordanê sari de sonê\nCiamordê ke hin vanê, cêniyanê sarrê bini de sonê\nÇêneki, benê je dinê, ciamordi ki benê je dinê\nCêniye ma sonê mêrde\nCiamorde maki sonê mêrde\nCiamordê sarri ciamordo\nCêniye sarri cüanike\nCêniye ma hermetê\nCüamerde ma ki hermetê\nU gılı ra vozeno yeno serba Zazaki\nNa gılı ra vozeno serba Zazaki\nZerrê çê xode domani bê Zazaki\nNe, bıra cênyka my Almana\nNe, bıra cênyka mı Tırka\nNe, bıra cênyka mı Kırdasa\nCênıke Almnaki musnena domanê Zazay\nCênıke Tırki musnena domanê Zazay\nCênıke Kırdaski musnena domanê Zazay\nCênıka Zazaê kam de boki Zunê i sarriyo\nCênıke Zazay,Zaza de bo ki Tırkiyo, Almankiyo\nNata niadana lığa\nBota niadana çamura\nSer de niadana lynciya\nByn de niadana qefçiliya\nCansa sevazo ki posmaniya\nTersa mıke na zun vindi bo\nNa sarr bın ra wedario\nHard ye sarrê bini bo\nAdyrê pi u kalku werte ra wedario\nCansa ki na derdi ra bımıro\nRozê zu pirkekı kena xo rê adır wekero u nan bıpewzo. Wexto kı na kena qırş u qal arêkero u bero adırê xo acıfino, destê nay güneno rêxı u ritıkı miyan ro u beno rêxa.\nNa qandê pakkerdenı destê xo sawena estunra kı destê xo pa pak kero. Tı nêvanê qelaşdê estunı miyan dı demaşkül beno u no demaşkül dano nay destı. bahdê pededayenda demaşküli nay rê bol beno serd u na lerzena.\nNa dana pırro şına kewna cay miyan kı xo germ kero, nofın cay miyan dı goçinı şına nayra. Wexto kı goçinı şına nayra na kena of ofı, wax-waxı u cay miyan ra fınêra tıllo bena xoser. Wexto kı tıllo bena nofın serey cı koyeno ıstraxana (tavan). Istraxana zi zew sersoqı darda beno u no sersoqı cordı delxıyeno (koparak) u yeno na pirkekı serero, ew na pirkekı dıha ne kena u ne zi wena herunıdı mırena u şına heqeyda xoser. Wıni aseno kı a rojı nay u sola a pirkekı no dınyara bena pırrı, qandê coy xo nêşena mergi ver bıreyno u mırına.\nMêşı u Dışıwaney\nDışıwaney benê, rozê nê wırna çarwanê xo gênê u benê gema bıçıraynê. Resenê cadê çıraynayi tepeya nê çarwanê xo verdanê çere u yenê zu darı bındı roşenê u dest bı müşewre u qısekerdenı kenê. Dı o nabên dı zu mêşı yena nê şıwanan ra jewi çareya anışena. O şıwaneyo bin zi vano:\n-Xo melunı mêşı to çareya anışta, ez ay bıkışa.\nNo xo hadre keno kı a mêşano u ay bıkışo, a mêşı perena u yena ey çareya anışena. Nofın o şıwaneyo bin vano:\n-Xo melunı a mêşı çaredê mıra perrê amê to çareya anıştı, u no fışenga xo rameno tıfıngda xo fek u çaredê ê enbazdê xo ya nano mêşa. Wexto kı no tetixi anceno u nano çaredê enbazdê xo ya mêş u ê enbazdê ciya piya dindeyênê erd. No şıno ser u wınêno kı enbazê cı erdo biyo ze cılı u merdo. No nê enbazdê xo sera werzeno, dest erzeno zımbêlandê xo, zınbêlanê xo tadano u vano:\nGerek her merdım hemver xü, hemver, piranê xü vazife yê xü biyaro ca. Vazife, vazife yê vındernayışê vıni biyayenda zıwanê ma Zazaki yo. gerek her merdımê do zaneye, nuştox, wendey xü u kokê xü nas bı kero. Nas kerdena xü, nas kerdena welatê xü kêberê şarê binan rê xü qebul kerdayışa beno.\nHer merdım bı şexsiyetê xü ya yeno nas kerdenı. Senin kı her, milet, nuştox, artis bı çi yê xü yê taybeti ya yenê nas kerdenı. Ê kı ninan rê beno kılidê komünikasyon zi fına zıwano. Yani zıwan, kılidê komünikasyonê nus u ê qıseyê mabêndê şaran u insanano. Zıwan şexsiyetê welatiyo. Kokê welat, kokê name yê welat her wext xü zıwan ra gino. Swêdi-Swêd, Yunani-Yunanistan, Fransızi-Fransa, Romani-Romanya, Rusi-Rusiya u.a.b…\nÇı wext merdım bı zıwanê xü ya nê nuşno, zıwano xü nıyaro kar, cayê dı êy merdımı kewnê tengaseya vınayış u nê şenê rayê newe akerê qandê zıwanê xü u nê şenê bıbê rayverê şarê xü. Zıwan, vek u dıyalekt zengın bıyayena şar bıyeyena.\nBı zıwanê zazakı heta nıka çiyê mühim niyameyo nuşnayenı. Çiyê kı heta nıka ameyo nuşnayenı zi zaf neweyê. No newe biyayenı zi, zıwanê ma yê nuştı zehmetey veceno ser rayê ma. Heta nıka o çi kı ameyê nuşnayenı, ina zi tenya ser çiyê politik u ıstanıkan mendo. Gere ma nêy çiy bıvırnê. Enerji u gıraneya xü bıdê ser çiyê bini zi. Co kı çendı ma ser zıwan, tarix, tradisyon u ser çiyê açarnayış bı gürweyê ma yê zıwanê xü yê may u piyan bıkerê dewlemend. Herı çiyê mühım zi noyo kı, zıwanê ma yê zazaki dı diyalekt u veki estê. Nuşnayenı dı, qıse kerdenı dı qandê coyo kı ma zehmetey ancenê . Gere ma qederê zıwanê xü yê bın dest mendaye bı vırnê u êy rê gunıyo teze bı dê. Eger ma nêy nê vırazê se,qeçekê ma , ma ra hêsap perskerê. Ma, kar u xebatê ma zi wunı tecrit bıkerê kı ma do nê şerê bı werzê saqandê xü ser.\nTıya dı ez wazena çiyê veca çıman ver. Gere ma enerjı u gonıyê xü bıdê ser zıwan u ma xü lete nê kerê. Vek u dıyalektê zazkı bıyarê pêhet u bı ına ra ma zıwanê xü yê nuşı vırazê. No kar zi, karê merdımê cıdı u ê zaneyo. Eger ma wazenê se, zıwanê xü yê newedera vırazê gere ma akademı, enstütıyên xü vırazê. u bı newedera ma êy rê gonı yo taze bı dê. Bı zur u nêzanêya qe çiyê nekewno ser. Zane bıyayen zi, kokê xü, zıwan xü u kültürê xü naskerdena u gırwe kerdena beno. Gere her merdım gırwe u enerjiyê xü dı cıdı bo.\nVırazyayena u bıyayena dınya ra heta nıka heme çi ameyo vırnayış. ‹nsanş, sı, aw, dar u çar wextê serı ameyo vırnayışı u zaney tarıxê nêy rê vanê mutasyon. Zıwan zi no vırnayış ra heqê xü gıroto u ameyo vırnayış. No vırnayış hem hetê negatıva u hem zi hetê posıtıva yo. O çi kı negatıv tarıx dı xü mısnayo noyo kı şar zıwanê xü vıra kerdo u zıwanı bını mısayo. Na vervatenê xü dı bı zerıweşeya şenê nêy vacê kı; zıwanê ma dı zi çiyê newe vıcênê. Ma şarê xü rê u wendenanê Zazakı rê héme çiyê neşırê Zazaki bımbarek kenê.\nEz nêy çiy serwerzayena zaf gırd vinena. Qandê kı, heta nıka zıwanê ma ameyo pelçiknayenı u nıka nıka ma gamê xü yê gırdi erzenê u xü nezdıyê pê anê. Ez a vana; Qandê jew bıyayena zıwanê ma zazaki dest pêdê pê, mıl bıdê mıl...Piya ma bê wahêr niyê. Zazayê kı welatanê Awrupa dı cüwênê, gerek zıwananê ina weş bımısê u literatürê Awrupiyan ra kıtabi bı açarnê (kıtabanê qeçekan, sıiri, ıstanıki, romani uêb). Zazaki. No çi, zaf mühimo. Literatür (edebiyat) engineya xü zıwan ra gino. fiıma do ilah vacê; -Qandê çiçi literatürê welatanê binan zıwanê ma rê biro açarnayenı? No karê ma, qandê çıçiyo? Mebet, tenya açarnayenı literatür niya. Mebet, ma çendı literatürê dınyay bıaçarnê zıwanê ma yê xasek Zazaki rê o do bıbo zeydê nımuneya. Bı no gürweyenê ma ya ma do yaremetey bı da zıwanê ma yê xasek Zazaki. Çı çax zıwani dı, lıteratür u nuşteyê kültürê ê miletê binan birê açarnayenı u çı çax şarê ma nêy çi naskenê u destkenê wendenê nêy çiy, o çax dınya ra u welatanê binara zi çiyê newe hésênê. Nêy çi zi çiyêno zaf mühimo. Çı çax merdım literatürê welatanê bini nas nêkero u rayê literatürê nas nêkero nêşeno bı zıwanê no zéifa bıbo parçeyê literatürê dınyay...\nZıwanê ma yê literatüri dı, taybeti zıwanê ma zazaki/dımlıki dı literatür u wenden, nuşnayenı zaf zeifo. Merdım şeno waco çinyo zi. Wuni yo gere ma zi cayê ra dest bı nuş u wendenı bıkerê. No açarnayen beno, no nuşê roman, ıstanıki, şıir beno, no meqale, no destnüş beno qe mühim niyo. Çiyê mühim esto kı a zi naya kı, êy insani kı şenê bı wanê u bınuşnê gere cayêra dest bı xızmetê xü yê erciyayey bı kerê. Bı wanê, bı nuşnê ü no zi vazifa ma yo, qolıncanê ma serdı barê ma yo u no zi bar kerdena tarix o u tarix ma ra hésab pers keno.\nZıwan bı cı ya wendeno, nuşnayeno u qısey kerdeno. Zıwan héme çi ra mühim milet biyayeno. Hinsani, mileti yenê/peyda benê ü tarix ra zi wuni vıni benê, mırenê u kes ina nas nêkeno, nêzano kı ina tarix dı estbiyê. Tabi miletanı kı paş xü dı çiyê nuştey veradayo, tarix ra wuni rew vıni nêbiyê ü nêbenê zi. Ma nêy rê şenê no nımune bıdê; destanê Gılgamış (Gırdgamêş), tarixê Firaunê Mısıri, tarixê Maya-Azteki, Babili, Asuri, Sümeri qandê kı ameyê nuşnayanı coy kı nêmerdi u heta wextê ma resa yo. Yani nay miletan ser si, ser çermı, ser tehxt ü desan bı zıwanê xü yê nuşi, çi nuşnayê u nay çi, vıni nêbiy, şewqa aşmi ra vıcyay verniya şewqa rojı. Tarix dı arkolog vıcyayê bı serana ser nêy çiy kar kerdê ü bı nêya tarixê ay miletan dayê naskerdenı. Qandê coyo kı ma zi gıraneya xü bıdê/veradê ser nuş, wendış ü qeçekanê xü bı zıwanê xü ya bı élımnê u gere no ma dı bı bo tradisyonı (édet).\nZıwanê ma beno kı zéifo, bê taqeto ma vına zi qeçikanê xü rê zıwanê ma yê bıtaqet u ê zéif bı élımnê. Qeçeki wextê verni dı şenê çewtanê ma bıvinê ü ay vatenê ma yê çewti, zéifi bı vatenı raşta bıvırnê. No meqale dı tayın vatey ze Awrupi yo. Zeydê "tradisyon". Zıwanê ma, zıwanê Hindi-Awrupi yo. O wext ma şenê vatey, qısey ina ra deyın bıkerê u gerek çinyo kı ma newera vatey u qısey vırazê. Gere zıwanê ma welat ra, zıwanê insanê ma ra dur nê kewo zanayey, bı kelime vıraşteyana nê beno. Zaneyey, zuri u bı xırxızeya zi nêbeno. Gere merdım hem qandê xü, hem zi xebatê ay nuştoxii bini rê dürüst bo. Qandê kı, kes marê "şıma mecburiyê bı zimanê xü ya bınuşnê. şıma mecburiyi bıbê nuştox." Nê vato. Kes mara alimey yan zi nuştoxey nê wazeno u nê waşto. Tercih ma bı xü kerdo. Wext, wextê zıwanê ma yê xasek Zazaki rê wayêr vıcyayeno.\nRoze yena ke\nRoce yena ke têdest de\nRoce bena ke têdust de\nRoce ververê jubini de\nTu mıde, ez ki tode\nTu mıde hast, ez tode hast\nJubin de niadanime\nCa cade ki resinime pê\nPia wenime,sımenime, pia kaykenime\nXojibe mıno tu, xojibe mao sıma\nTırk Tırkeni xora mevêro,\ngırananê maki raverdo\nSarrê Zazay ki Zazayêna xode bımano\nDısmenêni ra kesi karê nekerda\nPİRO SEYİD RIZA\nEwro mı heune xode Piro SEYİD RIZA di\nÇelkaniyede diyare koye Munzurira\nTıfangede filinta destero cayede berzra\nQira va KAHRBE ZUREKERİYO BEBEXTA\nEbe heybet gırmıkaxo kerde berz\nEz terso mı va belki bi hardlerz\nQesekerdena piremıra canemı guret lerz\nMı qaytkerd ebe hazara gırmik biye berz\nHerdişa Piremı biya ze tamara dara\nGoşna piremi ser butune ziyaro diyara\nVeng bıryıya teyro turüra çuçuka çolira\nQirina SEYID RIZA'y şiye hardo azmenra\nEbe hazra isan ze meşe zıma\nSere koye munzuri Xeyma siyaye gıreda\nVane ağwa DERE LAÇİ goniya şeyidane mana\nZalım eskere romiye mewrani veto FERMAN, ema\nSEYID RIZA'y vengda va ALİŞER'o biraa\nDakılamı Waya mı ZERİFA\nNe hardisera goniyama rışıya\nŞıma kotiye Wayire ziyaro diyara\nİsana jü fekra va ya XIZIR\nTı roja tengede bıbe hazıro nazır\nMara çı wazeno eskere romoyo Xinzır\nVelate mao çe mao koye MUNZUR\nAzmenra nüree vejiye va gele cana\nÇımemı korbi yene\nÇımemı korbiyene mıtınediyene\nSera 18 de ez welate xo debiyene\nez koyane VARTO, de bımerdene\nTı mı vera neşona to se xovera bıkerine\nKoye Bingoli ze çe XIZIR'e khalbi\nMı tora heskerde zere mi ze vergo harbi\nTı mıvera neşona to se xovera bıkerine\nRoje muska roje gadıza mekane mıbi\nEz bışiyene koti qale heskerdena tobi\nTı le mıde nebiya jü resme to mıde mendibi\nTı mıvera neşona to se xo vera bıkeri\nWelat çığa rındekbi ebe hevaltiya to\nNa şeribiyede to ez surgun kerdo kişto\nMı va ax tıkotiya varto varto\nTımı vera nesona to sexo vera biker\njü mırad waşt\nheskerdena mıre heskerdene\nMı GULSOSUN yarera\nheskerdene hitan merdene\nEz yara xora vısıyo\nherçi biyo zehir hitan werdene\nTı mı vera neşona to se xo vera bıkeri\nTarixê nuşnaye ra-5\nDeğerli arkadaş Faruk İremet'e,\n-Biraz kendinizden, yaşamınızdan söz edebilir misiniz?\n-Ne zaman ve nasıl yazmaya başladınız? Bugüne kadar yayınlanan yapıtlarınız nelerdir?\n-Bugünkü Kürt dili ve edebiyatının durumunu nasıl görüyorsunuz?\nGelecekle ilgili ne tür tasarılarınız var?\nTensta Allé 43, 2tr, 16364 Spånga/Sweden\nNot:13.06.1996 tarihinde Lokman Polat tarafından gönderilip elime geçmiş olan yazıtınıza yanıtımdır.\nWextê dı hirê bıray u hirê way benê. Rozê pi ninan lazanê xo arêdano pêser, cı rê wesyet keno u vano:\n-Ez rozê mırena, kam kı veror yeno keynera mı wazeno şıma bıdê cı, kam beno wa o bo. Bol nêrameno pi ninan mıreno. Ey dıma bol tayn ravêreno nê rozê weynenê zew dêwê ame hewştê ninan u hewş dı bılbıliya. Bırayo pil şıno dêwi rê vano:\n-To xeyro, tı yê bılbılyenê, hele bê dıyar. Dêw vano:\n-Ezo wara şımaya pilı sinena u wazena pa bızewziya. Bırayo pil vano:\n-Nêbeno, ez waya xo to nêdana. Veyndano bırardê xo yê xo ra qızi, o zi yeno dêwi rê vano:\n-Ezi wara xo to nêdana. Nê veyndanê bırardê xo yê qızi, bırayo qız zi yeno u vano:\n-Pêrê ma ma rê wesyet kerd u va kam kı veror ame waya şıma waştı bıdê ey. Ewro zi no dêw ameyo wazeno, gerek ma bıdımı cı. Wara xo dano dêwi, dêw ay gêno u beno. Rozna nê hend weynenê kı heşê amê hewşdê ninan u kerdı bılbılı. Nê cı ra pers kenê u vanê: "To xeyro, tiya çıçi wazena? Heşı vana:\n-Ezo wara şıma ya werteyênı wazena, şımadê ay bıdê mı. Fına bırayo pil u ê wertiya vanê nêbeno ma nêdanê. Bırayo qız fına wesyetê pêrdê xo ano ca u waya xo ya werteyênı dano heşı, heşı gêna u bena. Rozna qertelê yeno hewştê ninan dı anışeno, perzananê xo pırpızneno (çırpıneno), nequra xo fineno erd ro, pencuwanê xo dıskıneno erd ro, ertdo keno war u wiqeno. Nê fına yenê tever u vanê: "Qertel to xeyro, çırê tiyê kenê wiqi? No vano:\n-Ezo şıma ra wara şıma ya qızı wazena, şıma do ay bıdê mı. Bırayo pil u ê wertiya fına nêdanê cı. Labırê bırayo qız fına wesyetê pêrdê xo ano ca u waya xo dano qerteli, qertel gêno u şıno. Nabên ra rozi, heftey u mengi ravêrenê, wextê cıtı kerdenı u karıtenda tenan u zerzewati yeno, bırayo qız gayanê xo şaneno xover u şıno cıtı kerdenı. No şıno erdêdê xo mıyan dı hacetanê xo yê cıtı kerdenı u haletiya xo herdê xo sera ronano, gayanê xo debestenı u dest bı cıtı kerdenda xo keno. Xeylê xeti rameno, fınê dı xetda cı mıyan dı zew gıştane vızêno, no ê gıştani xetı mıyan ra gêno, pede xeftıyeno u keno pak. Soyın dı tayn hera pa dıskıyayê manena, no na herı zi pey zıwandê xoya keno pak. Wexto kı no zıwanê xo dano gıştaniro (saweno gıştani), gıştani mıyan ra zewcê bewrani vızyenê u ney rê vanê: "Bıwazı waştena xo, çıçi wazenê bıwazı. Vazı ma dınyay şên kemı ya xırabe kemı? No vano:\n-Dınyay ne şên kerê u ne zi xırabe kerê, dınyay melunê wa cadê xo dı bo. Bewrani vanê: "Qenê fına zıwanê xo gıştani sawı kı ma fına şımı cadê xo u vınibımı. No zıwanê xo dano pıra, nê fına kewnê cadê xo u benê vıni. Wexto kı hewna nê cadê xo nêkewtê u vıni nêbiyê, nê ney rê vanê: "Tı koti kı kewnê teng, yan zi çiyê wazenê zıwanê xo gıştani sawı ma yenê qeyreteyda to u waştenanê to anımı ca. No nê gıştani gêno u beno keye dı keno zu teqa mıyan. No ê meştêri fına şıno cıtı. Zew etarê yeno dewı, veyndano u vano:\n-Asın gêna, haki gêna, altun gêna, çek u çolo kıhan gêna, gêna u dewı mıyan ra çerx beno u veyndano. May ney zerrey keydê xo dewrena, kena gezı, teqan kena pak, weynena kı gıştaneyê do altunêno teqada cı mıyan dı, na hıma nê gıştani gêna u bena bıroşo ê etari. Sıhata kı etar nê gıştani vineno, cadı fahm keno kı no gıştane sêhrıno. No hıma heme çi xo, çek u çolê xo arêdano pêser, dano marda ney u bı lez u beza uza radano pıro şıno. Na may ney zi kêf kena u vana:\n-Mı etar fen kerd. Rozê na may ney weynena kı no lazê nayo zerera geyreno çiyê. Na cı ra pers kena vana:\n-Lazê mı to xeyro tıyê geyrenê çıçi? No vano:\n-Ezo geyrena gıştanedê xo. A vana:\n-Zew gıştane a teqadı bı mı berd rot etari, ey zi çek u çolê xo pêro da mı u da pıro şı. No vano:\n-Haywax dayê to sekerd. O gıştane sêhrın bı. Mı kı zıwanê xo nayê pa zewcê bewrani vızyayê. Mı inan ra çıçi bıwaştê inan ardê ca u kerdê. Tı seni bena ey roşena. Rew mı rê vazı o etar vera koti şı u qe to rê nêva ez kama u kotiraya?. Na vana:\n-Ez nêzana vera koti şı, labırê mı rê va "Ez paşay sukda merana. No lazê nay neyeno raya u şıno. Rayo raştê zew ayri yeno uza dı vınderêno. Fınê weyneno kı waya cıya pila uzadı. Nê pêzewbini vinenê, vırara şınê pêra, lewi nanê pêya u pêdı serweşi kenê. Way ney ney ra pers kena u vana:\n-Bıray mı to xeyro, tıyê tiyanan çıçi geyrenê? No vano:\n-Hal u medey mı unayo. Ezo geyrena paşadê sukda meran. Na vana:\n-Bıray mı hele bê ma şımı keye, hıma wa dêw to nêvino. Ekı to bıvino hım to kışeno hım zi mı. Na ney gêna bena keye dı nımnena. Dêw seni yeno keye hıma boy anceno u vano:\n-Cenêki kam ameyo no keye, no zere ra boya xeriba yena mı, mı rê vazı. Na vana:\n-A boy boya xeribı niya boya bırardê mına, bıray mı ameyo. Dêw vano:\n-Ekı bırayo pilo zew loqmey mıno, ekı ê wertiyo dı loqmey mıno, ekı o qızo sere u çımandê mı ser ameyo. Na vana: -Bıray mıno qızo. Uza dı dêw vano:\n-Hele veyndı cı wa bêro tıya. No aşnaweno u cadê xo yê nımıti ra vızyeno u yeno dêwi hetekı. Dêw tey serweşi keno u vano:\n-To xeyro, çı derdê to esto hele mı rê vazı. O zi hal u medey xo cı rê vano. No Dêw veyndano dêwan pêrını u cı ra suka meran pers keno. Nê pêro vanê: "Ma nameyê do wına niaşnawıto u ma sukê da unayênı nêdiya. No lazek uzara dano pıro şıno. Şıno şıno raştê zu dewı yeno. Weyneno kı zew qonaxêno aseno. No dano pıro u vera ê qonaxi şıno. No hend weyneno kı waya cı ya werteyêna ê qonaxi veroya. Nê wırna bı vırarana şınê pêra, lewi nanê pêya u pêdı serweşi kenê. Na vana:\n-Bıray mı to xeyro, tıyê tıyanan dı çıçi geyrenê. No hal u medey xo ay rê zi vano. Na zi bırarê gêna u bena keye dı nımnena u cı rê vana:\n-Xo melunı, veng u hesê xo mekı, ekı Heşı bızano tıyê tıya dı, to zi kışena mı zi. Nê tay pawenê, solıxna Heşı yena keye. A zi boya xeribı ancena u cenyerda xo ra pers kena, a zi cı rê vana:\n-Bıray mıno ameyo key ma. Heşı vana:\n-Ekı bıray to yo pil yan zi werteyêno edo bura, ekı o qızo sere u çımandê mı ser ameyo. Na vana: -Bıray mıno qızo ameyo. Heşı veyndana cı u vana: -Bê ma hetekı, no yeno ninan hetek. Heşı cı ra pers kena u vana:\n-To xeyro, çı derd u waştena to esta bê mı rê vazı. Çıçi mı dest ra bêro ez do qandê to bıkera. No hal u medey xo ay rê zi vano. Heşı hıma veyndana Heşandê binan u cı ra suka meran pers kena. Heme vanê ma nêdiya u ma nêzanımı koti deya. No inan ra zi xatır wazeno u kewno ray şıno. Şıno şıno ray ra beno veyşan. Qandê pize mırdkerdenı şıno kı şıro zu dewı. Çemandê dewı mıyan ra ravêreno, no weyneno kı cayê dı xeylê şêlıg ameyo pêser. No dano pıro şıno ê şêlıgi mıyan. Şêlıg zi zu dolê sero ameyo pêser. No hend vineno kı way cıya qıza zi dı ê şêlıgi mıyan dı. Nê wırna pêzewbini vinenê, vırara şınê pêra u pêdı serweşi kenê. Way cı cı ra pers kena u vana:\n-Bıray mı tı u tıya? No hal u medey xo ay rê zi vano.\n-Wınıyo se bê ma şımı keye. Nê danê pıro şınê keye. Keye dı na way ney ney rê vana:\n-Bıray mı bê ez bınımna wa Qertel to nêvino. To bıvino hım to kışeno hım zi mı. Na ney bena zeredê keyi dı nımnena, solıxna Qertel yeno keye u çorşmey xo weyneno u vano:\n-Cenêki boya xeriba no keye ra yena. Na vana:\n-Bıray mıno ameyo. Qertel vano:\n-Ekı bıray to yo pil yan zi o werteyêno, ez do şıma wırnan zi bıkışa. ekı bırayo qızo sere u çımandê mı ser ameyo. Na vana:\n-Bıray mıno qızo. No vano:\n-Veyn dı cı wa bêro ma hetekı. Na veyndana cı no yeno. Qertel cı ra pers keno u vano:\n-To xeyro, tı una bêxeber ameyê? No hal u medey xo ey rê zi vano. No qertel zi veyndano qertelandê binan u vano:\n-No vıstewrey mıno ameyo u o yo geyreno sukda meran, şıma qe kesi suka meran diya yan aşnawıta. Nê pêro vanê nê, ma ne diya u ne zi aşnawıta. No qertelan ra pers keno u vano:
1,190
madlad400
CC 20220801
zza
Biden malele cala şwole qlimoye camu malko di Scudiye Bin Salman – SyriacPress Syriac\nU rişono d’Amerika Joe Biden, hawile athmıl mamlo bu telefon camu malko di Scudiye bin Salman u kle cal şwole qlimoye u Emwothoye dkıtte asirutho cami sbutho di mşaynutho b’britho.\nBebzabno u Qusro Heworo adyawma maglele, dlıkfursi u taşroro dımtayıb calu qatlo du gelyunoro Jamal Xaşıqçi. Athmıl mawdacwo du taşrorano gıdmıfrıs ruşmoyith lu tbocofroso.\nBi maqırhonutho dfriso adyawma mu Qusro Heworo m’akıd, du rişono Joe Biden hawile athmıl mamlo bu telefon camu malko di Scudiye bin Salman. Bu mamlano dmawdıc şafıc towo, Biden wu malko kalın cal şwole frişe; beynothaye i sbutho du taşroro dcalu qatlo du gelyunoro Jamal Xaşıqçi ba 2018.\nU Amiro Mohammad bin Salman, dbu praktik dkıtyo huwe dıkmdabır adyawma i Scudiye, thim ğalabe naqlat dhuwe farsufoyith, huwle u amro du qatlo du gelyunorano. U taşrorano dımtayabla Amerika dıkm’akdo ebe du Amiro kıtocın i mşalutho du qatlo du gelyunoro, mawdacwo athmıl dgımıfrıs ruşmoyith.\nElo lfuth CNN, u Qusro Heworo mawdacle, dlıkobıc dforıs ucdo u taşrorano-hol d’Biden dlo mıjğıl camu malko Salman. U mamlo sim camu malko-elo heş lo fris u taşrorano xıdu mede dmawdacwo. Bi maqırhonutho du Qusro Heworo mathkır, d’Biden u bin Salman drışlın i sbutho du qrobo d’Yemen wu dawro d’Amerika bu sutoro di Scudiye mqabıl da hçome du İran-elo u Qusro Heworo lo mawdacle mede calu qatlo du gelyunoro u loste calu taşroro dgımıras’wo.\nCıl mu taşrorano’ste, kmıntır adyawma dmitaqıblo rmoyto hathto b’Woşington, leşan dmitahwıyo i mşalutho du qatlo du gelyunoro uda dyoşe hrene dıksaymo i Scudiye cala zedqe noşoye. A droşani dcal Xaşıqçi udi Scudiye’ste kmifaşqi ma yadıcthone, xıd klayto me Amerika mqabıl da dyoşe da zedqe noşoye udu tlobo du hşowo me Riyad bi sbuthathe. Biden heş me meqım, grışwole u snodathe mi Scudiye bi sbutho du qrobo mqabıl d’Yemen.\nPrevious article U rişwazire d’Armenia mzaharle dkito qento dmisım inqilab folhoyo\nNext article Qtil mtagliyono Iraqoyo u mçarıh ba casrowat farsufe bi mditho d’Alnasiriya
3,922
madlad400
CC 20220801
zza
Bo� kald���m�z zaman �eytan �ok �e�itli ��phe, teredd�t ve s�k�nt�larla h�cum ediyor. �rademiz hislerimizin elinde oyuncak oluyor. Ve bu gibi durumlarda masiyete kar�� sabr�m�z azal�yor, tavsiyeleriniz?\nEvvel�, �eytan�n, sapt�r�c� fitne ve vesveselerine, fena �eyleri tezy�nine kar��, namaz -niyazla y�z�m�z� yerlere s�rerek, secde ile gururumuzun hortumunu b�kerek, "Akrebu ma yek�nul abdu min Rabbihi feh�ve s�cid" "Kulun Rabbisine en yak�n oldu�u an secde halidir" ger�e�iyle ba��m�z� yere koyup, "Allah�mme euzu bike mink" "Allah'�m Senden Sana; azamet, cel�l ve ceberutiyetinden Rahmet ve Rahm�niyetine s���n�r�m" demeli ve Rabbimizin himayesine girmeliyiz.\n"Bo� kald���m�z zaman �eytan bize musallat oluyor" ifadesi tam ger�e�i anlat�yor. Ger�ekten �eytan, daha ziyade �t�l insanlara h�cum eder hi� bir i� yapmayan, din ad�na aktif olmayan ve din ad�na yer yer dolup bo�almas�n� bilmeyen kimselerle u�ra��r. �yleyse biz de bu noktadan hareketle, ataletten kurtulma ve aktif olma yollar�n� ara�t�rarak i�e ba�lamal�y�z.\nMadem �eytan, daha ziyade ataletimizden istifade ediyor, bo� durdu�umuz zamanlarda i�imize uygun olmayan kuruntular at�p, fena �eyleri d���nd�rerek bizleri fena �eyler yapmaya zorluyor; �yle ise biz de l�huti bir me�galeyle s�rekli onun kurcalay�p durdu�u bo�luklar� doldurarak ona kar�� koymal�y�z; yani ister d���nce, ister fiille, tepeden t�rna�a dolmak ve ona, i�imizde el ataca�� bir yer b�rakmamal�y�z.\nAf�k� ve enf�s� tefekk�rle, s�rekli Rabbiyle irtibat�n� yenileyip duran bir insana, �eytan yol bulup vesvese veremez.\nRab�ta-� mevtle iki b�kl�m bir insan� da �eytan kendine ait oyunlarla dize getiremez.\nGece, g�nd�z D�n-i M�b�n-i �sl�m'�n d�rtbir yanda bayrakla��p �ehb�l a�mas� u�runa ��rp�n�p duran bir dava adam�n� da �eytan kendine ram edemez.\nB�t�n his ve duygular�, yak�ni imanla itm�nana kavu�mu� bir insan�n, �l�h� v�ridat kayna�� g�nl�ne de �eytan�n u�ursuz eli uzanamaz.\nHas�l� biz, Rabbimizle irtibat i�inde olursak, O da bizi, bizim ve O'nun d��man� olan �eytana terketmeyecektir. Evet, hi� m�mk�n m�d�r ki biz vefal� davran�p O'nun dinine omuz verelim de, (Ha�a) Cenab-� Hak bize kar�� vefal� davranmas�n?.. O vefal�lar�n en vefal�s� oldu�una g�re, elbette bizi arzular�m�zla ba�ba�a b�rakmayacak ve ��r�meye terketmeyecektir. Evet O, kitab�nda: "Evfu bi ahdi �fi bi ahdik�m." (Bakara, 2/40) "Siz, s�z�n�z� tutun Bana kar�� vefal� olun ki Ben de size vefal� olay�m" diyor. O halde biz, Allah'�n dinine yard�m edip dururken hi� Allah bize �eytan� musallat eder mi? Hay�r ve asla! Aksine O, b�yle bir durumda en az�ndan bir �yetini lisan�m�zda temess�l ettirecek, bizi kendimize getirecek ve o �eytan� girdaptan uzakla�d�racakt�r. T�pk�, Allah Resul�'n�n bir k�s�m g�zide ashab�n� uzakla�t�rd��� gibi. Evet, onlar�n da, insan olarak bak��lar�n�n buland���, ba�lar�n�n d�nd��� anlar olmu�tur ama, hemen Rabbin b�rhan� kar��lar�na ��km�� ve nazarlar�n� me�liye ve uhrev�liklere �evirmi�tir. Hak d�v�s�nda samimi olarak g�n�l veren herkes hayat�na az dikkat etse g�recektir ki, ir�desini k�t�ye kulland��� veya bilmeyerek bir u�urumun kenar�na s�reklendi�i nice zamanlar olmu�tur ki, bir in�yet eli uzan�p onu tutmu�, desteklemi� ve d��mesine imk�n vermemi�tir. Evet her birerlerimiz, Cenab-� Hakk'a kar�� sad�kat ve vefam�z �l��s�nde mutlaka O'nun deste�ini g�rm�� ve "�n tensurullahe yensurk�m" s�rr�n� irademizin nasiye ve �ehresine yaz�ld���n� m���hede etmi�izdir.\nBizim ir�demizin �er�evesi yok denecek kadar dard�r. Buna ra�men, O bizim bu ir�demizi �art-� �di yapm�� ve �eytana ait b�t�n i�falleri ters-y�z etmi�tir.\nEvet, �eytan ve nefsin i�imize att��� �eylerin ta ba�tan �n�n� kesersek, bir �l��de onlar�n muharebe zeminine hakim olmu� oluruz. �e�itli zamanlarda, sizi ciddi bir bask� alt�nda tutup, art�k alt�ndan kalkamayaca��n�z hale gelen hayalleriniz; bazen de bir an alt�nda kalsan�z da hemen s�yr�l�p uzakla�abilece�iniz hayallerinizi bir d���n�p, muhakeme edin; zannediyorum dediklerime hak vereceksiniz. ��nk� �yle yerler, �yle durumlar vard�r ki, orada kendi kalbimizin hayatiyet ve canl�l��� bizi canl� ve diri tutmaya yetmeyebilir. Bir de �ehresi hakikat gamzeden ve iradesinde Allah'�n iradesi �a�layan �yle kimseler vard�r ki, onlar�n yan�na gitti�imiz zaman sanki Nebi ile diz dize oturmu� gibi kuvvet kazan�r�z. Onlar�n s�z ve sohbetleri bir iksir olur; i�imizde buz ba�lamaya ba�lam�� k�t� duygu ve d���nceleri bir anda eritir. Bazen de biz, kendimiz ayn� hal ve havaya mazhar oluruz. Bu defa da bir ba�kas� bizim atmosferimize s���n�r, bize dayan�r ve varl���n� s�rd�rmeye �al���r. Allah insan� topluluk i�inde ya�ayacak bir f�trat �zere yaratm�� ve sonra da onu toplumun i�ine salm��t�r. �nsan, maddi-m�nev� d�nyas�n� ancak ve ancak kendi gibi bir toplumun i�inde ya�ayabilir. Bu noktada bize d��en vazife iyi arkada�lardan uzak kalmamaktad�r. ��nk� iyi arkada�, her zaman nasihatlar�yla y�re�imizi hoplat�p i�imizde a�k ve heyecan uyand�rabilir. B�yle bir arkada�l���, �ar��da-pazarda gezerken ve uzun yola ��karken hep devam ettirmek laz�md�r. �n�aallah, bu �ekildeki bir arkada�l�k fanusu, seras� i�imize �eytanlar�n girmesine f�rsat vermeyecektir.\nBir di�er husus da, m�mk�n mertebe, kalbleri inceltecek nasihatlara kulak verilmelidir. Evet, dinleyince ahiretle b�t�nle�ece�imiz ve �teler arzusuyla co�up heyecanlanaca��m�z nasihatlar �ok �nemlidir.. ve bu man�daki nasihat aynen dindir. Seleflerimiz v�z-u nasihat ederken, cami a�kla, heyecanla dolard�. Koca Fahruddun-i R�zi, felsefe kitaplar�n� devirmi� bir insand� ama, k�rs�ye ��kt���nda h��k�r�klar�ndan ne dedi�ini adet� kimse anlayamazd�. Biz bu t�rl� n�sihleri, dinlemeden mahrum, bu itibarla da bir bak�ma talihsiz bir cemaat say�l�r�z. Oysa ki insan ayn� zamanda, y�re�i hoplamaya, g�z� ya�armaya muhta� bir varl�kt�r. Evet, insan i� alemi itibariyle her g�n birka� defa incelmeye, incelip kendi i�inde derinle�meye ihtiyac� olan bir yarat�kt�r. A�lamak da o ihtiya�lardan biridir. Kur'an "Onlar a�lar ve y�z�st� kendilerini secdeye atarlar." diyerek hep i� inceli�inden, ya�aran g�zden, rikkatli kalpten bahsediyor. Binaenaleyh, m�mk�nse, her g�n Sah�b�, T�bi�n ve Tebe-i T�bi�n Efendilerimize ait, evet, ger�ekten �sl�mi hayat� ya�am�� o insanlardan bir k�s�m sayfalar m�talaa ederek, hayat�m�z� onlarla renklendirmeli ve �ar��ya, pazara �yle ��kmal�y�z. Bu sayede, hem zaman zaman g�n�l d�nyam�z d�zelecek hem de ger�ek g�n�l insanlar� olan sahabe, tabiin ve tebe-i tabiinle kendimizi mukayese etme f�rsat�n� bulaca��z: "Onlar da M�sl�mand�, biz de M�sl�man�z; onlar nas�l �yle olmu�tu, biz neden b�yleyiz?" gibi m�l�haza ve murakabelerle yenilenebilece�imizi tahmin ediyorum; hi� olmazsa haftada bir ka� defa bu �ekilde bir incelme ve kalplerin yumu�amas�, -in�aallah- i�imizde yer yer mevcudiyetini hissetti�imiz paslar� izale edip giderecektir. Biz de bu sayede kalbimize akseden �l�h� tecellileri, b�t�n ayd�nl���yla duyacak ve �eytan�n vesveselerinin d���nda, uza��nda kalabilece�iz. Bu durum ba'zen bir �ahs� dinleme, bazan Kur'an okuma, bazen de tefsirleri kar��t�rma �eklinde olabilir... Yenilenme �eklinde s�n�r yok ama, bizim buna en az hava, su ve ekmek kadar ihtiyac�m�z var. Evet, y�re�imizi hoplatacak bir insan� dinlemek, onunla diz dize gelmek, "Bize nasihat et" demek; kalbimizde, Efendimiz (a.s.m.) ve sad�k dostlar�n� bir kere daha duymak, bizi ayakta tutacak dinamiklerdendir. Sak�n sak�n, �lfet ve �nsiyet hastal��� ile: "Ben bunu biliyorum, bir kere daha, okusam ne olur okumasam ne olur." demeyelim! "Dinlesem ne olur, dinlemesem ne olur" demek bir gaflet, bir aldanm��l�kt�r. �htiyac�n tekerr�r etmesiyle, yemenin i�menin tekerr�r etmesi gibi, m�nev� hayat�m�z�n, kalb, vicdan ve sair duygular�m�z�n da bu t�rl� �eylerle, beslenmeye ihtiyac� vard�r. ��te b�t�n bunlar� d���nerek her zaman kendimizi, bir rehberin kuca��na atmal� ve onun b�t�n fenal�klar� eriten kuds� atmosferi i�ine girerek, kendimizi yenileme yollar�n� ara�t�rmal�y�z. Bu, bazan okuma, bazan tefekk�r ve bazan da �l�m� d���nme ile olabilir. Bunlar� yapabildi�imiz �l��de de ins� ve cinn� �eytanlardan korunmu� olaca��z. Her zaman dua ve niyaz�m�z, Cenab-� Hakk'�n bizleri nefis ve �eytan�n �errinden koruyup muhafaza etmesi istikametinde olmal�d�r.. olmal�d�r ki, hayat�m�z� hep inayet seralar�nda s�rd�rebilelim.
103
madlad400
CC 20220801
zza
SUREYA FELEQI - Kelhaamed\n2020-07-19 11:21:19 / Têhev 715\nقُلْ اَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِۙ * مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَۙ * وَمِنْ شَرِّ غَاسِقٍ اِذَا وَقَبَۙ * وَمِنْ شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِي الْعُقَدِۙ * وَمِنْ شَرِّ حَاسِدٍ اِذَا حَسَدَ\nIna sure, rêzkerdış ser sureya 113. u qasê nazil biyayişê xu sureya 20. na. Ina sure dı 5 ayeti esti. Ina sure, sureya Fîl ra dıma u Nas ra ver nazil biya. Ina sure, Mekke dı nazil biya. Tayi ‘alımi voni Medine dı nazil biya; labelê sure hetê uslup u dehkera monena sureyanê Mekkiyan.\nIna sure u sureya Nas piya pê nomeyê ‘Mu’ewwizeteyn’ nome beni; çunki ıni wırdi sureyi hetê wextê nazil biyayiş u dehkera yobinan ra nızd ê. Mu’ewwize, o ki ‘geno bextê xu u himaye keno.’ Muslimani pê wendışê ıni wırdi sureyan xu ‘weswesa, xırabi u şek’ ra xu erzeni bextê Homayi u ey ra her xırabi ra pawıtış wazeni. Ino semed ra ıni wırdi sureyi pê nomeyê mu’ewwizeteyn(xu bextê cı eştış) nome beni. Homa, ına sure dı şiret ser peyğamberi ma u şexsê ey dı ma ra vono:\n‘Xu, her xırabi ra bıpawen u wesweseyanê şeytan ver xu bıerzên bextê Homayi.’\nHz. Peyğamber sılomi Homayi ey ser eshab ra Ukbe b. Âmir’e hına vato:\n“Tı nêdi? Ayetê ki emşo nazil biyi zey enan ayeti hema nazil nebiyi: ‘Qul e’ûzu bi-rebbi’l-feleq u qul e’ûzu bi-rebbi’n-nâs.”\nPeyğamberi ma hem vato ki xu eştışê bextê Homayi ser sureyi Feleq u Nasi tewr rınd dua yi. Rına ey ummeta xu ri her tım wendışê ıni sureyan tewsiye kerdo.\n(Ey Qasıdê mı) Vac: ‘Ez xu erzeno bextê Rabbê serêsıbayi!’\nKelimeyê اَلْفَلَقُ ferheng dı yena ına me'na: serêsıbayi, Ceherme, beynatê dı qılan rayırêko duz, kuayiş(feleqe), mehluqat u qelaş. Rına pê qeleşnayiş vetışê çiyêk ra zi voni ‘feleq’. Cumhur vono ına sure dı ‘feleq’ ına me’na dı viyerena:\n‘Wexte’g taritiya şew qelişiyena, bena vıla u roşnê serêsıbayi veciyeno.’\nHoma, sureya En’am ayeta 96 dı Xu hına wesıfneno: فَالِقُ الإصْبَاحِ (O ki taritiya şew qelışneno/keno vıla u tera serêsıbayi veceno.) Qasê ına me’na رَبُّ الْفَلَقِ Rebbê serêsıbayi yo. Ina sure, xeber dona ki eger insani wazeni tari ra bıresên roşn, zuari bıresên reheti u xırabi ra bıresên holi wa xu bıerzên bext u pawıtışê Homayi.\nPê kelimeyê ‘feleq’ qest biyo ki; zey çiyanê cêrinan ê çiyê ki Homa enan qelışneno u veceno meydan:\nHoma, seni’g taritiya şew qelışneno u tera roşn veceno hına zi ri’erd qelışneno uca ra nomeyê mehsul ra her ci veceno.\nHoma, koyan qelışneno uca ra çıme çıme aw u tewır tewır madenan veceno.\nHoma, horan qelışneno u cıra vor, varon u şili varneno.\nHoma, rehmê dadiyan qelışneno u uca ra qıcan şıraweno ına dunya.\nHoma, hına pil u zıxm o ki biyê emrê ey yo pel dara xu ra nêleqiyeno. Ina kâinat dı çı gure, kar, vıraştış, tigeyrayiş u leqiyayiş beno biiznê Ey nêbeno. Biyê Ey kom eşkeno insanan xırabi, nêbaşi, guna, tengi, weswesa u nêweşi ra bıxelısno. Eger, insan raşt a raşt bızono u her xırabi ra bıerzo bextê Homayi ıno tıma ey ri qey sılometi, reheti, weşi u baweri yo wesila ya.\nXırabi-nêbaşi temamê mexluqatan ra (ez xu erzeno bextê Homayi)\nIna sure dı vercu yo vateyo umumi şıxuliyawo. Homa, wazeno ma xırabiya u şerrê temamê mexluqatan ra xu bıpaw u xu bıerz bextê Ey. Ino vate, hına yo ifadeyo, biyê Homayi her çi kuweno çı. İnsan gereka ha umumi ha xısusi, ha pil ha qıc, ha esaye ha nêesaye çendêk mexluqat esto xırabi, zırar u nêbaşiya enan ra xu bıpawo. Çımki beynatê mexluqatan dı zaf hetan ra tekili esta. Zey insan u heywanan tayi mexluqati bıxu beni sebebê xırabi, tengi u zuari. Zey aw, ko, horyes u dar zi tayi mexluqati tesiranê tewıran ser yo nêbaşi, şawıyayış, nêweşi u merg ri beni sebeb. Gereka insan ınay bızano: Holi Homay ra wa, biyê Homayi yo tu kuwet çino ki ma her xırabi, şerr u nêbaşi ra bıxelısno! Ino semed ra gereka insan, Homay ri ‘ibadet bikero, pê dua Ey ra bıwazo u xu pê nazdari u ‘ecizi bıerzo bextê Homayi.\nÊ zırar u xırabiyê ki mexluqatan ra yeni qasê tesirê enan zêd u kêm, zaf u tay, pil u qıc beni. Ina ayet zi diqate ma vercu umumi yo me’na ser oncena dıma ayetanê binan dı hiri çiyan ra xısusi behs esto.\nU wext zey bena tari şerrê şew ra (ez xu erzeno bextê Homayi)\nغَاسِقٍ Çiyêko gıryeno u verdiyeno de. وَقَبَۙ zi a kulıka ki ku dı aw tera dona teber. Ina ayet dı şew u çiyêki şew şu dı pawena qest beno.\nŞew, tari u zulumat… Ini hiri çiyan ra ver nomeyê enan ra xof u ters kuwena insani. Şew u tari, wırdi piya xu dı zaf çiyi xıraban u nêbaşan kırışneni. Şew, qey insanan wextê rakotış u isrehet o. Wext tij şına awa, bena şew cınawıri qulê xu ra, guelali qulıkanê xu ra vecêni. Dızdi, dışmeni u suçdari qey xırabi u nêheqi şew paweni. Weswese, şek u şüphe, tew u ters zafyer şew bena zêd. Eğleb, şew adır kuweno bonan, axuran, kiberan u daran. Zey cındar, şeytan u qulê şewan ruhi pisi şew ra heskeni.\nMerdumi verin voni, ‘Şew xu meşuwen, nenganê xu meqesnên! Hela wa tij bıerzo, wa serêsıbe biyo ma gureyê xu vineni ya zi ma kuweni rayır.’\nŞerr u xırabi şew beni zaf u zêd. Madem hına wa gereka insan xu ıni şerran u xırabiyan ra bıpawo. Daldeyê rehma Homayi u xu eştışê bextê Homayi ra vet çı esto ki ma bıpawo, her xırabi u nêbaşi ra bıpawo!\nU şerrê ê sêhrbazan ra ki (la keni) gıre (u) pıfkeni (ez xu erzeno bextê Homayi)\nاَلنَّفَّاثَاتُ Ê ki sêhr, efsun u tılsım keni. Ini cini ya zi cumerdi yê. Eğleb cini, ıni gureyan keni. Ê ciniyê ki nefes doni, pıf keni; seba ınay ayet dı kelime formê mayti dı şıxuliyawa. Ma eşkeni ına kelime ra zafhumari zi fombiker: Ê şexıs, merdum u qeflayê ki pıf keni.\nSihirbaz u tılsımkari, gıre doni la u ıno gıre pıf keni. Ini sihir u tılsımi insanan ser tesir vırazêni, morale enan xerıpneni u şek u şuphe erzêni beynatê cini u cumerdi. Rê rê ıno sihir hına tesir keno ki cini u cumerd yobinan verdêni. Ino semed ra qasê dinê İslami sihir u tılsım dı gureyi heram u nêbaşi yê. Kerdışê sihir u tılsımi guna yo. Homa zi wazeno ki ma şerrê sihirbaz u tılsımkaran ra xu bıpawo u a xırabiya ki destê enan ra yen ama xu tera duri bıdepış u ma xu bıerz bextê rehma Homayi.\n5. U şerrê hesudan ra, wext hesedi keni (ez xu erzeno bextê Homayi)\nHesudi u çımnêbari dı hesleti xırab i. Hesud, o merdumêko holiya insanan nêwazeno u rına nêwazeno ki wa tu kes dı mal, ilm u weşi çini bo. Eger yo merdum wayirê cini, qıcan, mal, imkân, sıhhet u ilmi bo ıno hal merdumi hesudi ri gıran yeno. Wazeno ki nomeyê holi u hirayi ra çı esta biyê ey destê zobina insanan ra bıveciyo. Semedê ca ardışê ıno kurmo xırab ey dest ra ‘xap, dom, zur, piyordayiş, gerre kerdış u zırar dayiş ra’ çı biyero teqsir nêkeno.\nHesudi, kurmêko zaf xırab, pis u tehluke yo. Eger, hesudi zerrê insani dı nêmono u merdumo hesud, ına hesudiya xu bıerzo teber hem zırar dono xu u hem zi zırar dono zobina insanan. Eger, hesudi zerrê insani dı bımono u merdumo hesud, ına hesudiya xu nêerzo teber nêeşkeno zırar bıdo zobina insanan; labelê ına hesudi ey rehet nêverdena, şew u ruec zerra ey wena. Hesudi, zey adiri ya. Peyğamberê ma sılom Homayi ey sera bi vono:\n“Adır, seni’g koliyan weno qedineno, hesudi zi ‘emelanê rından wena qedinena.”\nSeba ınay ayet dı yena vatış; اِذَا حَسَدَ ‘Çı wext ey hesudi kerd!\nŞair Recâîzâde Mehmud Ekrem vono:\nHalê hesudan zaf ğıdar o / Ki hesudi ra xırab yo bela çin a\nMarêko xu pışto nefs u cı pedeno / Heta gon nêdo nêveciyeno leş ra\nHesudi ri hiri mertebeyi esti. Ini mertebeyan ra dı hebi guna yê u qedex ê. Ay a hıriyin hol a u gereka her insan dı bıbo.\nDerencaya yoyin: Merdumo hesud, wazeno wa nimet destê bırayê ey ê din ra şiyero, wa zobina yo nimet u holi nêreso çoyi u eger yo nimet u holi bıraso yoyi ri pê ınay deceno u xu perıtneno u qehırneno.\nDerenceya dıyin: Merdumo hesud wazeno wa nimet destê bırayê ey din ra bıveciyo u wa teyna wı nimetan istifade bikero.\nDerencaya hiriyın: İta dı merdum wazeno çı nimet, holi u weşi esta wa hem bırayê ê dini hem zi wı tera istifade bikero. Ina hesudi ra voni ‘ğıpta/werrek.’\nHesudi xırab a la werrek rınd a. Hesudi hem şexısan hem zi komel mehv kena; labelê werrek holi ser beynatê insanan dı yo mısabaqa bena wesila u holi ser cehd u ğeyretê insani kena zêd. Peyğamberê ma sılom Homayi ey sera bi vono:\n“Hiri tenan ri werrekna beno: Kesêko Homayi mal dayo cı u ıno mal rayırê Homayi dı xerc keno. Kesêko Homayi ilm dayo cı u qasê ıno ilmi cuyen u hereket keno u rına kesêko Homayi ilm dayo cı ıno ilm musneno zobina insanan.”\nHesudi di hem Homayi ri isyan, hem qederê Ey ri itiraz, hem gunayê insanan guretış, hem heyatê hesudkar dı tengi, nêreheti u qehıriyayiş esti. Sebay ınay gereka insan, tıma xu hesudi u hesudkaran ra bıpawo u şerrê enan ver bıerzo bextê Homayi.\nÊ Berê SUREYA İXLASİ\nÊ Li Pey SUREYA NAS
4,294